Dưới đây là cách chế biến một số thực phẩm thông thường nhưng lại có tác dụng rất hiệu quả đối với những bệnh nhân bị tiểu đường và cáo huyết áp.
1. Bông cải xanh xào
Nguyên liệu: Bông cải xanh 300 gam, tỏi 10 gam, bột mì, muối, cốt gà, nước.
Cách làm:
– Rửa sạch bông cải xanh, thái miếng vừa, cho vào nước sôi luộc, rồi đổ ra đĩa;
– Tỏi rửa sạch, chế thành dung dịch tỏi, dùng nước, bột mì, muối, cốt gà điều chế thành nước hồ;
– Nồi sạch, cho nước bột mì vào, để lửa nhỏ cho tới khi trong;
– Nhẹ nhàng cho tỏi vào rồi tắt bếp, bày ra đĩa là được.
2. Cà rốt hầm thịt cừu
Nguyên liệu: Cà rốt 300 gam, thịt dê 180 gam, nước 1200 ml, rượu 3 thìa, hành gừng tỏi 1 thìa, bột ngọt và muối vừa đủ, dầu thơm 1/2 thìa.
Cách làm:
– Cà rốt và thịt dê rửa sạch để ráo, sau đó thái cà rốt và thịt dê thành khối để dùng;
– Cho thịt dê vào nước sôi trần, vớt ra để ráo nước;
– Cho dầu vào nồi, cho 5 thìa dầu ăn, cho thịt dê vào xào liên tục tới khi chuyển màu trắng;
– Cho cà rốt, nước và gia vị [ trừ dầu thơm], cùng cho vào nồi đun sôi;
– Sôi 1 tiếng sau thì tắt lửa, cho dầu thơm vào.
Món ăn này không thể dùng cùng miến phở, nếu không sẽ mất hiệu quả, khi nấu không thể cho thêm thực phẩm vị chua, nếu không cũng sẽ mất hiệu quả.
3. Xà lách xào thịt
Nguyên liệu: Xà lách 200 gam, thịt lợn [thịt mỡ] 100 gam, rượu, muối, nước tương, nước sốt, hành, bột ngọt, mì chính, mỡ lợn, hạt tiêu.
Cách làm:
– Rửa sạch thịt thái thành miếng dài khoảng 6cm, rau xà lách bỏ rễ, bỏ lá hỏng, thái thành sợi;
– Đặt nồi lên bếp, cho dầu, sau khi nóng cho thịt, xào qua cho biến màu, cho hành, rượu, đợi đến khi chín mặt;
-Cho xà lách vào nồi, xào lượt hai, cho rượu, nước tương, súp, thêm mì chính, muối tinh, bột súp, hạt tiêu xào đều là được.
4. Canh thịt dê bí đao
Nguyên liệu: Bí đao 100 gam, thịt nạc dê 80 gam, kì tử 3 gam, gừng 10 gam, hành 10 gam, dầu lạc 10 gam, muối 8 gam, rượu 3 gam, tiêu và các gia vị khác.
Cách làm:
– Thái thịt dê thành miếng nhỏ; rửa sạch bí đao, nạo vỏ, thái thành miếng, dùng nước sôi trần một lần, vớt ra, để ráo; rửa sạch rau thơm thái nhỏ;
– Bắc nồi, đun canh, cho muối, nước hoa tiêu, hành, tiêu vào đun, thêm mỡ lợn, đổ vào trong nồi thịt dê là có thể dùng.
Chế độ ăn hợp lý là nền tảng cho kế hoạch điều trị đái tháo đường. Chế độ ăn hợp lý giúp cho bệnh nhân ổn định mức đường trong máu, giảm được liều thuốc cần sử dụng, ngăn chặn hoặc làm chậm xuất hiện các biến chứng, kéo dài tuổi thọ bệnh nhân. Ngoài ra còn giúp người bệnh cảm thấy thoải mái, tự tin trong cuộc sống, ít có cảm giác bị tách biệt trong đời sống xã hội.
Bác sĩ chuyên khoa khuyến nghị rằng nguyên tắc cơ bản trong chế độ ăn của người bệnh tiểu đường nói chung và bệnh tiểu đường type 2 nói riêng là hạn chế tối đa gluxit [chất đường bột], điều này có tác dụng tránh tăng đường huyết, hạn chế các axit béo bão hòa để tránh rối loạn chuyển hóa. Thực đơn cho người bệnh tiểu đường cần được xây dựng để cung cấp đủ cho cơ thể một lượng đường vừa đủ ổn định và hài hòa là điều tốt nhất.
Theo BS dinh dưỡng Lê Thị Hải , 3 nhóm thức ăn người bệnh đái tháo đường cần đặc biệt tuân thủ là:
Nhóm thức ăn nên dùng: Các loại bánh mì không pha phụ gia, gạo, mì sợi: số lượng vừa phải; sữa tách béo, lòng trắng trứng gà, các loại thịt nạc, thịt gà bỏ da, các loại cá ít béo, các loại rau xanh có lượng đường thấp: các loại rau cải, mồng tơi, bí bầu, mướp, dưa chuột...
Nhóm thức ăn hạn chế: Bánh mì trắng, ngọt, các loại cá béo, thịt dê, cừu, rau quả đóng hộp, các loại quả chín, cà phê, chè, các chất ngọt nhân tạo, muối khoáng có đường.
Nhóm thức ăn cần tránh hoặc ăn rất ít: Đường [trừ lượng cho phép], các loại mật, bánh ngọt, kẹo, mứt, các loại nước ngọt, nước quả có đường; sữa béo; thịt nhiều mỡ; thức ăn chế biến sẵn: xúc xích, thịt hun khói, các loại phủ tạng...; cá nhiều mỡ [cá basa]; lòng đỏ trứng; bơ, mỡ đông lạnh; khoai tây rán; quả ngọt dạng sấy khô, quả ngâm đường; các loại đồ uống: rượu, bia, nước ngọt...
Ngoài ra, những thực phẩm người bệnh tiểu đường nên ăn bao gồm:
Nhóm đường bột: Ngũ cốc nguyên hạt, đậu đỗ, gạo còn vỏ cám, rau củ... được chế biến bằng cách hấp, luộc, nướng, hạn chế tối đa rán, xào... Các loại củ như khoai sắn cũng cung cấp khá nhiều tinh bột, nên nếu người bệnh tiểu đường ăn các loại này thì cần phải giảm hoặc cắt cơm.
Nhóm thịt cá: Người bệnh tiểu đường nên ăn cá, thịt nạc, thịt gia cầm bỏ da, thịt lọc bỏ mỡ, các loại đậu đỗ... được chế biến đơn giản như hấp, luộc, áp chảo nhằm loại bớt mỡ.
Nhóm chất béo, đường: Các thực phẩm có chất béo không bão hòa được ưu tiên trong chế độ ăn của người bệnh tiểu đường như dầu đậu nành, vừng, dầu cá, mỡ cá, olive...
Nhóm rau: Người bệnh tiểu đường nên ăn rau nhiều hơn trong thực đơn của mình thông qua các cách chế biến đơn giản như ăn sống, hấp, luộc, rau trộn nhưng không nên sử dụng nhiều loại sốt có chất béo.
Hoa quả: Người bệnh tiểu đường cần tăng cường ăn trái cây tươi, hoặc ép thành nước để uống, nhưng không nên chế biến thêm bằng cách cho them kem, nước sốt. Đặc biệt người bệnh tiểu đường nên chọn lựa những loại hoa của có lượng đường thấp.
Theo Viện dinh dưỡng quốc gia, tỷ lệ giữa các thành phần sinh năng lượng trong bữa ăn hàng ngày của người bệnh tiểu đường được xác định cụ thể như sau sẽ rất tốt trong ổn định, điều trị bệnh:
Protein: lượng protein nên đạt 0,8g/kg/ngày đối với người lớn, tức là tỷ lệ này nên đạt tương đương 15- 20% năng lượng khẩu phần.
Hầu hết các bộ phận của dê như thịt, xương, nội tạng... đều có công dụng dùng làm thuốc chữa bệnh. Trong thịt dê có chứa nhiều vitamin nhóm B, nhất là Riboflavin và B12 nên có tác dụng bổ máu, tốt cho sức khỏe nói chung.
Bên cạnh đó, thịt dê còn cung cấp nhiều đạm, giúp bồi bổ sức khỏe, cộng thêm yếu tố là món ăn bổ trợ cho sức khỏe phòng the, đặc biệt là cho nam giới, giúp nam giới có tâm lý tự tin hơn mỗi khi “lâm trận”.
Tuy nhiên, khi ăn thịt dê cần nhớ tuân thủ một vài nguyên tắc sau để giữ nguyên được giá trị dinh dưỡng và dược tính của nó:
Không ăn quá nhiều thịt dê
Thịt dê có tính nóng, ngọt, nếu ăn quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ viêm nhiễm trong cơ thể. Đặc biệt, nếu cơ thể có sẵn một số vùng nhiễm bệnh thì ăn thịt dê sẽ khiến cho bệnh phát triển trầm trọng thêm.
Không ăn cùng dấm chua
Vị chua của dấm khi ăn cùng với thịt dê sẽ làm cho tác dụng giữ ấm cơ thể của thịt dê bị giảm đi.
Không ăn cùng dưa hấu
Thịt dê có tính ấm, dưa hấu có tính hàn nên nếu ăn cùng sẽ làm giảm tác dụng bổ dưỡng của thịt dê và ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa, gây rối loạn tiêu hóa.
Không ăn cùng với bí đỏ
Thịt dê và bí đỏ đều là thực phẩm có tính nóng, nếu ăn cùng nhau sẽ dễ bị nóng trong người, gây nhiệt.
Tương tự như vậy, những thực phẩm hoặc gia vị có tính nóng khác như ớt, hạt tiêu, đinh hương... cũng không thích hợp để ăn cùng thịt dê.
Không uống trà khi ăn thịt dê
Trong thịt dê có nhiều protein, trong khi trà xanh có chứa axit tannic, nếu kết hợp với nhau sẽ tạo ra chất tannalbin gây táo bón. Nếu tình trạng diễn ra thường xuyên, chất độc sẽ nằm lâu trong ruột, hấp thu ngược trở lại cơ thể, gây hại đến sức khỏe.
Ai không nên ăn thịt dê?
Theo các chuyên gia, do hàm lượng đạm, mỡ cao nên không phải ai cũng có thể ăn thịt dê. Người bị rối loạn chuyển hóa lipid khi ăn phải cẩn thận, không nên ăn nhiều trong một bữa, nhiều bữa trong một tháng, người có bệnh cao huyết áp cũng không nên ăn nhiều.
Những người có tình trạng sốt, nhiễm trùng, người bị viêm gan không nên ăn nhiều thịt dê vì có thể làm cho tình trạng viêm tăng lên. Người mắc chứng lở mồm, loét lưỡi, đau mắt đỏ, miệng đắng, bực bội, yết hầu đau khô, đau nhức, hoặc sưng chân răng, người bị đau bụng đi ngoài... nên tránh ăn thịt dê để bệnh không tăng nặng.