Những bài học thuộc lòng trần văn chánh năm 2024

Ở thời đại thông tin hôm nay, việc tìm lại những kỷ niệm xưa không còn khó khăn. Với đôi chút kỹ thuật tìm kiếm trên mạng internet, chúng ta có thể xem được nhiều hình ảnh từ những ngày đầu tiên người Pháp đặt chân đến Đông Dương đến việc vừa xảy ra cách nửa vòng trái đất. Nhiều bộ sưu tập khá quy mô về khung cảnh miền Nam khoảng nửa thế kỷ trước, các loại xe gắn máy, những biển quảng cáo sản phẩm của miền Nam, kem đánh răng Perlon, bia hiệu Con Cọp, thuốc lá Capstan… hay đường sá, chợ búa đã đem lại những khung cảnh quen thuộc cho người vào lứa tuổi 60.

Trong mọi hoàn cảnh, việc sưu tầm, bảo tồn và phổ biến những bài học thuộc lòng đã một thời gắn bó với học sinh bậc tiểu học của Trần Văn Chánh không hạn chế trong một công trình biên khảo hay nghiên cứu như anh đã và đang làm mà còn là một bông hoa thêm vào những tài sản giáo dục rất đáng trân trọng. Trong tinh thần đó, tôi tin rằng những độc giả khó tính nhất cũng sẽ quan tâm và cảm phục, và xin có mấy lời đề từ như một cách giới thiệu thêm tới đông đảo độc giả, đặc biệt đối với sinh viên – học sinh, các thầy cô giáo, và với tất cả những người đang nặng lòng với sự nghiệp giáo dục thế hệ trẻ.

Trọn bộ sách gồm 3 tập với tổng cộng 866 bài học thuộc lòng được sưu tập từ các sách Quốc văn cũ của miền Nam Việt Nam giai đoạn 1950 – 1970 của thế kỷ trước.

Cuốn đầu tiên là Bổn cũ soạn lại Những bài học thuộc lòng Tân quốc văn giáo khoa thư do NXB Tổng hợp TPHCM ấn hành trong quý IV năm 2019, với 263 bài học thuộc lòng của bậc tiểu học giai đoạn trước 1975.

Bổn cũ soạn lại 2, được biên soạn tiếp nối cho tập sách Bổn cũ soạn lại ấn hành năm 2019, với 263 bài học thuộc lòng các lớp Ba, Nhì (lớp Bốn bây giờ), Nhất (lớp Năm bây giờ) của bậc tiểu học giai đoạn trước năm 1975, được nhiều độc giả hưởng ứng. tổng cộng có 258 bài học thuộc lòng từ lớp Năm (lớp Một) đến lớp Nhất (lớp Năm), thích hợp để làm tài liệu đọc thêm cho học sinh từ lớp Một đến cấp trung học cơ sở bây giờ. Mục đích là cung cấp sẵn cho các thiếu niên ngày nay có được tập tài liệu trên 800 bài học / bài đọc bổ ích nhằm nâng cao kiến thức đời sống, rèn luyện tâm hồn, để trong nhà trở thành đứa con hiếu thảo biết yêu thương ông bà cha mẹ, ra ngoài biết kính thầy mến bạn, trọng nghĩa khinh tài, hành xử tốt với những người xung quanh… từ đó chăm học hành, có óc cầu tiến, có ý thức phục vụ nhân quần, lớn lên sẽ trở thành những công dân có lý tưởng hữu ích cho xã hội, luôn biết tôn trọng luật pháp và có tinh thần trách nhiệm đối với cộng đồng và những người cùng thời.

Bổn cũ soạn lại 3 đưa thêm những bài học thuộc lòng ngắn dành cho lớp Năm (tức lớp Một bây giờ) và lớp Tư (tức lớp Hai bây giờ), do nhận thấy chúng có thể rất bổ ích cho lứa học sinh 8-10 tuổi ngày nay, để các cháu vừa có thể trau dồi tiếng Việt, vừa tu rèn đạo đức và lối sống, dễ hiểu dễ nhớ, hợp với tâm sinh lý tuổi nhỏ. Tập sách này tổng cộng có được 345 bài học thuộc lòng từ lớp Năm (lớp Một) đến lớp Nhất (lớp Năm), thích hợp để làm tài liệu đọc thêm cho học sinh từ lớp Một đến cấp Trung học Cơ sở bây giờ.

Cuốn sách là một tuyển tập nhỏ gồm 263 bài học thuộc lòng làm theo thể thơ được sưu tập rải rác từ trong những sách giáo khoa Quốc văn bậc tiểu học cũ của miền Nam thời trước, trong khoảng những năm 1955 - 1975.

Bài học thuộc lòng là một môn học quy định, được dạy từ khi mới bước chân đến trường, vừa học nghĩa, vừa học văn, lại nhấn mạnh đến ý nghĩa luân lý hay xử thế, chủ yếu dạy trẻ em sống tốt trong quan hệ bản thân, gia đình, xã hội, từ việc giữ gìn vệ sinh răng miệng, cách dùng thì giờ, kiến thức địa lý - lịch sử cho đến lòng yêu thầy quý bạn, tôn kính ông bà cha mẹ, cũng như lòng vị tha và tình yêu đối với quê hương xứ sở.

Tất cả đều được diễn tả vừa sinh động hấp dẫn vừa dễ hiểu dễ thuộc. Đối với thế hệ tuổi trên dưới 60, đây có thể là những "hình bóng cũ", những kỷ niệm đẹp của thời thơ ấu cắp sách đến trường; đối với lứa tuổi học trò hiện tại, sách này cung cấp những bài đọc thêm bổ ích trong việc rèn luyện tính tốt, trau dồi tiếng Việt và nghệ thuật làm văn, mà các bậc phụ huynh có thể dùng dạy thêm cho con em trong nhà, quý vị giáo viên và các nhà hoạch định chính sách giáo dục có thể dùng làm tài liệu tham khảo.

Trong mọi hoàn cảnh, việc sưu tầm, bảo tồn và phổ biến những bài học thuộc lòng đã một thời gắn bó với học sinh bậc tiểu học của Trần Văn Chánh không hạn chế trong một công trình biên khảo hay nghiên cứu như anh đã và đang làm mà còn là một bông hoa thêm vào những tài sản giáo dục rất đáng trân trọng. Trong tinh thần đó, tôi tin rằng những đọc giả khó tính nhất cũng sẽ quan tâm và cảm phục, và xin có mấy lời đề từ như một cách giới thiệu thêm tới đông đảo độc giả, đặc biệt đối với sinh viên - học sinh, các thầy cô giáo, và với tất cả những người đang nặng lòng với sự nghiệp giáo dục thế hệ trẻ.

- NGUYỄN DUY CHÍNH (Trích lời tựa) -