Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối là gì? Đây là phần lợi nhuận sau thuế chưa được sử dụng. Thông tin về lợi nhuận này đóng vai trò quan trọng đối với mỗi doanh nghiệp.
Lợi nhuận sau thuế là lợi nhuận ròng của doanh nghiệp
Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối là gì?
Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối là yếu tố nhận được sự quan tâm rất lớn của mọi người. Phần lợi nhuận này sẽ biểu đạt tình hình kinh doanh của đơn vị đang thuận lợi hay gặp khó khăn. Vậy lợi nhuận sau thuế chưa phân phối là gì?
Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối là phần lợi nhuận sau thuế. Phần lợi nhuận này chưa được sử dụng trên và còn giữ nguyên tại tài khoản lợi nhuận chưa phân phối. Dựa vào số lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, doanh nghiệp sẽ xác định được mức độ lời lỗ trong kinh doanh của mình sau một giai đoạn nhất định. Từ đó, đơn vị sẽ đưa ra được hướng phát triển mới phù hợp hơn, nhằm nâng cao mức lợi nhuận sau thuế chưa phân phối.
Trong trường hợp, lợi nhuận sau thuế chưa phân phối cao, thì đơn vị doanh nghiệp sẽ căn cứ vào đó để phân chia lợi nhuận. Mức lợi nhuận sau thuế chưa phân phối được chia có các cổ đông sẽ phải dựa vào hợp đồng đã thỏa thuận. Ngoài ra, một phần của lợi nhuận sau thuế chưa phân phối còn có thể được trích ra để lập quỹ dự phòng cho doanh nghiệp.
Phần lợi nhuận sau thuế chưa phân phối còn được sử dụng để bù lỗ nếu lợi nhuận của những năm trước không có. Như vậy, những người đã và đang có ý định kinh doanh đều cần phải nắm rõ các thông tin về phần lợi nhuận sau thuế chưa phân phối này.
Xem thêm >>>
Sổ Nhật Ký Chung Là Gì? Cách Ghi Sổ Nhật Ký Chuẩn Nhất
Báo cáo kết quả kinh doanh là gì? Hướng dẫn chi tiết cách lập
Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Nội dung lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối là gì? Nội dung của lợi nhuận sau thuế chưa phân phối sẽ bao gồm các thông tin về mức lợi nhuận thu được sau một năm. Mức lợi nhuận này có thể lời hoặc lỗ dựa vào tình trạng hoạt động của doanh nghiệp. Cụ thể:
- Khi doanh nghiệp bị lỗ, các thông tin sẽ hiển thị mức lỗ trong hoạt động của công ty. Số tiền được trích để thành lập các quỹ trong công ty. Số tiền được dùng để chia lợi nhuận, cổ tức cho các cổ đông trong doanh nghiệp.
- Đối với bên có, thông tin số lợi nhuận sau thuế chưa phân phối sẽ thể hiện được tổng mức lợi nhuận công ty thu được trong một kỳ trên thực tế. Lợi nhuận trong kỳ này sẽ được dùng để xử lý các khoản lỗ từ các năm trước. Doanh thu còn lại sẽ được tiến hành chia cho các cổ đông và đóng quỹ của công ty.
Tài khoản 421 sẽ thể hiện cụ thể mức số dư nợ hoặc số dư có. Số dư nợ tức là mức lỗ trong hoạt động của công ty chưa được giải quyết. Số dư có tức là mức lợi nhuận sau thuế chưa được phân phối của công ty.
Nội dung lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Tài khoản 421 sẽ được chia thành 2 cấp gồm: tài khoản 4211 và tài khoản 4212. Mỗi một cấp tài khoản sẽ thể hiện nội dung khác nhau về mức lợi nhuận hoặc mức lỗ trong một năm. Đi cùng với đó là cách thức xử lý lỗ, phân chia lợi nhuận.
Như vậy, lợi nhuận sau thuế chưa phân phối là gì? Chắc hẳn các bạn đã hiểu được thông qua những giải đáp ở trên từ tncnonline.com.vn. Hy vọng rằng các thông tin trên đây sẽ giúp ích cho những người đã, đang và chuẩn bị hoạt động kinh doanh sẽ có thêm kiến thức để duy trì phát triển công ty mình.
Mục lục bài viết
- 1. Khái niệm về lợi nhuận không chia
- 2. Điều kiện giữ lại lợi nhuận không chia
- 3. Khái niệm về lợi nhuận sau thuế chưa phân phối?
- 4. Cách tính lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
- 5. Lợi nhuận sau thuế được dùng để làm gì?
- 6. Tài khoản 421 - Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
1. Khái niệm về lợi nhuận không chia
Lợi nhuận không chia trong tiếng Anh gọi là Undivided Profit.
Lợi nhuận không chia là một phần của lợi nhuận sau thuế được doanh nghiệp trích lại, góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp. Trong quá trình hoạt động sản xuất – kinh doanh, nếu doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả thì doanh nghiệp sẽ có điều kiện thuận lợi để tăng trưởng nguồn vốn.
Nguồn vốn tích lũy từ lợi nhuận không chia là bộ phận lợi nhuận được sử dụng tái đầu tư, mở rộng sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp. Tự tài trợ bằng lợi nhuận không chia – nguồn vốn nội bộ là một phương thức tạo nguồn tài chính quan trọng và khá hấp dẫn của các doanh nghiệp, vì doanh nghiệp giảm được chi phí, giảm bớt sự phụ thuộc vào bên ngoài. Rất nhiều doanh nghiệp coi trọng chính sách tái đầu tư từ lợi nhuận giữ lại, họ đặt ra mục tiêu phải có một khối lượng lợi nhuận để lại đủ lớn nhằm tự đáp ứng nhu cầu vốn ngày càng tăng.
2. Điều kiện giữ lại lợi nhuận không chia
Nguồn vốn tái đầu tư từ lợi nhuận giữ lại chỉ có thể thực hiện được nếu như doanh nghiệp đã và đang hoạt động và có lợi nhuận, được phép tiếp tục đầu tư. Đối với các doanh nghiệp Nhà nước thì việc tái đầu tư phụ thuộc không chỉ vào khả năng sinh lợi của bản thân doanh nghiệp mà còn phụ thuộc vào chính sách khuyến khích tái đầu tư của nhà nước.
Tuy nhiên, đối với các công ty cổ phần thì việc để lại lợi nhuận liên quan đến một số yếu tố rất nhạy cảm. Khi công ty để lại một phần lợi nhuận trong năm cho tái đầu tư, tức là không dùng số lợi nhuận đó để chia cổ tức cho các cổ đông nhưng bù lại, họ có quyền sở hữu số vốn cổ phần tăng lên của công ty.
Như vậy, giá trị ghi sổ của các cổ phiếu sẽ tăng lên cùng với việc tự tài trợ bằng nguồn vốn nội bộ. Điều này một mặt, khuyến khích cổ đông giữ cổ phiếu lâu dài, nhưng mặt khác, dễ làm giảm tính hấp dẫn của cổ phiếu trong thời kỳ trước mắt [ngắn hạn] do cổ đông chỉ nhận được một phần cổ tức nhỏ hơn. Nếu tỷ lệ chi trả cổ tức thấp, hoặc số lãi ròng không đủ hấp dẫn thì giá cổ phiếu có thể bị giảm sút.
3. Khái niệm về lợi nhuận sau thuế chưa phân phối?
Trong Thông tư số 133/2016/TT-BTC ban hành ngày 26 tháng 8 năm 2016 có nhắc đến Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối được thực hiện theo nguyên tắc tài khoản kế toán là 421. Tài khoản 421 hay Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối phản ánh kết quả kinh doanh của công ty, doanh nghiệp về việc lãi hay lỗ sau khi đã tính thuế thu nhập doanh nghiệp và tình hình phân chia lợi nhuận của công ty hoặc tình trạng thực tế việc xử lý lỗ của doanh nghiệp.
>> Xem thêm: Hướng dẫn hạch toán tài khoản 421 Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối của doanh nghiệp
Lưu ý: Việc phân chia lợi nhuận của công ty phải dựa trên hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và việc phân chia này phải đảm bảo sự công khai, rõ ràng, rành mạch và theo đúng quy định, chính sách tài chính của pháp luật hiện hành.
4. Cách tính lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối được chia theo kết cấu và nội dung phản ánh như sau:
- Bên Nợ sẽ thể hiện các thông tin về số lỗ trong hoạt động kinh doanh của công ty, trích lập những quỹ của công ty, chia lợi nhuận, cổ tức cho các chủ sở hữu của doanh nghiệp, bổ sung vốn đầu tư của cá nhân, tổ chức là chủ sở hữu.
- Bên Có thể hiện số lợi thuận mà hoạt động kinh doanh có được trong kỳ thực tế, thông tin số lỗ của cấp dưới được quản lý cấp trên bù, việc xử lý các khoản lỗ trong quá trình kinh doanh.
Trong đó trong nghiệp vụ kế toán thuế thì Tài khoản 421 có thể thể hiện theo có số dư Nợ hoặc theo số dư Có. Số dư bên Nợ được hiểu đơn giản là Số lỗ hoạt động kinh doanh chưa được doanh nghiệp xử lý. Và Số dư bên Có được hiểu là Số lợi nhuận sau thuế chưa được phân phối hoặc chưa được công ty sử dụng.
Thêm vào đó thì Tài khoản 421 được chia làm tài khoản 2 cấp, trong đó:
- Tài khoản 4211 thể hiện Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối về hoạt động kinh doanh, xử lý lỗ, phân chia lợi nhuận của năm trước. Ngoài ra tài khoản này còn dùng để điều chỉnh hồi tố các sai xót cơ bản của những năm trước mà giờ mới phát hiện ra.
- Tài khoản 4212 thể hiện Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối về kết quả trong hoạt động kinh doanh, cách phân chia lợi nhuận và biện pháp xử lý lỗ trong năm tài chính của doanh nghiệp.
Tùy theo trường hợp thực tế của doanh nghiệp mà sẽ có các cách tính lợi nhuận sau thuế sẽ được kê khai khác nhau.
>> Xem thêm: Năm 2022, Tỷ lệ phân phối kinh phí công đoàn quy định thế nào ?
* Ví dụ:
1. Cuối kỳ kế toán,khi nhận được kết chuyển của kết quả hoạt động kinh doanh của công ty thì cách hạch toán được thực hiện như sau:
- Trường hợp hạch toán lãi thì ghi:
Nợ TK 911 – Xác định kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Có TK 421 – thể hiện Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trong năm 4212].
- Trường hợp kinh doanh công ty mà lỗ thì ghi:
Nợ TK 421 – thể hiện lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trong năm cấp 4212
Có TK 911 – Xác định kết quả hoạt động kinh doanh.
2. Khi có quyết định từ công ty hoặc thông báo lợi nhuận được chia cho các cá nhân, tổ chức chủ sở hữu hoặc thực hiện trả cổ tức thì kế toán ghi:
Nợ TK 421 – là Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
>> Xem thêm: Thủ tục thành lập nhà phân phối quy định như thế nào?
Có TK 338 – Phải trả phải nộp khác theo hướng dẫn của 3388.
Khi trả tiền cổ tức, phân chia lợi nhuận, kế toán ghi theo hướng dẫn:
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác theo 3388
Có các TK 111, 112,… tức là số tiền thực trả cho chủ sở hữu.
3. Trường hợp Công ty cổ phần trả cổ tức bằng cổ phiếu thì kế toán ghi theo hướng dẫn:
Nợ TK 421 – thể hiện Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối của doanh nghiệp
Nợ TK 4112 – thể hiện số chênh lêch giữa giá phát hành thấp hơn mệnh giá hay còn gọi là thặng dư vốn cổ phần
Có TK 4111 – thể hiện vốn góp của chủ sở hữu với mệnh giá tương ứng
Có TK 4112 – thể hiện Thặng dư vốn cổ phần của công ty
4. Đầu năm tài chính, kết chuyển lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm tài chính của năm nay sang lợi nhuận sau thuế chưa phân phối của năm tài chính trước thì:
>> Xem thêm: Lưới điện phân phối là gì? Yêu cầu kỹ thuật chung khi đấu nối vào lưới điện phân phối
- Trường hợp TK 4212 có số dư Có, tức là có lãi thì kế toán ghi:
Nợ TK 4212 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối của năm nay
Có TK 4211 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm tài chính trước.
- Trường hợp TK 4212 có số dư Nợ, tức là doanh nghiệp lỗ thì kế toán ghi:
Nợ TK 4211 – thể hiện Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối của năm trước
Có TK 4212 – thể hiện Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trong năm nay.
5. Lợi nhuận sau thuế được dùng để làm gì?
Lợi nhuận sau thuế là phần còn lại của doanh nghiệp sau khi lấy tổng doanh thu nhận được thực tế của doanh nghiệp trừ đi các khoản chi phí để làm ra sản phẩm bao gồm thuế thu nhập doanh nghiệp.
Lợi nhuận sau thuế càng cao thì chứng tỏ tình hình hoạt động công ty càng tốt, mang lại nhiều giá trị, lợi nhuận cho các cổ đông.
Như vậy lợi nhuận sau thuế đóng góp vai trò quan trọng đối với sự phát triển của công ty, doanh nghiệp. Các doanh nghiệp sẽ dựa vào khoản lợi nhuận sau thuế để đánh giá tình trạng hoạt động của doanh nghiệp là hiệu quả hay không.
>> Xem thêm: Lợi nhuận chưa chia [UNDIVIDED PROFITS] là gì? Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối là gì?
Thông qua việc đánh giá đó doanh nghiệp sẽ có những kế hoạch, biện pháp, phương hướng chiến lược mới để khắc phục những sai sót, hay để tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa những chiến lược kinh doanh của mình.
6. Tài khoản 421 - Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
* Nguyên tắc kế toán
- Tài khoản này dùng để phản ánh kết quả kinh doanh [lãi, lỗ] sau thuế thu nhập doanh nghiệp và tình hình phân chia lợi nhuận hoặc xử lý lỗ của doanh nghiệp.
- Việc phân chia lợi nhuận hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, phải đảm bảo rõ ràng, rành mạch theo đúng chính sách kinh tế và quy định của pháp luật hiện hành.
- Phải hoạch toán chi tiết kết quả hoạt động kinh doanh của từng năm tài chính [năm trước, năm nay] đồng thời theo dõi chi tiết từng nội dung phân chia lợi nhuận của doanh nghiệp [trích lập các quỹ, bổ sung vốn đầu tư của chủ sở hữu, chia cổ tức, lợi nhuận cho các cổ đông, cho các nhà đầu tư].
- Khi áp dụng hồi tố so thay đổi chính sách kế toán và điều chỉnh hồi tố các sai sót trọng yếu của các năm trước nhưng năm nay mới phát hiện dẫn đến phải điều chỉnh tăng hoặc giảm số dư đầu năm của TK 421: "lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm trước" trên sổ kế toán và điều chỉnh tăng hoặc giảm chỉ tiêu "lợi nhuận sau thuế chưa phân phối" trên báo cáo tình hình tài chính.
Đối với tất cả các doanh nghiệp khi phân phối lợi nhuận cần cân nhắc đến các khoản mục phi tiền tệ nằm trong lợi nhuận sau thuế chưa phân phối có thể ảnh hưởng đến luồng tiền và khả năng chi trả cổ tức, lợi nhuận doanh nghiệp như:
+ Khoản lãi do đánh giá lại tài sản mang đi góp vốn; do đánh giá lại các khoản tiền mục tiền tệ có gốc ngoại tệ; do đánh giá các công cụ tài chính;...
+ Các khoản mục phi tiền tệ khác,...
>> Xem thêm: Thỏa thuận đấu nối vào lưới điện phân phối là gì? Trình tự, thủ tục thỏa thuận đấu nối vào lưới điện phân phối
- Trong các khoản mục hợp tác kinh doanh [BCC] chia lợi nhuận sau thuế doanh nghiệp phải theo dõi riêng kết quả của BCC làm căn cứ để phân phối lợi nhuận hoặc chia lỗ cho các bên. Doanh nghiệp là bên nộp hoặc quyết toán thuế thu nhập cá nhân thay các bên trong BCC chỉ phản ánh phần lợi nhuận tương ứng với phần lợi nhuận mà mình đã được hưởng, không được phản ánh toàn bộ kết quả của BCC trên tài khoản này trừ khi có quyền kiểm soát đối với BCC.
- Đối với cổ tức ưu đãi phải trả: Doanh nghiệp phải căn cứ vào bản chất của cổ phiếu ưu đãi để hoạch toán theo nguyên tắc:
+ Nếu cổ phiếu ưu đãi được phân loại là nợ phải trả, kế toán không ghi nhận cổ tức phải trả từ lợi nhuận sau thuế chưa phân phối;
+ Nếu cổ phiếu ưu đãi được phân loại là vốn chủ sỏ hữu, khoản cổ tức ưu đãi phải trả được kế toán tương tự như việc trả cổ tức của cổ phiếu phổ thông.
- Doanh nghiệp phải theo dõi trong hệ thống quản trị nội bộ số lỗ tính thuế và số lỗ không tính thuế, trong đó:
+ Khoản lỗ tính thuế là khoản lỗ tạo ra bởi các khoản chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế;
+ Khoản lỗ không tính thuế là khoản lỗ tạo ra bởi các khoản chi phí không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế.
Khi chuyển lỗ theo quy định của pháp luật, doanh nghiệp chỉ được chuyển phần lỗ tính thuế làm căn cứ giảm số trừ thuế phải nộp trong tương lai.
Luật Minh Khuê [Sưu tầm & biên tập]