Vắng như chùa bà đanh là gì

Chùa Bà Đanh hay còn gọi “Bảo Sơn Nữ”, tọa lạc trên một vùng đất tại thôn Đanh Xá, xã Ngọc Sơn, huyện Kim Bảng, Hà Nam. Nhắc đến Hà Nam, nhiều người có thể biết đến ngôi làng sinh ra “Chí Phèo – Cụ Bá Kiến”, và là quê hương của cố nhà văn Nam Cao, nhà thơ Nguyễn Khuyến… Nhưng ít ai biết rằng, một địa danh đã nổi tiếng là chùa Bà Đanh với câu cửa miệng được truyền trong dân gian “Vắng như chùa Bà Đanh”, hãy cùng Saigon Travel tìm hiểu xem vì sao lại gọi câu truyền miệng như thế nhé.

Nằm cách thành phố Phủ Lý gần 7km chạy hướng QL21B về phía Tây Nam, chùa Bà Đanh hay còn gọi “Bảo Sơn Nữ”, tọa lạc trên một vùng đất tại thôn Đanh Xá, xã Ngọc Sơn, huyện Kim Bảng, Hà Nam.

Chùa Bà Đanh có diện tích khoảng 10ha, được xem là một trong những ngôi chùa đẹp và cổ kính nhất Hà Nam nói riêng và của miền Bắc nói chung, bởi ngôi chùa có vị trí là nơi sơn thủy hữu tình. Khuôn viên chùa là một tổng thể bao gồm nhiều công trình kiến trúc nghệ thuật với gần 40 gian nhà lớn nhỏ.

Cũng như bao ngôi chùa khác, chùa Bà Đanh thờ phật, song ngoài tượng Bồ Tát còn có tượng Nam Tào, Bắc Đẩu, Thái Thượng Lão Quân và các tượng của tín ngưỡng Tứ Phủ, một tín ngưỡng dân gian Việt Nam.

Tương truyền rằng vào thế kỷ thứ VII, đây là một ngôi đền nhỏ thờ tứ pháp (Pháp Vân, Pháp Vũ, Pháp Lôi, Pháp Điện). Đến thời Lê Huy Tông (1675 – 1750), chùa được xây dựng đàng hoàng và to đẹp hơn.

Năm 1994 chùa Bà Đanh được Bộ Văn hóa – Thông tin (nay là Bộ Văn hóa – Thể Thao – Du Lịch) cấp bằng Di tích lịch sử cấp quốc gia. Năm 2007, UBND tỉnh Hà Nam phối hợp với Bộ Văn hóa – Thể thao – Du lịch đầu tư gần 20 tỷ đồng để tôn tạo và nâng cấp chùa Bà Đanh.

Về tên gọi chùa Bà Đanh, theo truyền thuyết của địa phương, chùa thờ nữ thần linh thiêng trông coi việc điều mưa khiển gió, giúp dân trừ lũ lụt, đem lại mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu nên được gọi là chùa Đức Bà làng Đanh, gọi tắt là chùa Bà Đanh như tên gọi ngày nay.

Có nhiều cách lý giải về sự ra đời của câu nói “vắng như chùa Bà Đanh” nhưng theo ý kiến của nhiều người, là do chùa Bà Đanh nằm ở vị trí u tịch, xa dân cư, ba mặt là sông, rừng rậm chắn, lối đi độc đạo, lại có nhiều thú dữ nên không ai dám vào. Cách duy nhất an toàn là chèo thuyền qua sông Đáy nhưng vì bất tiện nên người hành hương thưa thớt.

Hiện nay chùa Bà Đanh với đền Trúc, Ngũ Động Thi Sơn (núi Cấm), khu du lịch sinh thái Tam Chúc (Ba Sao), Bát cảnh Tiên cùng với hệ thống các bến thuỷ dọc dài sông Đáy từ ngã 3 Hồng Phú, thành phố Phủ Lý sẽ hợp thành một tua du lịch “non nước hữu tình” giữa đường thuỷ và đường bộ, khá hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước.

Chùa Bà Đanh thờ phật, song ngoài tượng Bồ Tát còn có tượng Nam Tào, Bắc Đẩu, Thái Thượng Lão Quân và các tượng của tín ngưỡng Tứ Phủ, một tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Bên trong chùa có khá nhiều tượng hình độc đáo và cổ xưa.

Khuôn viên chùa là một tổng thể bao gồm nhiều công trình kiến trúc nghệ thuật với gần 40 gian nhà lớn nhỏ.

Tương truyền rằng vào thế kỷ thứ VII, đây là một ngôi đền nhỏ thờ tứ pháp (Pháp Vân, Pháp Vũ, Pháp Lôi, Pháp Điện). Đến thời Lê Huy Tông (1675 – 1750), chùa được xây dựng đàng hoàng và to đẹp hơn.

Thật thú vị khi tìm hiểu 1 câu dân gian mà từ người già đến trẻ em đều nằm lòng khi nói đến một địa điểm nào đó đều ví “Vắng như chùa Bà Đanh”, sự thật thì Saigon Travel đã chia sẻ thêm, nếu muốn thật sự trải nghiệm có vắng như lời đồn không thì hãy tranh thủ làm 1 chuyến Hà Nam ngay nhé.

Vì sao nói ‘Vắng như chùa Bà Đanh’ vậy ngôi chùa này có thật không, liệu có vắng vẻ như được so sánh là điều không phải ai cũng biết.

Dân gian xưa có câu “Vắng như chùa Bà Đanh” hay là “Vắng tanh như chùa Bà Đanh”. Vậy chùa Bà Đanh được nói đến trong câu thành ngữ có thật ở ngoài đời hay chỉ là biểu tượng được ví von?

Theo đó, "Chùa Bà Đanh" trong phép so sánh của câu thành ngữ không phải là 1 nơi hư cấu, mà là một địa danh hoàn toàn có thật. Ngôi chùa này là 1 trong những thắng cảnh nổi tiếng của tỉnh Hà Nam. Chùa Bà Đanh hay còn gọi “Bảo Sơn Nữ”. Đây là một ngôi chùa cổ, ước tính được xây vào khoảng thời nhà Lý, do một người phụ nữ trong làng được tiến cung bỏ tiền ra xây dựng. Chùa này nằm trong làng có tên chữ là Đinh Xá (dịch nôm na là nơi ở của dòng họ Đinh), tên nôm gọi là Đanh , vì vậy dân gian quen miệng gọi là chùa Bà Đanh.

Chùa Bà Đanh tọa lạc trên một vùng đất tại thôn Đanh Xá, xã Ngọc Sơn, huyện Kim Bảng, Hà Nam.

Về tên gọi chùa Bà Đanh, theo truyền thuyết của địa phương, chùa thờ nữ thần linh thiêng trông coi việc điều mưa khiển gió, giúp dân trừ lũ lụt, đem lại mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu nên được gọi là chùa Đức Bà làng Đanh , gọi tắt là chùa Bà Đanh như tên gọi ngày nay.

Giống như bao ngôi chùa khác, chùa Bà Đanh thờ Phật, song ngoài tượng Bồ Tát còn có tượng Nam Tào, Bắc Đẩu, Thái Thượng Lão Quân và các tượng của tín ngưỡng Tứ Phủ, một tín ngưỡng dân gian Việt Nam.

Vì sao người xưa hay ví von 'vắng tanh như chùa Bà Đanh'?

Từ lâu, câu thành ngữ "vắng như chùa Bà Đanh" đã được người Việt Nam sử dụng để chỉ những nơi vắng vẻ, ít người qua lại. Phải chăng ngôi chùa này không có ai đặt chân đến hay bởi sự thiêng liêng, kỳ bí khó lý giải?

Đầu tiên, chùa Bà Đanh nằm ở vị trí hiểm trở, 3 mặt giáp sông Đáy, một mặt giáp rừng rậm. Cạnh bên là Núi Ngọc linh thiêng. Thời xưa nghe các cụ kể lại, khu vực chùa Bà Đanh là rừng rậm, có nhiều thú dữ nên không ai dám vào. Muốn vào đó an toàn chỉ có cách đi thuyền qua sông Đáy để tránh thú dữ, vì bất tiện nên khách thập phương muốn đến lễ bái cũng không có điều kiện. Vì lẽ đó, có rất ít người tới lui nhang khói, quanh năm chùa vắng vẻ, tịch liêu thành thử câu thành ngữ “vắng như chùa Bà Đanh” cũng từ đó mà ra.

Thêm nữa, người dân trong vùng lưu truyền câu chuyện giai thoại về ngôi chùa cổ này là do chùa rất linh thiêng, người đi đường nếu dám cười cợt, bất kính dù chỉ 1 câu cũng sẽ bị trừng phạt nặng nề. Chính vì lẽ đó mà càng ngày càng ít người dám đến thờ cúng do sợ "vạ từ miệng mà ra".

Do chùa Bà Đanh nằm ở vị trí xa dân cư, đi lại bất tiện nên chùa vắng vẻ, ít khách hành hương.

Còn vô số giai thoại dân gian về sự vắng vẻ của ngôi chùa cổ này nhưng hầu hết đều mang tính truyền miệng và tham khảo, khó chính xác hoàn toàn. Ngày nay, đường xá vào chùa được mở rộng, dễ dàng di chuyển hơn nên khách thập phương lui tới cúng viếng tấp nập hơn hẳn.

Chùa Bà Đanh có diện tích khoảng 10ha, được xem là một trong những ngôi chùa đẹp và cổ kính nhất Hà Nam nói riêng và của miền Bắc nói chung. Khuôn viên chùa là một tổng thể bao gồm nhiều công trình kiến trúc nghệ thuật với gần 40 gian nhà lớn nhỏ.

Ngày nay, chùa Bà Đanh không còn vắng mà là một điểm du lịch nổi tiếng.

Hiện nay chùa Bà Đanh với đền Trúc, Ngũ Động Thi Sơn (núi Cấm), khu du lịch sinh thái Tam Chúc (Ba Sao), Bát cảnh Tiên cùng với hệ thống các bến thuỷ dọc dài sông Đáy từ ngã 3 Hồng Phú, thành phố Phủ Lý sẽ hợp thành một tua du lịch “non nước hữu tình” giữa đường thuỷ và đường bộ, khá hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước.

Tại sao lại nói là vắng như chùa Bà Đanh?

Trước Cách mạng Tháng Tám năm 1945, khu vực chùa Bà Đanh nằm tách ra xa khu dân cư. Tại đây cây cối um tùm nên vắng người qua lại. Mỗi khi dân làng có việc phải lên chùa vào buổi tối lại phải đốt đuốc và gõ chiêng gõ trống để xua đuổi thú dữ. Chính vì vậy dân gian truyền tụng câu: "Vắng như chùa Bà Đanh".

Vắng như chùa Bà Đanh ở đâu?

Vị trí địa lý của ngôi chùa này thuộc vào thôn Đanh Xá, xã Ngọc Sơn, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam. Khác với vẻ đông đúc và nhộn nhịp của những ngôi chùa khác nơi đây lại được ví là vắng tanh, không bóng người. Từ xưa đến nay vẫn tương truyền câu nói “ Vắng tanh như chùa Bà Đanh”.

chùa Bà Đanh thờ ai?

Cũng như bao ngôi chùa khác ở vùng đồng bằng Bắc Bộ là thờ Phật, chùa Bà Đanh còn tín ngưỡng thờ Tứ Pháp (Pháp Vân, Pháp Vũ, Pháp Điện, Pháp Phong là Thần mây, Thần mưa, Thần sấm, Thần sét) một tín ngưỡng thờ thiên nhiên rất gần gũi với đời sống nông nghiệp ở nước ta.