Heo bị co giật là bệnh gì năm 2024
Bệnh heo run rẩy sau khi sinh, kể cả khi chúng được giữ ấm đầy đủ có những triệu chứng khá giống với bệnh dịch tả heo cổ điển, do chúng làm hư hại não bộ và cột sống. Nguồn gốc của virus này chỉ mới được khám phá gần đây tại châu Âu và Mỹ, bởi một loại virus không điển hình là Pestivirus. Các nhà nghiên cứu tại Vetmeduni Vienna đã có một khám phá xa hơn về loại virus này tại một trang trại ở Úc. Tác nhân gây bệnh được gọi là LINDA-Virus (Lateral shaking Inducing NeuroDegenerative Agent – Tác nhân gây kích ứng thần kinh ngoại biên, tạm dịch là vậy), nó có mối liên hệ với Australian Bungowannah virus và khác xa với virus gây bệnh dịch tả heo. Phát hiện này đã được công bố gần đây trên tạp chí Emerging Infectious Diseases. Show
Vào năm 2015, chủ một trại giống tại Úc đã quan sát thấy một số heo con “run rẩy” tại trại của ông ấy. Những con heo mắc bệnh đều có những tổn hại nghiêm trọng trên não và cột sống bởi những cơn run giật dữ dội. Điều này gây thiệt hại tài chính nghiêm trọng cho trại. Và người ta tin rằng một loại virus không điển hình tên là Pestivirus (APPV) đã được khám phá gần đây tại châu Âu và Mỹ chính là nguyên nhân. Những nhà khoa học tại Vetmeduni Vienna sau đó cũng đã phát hiện virus này tại nước Áo. Pestivirus được biết là có thể gây bệnh trên bào thai của heo, cừu, trâu bò, và thường tấn công vào trung tâm hệ thần kinh. Nhưng lây nhiễm do Pestivirus chỉ lây lan trên động vật có móng guốc, do đó chúng hoàn toàn vô hại trên con người. Các cơn co giật có thể đe dọa đến sự sống Dựa vào mức độ nghiêm trọng của cơn co giật, chúng tồn tại như một thách thức sống còn cho những con heo con kể từ phút đầu tiên của cuộc đời. Bởi vì chúng có khả năng không bú đủ sữa đầu – thứ rất quan trọng cho heo con trong 24 giờ đầu tiên sau khi sinh. Nếu không đủ sữa đầu, heo con có rất ít cơ hội sống sót. Nếu heo con sống sót được sau giai đoạn này, triệu chứng thường sẽ thuyên giảm sau 3-4 tuần. Ở một số trường hợp hiếm, các cơn run nhẹ vẫn còn thấy ở tai. Nhưng để đạt được điều này đòi hỏi sự chú ý, quan tâm chăm sóc rất lớn từ chủ trại cho đến thú y viên. Bệnh có khả năng truyền lây qua giao phối Sự tồn tại của virus ở trong tinh trùng của con nọc trưởng thành đã làm sáng tỏ cách truyền lan của mầm bệnh. Dường như virus tồn tại trong một số loài vật mà không biểu hiện triệu chứng gì. Kiểm tra cho thấy virus tồn tại ở trong tinh dịch của những con heo bị run rẩy trước đó, điều này chứng minh căn bệnh này có thể truyền lây qua giao phối. Virus có lẻ đã được lây cho heo con vào giai đoạn mang thai, khi hệ thần kinh trung ương đang phát triển, làm biến đổi sợi thần kinh. Kháng thể chống lại virus cũng đã được phát hiện trên heo nái, giải phẫu tử cung cho thấy chúng ngăn chặn virus truyền cho bào thai. Những con heo già hơn gần như không có triệu chứng gì dù bị nhiễm bệnh. Điều trị Đến nay (2018) hoàn toàn chưa có phương pháp điều trị cũng như vaccine để phòng bệnh. Những con heo co giật nếu được hỗ trợ cho bú đầy đủ có khả năng sẽ sống sót và lớn bình thường, mặc dù vẫn còn những cơn run nhẹ. Bệnh giả dại ở lợn hay còn có tên gọi khác là bệnh Aujeszky’s disease - AD. Đây là một căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở dạng cấp tính gây tỷ lệ chết cao ở lợn. Bệnh xảy ra ở mọi lứa tuổi với các triệu chứng giống với bệnh cúm hoặc viêm phổi và thần kinh nên khó có thể phân biệt được. Khi phát hiện dấu hiệu của dịch bệnh cần phải báo cáo ngay cho chính quyền địa phương để có các phương pháp loại bỏ dịch bệnh một cách triệt để. Mục lục Đặc điểm dịch tễ
Nguyên nhân gây bệnh giả dại trên lợn (Aujeszky)Bệnh giả dại Aujeszky do virus Herpesviridae là một DNA virus gây ra, có sức đề kháng tương đối cao với điều kiện ngoại cảnh, có khả năng chống chịu sự biến đổi pH và nhiệt độ môi trường. Virus sống được 30 ngày vào mùa hè và 46 ngày vào mùa đông, pH dao động từ 4 - 12 (virus sống được 2-4 tiếng ở độ pH 2 và 13,5 trước khi bị bất hoạt). Khi bảo quản trong glycerin 50%, virus sống được 154 ngày ở điều kiện bảo quản lạnh mà độc lực gần như không giảm. Trong mô bào bảo quản lạnh virus sống được nhiều năm. Đông khô giữ được virus sống ít nhất 2 năm. Tia cực tím có thể làm bất hoạt virus. Trong thịt lợn nhiễm bệnh giữ ở 4oC, virus không bị bất hoạt. Trong chất lỏng, virus sống được 1 tháng vào mùa hè và 2 tháng vào mùa đông. Trong nước tiểu, virus vẫn giữ độc tính gây bệnh trong 3 tuần vào mùa hè và 8-15 tuần vào mùa đông. Trong phân, virus bị bất hoạt sau 8-15 ngày. Trong đất, virus giữ được độc lực sau 5-6 tuần. Virus xâm nhiễm vào cơ thể qua niêm mạc mũi, miệng, các vết thương rồi nhân lên ở biểu mô đường hô hấp trên, hạch amidan, phổi. Sau đó virus xâm nhập vào thần kinh tam thoa và thần kinh khứu giác, rồi vào toàn bộ hệ thần kinh. Sự nhân lên của virus tại hê thần kinh được đặc trưng bởi hiện tượng viêm màng não không sinh mủ gây rối loạn nghiêm trọng hệ thần kinh trung ương. Virus Herpesviridae là nguyên nhân chính gây bệnh giả dại ở lợn Lợn là vật chủ chính của bệnh; ngoài ra một số loài khác cũng bị nhiễm bệnh có triệu chứng thần kinh và chết như bò, cừu, dê, chó, mèo, chó sói, chuột. Lợn nhiễm virus trở thành nguồn lây lan bệnh cho những con khỏe nên khi lợn có biểu hiện bất thường cần tách ra và nhốt vào ô cách ly ngay. Tỷ lệ ốm và chết vì bệnh thay đổi tùy theo lứa tuổi của lợn. Lợn con có nguy cơ mắc bệnh cao nhất. Các yếu tố gây stress cho vật nuôi cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh Tùy vào từng độ tuổi mà triệu chứng của bệnh giả dại có những triệu chứng khác nhau. Người nuôi có thể quan sát các triệu chứng của bệnh với những dấu hiệu cụ thể sau: 1. Triệu chứng ở lợn nái và lợn đực giốngBệnh giả dại ở lợn nái và lợn đực giống với những biểu hiện giống bệnh cúm, bệnh kéo dài khoảng 7 - 10 ngày sẽ tự khỏi, tỷ lệ chết thấp. Các biểu hiện khi đàn mắc bệnh:
Sảy thai trên lợn nái mắc bệnh giả dại 2. Triệu chứng bệnh lý đối với lợn con theo mẹBệnh giả dại Aujeszky ở lợn con có thể gây chết 100% đàn với các dấu hiệu của bệnh như sau:
Heo sốt co giật, sùi bọt mép, triệu chứng thần kinh khi bị giả dại Lợn con có triệu chứng thần kinh khi bị bệnh giả dại trên lợn (heo) 3. Triệu chứng của bệnh ở lợn sau cai sữaTriệu chứng lâm sàng của bệnh giả dại ở lợn sau cai sữa cũng gần giống như lợn sơ sinh nhưng triệu chứng thần kinh nhẹ hơn, lợn có hiện tượng hôn mê (không thường xuyên) và chết do thần kinh trung ương bị tổn thương. Tỷ lệ chết khoảng 50% nhưng cũng có thể thấp hơn. Triệu chứng đặc trưng của lợn gồm:
4. Triệu chứng ở lợn vỗ béo
5. Triệu chứng trên các loài động vật khác
6. Thể cấp tínhDịch cấp tính bùng phát khi các chủng virus cường độc lần đầu tiên lây nhiễm vào một đàn lợn chưa được tiêm phòng. Virus đi qua nhau thai lây bệnh cho lợn con. Thông thường các triệu chứng lâm sàng đầu tiên là sảy thai, thai chết lưu và lợn con sinh ra yếu ớt, chết non. Tỷ lệ sảy thai có thể lên đến 5% trong khoảng 6 tuần; sau đó là giảm năng suất sinh sản. Phôi chết, bị hấp thụ và lợn nái động dục trở lại. 7. Thể mạn tínhSau khi kết thúc giai đoạn cấp tính, đàn lợn đã có miễn dịch nhất định; triệu chứng lâm sàng diễn ra lẻ tẻ và nhẹ hơn. Giảm năng suất sinh sản với các hiện tượng ngày một tăng lên như thai gỗ, thai chết lưu và lợn con chết. Sự lây lan của virus trong đàn lợn sinh sản là khá thấp khi lợn đã có miễn dịch; bệnh suy yếu rồi trở lại trong chu kỳ 1 - 2 năm nếu như không được can thiệp đúng cách. 8. Thể mang trùngSau khi kết thúc giai đoạn cấp tính, các triệu chứng lâm sàng của bệnh có thể biến mất hoàn toàn, thường thấy ở những trại nhỏ, dưới 100 nái. Mầm bệnh đôi khi biến mất; tuy nhiên, có khả năng chúng vẫn lưu cữu trong môi trường trại, trong cơ thể lợn. Những con lợn không có biểu hiện bệnh nhưng có thể mang mầm bệnh trong cơ thể và đào thải ra môi trường. Bệnh tích trên heo
Gan có các dấu hiệu hoại tử màu trắng xám khi lợn bị giả dại Xuất hiện nhiều điểm hoại tử ở lá lách Hạch amidan hoại tử Chẩn đoán bệnh giả dạiĐối với trường hợp cấp tính, chẩn đoán dựa vào các triệu chứng lâm sàng. Để chẩn đoán được chính xác cần đến các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm như:
Máy Pockit PCR cho phép chẩn đoán nhanh virus gây bệnh trên lợn Chẩn đoán phân biệt bệnh giả dại với các bệnh khác1. Bệnh dịch tả lợnBệnh dịch giả dại cho tỷ lệ chết cao ở lợn con còn bệnh dịch tả lợn cho tỷ lệ chết cao ở lợn trưởng thành. Thêm vào đó, bệnh dịch tả lợn tiêu chảy và có mùi tanh. 2. Bệnh viêm màng não ở lợnBệnh này có những triệu chứng lâm sàng giống với bệnh giả dại ở lợn, tuy nhiên bệnh chỉ xuất hiện ở lợn chứ không xuất hiện ở chó và các loại đọng vật khác. Chúng ta có thể phân biệt bằng việc tiêm mầm bệnh vào thỏ và thu được kết quả âm tính với bệnh viêm màng não. 3. Bệnh ListeriaKhi lợn mắc bệnh do Listeria gây ra cũng có dấu hiệu rối loạn với hệ thần kinh trung ương. Vì thế, để xác định được chính xác thì chúng ta cần phải tiến hành xét nghiệm xác định virus gây bệnh là gì? 4. Bệnh phù đầu ở lợnBệnh có dấu hiệu rối loạn hệ thần kinh nhưng sự khác biệt ở đây là đặc trưng phù thũng ở vùng chán, vùng mi măt, dạ dày vị biêm sưng. Căn bệnh này xảy ra ở giai đoạn lợn tập ăn, đặc biệt là những con to lớn nhất trong đàn. Triệu chứng lâm sàng, bệnh tích của nhiều bệnh có thể giống nhau nên cần sử dụng phương pháp chẩn đoán phi lâm sàng để chẩn đoán phân biệt các bệnh một cách chính xác nhất. Sử dụng kỹ POCKIT iiPCR chẩn đoán chính xác với thời gian từ 1-2 tiếng để nâng cao hiệu quả điều trị bệnh. Tham khảo thêm bệnh dại ở heo Phòng bệnh giả dại ở lợn
Tiêm phòng vaccine cho lợn ngăn ngừa virus gây bệnh giả dại trên lợn (hình ảnh minh họa) Điều trị bệnh giả dạiBệnh giả dại ở lợn do virus gây ra nên chưa có thuốc đặc trị. Sử dụng thuốc kháng sinh để ngăn bội nhiễm vi khuẩn thứ cấp. Co giật là triệu chứng của bệnh gì?Co giật được định nghĩa là rối loạn chức năng não kịch phát không tự ý, có thể có biểu hiện gồm giảm hay mất tri giác, hoạt động vận động bất thường, rối loạn hành vi, rối loạn cảm giác, rối loạn hệ thần kinh tự chủ. Co giật có nhiều nguyên nhân như: Thiếu ôxy não do ngạt, do viêm phổi. Hạ đường huyết, giảm canxi máu. Tại sao chó lại bị co giật?Bên cạnh các vấn đề bên ngoài não, chó bị co giật có thể là kết quả của một vấn đề xảy ra bên trong não. Nguyên nhân nội sọ dẫn đến chứng co giật ở chó bao gồm các bất thường về cấu trúc như viêm, u não, đột quỵ, dị tật bẩm sinh, nhiễm trùng não và chấn thương đầu. Tại sao chó bị co giật và sùi bọt mép?Hiện tượng co giật kèm với sùi bọt mép thì nguy cơ cao là chó của bạn đã bị trúng độc rất lớn. Lúc này bạn cần nhanh chóng áp dụng các biện pháp sơ cứu và đưa chó đến ngay các trung tâm thú y gần nhất để được chẩn đoán và hỗ trợ điều trị kịp thời. Tại sao chó con ngủ hay giật mình?Bộ não của chó phức tạp hơn nhiều so với chuột. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng chó có thể mơ những giấc mơ rất phức tạp. Chó ngủ hay bị co giật cũng chịu sự điều khiển của bộ não. Các cầu não là một phần đặc biệt trên thân não, giúp chúng ta biết được mình vẫn nằm trên giường khi đang mơ. |