Phù chân khi mang thai tháng cuối

Phù chân khi mang thai là triệu chứng phổ biến, nhất là trong 3 tháng cuối thai kỳ. Vì sao bà bầu phù chân tháng cuối? Đây có phải vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe? Mẹ cùng chuyên gia Huggies tìm hiểu ngay nhé!

Tham khảo: Những thay đổi khi mang thai

Phù chân khi mang thai – Nguyên nhân thường gặp

Hầu hết các mẹ bầu đều có ít nhất một lần bị phù chân trong suốt thời gian mang thai. Đặc biệt, càng về cuối thai kỳ, tình trạng phù chân càng nghiêm trọng hơn. Nguyên nhân là do khi mang thai, lưu lượng máu trong cơ thể tăng thêm 50%. Hơn nữa, lượng chất lỏng trong cơ thể cũng tăng lên và tích trữ ở nhiều vùng khác nhau. Sự tích nước này chính là nguyên nhân làm tay, chân của mẹ bầu dễ bị phù hơn.

Tham khảo: Mang thai 3 tháng cuối

Rất nhiều mẹ bầu bị phù chân khi mang thai, nhất là trong tam cá nguyệt thứ 3

Ngoài ra, bà bầu bị phù chân cũng có thể do phải đứng liên tục trong thời gian dài. Vì khi đứng, lượng máu dồn về chân sẽ nhiều hơn bình thường, làm chân dễ sưng phù hơn.

Theo các chuyên gia, phù chân khi mang thai do tình trạng tích nước không gây hại cho sức khỏe mẹ bầu cũng như sự phát triển của thai nhi. Hơn nữa, tình trạng này cũng sẽ biến mất sau khi thai kỳ kết thúc. Vì vậy, mẹ bầu không cần quá lo nhé!

Tham khảo: Sự phát triển thai nhi theo tuần

Bà bầu bị phù chân – Cẩn thận sản giật!

Trong một số trường hợp, bà bầu phù chân tháng cuối có thể là dấu hiệu sớm của tiền sản giật, một trong 5 tai biến sản khoa nguy hiểm đối với sức khỏe mẹ và bé. Mẹ bầu nên đến bệnh viện kiểm tra ngay nếu thấy tình trạng phù chân đi kèm với những dấu hiệu sau:

• Mệt mỏi, khó chịu, bứt rứt trong người
• Buồn nôn, đau tức vùng thượng vị [vùng dưới xương ức]
• Đau đầu: cảm giác nặng đầu ngày càng gia tang, cảm giác đau dữ dội kiểu co thắt
• Thị lực suy giảm: nhìn mờ hoặc không nhìn thấy người đối diện [mất thị lực tạm thời], hoặc chạy cảm quá với ánh sáng
• Khó thở là do đã có tích dịch trong phổi hay còn gọi là phù phổi]
• Tiểu ít

Bác sĩ Bùi Thị Thu Hà cũng bổ sung thêm:

Mẹ bầu có thể chỉ phù ở dưới chân nhưng cũng có thể phù lên đến mặt, sưng mắt. Nếu thấy mình bị phù, mẹ nên đo huyết áp ngay để loại trừ nguy cơ tiền sản giật.
Nếu mẹ bầu đo huyết áp cao > 140/90 mmHg thì nên đến bệnh viện kiểm tra ngay có bị tiền sản giật hay không. Nếu cơ thể mẹ còn có một số dấu hiệu khác thì mẹ nên khám bệnh viện sớm hơn:

Đặc biệt, những mẹ bầu thuộc nhóm sau đây nên chú ý đặc biệt đến tình trạng phù chân, hoặc sưng phù bất cứ bộ phận nào khác trên cơ thể:

• Mẹ bầu lớn tuổi [trên 40 tuổi]
• Chưa từng mang thai hoặc sinh con
• Khoảng cách giữa 2 lần mang thai từ 10 năm trở lên
• Thai đôi, đa thai
• Gia đình, hoặc bản thân có tiền sử tiền sản giật
• Chỉ số khối cơ thể [BMI] trên 30
• Bị cao huyết áp trước khi mang thai
• Tăng cân đột ngột [hơn 2kg/tuần] -> bổ sung content

Nếu mẹ bầu bị phù do tư thế thì thường sẽ phù đều 2 chân, phù mềm, điều này xảy ra khi sản phụ đứng lâu hay ngồi yên ở một tư thế. Khi mẹ được nghỉ ngơi, gác 2 chân lên cao thì tình trạng phù sẽ giảm. Đây chỉ là phù sinh lý, thường an toàn với thai phụ và không đi kèm các trệu chứng khác. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý nếu phù chỉ 1 chân, đặc biệt khi kèm sưng nóng đỏ đau thì có thể là phù do huyết khối tắc tĩnh mạch sâu hay viêm mô tế bào 

Tham khảo: Cẩm nang mẹ bầu 3 tháng cuối

Những cách giảm phù chân khi mang thai 3 tháng cuối

- Hạn chế ăn mặn: Mẹ bầu càng ăn mặn, cơ thể càng tích trữ nhiều nước hơn, dẫn đến tình trạng phù chân khi mang thai càng thêm nghiêm trọng. Hơn nữa, việc ăn mặn cũng ảnh hưởng không tốt đến huyết áp, mẹ bầu nên đặc biệt lưu ý nhé!

- Kê cao chân khi nằm: Cách này sẽ giúp giảm bớt lượng máu dồn xuống chân, hạn chế bớt tình trạng sưng phù. Khi ngồi, mẹ bầu cũng nhớ kê thêm ghế nhỏ dưới chân và thường xuyên nhúc nhích chân để không bị tê, mỏi.

Tham khảo: Dinh dưỡng cho bà bầu 3 tháng cuối

Khi nằm ngủ, mẹ bầu nhớ thêm một chiếc gối nhỏ để kê cao chân nhé!

- Chườm đá: Dùng khăn bọc đá, hoặc một miếng băng gạc lạnh chườm trên phần cơ thể bị phù từ 10-15 phút có thể cải thiện đáng kể những khó chịu do sưng phù gây ra.

- Tập luyện nhẹ nhàng: Những bài tập thể dục nhẹ nhàng, đặc biệt là yoga không chỉ giúp mẹ bầu tăng cường sức khỏe mà còn cải thiện tình trạng phù chân khi mang thai hiệu quả. Nguyên nhân là do khi mẹ tập luyện, lưu lượng máu trong cơ thể sẽ được điều hòa và cân bằng, không dồn quá nhiều vào phần tay chân.

- Mang giày phù hợp: Giày quá chật cũng khiến máu bị dồn về phía chân nhiều hơn. Mẹ bầu nên chọn những đôi giày bệt rộng rãi và thoải mái.

Ngoại trừ việc gây khó chịu, phù chân khi mang thai sẽ không ảnh hưởng gì đến sức khỏe mẹ và bé. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, mẹ nên hết sức lưu ý. Nếu phát hiện những dấu hiệu bất thường đi kèm với triệu chứng sưng phù, mẹ bầu nên đến bệnh viện kiểm tra ngay để có thể kịp thời điều trị.

Mẹ bầu có thể tham khảo thêm những thông tin về thai kỳ tại chuyên mục Mang thai hoặc gửi những câu hỏi của mình về chuyên mục Góc chuyên gia trên trang Huggies.com.vn để được tư vấn và giải đáp thắc mắc của mình nhé!

Bạn đã nghĩ ra tên cho bé nhà mình chưa? Cùng Huggies tham khảo cách đặt tên cho con nhé:

Tên ở nhà cho bé trai, bé gái

Đặt tên cho con gái

Đặt tên con trai hay

29/04/2019

Mang thai, bên cạnh niềm hạnh phúc được làm mẹ, người phụ nữ phải trải qua thời gian đầy biến động cho toàn bộ cơ thể và cho hệ thống tĩnh mạch nói riêng, với những cơn đau  như chuột rút, đau vùng chậu, giãn tĩnh mạch âm hộ, viêm tĩnh mạch, phù nề, …

Phù chân là hiện tượng sinh lý bình thường ở thai phụ, có thể xuất hiện ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ, nhưng nhiều nhất vẫn là 3 tháng cuối thai kỳ do trọng lượng thai nhi ngày càng to, chiếm một thể tích lớn trong khoang bụng người mẹ, tạo sức ép lớn lên tĩnh mạch dưới khiến máu khó lưu thông, gây phù nề. 

Phù chân gây những khó khăn trong việc đi đứng, sinh hoạt hằng ngày. Phù chân   là một dấu chứng để bác sĩ quan tâm đến nguy cơtiền sản giật. Khi đã được thăm khám để loại trừ các bệnh lý nguy hiểm, phù chân là hậu quả của suy giãn tĩnh mạch.

Ở phụ nữ, nhất là các chị em mang thai lần đầu, suy tĩnh mạch dẫn đến chân nặng, thậm chí sưng phù, hoặc giãn tĩnh mạch cũng có liên quan đến sự gia tăng lượng máu và nồng độ hormone cao gấp 100 lần so với bình thường. Hai yếu tố quan trọng gây ra phù chân:

- Sự cản trở máu trở về tim do có thai, càng về những tháng cuối thai nhi sẽ lớn dần làm tăng áp lực trong ổ bụng và tạo nên một lực ép khá lớn lên các tĩnh mạch vùng chậu, làm cho máu khó chảy trở về tim. 

- Sự rối loạn của các nội tiết tố phụ nữ trong thời kỳ mang thai cũng làm giãn thành của tĩnh mạch, góp phần vào sự ứ trệ tuần hoàn và làm máu về tim khó khăn hơn, gây ứ đọng máu ở chân làm xuất hiện của các triệu chứng: chân nặng, sưng phù, ngứa ran hoặc chuột rút. 

Phù chân trong thai kỳ: các giải pháp phòng ngừa.

Nếu không thể “chữa trị” chứng suy tĩnh mạch, một số biện pháp phòng ngừa cơ bản và lối sống lành mạnh có thể làm giảm các triệu chúng – bao gồm chứng phù chân khi mang thai:

Tình huống cần tránh  

-Tránh ngồi hoặc đứng quá lâu mà thay vào đó hãy dành thời gian cho đôi chân nghỉ ngơi, thư giãn.

- Không ngồi vắt chéo chân vì sẽ khiến máu lưu thông không tốt

- Tránh hoặc mặc quần áo quá chật, mang “bốt” hoặc giày có gót quá cao  hay đế quá phẳng.

- Hạn chế ở ngoài môi trường nắng nóng.

- Tránh tăng cân quá mức

- Tránh thức ăn quá mặn hoăc quá cay làm nặng thêm sự giãn nỡ của tĩnh mạch.

- Uống nhiều nước, nhất là nước lúa mạch, bởi đây là loại nước có tác dụng lợi tiểu, vì thế có thể giảm phù nề ở đôi bàn chân.

- Khi ngủ, gác chân lên gối để máu lưu thông tốt hơn.

- Nên tắm nước nóng. Nên ngâm chân trong nước ấm, sạch khoảng 10 - 15 phút vào cuối mỗi ngày. Có thể chườm lạnh vào chỗ sưng

Các hoạt động nên thực hiện

Nên tuân thủ theo một chế độ ăn uống cân bằng và khoa học. Đó là hãy ăn nhiều loại thực phẩm có chứa nhiều protein như đậu lăng, các sản phẩm từ sữa. Ăn nhiều rau xanh như cải bắp, đậu lăng, rau bina. Ngoài ra cần bổ sung các loại trái cây như táo, đu đủ và ổi. Khuyến khích ăn nhiều các loại thực phẩm có chứa nhiều vitamin, canxi, và kẽm. Nên ăn những loại thực phẩm giàu vitamin E như rau bina, dầu quả hạnh, khoai lang, hạt hướng dương….

- Tập thể dục đều đặn, các bài tập thở, đi bộ hay bơi lội, thực hiện các động tác mátxa cho đôi bàn chân như xoay bàn chân cũng rất hữu ích, nó không chỉ giúp thai phụ khắc phục tình trạng đôi bàn chân bị phù nề mà còn giúp các bà bầu dễ dàng vượt cạn về sau.

Điều trị tình trạng  suy giãn tĩnh mạch

Phần lớn các trường hợp suy giãn [rối loạn] tĩnh mạch ở thai phụ thường giảm dần sau khi sinh. Tuy nhiên, trong một số trường họp phải dùng thuốc để làm bền và tăng trương lực của thành mạch có tên goi phlebotomic hoặc phlebotonic mặc dù,  được khuyến nghị không có hại gì cho người mẹ và thai nhi, cũng cần hết sức thận trọng với  các tác dụng ngoài ý muốn.

Minh Tâm

[Theo Medical new today, Santé magazine]