Corticoit là gì
Thuốc Corticoid là một trong những nhóm thuốc được sử dụng rộng rãi trong điều trị bệnh. Vậy thuốc Corticoid có tác dụng gì, sử dụng như thế nào và cần lưu ý gì? Bài viết sau đây sẽ giúp bạn giải đáp mọi thắc mắc về loại thuốc phổ biến này. Show
1. Thuốc Corticoid là gì?Thuốc Corticoid là gì? Corticoid (Corticosteroid) hay còn gọi là Glucocorticosteroid là một nhóm các chất hóa học bao gồm các hormone steroid được sản xuất từ vỏ thượng thận của động vật có xương sống và các chất tổng hợp tương tự các hormone đó. Corticosteroid được biết đến đầu tiên vào năm 1944. Sau đó, thuốc được nghiên cứu và đưa vào thương mại từ những năm 1980. Đến nay, loại thuốc này đã được sử dụng trong điều trị rất nhiều bệnh lý. Thuốc corticoid hoạt động theo cơ chế đi vào cơ thể và được hấp thụ trong máu. Lúc này, 90% glu-corticoid gắn với protein huyết tương và gây tác dụng dược lý tại các cơ quan đồng thời tác động lên các tuyến như tuyến dưới đồi, tuyến yên, tuyến thượng thận. 2. Dạng bào chế và phân loại2.1. Corticoid được bào chế dưới những dạng nào?Thuốc corticoid trên thị trường được sản xuất dưới nhiều dạng khác nhau như:
2.2. Phân loại CorticoidCác corticosteroid tự nhiên, hydrocortisone (Cotef) và cortisone được sản xuất chủ yếu từ tuyến thượng thận và được phân loại thành 2 nhóm chính:
2.3. Corticoid có trong những loại thuốc nào?Nhóm thuốc có chứa corticoid thường chứa các thành phần như hydrocortisone, prednisolone, methylprednisolone, prednisone, fluocinolone, triamcinolone, betamethasone, dexamethasone… Để biết cách nhận biết loại thuốc nào có chứa corticoid, bạn có thể chú ý đuôi thành phần, thông thường sẽ kết thúc bằng chữ “sone” (“son”) hoặc “olone” (“olon”). Tuy nhiên cũng có những ngoại lệ như budesonide. Do vậy cần đọc kĩ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng. Một số thuốc corticoid trên thị trường:
3. Công dụng CorticoidThuốc Corticoid được dùng trong điều trị nhiều bệnh lý Cơ thể của bạn sẽ sản xuất một số hormone như cortisone cần thiết để duy trì sức khỏe. Nếu cơ thể không sản sinh đủ, các bác sĩ sẽ tiến hành kê đơn để bù đắp sự khác biệt. Trong điều trị bệnh, Corticoid được sử dụng với ba tác dụng chính là chống viêm, chống dị ứng và ức chế miễn dịch. Corticoid tác dụng trên nhiều giai đoạn khác nhau của quá trình viêm do mọi nguyên nhân gây ra (cơ học, hóa học, miễn dịch và nhiễm khuẩn). 4. Thuốc corticoid trị bệnh gì?Tác dụng chính của corticoid được sử dụng trong điều trị nhiều bệnh lý khác nhau. Cụ thể:
Việc sử dụng Corticoid trong điều trị phải theo hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ. 5. Liều dùng và đối tượng sử dụng5.1. Liều dùng thuốc corticoid cho người lớn5.1.1. Đối với betamethasone
5.1.2. Đối với budesonit
5.1.3. Đối với cortisone
5.1.4. Đối với dexamethasone
5.1.5. Đối với hydrocortisone
5.1.6. Đối với methylprednisolone
5.1.7. Đối với prednisolone
5.1.8. Đối với prednisone
5.1.9. Đối với triamcinolone
5.2. Liều dùng thuốc corticoid cho trẻ emViệc dùng corticoid cho trẻ em phải rất thận trọng để hạn chế tác dụng phụ. Vì vậy bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi cho trẻ sử dụng thuốc. 6. Tác dụng phụNgười bệnh cần trao đổi với bác sĩ trước khi sử dụng Corticoid Việc sử dụng thuốc corticoid trong thời gian ngắn từ 1-2 tuần đầu thường không gây tác dụng phụ nghiêm trọng hoặc gặp phải những tác dụng phụ nhẹ như kích ứng dạ dày, khó ngủ. Tuy nhiên khi sử dụng trong thời gian dài hoặc dùng đợt ngắn nhưng lặp đi lặp lại nhiều lần dễ gặp phải các tác dụng phụ như: Khi dùng Corticoid (Corticosteroid), người bệnh cần cẩn trọng vì thuốc có thể gây một số tác dụng phụ như:
7. Cách sử dụng corticoid7.1. Với thuốc dạng uống (viên, siro…)– Nên sử dụng với thức ăn để hạn chế kích ứng dạ dày – Không tự ý ngừng thuốc đột ngột nếu đã dùng corticoid trong thời gian dài – Nên liên hệ với bác sĩ để được hướng dẫn giảm liều thuốc trước khi ngừng hẳn. 7.2. Với corticoid dạng bôi– Chỉ dùng một lượng vừa đủ để bao phủ một lớp mỏng lên vùng da bị bệnh – Hạn chế bôi nhiều dẫn tới tác dụng phụ – Tránh bôi vào vùng da bị trầy xước, vết thương hở 7.3. Với corticoid dạng hítĐọc kĩ hướng dẫn, thực hiện đúng kỹ thuật xịt, hít và súc miệng sau khi dùng thuốc tránh tác dụng phụ như nấm miệng, khan giọng… 8. Tương tác thuốcThuốc corticoid có thể làm thay đổi khả năng hoạt động của thuốc khác mà bạn đang sử dụng hoặc gia tăng ảnh hưởng của tác dụng phụ. Corticoid có thể làm giảm khả năng đề kháng với nhiễm trùng. Vì vậy ngay khi có dấu hiệu nhiễm trùng như đau họng, sốt, hắt hơi hoặc ho, bạn nên liên hệ bác sĩ để được tư vấn. Để tránh tình trạng tương tác thuốc, bạn nên liệt kê các loại thuốc đang dùng, không tự ý dùng thuốc, ngưng hoặc thay đổi liều lượng thuốc mà không có sự cho phép của bác sĩ. 9. Mua thuốc corticoid ở đâu?Hiện nay thuốc có chứa thành phần corticoid được bày bán trên toàn quốc. Tùy vào mục đích sử dụng và điều trị các bệnh, các bác sĩ sẽ kê đơn những loại thuốc có chứa thành phần. Tuy nhiên người bệnh nên lưu ý mua thuốc theo chỉ dẫn trong toa, tránh việc tự ý sử dụng thuốc và liều dùng dễ gây nên tác dụng phụ. Nên chú ý liều lượng, cách sử dụng cũng như nhà sản xuất, hạn sử dụng để tránh mua phải hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng. 6. Lưu ý khi sử dụng thuốc CorticoidTheo Ths.Bs Nguyễn Thị Hằng, bên cạnh tác dụng chống viêm hữu hiệu của corticoid mang lại, người bệnh không nên quá lạm dụng thuốc, bởi corticoid chính là con dao hai lưỡi, gây nên những tác dụng phụ không mong muốn, ảnh hưởng tới sức khỏe. Do đó, trong quá trình sử dụng, nên lưu ý một số điểm sau:
Trên đây là những thông tin về thuốc corticoid. Nếu có bất kì thắc mắc nào, bạn nên liên hệ tới các cơ sở y tế uy tín để thăm khám và điều trị kịp thời. XEM THÊM:
|