Hướng dẫn chống sét van không khe hở năm 2024

Chống sét van, thiết bị điện trung thế của Hoàng Anh JSC – 0943 320 679. Cung cấp toàn quốc các sản phẩm trong nước và nhập khẩu. Như: chống sét van 12kV, 18kV, 24kV, 35kV, 42kV, 66KV, 96KV, 116KV,… . Cam kết chất lượng, và giá thành tốt hiện nay

Chống sét van

Chống sét van là gì?

Chống sét van LA[ Lightning Arrester] là thiết bị bảo vệ hệ thống điện an toàn trước hiện tượng sét đánh. Là thiết bị không thể thiếu được những hệ thống điện, truyền tải; máy biến áp, các công trình điện ngoài trời khác [có điện áp trên 1000V].
Là thiết bị có một đầu nối với đường dây hay thiết bị điện, còn đầu khác nối với đất [được lắp song song với thiết bị được bảo vệ].
Khi có hiện tượng quá áp do sét đánh hoặc điện áp tăng đột biến [quá áp] do thao tác lan truyền dọc đường dây đến hệ thống chống sét và truyền xuống đất
Một loại chống sét có khe hở: Khi sét đánh lên đường dây; hay thiết bị điện, điện áp tăng xuyên thủng các khe hở qua điện trở phi tuyến. Theo đặc tính V-A thì ngay lập tức nó sẽ hạ thấp chỉ số cuống cho dòng điện chạy xuống đất, và sau đó thì tăng trở lại.
Một loại khác là chống sét không có khe hở: Gồm nhiều đĩa MOV [ Metal Oxide Vaistor] nối lại với nhau thành cột và đặt trong lòng ống. Có một lớp vỏ bọc là thủy tính gia nhiệt epoxy. Chống sét kiểu này thường được dùng cho các trạm điện trung thế.

Cấu tạo Chống sét van

Cấu tạo gồm 2 phần: Bên ngoài là ống sứ hay là chất dẻo cách điện có hình dạng và kích thước khác nhau, tùy thuộc vào công dụng, hay điện áp định mức sử dụng. Bên trong gồm có khe hở phóng điện và điện trở phi tuyến,…
Khe hở phóng điện là gì: là nhiều cặp khe hở ghép nối tiếp. Trong mỗi khe hở lại chứa 2 đĩa đồng mỏng [dập định hình]. Ở giữa là một tấm đệm mica hoặc bìa cách điện dày khoảng 1mm để tạo khe hở phóng điện. Mỗi chống sét có số cặp khe hở phóng điện tùy theo nhà chế tạo thiết kế.
Điện trở phi tuyến là gì: gồm các tấm hình trụ tròn ghép nối tiếp. Điện trở phi tuyến có thể là Vilit hoặc Tirit hoặc ZnO…

cấu tạo chống sét van

Cách lựa chọn hệ thống chống sét để cho thiết bị hoạt động tốt

Nhằm nâng cao tuổi thọ cho hệ thống điện, và thiết bị hoạt động đúng và tốt. Dịch vụ cung cấp thông tin sản phẩm của Hoàng Anh JSC luôn đồng hành cùng khách hàng, làm sao cung cấp những sản phẩm tốt nhất. Cung cấp đầy đủ thông số chống sét van 24kV, tính toàn thiết bị điện; mức điện áp làm việc lớn nhất hệ thống điện của khách hàng.

– Tư vấn và cung cấp bảng chi tiết về nối đất của địa điểm lắp chống sét. Ví dụ như: Hệ thống dây điện 3 pha [4 đầu dây] trung tính có thể nối dây qua trở kháng [điện trở], phía thứ cấp và sơ cấp được dùng chung. Với hệ thống ba pha [3 dây] thì chế độ nối đất trực tiếp tại nguồn, dây trung tính nối qua trở kháng, hoặc qua máy biến áp.

– Khi tổng trở cao, thiết bị tải và phụ tải có điện dung lớn, nên tính đến chiều dài đường dây điện, và tiết diện dây dẫn; hoặc khoảng cách giữa các pha, dòng sự cố của hệ thống, các thành phần thứ tự không, hay pha của trở kháng nguồn hay tải. Sau đó lựa chọn các thông số của chống sét van nên căn cứ vào mức điện áp lớn nhất làm việc của hệ thống; và đảm bảo giá trị không vượt quá điện áp làm việc liên tục [Uc] của chống sét được chọn.

– Khi chúng ta tăng thông số của chống sét quá ngưỡng giá trị nhỏ nhất khi tính toán. Dẫn đến làm tăng khả năng chịu đựng của hệ thống chống sét [làm hỏng tính chất cách điện của thiết bị].

– Chống sét được phân theo điện áp sử dụng như: mức 22kV, 24kV, 35kV,110kV,…

– Nên xác định lắp đặt chống sét dùng dẫn xung điện khi sét đánh hay bao gồm cả xung điện quá áp của thiết bị đóng cắt do kỹ thuật viên vận hành [thao tác].

chống sét van-Hoàng Anh JSC

Vị Trí Đặt Chống Sét Van

Để tìm được vị trí lắp đặt chống sét van cần phải tính toán kỹ lưỡng để lựa chọn cho đúng. Có thể khai thác được hiệu quả của số chống sét van hiện có. Thực tế cho thấy nếu đường dây hay trạm biến áp ngoài trời mà không có thiết bị chống sét; thì khả năng bị hỏng do sét là điều chắc chắn. Còn nếu lắp đầy đủ dây chống sét và chống sét van trên tất cả các pha của cột thì khả năng các thiết bị hỏng do sét là bằng 0.

Chống sét van là gì? Có bắt buộc phải kiểm định? Sau đây hãy cùng Vinacontrol CE tìm hiểu về chống sét van và các thông tin liên quan đến hoạt động kiểm định thiết bị chống sét.

1. Chống sét van là gì?

Chống sét van là một thiết bị chống sét hoàn hảo nhất dùng để bảo vệ cho trạm biến áp, trạm phân phối và các máy điện khác. Chống sét van được lắp đặt song song với thiết bị cần bảo vệ, khi có hiện tượng quá áp do sét đánh, dòng điện sẽ được chuyển hướng đến bộ chống sét và truyền xuống đất, bảo đảm an toàn cho hệ thống.

Chống sét van là thiết bị được lắp đặt nhằm bảo vệ các thiết bị điện khi có hiện tượng sét đánh

2. Cấu tạo của chống sét van

Bên ngoài: Là một ống sứ hay chất dẻo có kích thước và hình dạng tùy thuộc vào cấp điện áp định mức sử dụng tại đó.
Bên trong: Bên trong của ống chứa hai bộ phận chính là khe hở phóng điện và điện trở phi tuyến
Khe hở phóng điện: gồm nhiều cặp khe hở được ghép nối tiếp, mỗi cặp khe hở được chế tạo bởi 2 đĩa đồng mỏng dập định hình. Ở giữa là một tấm đệm mica hoặc bìa cách điện dày khoảng 1mm để tạo khe hở phóng điện. Số lượng cặp khe hở phóng điện tùy thuộc vào mỗi nhà sản xuất thiết kế
Điện trở phi tuyến: gồm các tấm hình trụ tròn được ghép nối tiếp. Điện trở phi tuyến có thể là Vilit; Tiri; hoặc ZnO [hay được sử dụng nhất là Vilit]
Các bộ chống sét van có vài bộ phận cơ bản là chung. Tuy nhiên, mỗi bộ chống sét van lại có một cấu hình khác nhau và phải được thiết kế cho từng ứng dụng cụ thể. Tùy thuộc vào vị trí và phương thức đấu nối chống sét mà trong một dự án có thể cần tới vài cấu hình khác nhau. Một bộ chống sét van có các bộ phận cơ bản như sau:
Kẹp máng: Giống như bộ phận nối dây dẫn với chuỗi cách điện
Khớp nối mềm: Rất quan trọng và ảnh hưởng đến tuổi thọ của bộ chống sét. Bộ phận này loại trừ ứng lực trên chống sét do chuyển động của dây dẫn gây ra.
Dẫn điện từ dây dẫn đến chống sét van, giúp cho khớp nối mềm không phải dẫn dòng điện
Thân chống sét: Được thiết kế hàng loạt, phải xác định rõ chống sét chỉ để dẫn xung sét hoặc cả xung sét và xung quá áp do thao tác đóng, cắt thiết bị gây nên
Bộ phận ngắt khi sự cố: Trong trường hợp xảy ra sự cố, chống sét van trở thành điểm ngắn mạch trên đường dây, bộ phận ngắt khi sự cố sẽ hoạt động [tương tự cầu chì] cách ly chống sét van với đất
Dây nối đất: Dùng để nối chống sét van với nối đất cột. Việc kiểm tra dây nối đất rất quan trọng để chắc chắn rằng dây nối đất không bao giờ tiếp xúc với dây pha

Cấu tạo chi tiết chống sét van

3. Các loại chống sét van

3.1 Phân loại theo cấu tạo

Loại không có khe hở

Van chống sét loại không có khe hở được thiết kế với cách ghép bằng các đĩa MOV nối tiếp nhau. Để có thẻ tạo thành một cột được đặt trong lòng ống

Với các MOV sẽ được bọc trong lớp vỏ sợi thủy tinh gia nhiệt epoxy, đăt biệt là có đặc tính điện tốt. Loại chống sét này bảo vệ sét đánh hiện nay được đánh giá tốt nhất cho các trạm điện trung thế

Loại có khe hở phóng sét: là một trong những chất bán dẫn rất nhạy với điện áp. Bình thường chất này dùng làm chất cách điện, khi có xung điện áp cao

Ưu điểm với chất bán dẫn này là thời gian đáp ứng rất nhanh. Nhưng chất lượng sẽ giảm theo số lần sét đánh vào thiết bị chống sét này

Ví dụ:

Khi lựa chọn MOV đường kính 40mm nó sẽ chịu được cường độ sét đánh 200 A trong 100.000 lần. Nhưng nếu cường độ 40kA thì việc nó chịu được tối đa 1 lần là thủng

Sẽ gồm khe hở phóng sét và chất điện trở phi tuyến trong mỗi thiết bị. Nếu có hiện tượng sét đánh xuyên thủng các khe hở qua điện trở phi tuyến. Khi đó nó hạ thấp trị số xuống cho dòng điện chạy xuống đất và sau đó tăng trở lại. Cái này sẽ dựa theo đặc tính điện trở của phi tuyến V-A.

Tùy theo nhu cầu việc lắp đặt lựa cũng như chọn loại chống sét van sẽ khác nhau. Các phụ kiện kèm theo như :

Dây nối đất: Để có thể truyền dẫn dòng sét từ van xuống đất. Và đảm bảo dây lúc nào cũng có tiếp điểm và không dính với dây pha
Module ngắt sự cố: Là thiết bị bảo về điện ngắt mạch, bộ phân này sẽ đảm bảo các thiết bị sẽ tách biệt khi dòng điện cao áp có sét đánh
Khớp nối mềm: Là các khớp có tác dụng hạn chế dao động của dây khi tác động đến chống sét van
Ốc, bu lông, kẹp máng: dùng để kết nối các loại dây điện với bộthiết bị chóng sét van

3.2 Phân loại theo chức năng

Bộ chống sét van loại trạm - Loại van này chủ yếu được sử dụng để bảo vệ thiết bị điện quan trọng trong mạch điện từ 2,2kV đến 400kV và cao hơn. Chúng có khả năng tiêu tán năng lượng cao.

Bộ chống sét loại đường dây - Bộ chống sét loại đường dây được sử dụng để bảo vệ thiết bị trạm biến áp. Diện tích mặt cắt của chúng nhỏ hơn, trọng lượng nhẹ hơn và giá thành rẻ hơn. Chúng cho phép điện áp tăng cao hơn trên thiết bị đầu cuối của chúng so với loại trạm và có khả năng mang đột biến thấp hơn.

Bộ chống sét phân phối - Loại bộ chống sét như vậy thường được gắn trên cực và được sử dụng để bảo vệ máy phát và động cơ

Bộ chống sét thứ cấp dùng để bảo vệ thiết bị điện áp thấp. Bộ chống sét bảo vệ máy điện quay được thiết kế để bảo vệ máy phát điện và động cơ.

✍ Xem thêm: Kiểm định hệ thống chống sét| Chi phí thấp

4. Nguyên lý hoạt động của chống sét van

Đối với điện áp thấp, không có tia lửa điện qua các khe hở do tác dụng của điện trở song song. Sự thay đổi chậm của điện áp đặt vào không gây hại cho hệ thống. Nhưng khi sự thay đổi nhanh chóng của điện áp xảy ra trên đầu cực của bộ chống sét, tia lửa khe hở không khí của dòng điện được phóng xuống đất thông qua điện trở phi tuyến tính cung cấp điện trở rất nhỏ

Sau khi dòng điện tăng vọt qua, điện áp ấn tượng trên bộ chống sét giảm xuống và điện trở bộ chống sét tăng cho đến khi điện áp bình thường khôi phục. Khi bộ chuyển đổi xung biến mất, một dòng điện nhỏ ở tần số công suất thấp chạy trong đường dẫn do đèn flash tạo ra. Dòng điện này được gọi là dòng điện chạy theo công suất.

Độ lớn của công suất sau khi dòng điện giảm đến giá trị có thể bị gián đoạn bởi khe hở tia lửa khi chúng phục hồi độ bền điện môi. Dòng điện tiếp theo được dập tắt ở dòng điện đầu tiên và nguồn cung cấp vẫn không bị gián đoạn. Bộ chống sét đã sẵn sàng cho hoạt động bình thường, được gọi là đóng lại bộ chống sét.

Bộ chống sét van loại đường dây

5. Tiêu chí lựa chọn hệ thống chống sét tốt

Nếu bạn muốn sử dụng chống sét van an toàn và ổn định, bạn cần lưu ý chọn chúng theo những thông số sau

Lựa chọn thiết bị chống sét van dựa trên mức điện áp làm việc lớn nhất trong hệ thống điện của người dùng. Sao cho, mức này điện áp này phải đảm bảo không vượt quá điện áp làm việc liên tục của chống sét van.
Cần chú trọng nhiều về đặc điểm nối đất của khu vực cần lắp đặt thiết bị chống sét van
Nếu hệ thống dây điện 3 pha 4 dây. Dây trung tính nối đất qua trở kháng
Phía thứ cấp và sơ cấp được dùng chung.
Nếu hệ thống 3 pha, 3 dây dùng chế độ nối đất trực tiếp tại nguồn. Dây trung tính nối qua trở kháng, hoặc qua máy biến áp.
Đối với trường hợp hệ thống cũ như trung tính nối đất qua tổng trở có, thiết bị tải, phụ tải có điện dung lớn. Thì, bạn nên yêu cầu cung cấp một số thông tin về cấu trúc truyền tải điện của hệ thống.
✍ Xem thêm: Kiểm định máy biến áp| Uy tín - tiết kiệm

6. Kiểm định chống sét van có bắt buộc?

Chống sét van nằm trong danh mục các thiết bị, dụng cụ điện bắt buộc phải kiểm định có quy định chi tiết tại Phụ lục I của Thông tư 33/2015/TT-BCT. Chống sét van là loại thiết bị điện có mức độ rủi ro cao, khi xảy ra sự cố có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến con người, tài sản và môi trường. Chính vì lý do này, chống sét van phải được kiểm định và đăng ký trước khi đưa vào sử dụng. Trong quá trình sử dụng, chống sét van phải được kiểm định định kỳ.

Vinacontrol CE hỗ trợ kiểm định hệ thống chống sét trên toàn quốc. Mọi yêu cầu về cấp giấy kiểm định chống sét Quý khách hàng vui lòng liên hệ chúng tôi qua