Hiện nay, máy phun khí dung được sử dụng rộng rãi trong điều trị một số bệnh lý tai mũi họng và đường hô hấp, là một dụng cụ không thể thiếu tại các phòng cấp cứu, sơ cứu, các khoa hô hấp. Ngoài ra máy cũng được dùng khá phổ biến tại các gia đình. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cho máy khí dung lại không đơn giản.
Lợi ích khi dùng thuốc đường hít
Ưu điểm của việc dùng thuốc bằng đường hít là có thể đưa thuốc trực tiếp đến vị trí cần tác dụng, đó là các niêm mạc ở vùng mũi - họng, thanh quản, khí quản, xoang, phế quản và phế nang... Nhờ đó, thuốc sẽ có tác dụng rất nhanh trong vòng 5 phút kể từ khi bắt đầu xông và rất hữu ích khi dùng để cấp cứu cắt cơn suyễn. Trong khi dùng thuốc bằng đường tiêm phải mất từ 15 - 30 phút và đường uống từ 30 - 60 phút mới có tác dụng.
Dùng thuốc bằng đường hít còn có ưu điểm là hạn chế được những tác dụng phụ toàn thân của thuốc, nhất là với các thuốc có nguồn gốc corticoid. Ngoài ra, dùng các thuốc giãn phế quản bằng đường hít cũng làm giảm bớt phần nào những tác dụng phụ thường có khi uống hoặc tiêm như run tay, hồi hộp, nhịp tim nhanh...
Bệnh nào thuốc nấy
Tùy từng trường hợp, bác sĩ sẽ sử dụng thuốc bằng đường hít khác nhau. Trong viêm mũi - xoang - họng dị ứng bị hắt hơi, sổ mũi, nghẹt mũi... thì thường dùng thuốc xông dạng corticoid. Nhưng nếu có nhiễm khuẩn, bội nhiễm có thể sẽ phải phối hợp thêm kháng sinh. Những trường hợp bị co thắt khí quản, phế quản trong viêm phế quản cấp, bệnh hen suyễn, viêm phổi tắc nghẽn mạn tính... người ta cũng dùng phương pháp xông thuốc để làm giãn phế quản, giúp bệnh nhân dễ thở. Ngoài ra, phương pháp khí dung để làm loãng đờm cho bệnh nhân trong chữa trị bệnh phổi. Ở trẻ nhỏ dưới 1 tuổi dễ bị viêm tiểu phế quản do tắc đờm nhớt thì xông khí dung bằng nước muối rất tốt để làm loãng đờm, trẻ dễ ho và tống được đờm nhớt ra ngoài. Ngoài ra, cũng có thể dùng tinh dầu thơm từ lá khuynh diệp, lá sả, bạc hà, lá chanh, lá tía tô... vào máy khí dung, giúp sát trùng và làm thông mũi - họng, giảm cảm cúm gây nghẹt mũi, người bệnh sẽ dễ chịu.
Những điều cần lưu ý
Ai cũng có thể mua máy khí dung về nhà sử dụng, nhưng việc sử dụng thuốc [về loại thuốc và liều lượng dùng, cách pha thuốc] thì phải theo hướng dẫn của thầy thuốc. Không được tự ý dùng thuốc xông, nhất là các thuốc corticoid hay kháng sinh. Nếu dùng không đúng, không những không hết bệnh mà còn làm cho bệnh trầm trọng hơn. Ngay cả các loại tinh dầu [hay ống hít bán sẵn làm thông mũi] cũng không được dùng cho trẻ sơ sinh hay trẻ nhỏ [dưới 18 tháng] vì có thể gây ức chế hô hấp; người lớn cũng không được lạm dụng bừa bãi vì sẽ gây nghiện và giảm khứu giác. Khi sử dụng máy phun khí dung phải tuân thủ cách pha thuốc vì nếu pha không đúng liều lượng hoặc quá loãng hay quá đặc, các hạt phun sương không đúng kích thước sẽ không tác dụng vào bên trong phế quản, hoặc lơ lửng bám vào thành họng, chưa kịp xuống đến các phế quản.
Mỗi máy phun khí dung đều có kèm mặt nạ hoặc ống ngậm. Có thể dùng 1 trong 2 loại dụng cụ trên, nhưng cần biết rằng dùng ống ngậm thì lượng thuốc đến phổi sẽ nhiều hơn khi dùng mặt nạ. Tuy nhiên, việc sử dụng ống ngậm đòi hỏi phải có sự hợp tác tốt của người bệnh, do đó không nên dùng cho trẻ em dưới 5 tuổi.
Các tác dụng phụ tại chỗ khi sử dụng máy phun khí dung là: ho, khàn giọng, nhiễm nấm vùng hầu họng, kích thích niêm mạc hầu họng hoặc kích thích da mặt nếu sử dụng mặt nạ. Phòng tránh các tác dụng phụ này bằng cách súc miệng và dùng sữa rửa mặt sau khi xông.
Nên lưu ý phải đảm bảo vệ sinh cho máy phun khí dung, sử dụng dây và mặt nạ riêng và sau mỗi lần xông phải được rửa bằng dung dịch sát trùng nếu muốn sử dụng lại. Sau một thời gian sử dụng, máy phải được vệ sinh kỹ lưỡng, thay phần lọc không khí để tránh nhiễm vi khuẩn và nấm mốc.
Nguồn: suckhoedoisong.vn
Thuốc dùng cho máy xông mũi họng hiệu quả, bạn đã biết về nó chưa? Nếu chưa thì hãy cùng tìm hiểu với sieuthiyte qua bài viết dưới đây nhé để có thể lựa chọn cho mình một loại thuốc phù hợp nhất nhé!
Lợi ích khi sử dụng thuốc xông mũi họng
Bạn thường xuyên mắc các vấn đề về đường hô hấp khi thời tiết thay đổi hay ô nhiễm môi trường và ăn phải thức ăn bị dị ứng,… Một trong những lựa chọn khá tối ưu khi bạn gặp phải các vấn đề này chính là sử dụng thuốc xông mũi họng. Đây chính là phương pháp điều trị rất tiện lợi và hiệu quả hơn so với các phương pháp khác như uống thuốc trực tiếp. Hiện thì phương pháp này đang được rất nhiều người áp dụng.
Sử dụng thuốc dùng cho máy thông mũi họng sẽ giúp cho việc cải thiện bệnh tình của bạn nhanh hơn. Vì thuốc sẽ được đưa trực tiếp đến vùng niêm mạc ở mũi và họng và thanh quản,… Cho nên thuốc có thể phát huy tác dụng một cách nhanh chóng. Đặc biệt là đối với những người đang bị lên cơn hen, thay vì sử dụng thuốc tiêm trực tiếp hoặc là thuốc uống phải mất 15 cho đến 30 phút thì sử thuốc xông mũi họng có hiệu quả rất nhanh. Sau một khoảng thời gian ngắn là thuốc đã có thể phát huy tác dụng làm giảm cơn hen.
Hơn thế nữa, khi sử dụng thuốc dùng cho máy xông mũi họng thì người dùng sẽ không gặp phải các tác dụng phụ tay chân run hay hồi hộp và nhịp tim nhanh,… như là khi sử dụng thuốc uống trực tiếp.
>> Tham khảo thêm bài viết: Nên mua bàn chải điện hay bàn chải thường?
Ngày này thì việc sử dụng thuốc xông mũi họng đang được áp dụng tại các bệnh viên khoa tai – mũi và họng. Đây chính là phương pháp giúp điều trị các bệnh có liên quan tới đường hô hấp vô cùng hiệu quả như: viêm phổi hay hen suyễn, viêm phế quản và viêm mũi,… Và những loại thuốc dùng cho máy xông mũi họng phổ biến hiện nay đó chính là: Thuốc argyrol hay ephedrin, naphazolin và gentamycin… Nó thì có tác dụng làm giãn phế quản và loãng đờm giúp cho người bệnh cảm thấy dễ thở hơn. Những loại thuốc này thường sẽ được các bác sĩ sử dụng cho bệnh nhân bằng máy khí rung tại chỗ.
Đối với trẻ nhỏ dưới 1 tuổi hay bị tắc đờm và nhớt thì người ra sử dụng nước muối sinh lý như một loại thuốc xông rất hiệu quả để xông cho các bé.
Ngoài những loại thuốc dùng cho máy xông mũi họng trên thì bạn cũng có thể sử dụng một số loại lá như khuynh diệp hay lá chanh, bạc hà và lá tía tô… để đưa vào máy khí dung cũng là cách xông mũi rất hữu hiệu. Làm thông mũi họng hay hỗ trợ điều trị các chứng bệnh cảm cúm và nghẹt mũi, viêm mũi…
Còn để chọn được máy xông mũi họng phù hợp thì hãy liên hệ sieuthiyte chúng tôi để tư vấn nhé!
>> Tìm hiểu thêm kiến thức cần thiết: Những lưu ý khi dùng đai lưng cột sống
Giao mùa, thời tiết thay đổi thất thường là cơ hội thuận lợi cho chứng bệnh đường hô hấp gia tăng nhanh, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Một biện pháp được áp dụng nhiều để điều trị bệnh đường hô hấp cho trẻ là dùng máy khí dung, tuy nhiên phải dùng đúng cách mới mang lại hiệu quả.
Công dụng của máy khí dung
Máy khí dung được dùng hỗ trợ trong chữa trị một số bệnh lý ở đường hô hấp cấp như viêm thanh quản, viêm khí quản, viêm phế quản, viêm xoang và hen suyễn... Máy khí dung đưa thuốc vào cơ thể dưới dạng những hạt nhỏ li ti rồi theo hơi thở vào các hốc mũi xoang, hít thẳng vào phế quản, phổi và tác dụng trực tiếp lên chỗ co thắt hay chỗ viêm nhiễm ở đường hô hấp. Do thuốc đến thẳng, trực tiếp vị trí cần tác dụng, đó là các niêm mạc ở vùng mũi - họng, thanh quản, khí quản, xoang, phế quản và phế nang... nên thuốc sẽ có tác dụng rất nhanh trong vòng 5 phút kể từ khi bắt đầu xông và rất hữu ích khi dùng để cấp cứu cắt cơn hen. Trong khi dùng thuốc bằng đường uống từ 30-60 phút mới có tác dụng. Giải pháp xông bằng khí dung cho trẻ có tác dụng nhanh hơn, làm giãn các phế quản, làm loãng đàm, bệnh nhi có cảm giác dễ thở hơn. Thời gian tác dụng của xông khí dung ngắn, do đó trẻ sẽ được xông nhiều lần tùy theo chẩn đoán và độ nặng nhẹ của bệnh.
Phải vệ sinh dụng cụ sạch sẽ khi dùng khí dung cho trẻ tại nhà.
Lo ngại từ việc khí dung tại nhà
Đây là băn khoăn của nhiều người có con mắc bệnh đường hô hấp tái đi tái lại nhiều lần, phải điều trị với máy khí dung. Việc cho trẻ đến bệnh viện điều trị sẽ mất nhiều thời gian chờ đợi, có trẻ sợ hãi khi nhìn thấy bác sĩ. Có người thay vì đến viện lại cho trẻ khí dung tại phòng khám tư. Điều này cũng khiến họ lo lắng vì tại phòng khám có khi hết trẻ này đến trẻ khác phải khí dung, thì liệu việc sát khuẩn dụng cụ có đảm bảo, nếu không thì đây chính là nguy cơ trẻ lây bệnh từ người khác rất nhanh. Vì vậy nhiều gia đình trang bị máy khí dung tại nhà cho con. Việc này nảy sinh nhiều vấn đề. Điều quan trọng nhất để hỗ trợ việc điều trị hiệu quả bằng khí dung là pha thuốc đúng liều lượng và tình trạng bệnh. Cần phải tuân thủ cách pha thuốc theo bác sĩ hướng dẫn vì nếu pha không đúng liều lượng hoặc quá loãng hay quá đặc, các hạt phun sương không đúng kích thước sẽ không tác dụng vào bên trong các phế quản, hoặc lơ lửng hoặc bám vào thành họng, chưa kịp xuống đến các phế quản tận, hiệu quả điều trị sẽ không cao. Tùy từng trường hợp, bác sĩ sẽ sử dụng thuốc để xông khác nhau. Không phải bệnh nào cũng dùng một loại thuốc để xông.
Trường hợp trẻ bị dị ứng đường hô hấp, hắt hơi, viêm mũi dị ứng, hen suyễn thì thường dùng thuốc xông dạng corticoid để dự phòng và trong những trường hợp bị co thắt khí quản, phế quản trong viêm phế quản cấp, bệnh hen suyễn, thì trẻ sẽ được xông ventoline trong cơn cấp. Nhưng nếu có nhiễm khuẩn, bội nhiễm có thể sẽ phối hợp thêm kháng sinh. Ở trẻ nhỏ dưới 1 tuổi dễ bị viêm tiểu phế quản do tắc đờm nhớt thì xông khí dung bằng nước muối rất tốt để làm loãng đờm, trẻ dễ ho và tống được đàm nhớt ra ngoài.
Cha mẹ và người thân tuyệt đối không được tự ý dùng thuốc khí dung, nhất là các thuốc corticoid hay kháng sinh cho trẻ. Nếu dùng không đúng, không những không hết bệnh, mà còn làm cho bệnh trầm trọng hơn. Ngoài ra, việc lạm dụng coricoide hay kháng sinh sẽ ảnh hưởng cho sức khỏe của trẻ. Ngay cả các thuốc gây giãn phế quản, tuy giúp trẻ đang bị hen dễ thở hơn nhưng nếu dùng nhiều lần quá hoặc liều lượng cao sẽ làm trẻ kích thích, tim đập nhanh, run tay chân,...
Các loại tinh dầu thơm từ lá khuynh diệp, lá sả, bạc hà, lá chanh, lá tía tô... được nhiều người sử dụng qua khí dung, giúp sát trùng và làm thông mũi - họng, giảm cảm cúm gây nghẹt mũi, người bệnh sẽ dễ chịu. Xông bằng tinh dầu chỉ nên dùng cho trẻ lớn [trên 4 tuổi] và không được dùng cho trẻ sơ sinh hay trẻ quá nhỏ có thể gây ức chế hô hấp, cũng không được lạm dụng bừa bãi vì nó sẽ gây nghiện và làm giảm khứu giác.
Ngay cả với bệnh hen, hiện nay nhiều chuyên gia cũng không khuyến khích khí dung ở nhà. Lý do vì khi khí dung nhiều, gia đình không biết lúc bệnh nặng lên, lúc biết thì đã nguy kịch. Có nhiều trường hợp tử vong trên đường đến bệnh viện vì không cấp cứu kịp.
Vì vậy muốn khí dung tại nhà cho trẻ hiệu quả, trước tiên cần cho trẻ đi khám bệnh để có chỉ định và tham khảo ý kiến bác sĩ. Nếu bác sĩ cho khí dung tại nhà thì mới nên áp dụng và cần tuyệt đối tuân thủ hướng dẫn pha thuốc. Với bệnh nhi bị hen, cha mẹ cần cảnh giác các cơn hen cấp phải dùng thuốc xịt làm giãn phế quản ngay. Nếu trẻ lên cơn hen mới pha thuốc và chuẩn bị máy khí dung thì không nhanh kịp thời, trẻ có thể nguy hiểm.
Coi chừng nhiễm vi khuẩn, nấm vì khí dung
Dùng máy khí dung, khâu đảm bảo vệ sinh rất quan trọng. Nếu xông ở bệnh viện hay phòng khám thì phải sử dụng dây và mặt nạ riêng [hoặc đã được hấp tiệt trùng]. Nếu xông ở nhà, sau mỗi lần xông phải được rửa bằng dung dịch sát trùng nếu muốn sử dụng lại. Sau một thời gian sử dụng máy phải được vệ sinh kỹ lưỡng, thay phần lọc không khí để tránh nhiễm vi khuẩn và nấm mốc. Cụ thể, mỗi một lần khí dung thì phải thay và sát khuẩn bộ dây, trong khi ở nhiều gia đình chỉ dùng một cái hết tháng này qua tháng khác. Hậu quả là bộ dây có thể lắng đọng vi khuẩn, là nguồn lây vi khuẩn, virut.
Dùng thuốc qua máy khí dung vẫn có thể gây ra các tác dụng phụ cho người sử dụng, nhất là với trẻ em. Các tác dụng phụ tại chỗ khi sử dụng máy phun khí dung bao gồm ho, khàn giọng, nhiễm nấm vùng hầu họng, kích thích niêm mạc hầu họng hoặc kích thích da mặt nếu sử dụng mặt nạ. Hầu hết các tác dụng phụ này đều có thể tránh được bằng cách súc miệng và rửa mặt sạch sau khi phun khí dung. Ngoài ra, một trong những biến chứng của việc xông mũi họng là có thể gây phản xạ co thắt phế quản ngay lúc đó, đây là điều cần đặc biệt lưu ý.
Hiện nay nhiều cha mẹ hay pha thuốc tự xông cho con, phổ biến nhất là nước muối sinh lý. Thực tế, nước muối sinh lý thường được dùng để rửa mũi khi có hiện tượng viêm mũi ứ đọng dịch tiết nhiều, chứ không phải là dung dịch có thể sử dụng để khí dung. Nếu chỉ khí dung nước muối sinh lý thì cũng không có tác dụng, chưa kể mang theo nhiều nguy cơ tiềm tàng, “nạp” thêm vi khuẩn gây bệnh viêm đường hô hấp nếu dụng cụ khí dung không được vệ sinh sạch sẽ.