Hợp đồng tương lai là hợp đồng trao đổi, mua bán 1 tài sản đáp ứng được các tiêu chuẩn do sàn giao dịch quy định ở thời điểm hiện tại và thời gian giao hàng được xác định ở 1 thời điểm trong tương lai.
Ví dụ: Vào tháng 1/2021, Công ty A thực hiện lệnh mua 100 000 thùng dầu thô kỳ hạn tháng 12 năm 2021 với giá 70 USD/ thùng, thời điểm thông báo giao nhận là ngày 17/11/2021
Tại thời điểm trước ngày giao nhận hàng vật chất, giả sử ngày 1/11/2021, giá dầu thô là 80 USD 1 thùng. Thì công ty A có 2 lựa chọn: 1 nhận lô hàng 100 000 thùng dầu thô với giá 70 USD/thùng vào ngày 17/11/2021 hoặc tất toán lệnh dầu trước ngày 17/11/2021 để hưởng phần chênh lệch giá.
Việc giao dịch trên sàn sẽ thông qua sở giao dịch hàng hoá, về bản chất, người mua và người bán sẽ không biết nhau. Mọi hàng hóa đều có tiêu chuẩn nhất định nên sở giao dịch hàng hóa của mỗi quốc gia sẽ thay mặt công ty để thực hiện việc giao nhận hàng hóa đó.
2. Các khái niệm của hợp đồng tương lai
Khái niệm Giải thíchHợp đồng tương laiLà thỏa thuận giữa bên mua và bên bán về một loại giao dịch được diễn ra trong tương lai với mức giá được xác định trước.Tài sản cơ sởLà một đối tượng được thỏa thuận trong hợp đồng phái sinh.Ký quỹLà một khoản đặt cọc để tham gia giao dịch chứng khoán phái sinh. Nó đóng vai trò đảm bảo khả năng thanh toán của bên mua cho bên bán.Vị thếTrạng thái giao dịch và khối lượng của hợp đồng phái sinh mà nhà đầu tư hiện đang nắm giữ.Đóng vị thếLà nhà đầu tư đặt lệnh hay còn gọi là mở một vị thế đối ứng với vị thế đang sở hữu.Giá thanh toán cuối ngàyLà mức giá của tài sản cơ sở được xác định vào ngày giao dịch cuối cùng của chứng khoán phái sinh dựa trên tài sản cơ sở đó, dùng để tính toán giá trị lãi/lỗ phát sinh trong ngày giao dịch cuối cùng của từng loại hợp đồng.Giá thanh toán cuối cùngLà mức giá của hợp đồng phái sinh được dùng để tính toán giá trị lãi/lỗ phát sinh trong ngày của hợp đồng.Hệ số nhân hợp đồngLà hệ số quy đổi giá trị của hợp đồng tương lai về chỉ số thành tiền.Khối lượng mởLà số lượng hợp đồng của một loại chứng khoán phái sinh đang còn được tồn tại ở một thời điểm nhất định.
3. Lợi ích của hợp đồng tương lai
3.1 Giao dịch dễ dàng, thuận tiện
Việc dùng nền tảng giao dịch CQG giúp thuận tiện trong vấn đề sử dụng được trên tất cả các nền tảng [web, app,…]. Bên cạnh đó, thời gian giao dịch 24/5, do đó cơ hội sinh lời là rất nhiều.
Giao dịch hợp đồng tương lai diễn ra tương tự như giao dịch cổ phiếu. Nhà đầu tư dự đoán thị trường tăng điểm sẽ đặt lệnh mua để mở vị thế mua hợp đồng tương lai, khi thị trường tăng đúng như kỳ vọng, nhà đầu tư sẽ có được lợi nhuận. Ngược lại, nhà đầu tư mở vị thế bán hợp đồng tương lai để kiếm lời trong thị trường giảm điểm.
3.2 Lợi ích nhờ tỷ lệ đòn bẩy cao
Khi tham gia hợp đồng tương lai, bạn sẽ thu được những khoản lợi nhuận cao với số vốn đầu tư rất nhỏ. Nếu nhà đầu tư muốn bán hay mua hợp đồng thì chỉ cần đáp ứng được yêu cầu ký quỹ, với cam kết tài chính đảm bảo thực hiện hợp đồng.
Với đặc thù chỉ cần ký quỹ một phần giá trị hợp đồng, hợp đồng tương lai sẽ mang lại cho nhà đầu tư mức đòn bẩy rất cao, khiến cho số lãi nhận được có thể lớn hơn nhiều so với đầu tư vào cổ phiếu. Tuy nhiên đòn bẩy cao cũng có thể mang lại thiệt hại lớn nếu thị trường đi ngược lại với dự đoán của nhà đầu tư, do vậy nhà đầu tư cần theo dõi thị trường chặt chẽ khi đã nắm giữ hợp đồng tương lai.
3.3 Có thể mua/bán liên tục trong ngày
Trong hợp đồng tương lai, bạn có thể ngay lập tức đóng vị thể vừa mở [dù ở vị trí mua hay bán]. Vì thế, nhà đầu tư có thể liên tục mở và đóng vị thế trong phiên giao dịch để kiếm lợi nhuận dựa trên mọi biến động của thị trường.
Đây là một trong những ưu điểm nổi trội của hợp đồng tương lai so với thị trường cơ sở. Bởi trong thị trường cổ phiếu, nhà đầu tư khi mua cổ phiếu phải chờ tối thiểu 2 ngày để số cổ phiếu ấy về tài khoản rồi mới có thể bán.
3.4 Cơ hội tìm kiếm lợi nhuận khi thị trường giảm điểm
Do hợp đồng tương lai đã định sẵn mức giá trước đó nhưng thời gian giao nhận hàng vật chất được xác định ở tương lai. Vì thế dù thị trường biến động như thế nào thì cũng không ảnh hưởng nhiều đến giá cả hợp đồng.
Hiện tại trên thị trường chứng khoán, nhà đầu tư đang không có công cụ để tìm kiếm lợi nhuận trong thị trường giảm điểm. Tuy nhiên, với hợp đồng tương lai, nhà đầu tư hoàn toàn có thể thực hiện được việc này. Nhà đầu tư có thể tham gia vào vị thế bán hợp đồng tương lai bất kỳ lúc nào với điều kiện duy nhất cần đáp ứng là nộp đủ số lượng ký quỹ yêu cầu trước khi tham gia hợp đồng. Khi chỉ số giảm đúng như dự đoán, nhà đầu tư sẽ có được lợi nhuận từ giao dịch bán hợp đồng tương lai của mình.