Đại dương nào có độ sâu trung bình lớn nhất

Rãnh Mariana, phía tây Thái Bình Dương, là rãnh đại dương sâu nhất hành tinh, nhưng số liệu chính xác về điểm sâu nhất tại đây vẫn gây tranh cãi.

Minh họa rãnh Mariana, rãnh đại dương sâu nhất hành tinh. Ảnh: DOERS

Rãnh Mariana dài khoảng 2.550 km và nằm ở phía đông quần đảo Mariana, theo Đại học Washington. Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ [NOAA] cho biết, điểm sâu nhất của rãnh Mariana là vực thẳm Challenger, nằm ở cực nam của rãnh. Theo NOAA, vực thẳm Challenger sâu khoảng 10.935 m, hơn chiều cao của đỉnh Everest khoảng 2.100 m.

Ước tính của NOAA bắt nguồn từ nghiên cứu đăng trên tạp chí Deep Sea Research Part I: Oceanographic Research Papers năm 2021, dựa trên dữ liệu từ một chuyến nghiên cứu năm 2020. Tuy nhiên, có nhiều ước tính khác về độ sâu của vực thẳm Challenger. Nhiệm vụ có thủy thủ đoàn đầu tiên tại đây, diễn ra năm 1960, ước tính độ sâu là 10.911 m, theo Sách Kỷ lục Guinness Thế giới. Một số ước tính khác gần đây hơn là 10.994 m và 10.984 m.

Việc tìm ra độ sâu của vực thẳm Challenger không hề đơn giản. "Về cơ bản, việc này rất khó vì vực quá sâu", chuyên gia Sam Greenaway tại NOAA, tác giả chính của nghiên cứu năm 2021, cho biết.

Greenaway cho biết, để đo độ sâu của đại dương bằng các thiết bị hiện đại, các nhà khoa học có hai lựa chọn chính: sử dụng sonar [thiết bị định vị thủy âm] gắn trong một con tàu trên mặt biển, hoặc triển khai cảm biến áp suất dưới đáy biển với khả năng đo lượng nước phía trên.

Các tia sonar từ máy đo hồi âm đa tia có thể bao phủ hoàn toàn đáy biển. Dù có ưu điểm như vậy, hệ thống trên tàu cách rất xa đáy biển, làm hạn chế độ chính xác theo cả chiều ngang lẫn chiều dọc của phép đo.

Ví dụ, với vực thẳm Challenger, âm thanh mất khoảng 14 giây để xuống tới đáy biển và quay trở lại. Ngoài ra, độ mặn, nhiệt độ và áp suất nước cũng có thể ảnh hưởng đến tốc độ và đường đi của âm thanh, Greenaway giải thích. Do đó, độ chính xác theo chiều dọc của phép đo này là khoảng 25 m.

Với cảm biến áp suất, việc chế tạo thiết bị đo áp suất đủ chính xác ở áp suất cao như vậy rất phức tạp. Theo Sách Kỷ lục Guinness Thế giới, áp suất dưới đáy vực thẳm Challenger gấp hơn 1.000 lần áp suất khí quyển tiêu chuẩn ở mực nước biển.

"Sau đó, chúng tôi cũng cần điều chỉnh theo khối lượng riêng của nước phía trên cảm biến, trọng lực kéo lượng nước đó xuống, áp suất của khí quyển và thủy triều. Việc đưa cảm biến áp suất xuống đúng vị trí cũng không dễ dàng", Greenaway cho biết. Để thực hiện các phép đo, Greenaway cùng đồng nghiệp đã thả một cảm biến áp suất xuống đáy biển để làm tiêu chuẩn cho những chỉ số đo bằng máy đo hồi âm.

Độ chuẩn xác của cảm biến áp suất ảnh hưởng đến độ chuẩn xác cuối cùng của nghiên cứu. Greenaway hy vọng điều này sẽ được cải thiện đáng kể trong tương lai. Ông cho biết, bề mặt sao Hỏa và Mặt Trăng thậm chí được lập bản đồ với độ phân giải và chính xác cao hơn so với đáy đại dương.

Victor Vescovo [trái] từng xuống tới rãnh đại dương sâu nhất. Ảnh: Five Deeps Expedition

Trên thực tế, sự khác biệt trong các ước tính độ sâu của vực thẳm Challenger không quá quan trọng, Greenaway nhận định. "Tuy nhiên, việc đo độ sâu của các đại dương trên thế giới thực sự cần thiết. Ví dụ, nghiên cứu như vậy có thể giúp định vị chính xác phương tiện dưới nước và hữu ích cho những cảm biến áp suất dùng để theo dõi mực nước dao động do biến đổi khí hậu", ông nói.

Độ sâu cũng quan trọng với những nhà thám hiểm biển sâu. Ngày 26/3/2012, nhà làm phim James Cameron xuống tới độ sâu 10.908 m tại rãnh Mariana bằng tàu lặn Deepsea Challenger, lập kỷ lục về chuyến lặn solo sâu nhất. Năm 2019, nhà thám hiểm kiêm doanh nhân Victor Vescovo thực hiện chuyến lặn sâu nhất lịch sử với độ sâu 10.927 m ở đáy vực thẳm Challenger, vượt qua kỷ lục của Cameron.

Theo Kinky Data, Thái Bình Dương là đại dương lớn nhất và sâu nhất trên Trái Đất. Với diện tích 165,25 triệu km2, đại dương này chiếm tới 1/3 tổng diện tích bề mặt địa cầu. Toàn bộ phần đất liền trên Trái Đất cộng lại [khoảng 150 triệu km2] vẫn chưa thể phủ kín bề mặt vùng đại dương này.

Thái Bình Dương có thể được chia thành hai phần nhỏ bởi đường xích đạo là Bắc Thái Bình Dương và Nam Thái Bình Dương. Ảnh: Hema Map

Thái Bình Dương trải dài từ Bắc Băng Dương ở phía bắc tới châu Nam Cực ở phía nam. Chiều rộng đông – tây đoạn rộng nhất lên tới 19.800 km, ngăn cách châu Á, châu Đại Dương với châu Mỹ.

Thái Bình Dương có độ sâu trung bình đạt 4.280 m. Điểm sâu nhất của đại dương nằm ở rãnh Mariana, sâu 10.911 m. Đây cũng là điểm sâu nhất của lớp vỏ Trái Đất, gấp 13 lần chiều cao của tháp Burj Khalifa – tòa nhà cao nhất thế giới ở Dubai. Nếu có thể đặt Everest xuống đáy của rãnh Mariana, đỉnh núi cao nhất thế giới này vẫn lọt thỏm bên dưới Thái Bình Dương.

Chỗ sâu nhất của đại dương là bao nhiêu?

Có lẽ, một trong những kiểu địa hình ấn tượng nhất là Rãnh Mariana - một kẽ nứt ở Tây Thái Bình Dương trải dài 2.540km và là nơi có Challenger Deep - điểm sâu nhất Trái Đất với độ sâu khoảng 11.000 mét. James Cameron, đạo diễn phim Titanic là một trong số ít người từng ghé thăm Challenger Deep.

Biển Việt Nam sau nhất bao nhiêu mét?

Thái Bình Dương – Wikipedia tiếng Việtvi.wikipedia.org › wiki › Thái_Bình_Dươngnull

Thái Bình Dương có độ sâu là bao nhiêu?

36.201'Thái Bình Dương / Độ sâu tối đanull

Độ sâu của Đại Tây Dương là bao nhiêu?

28.232'Đại Tây Dương / Độ sâu tối đanull