Trứng rụng là hiện tượng sinh lý bình thường ở phụ nữ và đó cũng là yếu tố quan trọng quyết định quá trình thụ thai có diễn ra hay không. Tuy nhiên trong một vài trường hợp, thì nhiều phụ nữ vẫn gặp tình trạng trứng không rụng. Vậy nguyên nhân từ đâu xảy ra và liệu hiện tượng này có gây nguy hiểm không?
Rụng trứng là hiện tượng xảy ra mỗi tháng ở cơ thể phụ nữ. Theo đó, mỗi nang buồng trứng sẽ sản sinh ra một trứng trong mỗi tháng và trứng sẽ “rụng” dưới sự tác động kích thích của các hormone bên trong cơ thể. Sau khi rụng, trứng sẽ di chuyển vào ống dẫn trứng tới tử cung và nếu may mắn gặp được tinh trùng thì hiện tượng thụ thai sẽ xảy ra. Ngược lại, trứng sẽ bị thải ra ngoài tử cung và hinh thành nên hiện tượng kinh nguyệt.
Tìm hiểu về hiện tượng rụng trứng ở phụ nữ
Thông thường nếu chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ vào khoảng 28 ngày thì trứng sẽ rụng vào thời điểm 14 ngày trước khi kỳ kinh tiếp theo đến. Vậy nên, công thức tính ngày rụng trứng thường được áp dụng là:
Ngày rụng trứng = Số ngày của một chu kỳ kinh nguyệt – 14
Tuy nhiên phương pháp này sẽ chỉ có hiệu quả nếu chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ diễn ra đều và ổn định.
Nghe tưởng chừng như vô lý nhưng có một số phụ nữ vẫn gặp tình trạng trứng không rụng mặc dù chu kỳ kinh nguyệt vẫn đều. Một chu kỳ kinh không có sự rụng trứng hay còn được gọi là chu kỳ kinh không phóng noãn.
Lý giải cho hiện tượng này, có thể do trứng không đáp ứng đủ tiêu chuẩn, do quá nhỏ không thể trưởng thành hay đủ độ “chín” để rụng. Còn vì sao trứng không rụng mà vẫn có hiện tượng kinh nguyệt là do niêm mạc tử cung vẫn dày lên và bong ra ngoài.
Ngoài ra, một vài chị em sẽ có thắc mắc vì sao trứng không rụng nhưng vẫn có chất nhầy. Vì thường khi trứng phát triển thì nồng độ estradiol trong máu sẽ làm tăng tiết chất nhầy. Nếu nồng độ estradiol tăng cao vượt qua ngưỡng 200pg/mL và duy trì trong thời gian dài sẽ kích thích tuyến yên dẫn đến hiện tượng đỉnh LH. Sau 36 giờ đạt đỉnh LH thì hiện tượng phóng noãn sẽ xảy ra. Như vậy, nếu trứng phát triển nhưng không tạo được đỉnh LH thì sẽ không thể rụng nhưng chất nhầy vẫn được tiết ra bình thường.
Để xác định nguyên nhân khiến trứng không thể rụng thì các chị em cần đến các cơ sở y tế uy tín để thăm khám và làm các xét nghiệm cần thiết để có được kết quả chính xác nhất. Tuy nhiên có một số nguyên nhân cơ bản có thể dẫn đến tình trạng này như:
- Do rối loạn hoạt động của buồng trứng: vùng dưới đồi – tuyến yên không đủ hormon để kích thích,…
- Do một số bệnh lý hoặc tổn thương tại vùng dưới đồi – tuyến yên
- Do bất thường ở buồng trứng, đặc biệt là bệnh buồng trứng đa nang.
- Do ảnh hưởng của một số loại thuốc tránh thai có thể gây ức chế hiện tượng phóng noãn hay mất kinh.
- Những thói quen ăn uống, sinh hoạt, trạng thái căng thẳng,…
Thường thì chu kỳ kinh không phóng noãn ít xảy ra đối với phụ nữ khỏe mạnh. Trường hợp dễ mắc phải tình trạng này là phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh, trẻ vị thành niên, phụ nữ sau sảy thai, sau sinh hoặc mắc phải một số bệnh lý bất thường.
Theo đó, trong trường hợp trẻ vị thành niên hay trong độ tuổi dậy thì thì vùng dưới đồi chưa thể tiết ra Gn-RH đầy đủ dẫn đến tuyến yên cũng không tiết được đủ FSH sẽ khiến nang noãn không thể chín, không tạo đầy đủ LH nên dù trứng chín cũng không thể phóng ra.
Còn với phụ nữ tiền mãn kinh thì mặc dù LH có thể vẫn cao nhưng buồng trứng lúc này đã không đủ kích thích hormone tuyến yên khiến trứng không thể chín.
Nếu muốn xác định chính xác một vòng kinh có phóng noãn hay không thì phải dựa vào những xét nghiệm cần thiết, vậy nên các chị em cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa để có kết quả cụ thể.
Ngoài ra, các chị em có thể tìm mua que thử rụng trứng để có thể kiểm tra xem trứng có rụng bình thường hay không vào mỗi tháng.
Bên cạnh đó, một số chị em có thể dựa vào một số biểu hiện của cơ thể để có thể nhận biết như:
- Dựa vào nhiệt độ cơ thể: thường vào những ngày rụng trứng thì nhiệt độ cơ thể sẽ cao hơn bình thường. Hiện tượng tăng thân nhiệt này do tác dụng của các hormone hoàng thể gây ra. Nếu nhiệt độ không thay đổi thì có thể các chị em không rụng trứng trong tháng đó.
- Dựa vào độ dài của chu kỳ kinh nguyệt: phụ nữ gặp phải tình trạng vòng kinh không phóng noãn thường có độ dài chu kỳ ngắn hơn so với bình thường. Số ngày dạo động chỉ từ 23-25 ngày, vì không có sự phóng noãn dẫn đến quá trình tạo thành và hoạt động của hoàng thể cũng không diễn ra, vậy nên về mặt nội tiết thì chu kỳ kinh sẽ bị rút ngắn lại.
- Dựa vào hiện tượng thống kinh: đối với phụ nữ thường xuyên bị thống kinh [đau bụng kinh] nhưng sau đó lại không có đau đớn hay chỉ đau nhẹ thì có thể vòng kinh này trứng không rụng.
Trước tiên có thể khẳng định việc một người phụ nữ thường xuyên có vòng kinh không phóng noãn sẽ có nguy cơ cao bị vô sinh. Do quá trình thụ thai chỉ có thể xảy ra khi trứng và tinh trùng gặp gỡ để bắt đầu thụ tinh và tạo thành hợp tử, sau đó phát triển thành phôi thai. Vậy nên nếu không rụng trứng thì việc thụ thai hoàn toàn không thể xảy ra.
Tình trạng này cứ kéo dài thì khả năng sinh sản của phụ nữ sẽ trở nên khó khăn và lúc đó buộc phải có sự can thiệp của các phương pháp hỗ trợ sinh sản.
Điều quan trọng nhất đối với những trường hợp trứng không rụng đó là phải đến gặp ngay bác sĩ để có được hướng điều trị phù hợp. Trong đó, kích trứng là một trong những phương pháp có thể giúp các chị em nâng cao tỷ lệ mang thai. Theo đó, phụ nữ sẽ được sử dụng các loại thuốc nội tiết hoặc tiêm thuốc để trứng phát triển đến trưởng thành, chín và rụng. Sau khi nang trứng đạt đủ yêu cầu về kích thước thì bệnh nhân sẽ được tiêm hCG để giúp trứng rụng.
Ngoài ra, các chị em cần thay đổi thói quen sinh hoạt thường ngày, xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, rèn luyện sức khỏe và nếu có thể hãy kiểm soát căng thẳng để đem lại hiệu quả cao hơn.
Xem thêm các bài viết khác tại đây:
4 cách tính ngày rụng trứng đơn giản nhất
Tìm hiểu về buồng trứng – cơ quan sinh sản quan trọng nhất của nữ giới
Trữ đông trứng: một số điều cần biết
Tại sao khó tìm ra thuốc chữa trị virus corona?
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Thủ tướng Anh Boris Johnson mới đây đã tuyên bố thành lập một lực lượng đặc nhiệm kháng virus để tiếp sức cho sự phát triển các loại thuốc kháng virus mới.
Tại buổi họp báo ở Phố Downing, ông nói: "Đa phần các ý kiến khoa học ở đất nước này vẫn kiên quyết giữ quan điểm rằng sẽ có một làn sóng Covid khác xảy ra vào lúc nào đó trong năm nay."
Ông hy vọng thuốc kháng virus sẽ có trước mùa thu để giúp dập tắt làn sóng thứ ba.
Vi khuẩn ăn thịt người lan tràn Melbourne, Úc
Quảng cáo
Lý do khiến một số người không bao giờ mắc Covid-19
Tiến hành xét nghiệm virus corona khó, dễ tới đâu?
Mặc dù đã có những loại thuốc chống viêm giúp giảm nguy cơ tử vong do Covid-19, chẳng hạn như dexamethasone và tocilizumab, nhưng chúng chỉ được dùng cho những bệnh nhân Covid-19 nặng phải nhập viện.
Nhưng ông Johnson muốn có các loại thuốc có thể sử dụng tại nhà, ở dạng thuốc viên, để ngăn chặn việc các bệnh nhân cần phải dùng đến máy thở trong bệnh viện.
Virus đa dạng
Thường phải mất nhiều năm để phát triển và phê chuẩn các loại thuốc kháng virus mới, vì đây là một quy trình nghiên cứu rất vất vả nhằm xác định các hợp chất hóa học tấn công virus, rồi sau đó kiểm nghiệm độ hiệu quả và tính an toàn của chúng.
Do đó, các nhà khoa học cũng đang xem xét tới việc sử dụng các loại thuốc đã có, vốn đã được phê duyệt để đối phó các virus khác hoặc bệnh khác.
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Chụp lại hình ảnh,
Thuốc kháng virus Tamiflu 'khóa' protein lên bề mặt các tế bào bị nhiễm bệnh để không cho các hạt cúm thoát ra
Nếu như thuốc kháng sinh có phạm vi sử dụng rộng, có thể được sử dụng để điều trị một loạt các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn, thì các loại thuốc có hiệu quả trước loại virus này lại hiếm khi công hiệu trong điều trị các loại virus khác.
Nipah, virus chết người mới lại đe dọa Châu Á
Covid-19: Các biến thể mới có 'qua mặt' được vaccine?
Chống Covid-19 bằng vaccine hay miễn dịch cộng đồng?
Chẳng hạn thuốc remdesivir vốn lúc đầu được phát triển để chữa viêm gan C và đã có lúc được đề xuất như một phương pháp điều trị Covid-19, nhưng các thử nghiệm lâm sàng đã chỉ ra rằng nó chỉ có tác dụng khiêm tốn trước virus corona.
Lý do có rất ít loại thuốc kháng virus đã được phép sử dụng rộng có công hiệu là bởi virus đa dạng hơn vi khuẩn nhiều, bao gồm cách chúng lưu trữ thông tin di truyền [một số ở dạng DNA, trong lúc một số ở dạng RNA].
Không giống như vi khuẩn, virus có ít khối tạo lập protein riêng mà thuốc có thể nhắm vào được.
Để công hiệu, thuốc cần phải tiến đến 'giáp lá cà' được mục tiêu. Điều này đặc biệt khó khăn đối với viru, bởi virus nhân bản bên trong tế bào người bằng cách chiếm đoạt bộ máy tế bào của chúng ta.
Thuốc cần phải vào bên trong các tế bào bị nhiễm và phát huy tác dụng trên các quá trình cần thiết cho hoạt động bình thường của cơ thể con người.
Do đó, không có gì ngạc nhiên khi việc này thường gây hại cho các tế bào người, thể hiện dưới các hình thức tác dụng phụ.
Nhắm vào các virus bên ngoài tế bào - để ngăn chúng chiếm được chỗ trước khi có thể nhân bản - là điều tuy khả dĩ nhưng khá khó khăn, do tính năng của vỏ virus.
Trong quá trình virus 'công thành', tiến chiếm vật chủ, lớp vỏ hết sức chắc chắn, mạnh mẽ của nó kháng cự được các tác động tiêu cực của môi trường bên ngoài. Chỉ khi virus tới được mục tiêu, vỏ của nó mới phân rã hoặc đẩy phần bên trong - vốn chứa thông tin di truyền của virus - ra khỏi lớp vỏ.
Giai đoạn 'xuất binh' này là một điểm yếu trong vòng đời của virus, nhưng các điều kiện để dẫn tới việc việc virus thoát ra khỏi vỏ là rất cụ thể. Và tuy các loại thuốc nhắm vào vỏ virus nghe có vẻ hấp dẫn, nhưng một số loại thuốc vẫn có thể độc hại đối với con người.
Bất chấp những khó khăn này, các loại thuốc điều trị virus như cúm và HIV đã được phát triển.
Một số loại thuốc này nhắm vào các quá trình nhân lên và ráp vỏ của virus. Các mục tiêu đầy hứa hẹn trên virus corona, được cho là đích ngắm để thuốc tấn công, cũng đã được xác định.
Nhưng để làm ra loại thuốc mới sẽ phải mất nhiều thời gian trong khi virus biến đổi nhanh chóng.
Vì vậy, ngay cả khi một loại thuốc được phát triển, thì với việc không ngừng tiến hóa, chẳng bao lâu virus sẽ đạt được khả năng kháng thuốc.
Virus ngủ
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Chụp lại hình ảnh,
Một số biến thể HIV đã tiến hóa để trở nên nhờn thuốc đối với một số loại thuốc kháng virus [ARV] vốn được phát triển từ cuối thập niên 1980
Một vấn đề nữa trong việc đối phó virus là một số loại virus - chẳng hạn như HIV, virus papilloma và virus mụn rộp - có thể chuyển sang chế độ ngủ.
Ở trạng thái này, virus đã khu trú trong các tế bào bị nhiễm sẽ không sản sinh ra bất kỳ virus mới nào. Thông tin di truyền của virus là nội dung duy nhất của virus hiện diện trong các tế bào.
Thuốc khi đó sẽ không tìm được dấu hiệu gì làm cơ sở để can thiệp vào quá trình nhân bản của virus hoặc để tấn công vào vỏ virus, do vậy, virus sẽ vẫn 'bình an vô sự' mà không bị thuốc công phá.
Và bởi không để lộ ra manh mối gì khiến các loại thuốc có thể can thiệp, công phá vào quá trình nhân lên hoặc nhắm vào vỏ virus, virus vẫn tồn tại.
Khi virus ngủ hoạt động trở lại, các triệu chứng nhiều khả năng sẽ tái phát và khi đó, việc dùng thuốc để điều trị bổ sung sẽ là cần thiết.
Điều này làm tăng cơ hội hình thành khả năng kháng thuốc, vì virus đã có được một thời gian dài hơn để hình thành ra các biến thể kháng thuốc.
Mặc dù chúng ta vẫn chỉ mới bắt đầu hiểu vòng đời của virus corona, nhưng có những dấu hiệu cho thấy chúng có thể tồn tại trong thời gian dài, đặc biệt ở những bệnh nhân có hệ miễn dịch yếu, dẫn đến một vấn đề nữa là sẽ xuất hiện các chủng virus kháng thuốc hơn.
Nghiên cứu về cách thức hoạt động của virus corona đã đi được một chặng đường dài trong thời gian ngắn, nhưng khi nói về phát triển thuốc kháng virus vẫn còn nhiều câu hỏi cần trả lời.
Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.