Mô hình đánh giá lại tài sản

Đánh giá lại tài sản sau khi ghi nhận ban đầu theo IAS 16

Trường hợp 1: Mô hình đánh giá lại khi giá tăng

Khi đánh giá lại tài sản mà giá trị đánh giá cao hơn so với giá trị còn lại của tài sản trên bảng cân đối kế toán, thì giá trị tăng lên sẽ được gọi là thu nhập tổng lực khác và được ghi nhận vào khoản chênh lệch đánh giá tài sản [ là một mục thuộc vốn chủ sỡ hữu ], đơn cử : Nợ Tài sản cố định và thắt chặt . Có Chênh lệch đánh giá lại tài sản . Đối với tài sản cố định và thắt chặt cần khấu khao, giá trị còn lại của tài sản được kiểm soát và điều chỉnh về giá trị đánh giá lại theo 2 cách : + Cách 1 : Có thể kiểm soát và điều chỉnh giá trị còn lại gộp bằng cách tham chiếu giá thị trường, hoặc kiểm soát và điều chỉnh theo tỷ suất với đổi khác giá trị còn lại. Khấu hao tại ngày đánh giá được kiểm soát và điều chỉnh bằng chênh lệch giữa giá trị còn lại gộp trừ giá trị còn lại sau khi đã kiểm soát và điều chỉnh lỗ suy giảm giá trị, đơn cử : Nợ tài sản cố định và thắt chặt : Chênh lệch kiểm soát và điều chỉnh tăng nguyên giá . Có hao mòn tài sản cố định và thắt chặt : Chênh lệch kiểm soát và điều chỉnh tăng hao mòn lũy kế . Có chênh lệch đánh giá lại tài sản : Chênh lệch đánh giá tăng . + Cách 2 : Khấu hao luỹ kế được loại trừ với giá trị còn lại gộp . Nợ tài sản cố định và thắt chặt : Chênh lệch nguyên giá gộp đánh giá tăng . Nợ hao mòn tài sản cố định và thắt chặt : Số hao mòn lũy kế . Có chênh lệch đánh giá lại tài sản : Chênh lệch đánh giá tăng . Ví dụ 1 : Công ty ABC đã mua một dây chuyền sản xuất với giá 12 tỷ đồng vào ngày 01/01/20 X1. Dây chuyền đã được khấu hao theo giải pháp đường thẳng với thời hạn sử dụng hữu dụng ước tính khoảng chừng 6 năm. Vào ngày 01/01/20 X3, công ty đã quyết định hành động đánh giá lại dây chuyền sản xuất của mình. Không có giá trị hài hòa và hợp lý cho dây chuyền sản xuất tại thời gian này, nhưng ngân sách thay thế sửa chữa của dây chuyền sản xuất vào ngày 01/01/20 X3 là 15 tỷ đồng . Công ty ABC giải quyết và xử lý kế toán những thanh toán giao dịch trên : Trước đánh giá, khấu hao luỹ kế của tài sản : 12/6 * 2 = 4 tỷ đồng ; giá trị còn lại trên sổ : 12 – 4 = 8 tỷ đồng . Khi đánh giá lại, khấu hao luỹ kế của tài sản : 15/6 * 2 = 5 tỷ đồng ; giá trị còn lại trên sổ : 15 – 5 = 10 tỷ đồng . Hạch toán theo cách 1 : Nợ tài sản cố định và thắt chặt : 3 tỷ đồng [ 15-12 ] . Có hao mòn tài sản cố định và thắt chặt : 1 tỷ đồng [ 5-4 ] . Có chênh lệch đánh giá lại : 2 tỷ đồng [ 10-8 ] . Hạch toán theo cách 2 :

Nợ hao mòn tài sản cố định và thắt chặt : 4 tỷ đồng .

Có tài sản cố định: 2 tỷ đồng.

Xem thêm: Inbound Sale là gì? 3 bước xây dựng chiến lược bán hàng Inbound

Có chênh lệch đánh giá lại : 2 tỷ đồng . Sau bút toán này, theo cách 1 thì nguyên giá tài sản cố định và thắt chặt là 15 tỷ đồng [ 12 + 3 ], hao mòn luỹ kế tài sản là 5 tỷ đồng [ 4 + 1 ] ; còn cách 2 lần nguyên giá tài sản chỉ là 10 tỷ đồng [ 12-2 ] và hao mòn luỹ kế tài sản là 0 [ 4-4 ]. Cho dù giải quyết và xử lý theo cách nào, thì khấu hao sau khi đánh giá lại sẽ được tính lại và hạch toán với mức khấu hao mới là 2,5 tỷ đồng / năm [ 15/6 hoặc 10/4 ] . Đối với thặng dư do đánh giá lại tài sản được ghi nhận trong vốn chủ sở hữu hoàn toàn có thể kết chuyển sang doanh thu chưa phân phối khi tài sản được vô hiệu khỏi sổ sách của doanh nghiệp [ hoàn toàn có thể do bán hoặc thanh lý ]. Tuy nhiên, trong quy trình sử dụng, một phần thặng dư chênh lệch đánh giá tài sản hoàn toàn có thể được kết chuyền sang doanh thu chưa phân phối. Phần thặng dư được kết chuyển là chênh lệch giữa khấu hao dựa trên giá trị đánh giá lại và khấu hao trên nguyên giá trước khi đánh giá lại . So với mức khấu hao cũ, mức khấu hao hàng năm sau đánh giá lại tăng 2,5 tỷ đồng – 2 tỷ đồng = 0,5 tỷ đồng. Sự ngày càng tăng về mức khấu hao này công ty hoàn toàn có thể hạch toán tăng doanh thu chưa phân phối, giảm chênh lệch đánh giá lại tài sản : Nợ chênh lệch đánh giá lại tài sản 0,5 tỷ đồng

Có doanh thu chưa phân phối 0,5 tỷ đồng

Trường hợp 2: Mô hình đánh giá lại khi giá giảm

– Trong trường hợp đánh giá khi giá giảm mà trước đó tài sản chưa có đánh giá tăng, thì khoản chênh lệch giảm đó được ghi nhận vào “ lỗ do đánh giá lại tài sản ” trên báo cáo giải trình hiệu quả hoạt động giải trí kinh doanh thương mại, đơn cử : Nợ hao mòn tài sản cố định và thắt chặt : Hao mòn lỹ kế . Nợ lỗ do đánh giá lại tài sản cố định và thắt chặt : Chênh lệch đánh giá giảm . Có tài sản cố định và thắt chặt : Chênh lệch giảm nguyên giá – Trong trường hợp đánh giá tăng tài sản sau đó đánh giá giảm, khoản thặng dư chênh lệch đánh giá tài sản được ghi nhận do đánh giá tăng trước đó phải được loại trừ trước khi ghi nhận lỗ do đánh giá lại giảm tài sản. Phần chênh lệch do đánh giá giảm mà vượt quá số hoàn toàn có thể ghi giảm vào khoản mục thặng dư đánh giá lại tài sản cần được ghi nhận là ngân sách, đơn cử : Nợ hao mòn tài sản cố định và thắt chặt . Nợ chênh lệch đánh giá lại . Nợ lỗ do đánh giá lại . Có tài sản cố định và thắt chặt . Ví dụ 2 : Giả sử cuối năm 20X3, công ty đánh giá tăng dây chuyền sản xuất như ở ví dụ 1 và chưa phân chia chênh lệch đánh giá tài sản vào doanh thu chưa phân phối. Cuối năm 20X5, đánh giá lại dây chuyển trên có giá trị còn lại 2,5 tỷ đồng . Công ty ABC giải quyết và xử lý kế toán những thanh toán giao dịch trên : Giá trị còn lại của tài sản trước khi đánh giá lại là 10 – 10/4 x 2 = 5 tỷ đồng. Như vậy, tài sản được đánh giá giảm 5 – 2,5 = 2,5 tỷ đồng. Phần số dư chênh lệch đánh giá lại tài sản này đang được phản ánh trên thông tin tài khoản chênh lệch đánh giá lại tài sản là 2 tỷ đồng. Do đó, tổng chênh lệch đánh giá lại tài sản này sau khi trừ số dư thông tin tài khoản chênh lệch đánh giá lại tài sản được ghi vào báo cáo giải trình lãi lỗ là : 2,5 – 2 = 0,5 tỷ đồng. Nếu công ty vận dụng chiêu thức xóa giá trị hao mòn lũy kế vào nguyên giá của tài sản thì bút toán hạch toán : Nợ hao mòn tài sản cố định và thắt chặt : 5 tỷ đồng . Nợ chênh lệch đánh giá lại tài sản : 2 tỷ đồng . Nợ lỗ do đánh giá lại tài sản : 0,5 tỷ đồng .

Có tài sản cố định và thắt chặt : 7,5 tỷ đồng .

Định hướng áp dụng mô hình đánh giá lại tài sản cho kế toán Việt Nam

Với Chuẩn mực kế toán Nước Ta [ VAS ] 03, đoạn 28 pháp luật “ Sau khi ghi nhận khởi đầu, trong quy trình sử dụng, tài sản cố định và thắt chặt hữu hình được xác lập theo nguyên giá, khấu hao luỹ kế và giá trị còn lại ” . Thông thường, việc đánh giá lại tài sản chỉ xảy ra tại những doanh nghiệp nhà nước và nguyên giá tài sản cố định và thắt chặt hữu hình chỉ được biến hóa khi có quyết định hành động đánh giá lại theo pháp luật của Nhà nước. Khi đó, nguyên giá, giá trị hao mòn luỹ kế và giá trị còn lại sẽ phải được kiểm soát và điều chỉnh theo hiệu quả đánh giá lại. Giá trị tài sản được xác lập lại trên cơ sở bảng giá Nhà nước pháp luật hoặc Hội đồng định giá tài sản thống nhất xác lập . Bên cạnh đó, Luật Kế toán sửa đổi, bổ trợ số 88/2015 / QH13 năm năm ngoái pháp luật, những nguyên tắc tương quan đến giá trị hài hòa và hợp lý. Đây được coi là bước tiến can đảm và mạnh mẽ trong xác lập giá trị hài hòa và hợp lý, tuy nhiên năng lực vận dụng vẫn mang tính chắp vá, chưa có xu thế một cách rõ ràng về giá trị hài hòa và hợp lý và cũng chưa được cụ thể hoá trong chuẩn mực kế toán . Xuất phát từ thực tiễn chính sách kế toán ở Nước Ta, cần sớm triển khai một số ít giải pháp sau :

Thứ nhất, cần kiểm soát và điều chỉnh, bổ trợ Luật Kế toán, chuẩn mực kế toán tương thích và gắn liền với thực tiễn, giúp cho những doanh nghiệp có cơ sở pháp lý khi tiến hành. Cụ thể, hoàn toàn có thể bổ trợ trong VAS03 về pháp luật được cho phép doanh nghiệp lựa chọn quy mô giá gốc, hoặc quy mô đánh giá lại tài sản cố định và thắt chặt. Tuy nhiên, muốn vận dụng được quy mô này yên cầu tài sản phải được ghi nhận theo giá trị hài hòa và hợp lý, do đó phải xác lập được giá trị hài hòa và hợp lý, mà lúc bấy giờ Nước Ta chưa có văn bản hướng dẫn đơn cử vận dụng giá trị hài hòa và hợp lý, cơ sở xác lập giá trị hài hòa và hợp lý, chiêu thức kế toán theo giá trị hài hòa và hợp lý …

Thứ hai, để có giá trị hợp lý trong ghi nhận tài sản đảm bảo tin cậy được, đòi hỏi cần có một môi trường kinh doanh phù hợp. Tuy nhiên, trong điều kiện nền kinh tế thị trường ở Việt Nam còn đang trong giai đoạn chuyển đổi, chưa thực sự tồn tại thị trường hoạt động cho tất cả các tài sản, nên căn cứ để xác định giá trị hợp lý cho một số tài sản chưa thực sự đáng tin cậy. Cần phải có một thị trường hàng hoá hoàn chỉnh, vận hành theo cơ chế thị trường đầy đủ và minh bạch. 

Xem thêm: Cách chia lợi nhuận trong công ty cổ phần được tính như thế nào?

Thứ ba, do thực tiễn hạ tầng của những doanh nghiệp cũng còn nhiều hạn chế, trình độ kế toán viên chưa đồng đều, nên khi vận dụng giá trị hài hòa và hợp lý cũng sẽ xảy ra nhiều chưa ổn. Vì vậy, cần tăng cường tuyên truyền, đào tạo và giảng dạy, hoàn toàn có thể thực thi trải qua những chương trình hội thảo chiến lược, tập huấn nhằm mục đích nâng cao nhận thức cũng như sự đồng thuận trong việc sử dụng giá trị hài hòa và hợp lý khi ghi nhận tài sản. Bên cạnh đó, những doanh nghiệp cần kiến thiết xây dựng đội ngũ đủ trình độ để hoàn toàn có thể thẩm định và đánh giá tài sản nhằm mục đích xác lập giá trị hài hòa và hợp lý của tài sản một cách đáng an toàn và đáng tin cậy .
Tóm lại, quy mô đánh giá lại tài sản sau ghi nhận khởi đầu đã được nhiều vương quốc trên quốc tế vận dụng. Với xu thế hội nhập về kinh tế tài chính, kế toán, Nước Ta cũng cần nghiên cứu và điều tra vận dụng cho tương thích với thông lệ quốc tế. Mô hình đánh giá lại chỉ là một nội dung được đề cập tương quan đến giá trị hài hòa và hợp lý .

Tài liệu tham khảo:

1. Quốc hội [2015], Luật Kế toán Việt Nam năm 2015;
2. Bộ Tài Chính, 26 chuẩn mực kế toán;
3. Bộ Tài chính [2014], Thông tư số 200/2014/TT-BTC về chế độ kế toán doanh nghiệp ngày 22/12/2014;
4. IFRS 13 – Xác định giá trị hợp lý;
5. Nguyễn Thế Lộc – Vũ Hữu Đức [2010], Áp dụng chuẩn mực kế toán quốc tế, NXB Lao động – Xã hội;
6. Ngô Thị Thị Thu Hồng, Bùi Thị Hằng, Nguyên tắc giá trị hợp lý theo Luật Kế toán: Lý luận và định hướng áp dụng ở Việt Nam, Tạp chí Tài chính số tháng 11/2016;

Source: //wikifin.net
Category: Blog