Số hóa truyền hình mặt đất là gì năm 2024

Từ ngày đầu xuất hiện, truyền hình tương tự mặt đất đã làm thay đổi cả thế giới. Tuy nhiên, sự phát triển công nghệ số đang khiến kỹ thuật tuơng tự dần trở nên lỗi thời.

Truyền hình tương tự mặt đất đã tạo nên bước đột phá trong công nghệ truyền hình của nhân loại, biến những chiếc TV đen trắng (sau đó là TV màu) với những chiếc ăng-ten đi kèm trở thành thiết bị quen thuộc đối với mỗi gia đình. Chỉ cần ngồi trước TV, người xem có thể theo dõi thông tin từ khắp nơi trên thế giới, giúp rút ngắn khoảng cách về cả không gian và thời gian. Tuy nhiên, với sự phát triển từng ngày của công nghệ, truyền hình tương tự dần trở nên lỗi thời và bị thay thế bởi truyền hình kỹ thuật số.

Về cơ bản, truyền hình tương tự mặt đất (truyền hình analog) là công nghệ truyền hình sử dụng tín hiệu analog để truyền tải hình ảnh và âm thanh. Với công nghệ này, tín hiệu hình ảnh và âm thanh được biến đổi “tương tự” với hình ảnh và âm thanh có thật, đồng nghĩa với việc hình ảnh và âm thanh được biến đổi trực tiếp thành tín hiệu điện mà tính chất của chúng không thay đổi. Tuy nhiên, do phải biến đổi “tương tự” như vậy nên tín hiệu analog thường chiếm một khoảng không gian rộng (8MHz), chỉ có thể chứa được một chương trình trong mỗi kênh phát sóng. Ngoài ra, chất lượng hình ảnh và âm thanh của công nghệ truyền hình này còn nhiều hạn chế, dễ bị nhiễu sóng khi gặp điều kiện thời tiết xấu.

Trong khi đó, truyền hình kỹ thuật số mặt đất (DTT) là công nghệ chuyển đổi truyền hình mặt đất từ analog (tương tự) sang digital (kỹ thuật số). Ưu điểm của phương thức này là hình ảnh sắc nét, có chiều sâu, loại bỏ hoàn toàn hiện tượng nhiễu và bóng ma (ghost) - vốn là nhược điểm của truyền hình analog thông thường, loại bỏ tác hại của các tia sóng phản xạ, không bị ảnh hưởng nhiễu phát ra do máy vi tính, mô-tơ điện, sấm sét...

Truyền hình kỹ thuật số mặt đất giúp tiết kiệm chi phí phát sóng khi một thiết bị DTT có thể phát sóng nhiều chương trình thay vì chỉ phát 1 chương trình như thiết bị analog cũ, một phần tài nguyên tần số đồng thời được giải phóng để phát triển các dịch vụ thông tin di động và vô tuyến băng rộng.

Truyền hình kỹ thuật số mặt đất có khả năng thu cố định hoặc xách tay, thu di động trên các phương tiện giao thông công cộng như ô tô, tàu hoả, tàu thủy… Để sử dụng công nghệ này, người dùng cần có ăng-ten thu sóng và đầu thu kỹ thuật số (Set-top-box) để giải mã, chuyển đổi tín hiệu.

Theo Quyết định 2451/QĐ-TTg phê duyệt Đề án số hóa truyền dẫn, phát sóng truyền hình mặt đất đến năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ, Đài Truyền hình Việt Nam đã từng bước thực hiện theo lộ trình số hóa và bắt đầu phát sóng số DVB-T2 từ cuối tháng 7/2012. Tính đến tháng 6/2015, Đài Truyền hình Việt Nam đã triển khai 18 trạm phát sóng số trên cả nước với vùng phủ sóng trải rộng từ các thành phố, tỉnh thành địa phương tới cả các vùng biển đảo nằm xa đất liền.

Theo quyết định của Ban Chỉ đạo số hóa truyền hình Việt Nam, từ ngày 15/8/2016, Đài Truyền hình Việt Nam đã chính thức ngừng phủ sóng truyền hình tương tự mặt đất tại Hà Nội, Hải Phòng, Cần Thơ, thành phố Hồ Chí Minh và Bình Dương. Để có thể thu xem các kênh chương trình truyền hình quảng bá của Đài Truyền hình Việt Nam, người dân trong các khu vực trên và khu vực lân cận có thể sử dụng các thiết bị thu kỹ thuật số DVB-T2 hoặc TV có tích hợp thu DVB-T2.

Công nghệ Truyền hình số mặt đất hay còn được gọi là công nghệ Digital ưu việt hơn hẳn công nghệ sóng mặt đất cũ (Analog). Vậy ưu điểm của nó là gì? Ông Nguyễn Hồng Tuấn, Thường trực Văn phòng Ban chỉ đạo Đề án số hóa Truyền hình Việt Nam giúp quý vị và các bạn hiểu rõ hơn về đề án số hóa Truyền hình mặt đất. (Con đường tri thức 24/08)

1. Khi triển khai Đề án số hóa, thì hạ tầng mạng lưới của Truyền hình cáp tương tự có sử dụng được để truyền tín hiệu số không? Nếu được thì có cần đầu thu không?

Trả lời:

Đề án số hóa truyền hình chỉ thực hiện đối với phương thức truyền hình mặt đất (tín hiệu truyền hình truyền lan qua sóng mặt đất) và không áp dụng cho truyền hình cáp. Do đó, khi thực hiện số hóa truyền hình mặt đất, việc thu xem truyền hình thông qua hạ tầng truyền dẫn, phát sóng truyền hình cáp (cả TH cáp số và TH cáp tương tự) của người xem không bị ảnh hưởng.

Truyền hình cáp tại Việt Nam đang sử dụng cả công nghệ truyền hình tương tự và truyền hình kỹ thuật số. Đối với truyền hình cáp kỹ thuật số, người xem cần trang bị đầu thu truyền hình cáp số thì mới thu xem được tín hiệu truyền hình (lưu ý là đầu thu truyền hình cáp số hoàn toàn khác so với đầu thu truyền hình số mặt đất).

2. Trong giai đoạn chuyển đối từ truyền hình tương tự sang truyền hình số, làm sao để biết được TV nào đó có tích hợp chức năng thu truyền hình số mặt đất? Dấu hiệu nhận biết TV có tích hợp chức năng thu truyền hình số mặt đất?

Trả lời:

Theo quy định, máy thu hình có tích hợp chức năng DVB-T2 phải được gắn nhãn hàng hóa, dấu hợp quy và biểu trưng truyền hình số DVB-T2. Trong nhãn hàng hóa có ghi dòng chữ: "Hỗ trợ thu truyền hình số mặt đất DVB-T2".

Biểu trưng số hóa là hình con mắt cách điệu có 3 màu Đỏ, Xanh lá cây, Xanh lam là 3 màu cơ bản của truyền hình như hình sau đây.

Biểu trưng số hóa truyền hình của Việt Nam được gắn riêng hoặc chung với nhãn hàng hóa trên sản phẩm, bao bì thương phẩm (dán trực tiếp lên TV hoặc hộp đựng TV).

3. Truyền hình số là gì? Truyền hình số làm việc như thế nào?

Trả lời:

- Trong truyền hình số, tín hiệu hình ảnh và âm thanh được truyền dẫn, phát sóng dưới dạng dòng dữ liệu số đã được xử lý (tín hiệu truyền hình số).

Tại phần thu (đầu thu truyền hình số DVB-T2 hoặc Tivi có tích hợp đầu thu truyền hình số DVB-T2), tín hiệu truyền hình số được chuyển đổi ngược lại thành hình ảnh và âm thanh.

- Tín hiệu truyền hình số có thể truyền theo 3 phương thức: phát sóng mặt đất (sử dụng anten thông thường), phát sóng qua vệ tinh (sử dụng anten vệ tinh), hoặc cáp (CATV, IPTV). Truyền hình số sử dụng phương thức phát sóng mặt đất được gọi là truyền hình số mặt đất.

4. Sử dụng truyền hình số mặt đất có phải mất tiền thuê bao hàng tháng như truyền hình cáp không?

Trả lời:

Sử dụng truyền hình số mặt đất có thể thu xem miễn phí nhiều kênh chương trình phục vụ nhiệm vụ chính trị, thông tin tuyên truyền thiết yếu của các Đài Trung ương và địa phương và các kênh không khóa mã khác.

Ngoài ra, truyền hình số mặt đất còn cung cấp các dịch vụ truyền hình trả tiền. Để truy cập được các dịch vụ truyền hình trả tiền thì người xem truyền hình phải ký hợp đồng với nhà cung cấp dịch vụ và trả tiền phí thuê bao hàng tháng.

5. Gia đình tôi đang sử dụng truyền hình cáp (hoặc truyền hình vệ tinh, truyền hình IPTV) rồi thì có phải chuyển sang truyền hình số không?

Trả lời:

Truyền hình cáp, truyền hình vệ tinh, truyền hình IPTV không bị ảnh hưởng bởi quá trình số hóa truyền hình mặt đất. Các thuê bao vẫn thu xem bình thường và không phải chuyển đổi sang truyền hình số mặt đất.

6. Tại sao phải số hóa truyền hình mặt đất?

Trả lời:

Quá trình số hóa truyền hình mặt đất là tất yếu vì các yếu tố sau đây:

- Quá trình số hóa truyền hình mặt đất đang diễn ra trên quy mô toàn thế giới vì các lợi ích mà nó mang lại;

- Truyền hình số đem lại nhiều lợi ích cho người xem như chất lượng cao về hình ảnh và âm thanh; nhiều kênh chương trình truyền hình được truyền miễn phí; Ngoài ra, truyền hình số còn có thể cung cấp thêm nhiều dịch vụ tiện ích khác như lịch phát sóng điện tử, truyền hình tương tác…

- Nhờ công nghệ truyền hình số mặt đất, nhiều kênh chương trình, dịch vụ truyền hình mới, chất lượng cao được phát sóng; công nghiệp nội dung, sản xuất chương trình truyền hình có điều kiện để phát triển; lĩnh vực truyền dẫn, phát sóng được phát triển theo hướng chuyên môn hóa, đạt hiệu quả cao hơn nhiều so với truyền hình tương tự;

- Chuyển sang truyền hình số mặt đất, nguồn tài nguyên tần số vô tuyến điện được sử dụng rất hiệu quả vì một kênh tần số có thể truyền được nhiều kênh chương trình truyền hình số. Sau khi kết thúc quá trình số hóa truyền hình, một phần của băng tần UHF đang sử dụng bởi truyền hình sẽ được giải phóng. Đây là nguồn tài nguyên tần số quan trọng để triển khai các dịch vụ thông tin vô tuyến băng rộng mới. Góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

7. Khi chuyển sang truyền hình số mặt đất, máy thu hình cũ đang dùng có còn sử dụng được nữa không?

Trả lời:

- Để xem được truyền hình số mặt đất, người xem truyền hình cần trang bị thiết bị thu phù hợp là máy thu hình có chức năng thu truyền hình số mặt đất DVB-T2 hoặc trang bị đầu thu truyền hình số mặt đất DVB-T2 và đấu nối vào máy thu hình cũ để xem được các kênh chương trình truyền hình trên truyền hình số.

8. Xin cho biết lợi ích của người xem truyền hình khi chuyển sang sử dụng truyền hình số?

Trả lời:

- Truyền hình số có chất lượng âm thanh, hình ảnh trung thực và sắc nét; không còn hiện tượng "bóng ma", "muỗi" như truyền hình tương tự.

- Truyền hình số cung cấp nhiều kênh chương trình xem miễn phí cho nhân dân. Nhiều kênh chương trình mới được phát sóng, trong đó có các kênh chương trình truyền hình độ phân giải cao (HDTV). Người xem được hưởng thêm các tiện ích khác, ví dụ như dịch vụ Hướng dẫn chương trình điện tử (EPG), truyền hình tương tác…

9. Truyền hình số là gì? Truyền hình số làm việc như thế nào?

Trả lời:

- Truyền hình số là công nghệ truyền hình mới cho phép truyền 20 kênh truyền hình với chất lượng hình ảnh, âm thanh cao hơn trên một kênh tần số (công nghệ truyền hình tương tự chỉ truyền được 01 kênh chương trình có chất lượng hạn chế).

- Tín hiệu truyền hình số có thể truyền theo 3 phương thức: phát sóng mặt đất (sử dụng anten thông thường), phát sóng qua vệ tinh (sử dụng anten vệ tinh), hoặc cáp (CATV, IPTV). Truyền hình số sử dụng phương thức phát sóng mặt đất được gọi là truyền hình số mặt đất.

10. Khi nào các nhà cung cấp dịch vụ truyền hình bán thẻ giải mã sử dụng Tivi tích hợp cổng CI+.?

Trả lời:

Trong số doanh nghiệp cung cấp dịch vụ truyền dẫn, phát sóng truyền hình số mặt đất DVB-T2 tại Việt Nam hiện nay chỉ có AVG là đơn vị cung cấp dịch vụ truyền hình trả tiền. AVG có thể cung cấp mô-đun giải khoá mã (CAM) và thẻ cho các thuê bao có TV tích hợp khe cắm CI+ để thu xem các kênh truyền hình trả tiền của AVG.

Quý vị có thể gọi tổng đài dịch vụ 1900 1900 của AVG để biết thêm thông tin chi tiết.

11. Khi chuyển sang số hóa truyền hình, người dân có phải đóng thuê bao hàng tháng không? Nếu có là bao nhiêu tiền/ tháng. Loại đầu thu kỷ thuật số trước đây có còn sử dụng được không? ( Độc giả Lương Khánh Ngọc - xã Tân Hòa, huyện Buôn Đôn, tỉnh Đăk Lăk)

Trả lời:

Theo Đề án số hóa truyền dẫn, phát sóng truyền hình mặt đất đến năm 2020, các kênh truyền hình thông tin tuyên truyền thiết yếu sẽ không bị khóa mã. Các kênh truyền hình thông tin tuyên truyền thiết yếu bao gồm các kênh truyền hình của Trung ương và các kênh truyền hình của tỉnh, thành phố được quy định tại Thông tư 09/2012/TT-BTTTT. Khi thực hiện số hóa, các hộ dân có đầu thu truyền hình số mặt đất DVB-T2 hoặc máy thu hình có chức năng thu truyền hình số DVB-T2 có thể thu xem hoàn toàn miễn phí các kênh truyền hình thiết yếu trên sóng truyền hình số mặt đất DVB-T2 và không phải đóng phí thuê bao hàng tháng.

Vì bạn chưa nói rõ loại đầu thu truyền hình số trước đây là loại đầu thu gì nên chưa thể có câu trả lời cụ thể cho bạn được. Nói chung, để thu xem truyền hình số mặt đất DVB-T2, người dân cần trang bị đầu thu truyền hình số DVB-T2 (STB) hoặc Tivi tích hợp tính năng thu DVB-T2 (iDTV). Các chủng loại đầu thu truyền hình số mặt đất DVB-T sẽ không thu xem được các kênh chương trình đang phát trên sóng DVB-T2.

Truyền hình số mặt đất là gì?

Truyền hình kỹ thuật số mặt đất DVB-T2 (Digital Video Broadcasting – Terrestrial) là công nghệ truyền tín hiệu kỹ thuật số vô tuyến, trong đó tín hiệu được truyền bằng sóng radio từ một trạm phát của đài truyền hình trên mặt đất đến thiết bị thu qua ăng-ten.

Tại sao phải số hóa truyền hình mặt đất?

Quá trình số hóa truyền hình mặt đất được thực hiện cả ở phía phát và phía thu nhằm mang lại nhiều lợi ích cho người xem truyền hình, cho công nghiệp truyền hình và cho Nhà nước. - Khi quá trình số hóa này hoàn thành, truyền hình số mặt đất DVB-T2 sẽ thay thế hoàn toàn truyền hình tương tự mặt đất.

Truyền hình số mặt đất DVB

Tivi DVB - T2 có thể bắt được lên đến 73 kênh trong điều kiện nằm trong khu vực phủ sóng hoặc trạm phát sóng và số kênh thu được khi lắp đặt ở điều kiện không thuận lợi ít nhất 15 kênh. Ngoài ra, ăng-ten cũng phải điều chỉnh đúng hướng để thu được nhiều sóng nhất có thể.

ĐTT là truyền hình gì?

thuật số mặt đất (tiếng Anh: Digital Terrestrial Television - DTT) là công nghệ chuyển đổi từ analog (tương tự) sang digital (kỹ thuật số).