Có 4 nhóm máu cơ bản theo hệ thống nhóm máu ABO và được chia nhỏ hơn thành 8 loại với hệ thống nhóm máu Rhesus, song số người thuộc mỗi nhóm máu này là không đều nhau. Nhiều người thắc mắc nhóm máu O chiếm bao nhiêu phần trăm và nhóm máu O Rh+ có hiếm không? Bài viết này sẽ giải đáp đến bạn.
1. Nhóm máu O Rh+ có hiếm không?
Trước hết cần biết nhóm máu O Rh+ là gì? Trước hết, chia theo hệ thống nhóm máu ABO, có 4 nhóm máu cơ bản là O, A, B và AB.
Tỉ lệ dân số có nhóm máu O là cao nhất trong các nhóm máu
Hệ thống nhóm máu Rhesus lại chia nhỏ mỗi nhóm máu thành 2 loại là nhóm Rh+ và Rh-, thể hiện sự có mặt của kháng thể Rh. Như vậy nhóm máu O Rh+ nghĩa là trên bề mặt tế bào hồng cầu chỉ có kháng thể miễn dịch Rh. Vậy nhóm máu O Rh+ có hiếm không và tỷ lệ người có nhóm máu này là bao nhiêu?
Theo một thống kê gần đây ở Việt Nam, nhóm máu O là phổ biến nhất, chiếm khoảng 42,1% dân số. Trong đó O Rh+ phổ biến hơn O Rh- [chiếm khoảng 37,4%].
Tuy nhiên, ở các quần thể người khác, tỉ lệ phổ biến của các nhóm máu có thể khác nhau, song đây không phải là nhóm máu quý hiếm nên người mang nhóm máu này có thể yên tâm hơn.
2. Nhóm máu nào là hiếm?
Thông tin về nhóm máu hiếm luôn được nhiều người quan tâm bởi số lượng người mang nhóm máu này ít, khả năng truyền và nhận máu chắc chắn cũng bị hạn chế. Lấy số liệu tại Việt Nam, với 2 hệ nhóm máu ABO và Rh thì phần lớn dân số [99,96%] thuộc nhóm máu có Rh, nghĩa là 4 nhóm O Rh+, A Rh+, B Rh+ và AB Rh+. Như vậy những người thuộc nhóm máu Rh- là vô cùng hiếm, chỉ chiếm khoảng 0.04 - 0.07%.
Những nhóm máu Rh- đều là nhóm máu hiếm
Điều này nghĩa là trong 10.000 người mới có 4 - 7 người mang nhóm máu Rh-, chưa kể phân chia theo 4 nhóm máu nhỏ gồm O Rh-, A Rh-, B Rh- và AB Rh- và các hệ nhóm máu hiếm khác trong hơn 30 hệ nhóm máu.
Tỉ lệ về nhóm máu hiếm tại các quốc gia khác có thể khác nhau, tuy nhiên những người thuộc nhóm máu Rh - vẫn chiếm tỉ lệ nhỏ trong dân số.
3. Nhóm máu hiếm có nguy cơ như thế nào?
Hệ thống nhóm máu ra đời đã giúp ích rất nhiều trong y học, đặc biệt là vấn đề truyền máu khi điều trị, cấp cứu. Sự có mặt của kháng thể trên bề mặt hồng cầu có thể giúp hệ miễn dịch nhận ra máu lạ khi được truyền vào cơ thể. Lúc này hệ miễn dịch sẽ sản xuất kháng thể tiêu diệt. Nhưng nếu truyền đúng nhóm máu thì vấn đề này không xảy ra.
Điều này khiến cho những người thuộc nhóm máu hiếm, cụ thể là các nhóm máu Rh - có rủi ro cao hơn những nhóm máu phổ biến khác.
Vấn đề truyền máu và cấp cứu
Nếu người thuộc nhóm máu hiếm không may bị tai nạn, chấn thương hoặc phẫu thuật mất nhiều máu, họ cần phải truyền máu. Nhóm máu Rh - chỉ nhận được máu truyền với nhóm máu giống với nó. Do số người cùng mang nhóm máu đó ít nên lượng dự trữ tại bệnh viện cũng hạn chế. Khi cơ sở y tế không có sẵn nhóm máu hiếm cần thiết, người bệnh cần tìm nguồn máu khác gây chậm trễ trong cấp cứu.
Người thuộc nhóm máu hiếm có rủi ro cao hơn khi cần truyền máu
Nhiều người thuộc nhóm máu hiếm nghĩ rằng không nên đi hiến máu, tuy nhiên các chuyên gia lại khuyến cáo họ nên góp phần tạo nguồn dự trữ máu cho cộng đồng. Điều này không chỉ giúp những người bệnh cần có thể dùng mà khi cần cấp cứu, những người từng hiến máu sẽ được ưu tiên truyền máu hơn. Chưa kể những lợi ích sức khỏe mà hiến máu mang lại.
Vấn đề di truyền
Có một trường hợp hiếm gặp về bất đồng nhóm máu giữa mẹ và con, liên quan đến nhóm máu hiếm là khi mẹ có nhóm máu Rh-, bố có nhóm máu Rh+. Theo quy luật di truyền, đứa con sinh ra có 50% nhóm máu giống mẹ và 50% nhóm máu giống bố.
Nếu đứa trẻ mang nhóm máu Rh+ giống bố, ở lần mang thai thứ nhất đứa trẻ vẫn phát triển và sinh ra bình thường. Tuy nhiên nếu mang thai lần thứ 2 trở đi, nếu thai nhi vẫn mang nhóm máu bất đồng với mẹ [Rh+] thì sẽ xảy ra tình trạng bất đồng nhóm máu.
Nguyên nhân do cơ thể mẹ tự sản sinh kháng thể chống lại kháng nguyên Rh[D]+, kháng thể này đi qua bánh nhau đến tấn công thai nhi. Kháng thể này gây ra tình trạng ngưng kết hồng cầu [tan máu], hậu quả là thai sinh non, chết lưu, sảy thai hoặc trẻ sinh ra bị dị tật, thiểu năng trí tuệ.
Bất đồng nhóm máu giữa thai và mẹ có thể gây sảy thai
Vì thế, những cặp vợ chồng mang cặp nhóm máu hiếm nguy cơ này cần kiểm tra và sàng lọc thai cẩn thận, nhất là trường hợp nguy cơ khi thai mang nhóm máu Rh+ bất đồng với mẹ.
Tai biến truyền máu
Ở những người phụ nữ mang nhóm máu hiếm Rh-, với chồng mang nhóm máu Rh+ và từng bất đồng nhóm máu mẹ con, truyền máu nhóm Rh+ có nguy cơ bị tai biến do bất đồng nhóm máu.
Trên đây là những nguy cơ mà người mang nhóm máu hiếm có thể gặp phải. Để kịp thời can thiệp trong các trường hợp cấp cứu khẩn cấp, mỗi chúng ta cần chủ động kiểm tra về nhóm máu bản thân, lưu trữ và cung cấp thông tin cho đơn vị y tế khi cần thiết.
Người nhóm máu hiếm nên tạo nguồn máu dự trữ
Như vậy, chúng ta đã trả lời được thắc mắc nhóm máu O Rh+ có hiếm không? Đây không phải là nhóm máu hiếm nên bạn không cần quá lo lắng, tuy nhiên do khả năng chỉ có thể nhận máu cùng nhóm O nên việc nhận truyền máu cũng có nhiều hạn chế.
Nếu bạn vẫn chưa biết mình thuộc nhóm máu gì, có thể đến Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, các bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn thực hiện xét nghiệm để xác định chính xác nhóm máu của bản thân.
Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là địa chỉ tin cậy của nhiều khách hàng khi muốn xét nghiệm nhóm máu bởi:
-
Sở hữu Trung tâm Xét nghiệm đạt chuẩn quốc tế ISO 15189:2012 và Tiêu chuẩn CAP [College of American Pathologists] được cấp chứng nhận ngày 7/1/2022.
-
Đội ngũ y bác sĩ, kỹ thuật việt nhiều năm trong nghề, tận tâm.
-
Trang thiết bị hiện đại, tiên tiến.
-
Quy trình nhanh gọn, có dịch vụ lấy mẫu tại nhà, tiết kiệm thời gian đi lại cho khách hàng.
Nếu còn thắc mắc về nhóm máu này, hãy liên hệ với các chuyên gia MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.
Hệ thống nhóm máu Rh là một hệ nhóm máu vô cùng quan trọng ở người bên cạnh hệ ABO. Tuy nhiên không nhiều người hiểu về hệ Rh này cũng như những ý nghĩa đặc biệt của nó trong truyền máu và sản khoa. Vậy hãy cùng MEDLATEC đi tìm hiểu rõ nét hơn về hệ nhóm máu này nhé.
1. Bạn biết gì về hệ nhóm máu Rh ?
Hệ nhóm máu Rh là một trong 35 hệ thống các nhóm máu đã được phát hiện ở người, có vai trò quan trọng cùng với hệ ABO. Hệ Rh có những đặc điểm rất quan trọng, do đó đặc biệt cần phải chú ý.
Hệ Rh có khoảng 50 loại kháng nguyên, trong đó 5 loại kháng nguyên được biết đến nhiều hơn đó là D, C, c, E và e. Trong 5 loại này, kháng nguyên D có vai trò quan trọng nhất và có ý nghĩa y học, do đó việc xác định nhóm Rh của một người được quy ước phụ thuộc vào việc bề mặt hồng cầu người đó có mặt kháng nguyên D hay không.
Hình 1: Hệ thống nhóm máu Rh ở người.
Nhóm máu của hệ Rh được chia thành 2 loại đó là Rh[+] là có kháng nguyên D và Rh[-] không có kháng nguyên D trên bề mặt hồng cầu. Khi kết hợp với hệ ABO sẽ cho ra nhóm máu như chúng ta vẫn thường thấy là A[+], B[+], AB[+], O[-],...
Đa số người Việt Nam đều mang nhóm Rh[+], chỉ có khoảng 0,04 - 0,07% dân số có nhóm Rh[-] và đây được coi là nhóm máu hiếm. Nhóm Rh[-] bình thường sẽ không ảnh hưởng gì đến sức khỏe, tuy nhiên trong một số trường hợp đặc biệt như phụ nữ mang thai, truyền máu,... thì Rh[-] lại là một yếu tố quan trọng cần phải đặc biệt chú ý.
2. Xét nghiệm nhóm máu Rh[-] có nguy hiểm hay không?
xét nghiệm nhóm máu Rh[+] hay Rh[-] có ý nghĩa rất lớn trong sản khoa và các trường hợp truyền máu, hiến máu. Nếu một người có nhóm Rh[-] thì họ chỉ có thể nhận máu từ người Rh[-]. Còn người mang nhóm Rh[+] lại có thể nhận máu từ người Rh[+] hoặc Rh[-] đều được.
Trong trường hợp người Rh[-] lần đầu tiên nhận máu từ người Rh[+] có thể sẽ chưa xảy ra tai biến tức thì. Tuy nhiên sau 10 - 15 ngày truyền máu, cơ thể sẽ sinh ra kháng thể anti D, sau 2 - 4 tháng nồng độ kháng thể đạt tối đa. Lúc này nếu tiếp tục truyền máu lần thứ 2 từ người Rh[+] cho người Rh[-] có thể sẽ xảy ra tai biến nguy hiểm.
Hình 2: Tai biến trong truyền máu là vô cùng nguy hiểm.
Tai biến trong truyền máu là một trong những tai biến y khoa nguy hiểm và luôn được yêu cầu phải đặc biệt chú ý. Bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của bệnh nhân. Do vậy cần thiết phải xét nghiệm nhóm máu, bao gồm cả hệ Rh trước khi truyền máu hay phẫu thuật để tránh những rủi ro có thể xảy ra.
3. Tại sao phụ nữ mang thai bắt buộc phải xét nghiệm nhóm máu Rh?
Việc kiểm tra nhóm máu hệ Rh là vô cùng quan trọng đối với phụ nữ đang mang thai nhằm hạn chế tối đa những tai biến do bất đồng nhóm máu mẹ con. Cụ thể trong những trường hợp sau:
Khi người mẹ có nhóm Rh[+] và thai nhi Rh[-], nếu như bình thường không có chấn thương hay chảy máu thì máu của mẹ sẽ không tiếp xúc với máu của thai. Tuy nhiên trong quá trình sinh đẻ có thể sẽ có sự tiếp xúc và gây ra những phản ứng bất lợi.
Khi người mẹ có nhóm Rh[-] và thai nhi Rh[+], cơ thể người mẹ sẽ phản ứng với máu của thai nhi và coi nó như một kháng nguyên lạ, từ đó mẹ sản sinh ra kháng thể anti D chống lại máu của bé. Ở lần mang thai đầu tiên, lượng kháng thể anti D này còn yếu và chưa đủ để gây ra sự nguy hiểm. Tuy nhiên kể từ lần mang thai sau trở đi của thai phụ, nếu đứa bé tiếp tục có Rh[+] thì sẽ tạo ra sự bất đồng nhóm máu nguy hiểm.
Kháng thể anti D được sinh ra từ lần trước sẽ đi qua nhau thai và xâm nhập vào máu của thai nhi, phá hủy hồng cầu. Lượng hồng cầu bị chết quá lớn dẫn đến việc bào thai bị thiếu máu, có thể gây sảy thai, thai lưu và đe dọa tính mạng của cả mẹ và bé.
Những đứa trẻ bị bất đồng nhóm máu mẹ con nếu như được sinh ra sẽ có nguy cơ bị vàng da, tán huyết. Người mẹ có nhóm Rh[-] sẽ khó khăn và nguy hiểm trong những lần mang thai sau nếu như không có biện pháp can thiệp kịp thời.
Hình 3: Bất đồng nhóm máu có thể khiến trẻ sinh ra bị vàng da tán huyết.
Nếu bạn có nhóm Rh[-] thì cũng đừng quá lo lắng bởi trên thực tế hiện nay có nhiều phụ nữ Rh[-] những vẫn có thể sinh con một cách an toàn, thậm chí sinh nhiều lần. Điều quan trọng đó là phải tuân thủ theo sự tư vấn và khuyến cáo của bác sĩ nhằm loại bỏ những khả năng có thể dẫn đến tai biến. Bác sĩ sẽ có những biện pháp can thiệp phù hợp để đảm bảo cuộc sinh nở của bạn thành công.
Bạn cần khuyên người thân và bạn bè nên đi xét nghiệm nhóm máu để từ đó biết cách chăm sóc bản thân và chú ý trong những trường hợp đặc biệt như truyền máu, hiến máu. Nhóm máu Rh[+] hay Rh[-] mang tính di truyền, do đó các cặp vợ chồng cũng nên đi kiểm tra nhóm máu của mình để đảm bảo con sinh ra được thuận lợi và an toàn.
Xét nghiệm nhóm máu hệ Rh khá đơn giản và nhanh chóng, không hề gây bất cứ đau đớn hay ảnh hưởng sức khỏe gì, vì vậy bạn hoàn toàn có thể yên tâm. Tại bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, không chỉ riêng xét nghiệm nhóm máu Rh mà còn thực hiện rất nhiều các xét nghiệm khác từ cơ bản đến chuyên sâu. Quý khách có thể thoải mái lựa chọn gói khám, xét nghiệm phù hợp với bản thân và gia đình.
Hình 4: Mẹ bầu Rh[-] cần phải được sự tư vấn đặc biệt của bác sĩ.
Bệnh viện luôn chú trọng đầu tư vào hệ thống máy móc, phương tiện kỹ thuật hiện đại, tiên tiến, được nhập khẩu nước ngoài, qua đó nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và phục vụ người dân được tốt hơn. Đồng thời không quên rèn luyện, nâng cao tay nghề chuyên môn của các y bác sĩ hướng tới sự hoàn thiện về mọi mặt.
Đặc biệt trong thời điểm dịch Covid-19 đang bùng phát mạnh như hiện nay, dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tại nhà của MEDLATEC càng trở nên cần thiết và an toàn. Quý khách chỉ cần đặt lịch lấy mẫu qua tổng đài 1900 56 56 56 hoặc website: medlatec.vn là đã có thể thực hiện xét nghiệm cho bản thân và gia đình. Qua đó vừa đảm bảo an toàn, tránh lây nhiễm, tiết kiệm thời gian mà vẫn chăm sóc tốt cho sức khỏe của mình.
Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được hỗ trợ kịp thời.