Rượu cần là thức uống đặc sản nổi tiếng của Tây Nguyên, rất ít người biết cách làm, cách uống rượu cần sao cho ngon, cũng như mua ở đâu, giá bán bao nhiêu? Bài viết sau đây chúng tôi xin chia sẻ tất tần tật về rượu cần Tây Nguyên, mời bạn đọc theo dõi!
Rượu cần là gì?
Rượu cần là một trong những loại rượu đặc sản của một số dân tộc thiểu số ở Việt Nam. Loại rượu này được ủ men trong bình, chóe, hũ, ghè, ché và không cần phải qua chưng cất.
Khi uống rượu cần bạn phải sử dụng cần để hút. Cần có thể được làm bằng trúc hay tre, sau đó đục lỗ làm ống hút rượu cần. Đây được xem là một loại đồ uống quý và chỉ được sử dụng trong các dịp lễ lớn, trịnh trọng như tế thần linh, những ngày hội làng hay dành để đãi khách.
Ngoài ra, uống rượu cần còn là một văn hóa đặc sắc của người dân tộc thiểu số. Họ có những nghi lễ rất độc đáo khi thưởng thức rượu cần.
Nguyên liệu làm rượu cần gồm những gì?
Để làm ra một bình rượu cần chất lượng thì nguyên liệu là công đoạn rất quan trọng để làm ra món bình rượu cần ngon. Dưới đây là những nguyên liệu cần thiết để làm rượu, bạn có thể tham khảo:
Men rượu
Nguyên liệu đầu tiên cần có chính là men rượu. Đặc biệt men rượu ở đây được các dân tộc chuẩn bị nguyên liệu và làm rất kỳ công. Họ làm men rượu từ các loại lá rừng có tinh dầu cùng với các loại thảo dược có cả riềng và gừng,...
Cái rượu
Nguyên liệu thứ hai là cái rượu, đây được xem là yếu tố quan trọng để quyết định hương vị của rượu. Cái rượu thường được làm từ các loại ngũ cốc có thể là ngô [bắp], gạo nếp, gạo tẻ, sắn [khoai mì], hạt bo bo, kê, hạt ý dĩ hay hạt cào [tên của một loại cỏ].
Ứng với mỗi loại ngũ cốc thì sẽ mang lại hương vị đặc trưng, thơm ngon khác nhau. Tuy nhiên khi làm rượu cần Tây Nguyên người ta thường sử dụng rượu cào, bo bo, kê nhiều hơn là rượu gạo hay bắp.
Bình đựng rượu và cần hút rượu
Bên cạnh đó, việc sử dụng bình đựng rượu cũng rất quan trọng. Người ta có thể sử dụng chum, hũ, ché, chóe hay ghè để đựng nguyên liệu đã được ủ men.
Trước đây, người dân tộc Ê Đê thường sử dụng các loại ché quý như ché Tuk hay ché Tang có màu da lươn. Tuy nhiên, hiện nay họ chỉ sử dụng những loại ché thường như ché ba.
Ngoài ra, họ sử dụng cần làm bằng tre, trúc dài khoảng 1m, sau đó hơ qua lửa rồi vuốt thẳng ra và đục thông ruột rồi mới uốn cong. Còn có các dụng cụ để đong nước vào ché như sừng trâu đục thủng đáy, ca,...
Cách làm rượu cần
Rượu cần có rất nhiều loại và cách làm cũng khác nhau tùy theo dân tộc, vùng miền sẽ có các bí quyết làm rượu cần độc đáo. Có thể kể đến như rượu cần Tây nguyên: Đà Lạt Gia Lai, hay rượu cần Hòa Bình,.... Bài viết xin chia sẻ đến các bạn 2 cách làm rượu cần phổ biến:
Cách làm rượu cần ở các tỉnh phía Bắc
Cách làm rượu cần của người Thái làm khá kỳ công. Cách làm dưới đây sẽ giúp bạn hiểu phần nào sự cầu kỳ của loại rượu này.
Bước 1: Chuẩn bị làm men rượu
người Thái thường làm men từ những loại lá và quả có trong rừng còn được gọi là men lá. Có thể kể đến như: củ riềng, lá trầu không, quả ớt,…
Bước 2: Đem men lá ủ
Sau đó đem những thứ trên giã với gạo tấm cho thật nhuyễn rồi nặn thành từng miếng dẹt hình tròn giống như bánh rán. Tiếp đến đem chúng ủ với rơm, rồi họ sẽ xếp thành từng lớp đều lên nhau. Khi đã ủ khoảng 15 đến 20 ngày và bốc lên mùi men thì họ đem chúng phơi lên gác bếp cho khô.
Bước 3: Làm cái rượu
Mỗi khi cần dùng thì chỉ cần đem bánh men giã nhỏ rồi rắc vào cái rượu. Cứ mỗi mẻ rượu thì cần 7 đến 9 bánh men. Cái rượu thường được làm từ vỏ củ sắn khô gọt ra rồi đem ngâm ở suối khoảng 2 ngày 2 đêm cho bay hết mùi hôi và loại bỏ độc tố của sắn.
Ngoài sử dụng sắn khô họ còn thay bằng loại ngũ cốc khác như: Bắp, ý dĩ, củ dong riềng.
Bước 4: Ủ rượu cần
Sau đó vớt lên rồi phơi khô để trộn cùng với trấu và tấm rồi hấp. Sau đó đổ chúng ra mẹt hay lá cót cho nguội rồi họ đem men rải đều thành từng lớp.
Sau đem ủ với lá chuối khi rượu bốc men lên thì bỏ vào từng chum. Sau đó sử dụng ni lông để bịt kín lại tránh làm để hở, rượu sẽ có mùi chua và không ngon.
Bước 5. Hoàn thành chum rượu cần.
Sau khi ủ rượu khoảng 1 tháng là có thể thưởng thức rượu cần thơm ngon. Đặc biệt rượu để càng lâu thì càng ngon lúc này rượu đặc lại và ngọt hơn.
Cách làm rượu cần Tây Nguyên
Rượu cần Tây Nguyên thì có cách nấu đơn giản hơn, tuy nhiên mùi hương không thua kém rượu ở các vùng khác. Rượu cần ở các tỉnh Tây Nguyên thường được các dân tộc như: Gia rai, K’Ho hay Rhade làm bằng ngô, củ sắn hay gạo tẻ.
Mỗi khi có dịp quan trọng hoặc lễ đặc biệt thì họ sẽ sử dụng gạo nếp. Để hiểu rõ cách làm rượu cần, bạn có thể xem chi tiết dưới đây:
Bước 1: Nấu cơm trộn trấu
Đầu tiên, họ sẽ nấu gạo thành cơm rồi đem cơm trộn với trấu. Sau đó giàn thật mỏng rồi đem đi phơi khô.
Bước 2: Làm men rượu
Họ sử dụng vỏ cây hiam được lấy trong rừng rồi đem trộn với bột ớt, bột gừng, riềng, bột gạo, một số thứ lá và rễ cây khác để làm men rượu. Sau đó trộn tất cả nguyên liệu trên với nước rồi vắt thành từng miếng bánh nhỏ, sau đó đem phơi thật khô.
Bước 3: Ủ rượu
Sau đó họ để khoảng 10 đến 15 ngày rồi giã nhỏ xong đem rắc lên trên nia cơm. Tiếp đến cho trấu vào trộn thêm lần nữa rồi đổ vào ché ủ, có thể sử dụng lá chuối khô để ủ kín.
Bước 4. Thưởng thức rượu cần
Sau một tháng ủ rượu là có thể đem ra dùng. Khi uống họ sẽ lót lá chuối tươi ở trên, rồi đổ nước lã cho đầy ché. Sau đó dùng cần cắm xuyên qua các tầng lá xuống dưới đáy ché. Uống cạn đến đâu thì họ sẽ chế thêm nước lã đến đấy.
Rượu cần để được bao lâu?
Rượu cần sau khi chế nước vào thì có thể để được khoảng 2 đến 3 ngày. Tuy nhiên, bạn nên sử dụng trong ngày thì sẽ ngon hơn. Nếu rượu để quá lâu thì sẽ bị chua và không ngon nữa.
Bên cạnh đó, bạn có thể sử dụng nước đun sôi để nguội, nước lọc, nước khoáng,... Ngoài ra, bạn có thể sử dụng nước lạnh đã bỏ trong tủ lạnh để uống rượu.
Rượu cần khi uống lạnh cũng rất ngon đấy. Bạn tuyệt đối không được uống rượu cần bằng nước nóng, làm vậy rượu sẽ bị hỏng và mất ngon.
Cách uống rượu cần
Rượu cần một loại rượu đặc biệt thơm ngon còn là nét đặc trưng vốn có của các dân tộc thiểu số. Vậy làm như thế nào để thưởng thức rượu cần một cách độc đáo và tận hưởng hết những hương vị thơm ngon của núi rừng. Bạn có thể tham khảo cách uống rượu cần sau đây:
Bước 1: Vệ sinh thật sạch cần hút
Để có thể thưởng thức mùi vị thơm ngon của rượu cần cũng như đảm bảo vệ sinh thì việc làm sạch cần hút là rất quan trọng. Bạn cho cần hút vào trong xô nước rồi rửa sạch 2 đầu của cần. Sau đó chế nước đun đổ vào lỗ ống thông cho sạch là được.
Bước 2: Cắm cần hút vào bình
Trước khi cắm cần vào bình thì bạn bóc một lớp nilong hoặc lá chuối trên miệng bình. Sau đó bạn cắm cần hút xung quanh miệng bình, nên cắm thật sâu xuống dưới đáy trước khi đổ nước vào.
Bước 3: Đổ nước vào bình
Bạn sử dụng nước lọc hoặc nước sôi để nguội đổ đầy vào bình trước khi uống khoảng nửa tiếng. Ngoài ra, bạn có thể thay bằng nước dừa đều được.
Bước 4: Thưởng thức bình rượu cần thơm ngon
Trong khi uống rượu cần nếu mực nước rút gần hết, bạn có thể châm thêm nước, đổ đến khi bạn cảm thấy rượu đã nhạt dần thì ngưng. Vậy là bạn có thể thưởng thức được rồi đấy. Cùng bạn bè, gia đình quây quần bên bình rượu cần thưởng thức hương vị thơm ngon thì còn gì bằng.
Tác dụng của rượu cần
Thường thì khi uống rượu sẽ khiến bạn cảm thấy đau đầu, chóng mặt, khó chịu, buồn nôn,....có hại đến sức khỏe. Tuy nhiên, rượu cần thì lại khác. Nó có vị ngọt thanh, nhẹ dịu, ít say hơn rượu thường cả nam lẫn nữ đều có thể uống được. Khi uống rượu bạn sẽ cảm giác lâng lâng, thư giãn, dễ chịu và rất dễ uống.
Nó không chỉ thơm ngon mà còn có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe như: lợi tiểu, kích thích tiêu hóa, tăng cường sinh lý,... Thường thì loại rượu này dùng để uống chơi với bạn bè, tăng cảm giác thích thú cho cuộc vui, để đãi khách chứ không dùng để giải sầu.
Lưu ý: Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú thì không nên uống rượu cần.
Rượu cần giá bao nhiêu?
Hiện nay trên thị trường, rượu cần được bán với nhiều mức giá khác nhau. Tùy theo trọng lượng và từng loại sẽ có các mức giá chênh lệch.
Trước khi tìm mua rượu cần, bạn cần tìm hiểu giá trước để có thể mua được bình rượu ngon với mức giá hợp lý. Bạn có thể tham khảo, các mức giá dưới đây để biết thêm chi tiết.
Giá rượu cần từ 200.000 đồng đến 1.000.000 đồng. Với rượu cần bình 4 lít có giá khoảng 200.000 đồng, bình 5 lít thì khoảng 250.000 đồng,... Cứ mỗi một lít tăng giá sẽ chênh lệch khoảng 50.000 đến 100.000 đồng.
Ngoài ra, nếu là rượu cần được chôn đất sẽ có giá cao hơn rượu thường. Với 1 lít rượu sẽ có giá khoảng 250.000 đồng, 3 lít thì cỡ 300.000 đồng.
Tùy vào nhu cầu của mỗi người, mà bạn có thể tìm mua loại rượu mà mình yêu thích với mức giá và chất lượng khác nhau.
Địa chỉ bán rượu cần
Hiện nay rượu cần được bán tràn lan trên thị trường, nên khó tránh khỏi việc mua phải loại rượu kém chất lượng. Vì vậy, bạn cần tìm hiểu kỹ trước khi mua, chọn những địa chỉ, đơn vị có uy tín để có thể mua được bình rượu ngon và chất lượng tốt.
Để mua đúng rượu cần nguyên chất, tốt nhất bạn nên nhờ người thân, bạn bè ở Tây Nguyên mua giúp, hoặc tham khảo kỹ thông tin từ nhiều nguồn để mua cho chính xác.
Bạn vừa xem xong bài viết: “Rượu cần: Cách làm, cách uống, nơi mua, giá bán rượu cần Tây Nguyên”. Nếu thấy hay, đừng quên chia sẻ rộng rãi bài viết này nhé!