Kết cấu chịu lực là gì

Tường chịu lực hiểu một cách đơn giản là bộ phận kết cấu thay công việc của cột chịu lực và thông qua dầm truyền xuống móng. Vậy kết cấu tường chịu lực là gì? Ưu và nhược điểm của các loại kết cấu tường ra sao? Kiến Trúc Xây Dựng 5S mời bạn tham khảo bài viết sau đây

1. Kết cấu tường chịu lực là gì?

Kết cấu của tường chịu lực là kết cấu chịu được tải trọng theo phương thẳng đứng, momen xoắn [độ vặn của ngôi nhà], lực xô ngang do tác động của gió. Sơ đồ kết cấu chịu lực giống như cột nhưng thay đổi về tiết diện và phương làm việc. 

Tường chịu lực làm bằng chất liệu gạch truyền thống chỉ sử dụng cho nhà cấp 4 hoặc nhà 1 trệt, 1 lầu và không gian có 2 nhịp nhỏ. Ngày nay, người ta ưu tiên làm bằng chất liệu bê tông cốp thép để dễ thi công, sửa chữa. 

Kết cấu tường chịu lực được ứng dụng rộng rãi trong kiến trúc hiện đại. Dựa theo sự làm việc của từng loại tường mà chia ra làm 2 loại tường: Chịu lực một phương và chịu lực hai phương. 

Xem thêm: Cách phân biệt dầm chính và dầm phụ đơn giản

Xem thêm: Giới thiệu các bộ phận cấu tạo nhà dân dụng

2. Ưu và nhược điểm của tường chịu lực

Tường chịu lực một phương bao gồm tường phương dọc hoặc phương ngang. Tường chịu lực hai phương gồm phương ngang và phương dọc. Về cơ bản ưu và nhược điểm của hai loại tường chịu lực gần giống nhau. 

Ưu điểm tường chịu lực

• Tiết kiệm được không gian và linh hoạt trong việc thiết kế kiến trúc. Khi sử dụng tường chịu lực sẽ tạo một bề phẳng tránh phần nhô ra của cột gây mất thẩm mỹ cho ngôi nhà. 

• Giúp tăng khẩu độ vượt nhịp

• Tăng độ bền kết cấu

• Giảm tác động của ngoại lực

Tường chịu lực theo phương ngang

Nhược điểm tường chịu lực

• Khối lượng vật tư tương đương với số lượng nhân công và công cụ thi công

• Kết cấu phức tạp, thi công khó

• Cần đơn vị thi công có tay nghề cao

• Đòi hỏi các bước tính toán kỹ thuật phải chi tiết, cụ thể.

Tường chịu lực theo phương dọc

3. Ứng dụng của tường chịu lực

Tường chịu lực được sử dụng phổ biến trong các công trình chung cư, văn phòng và các không gian làm việc lớn. Tuy nhiên, hạn chế trong nhà dân dụng vì khó thực hiện và yêu cầu thi công có kinh nghiệm lâu năm.

Xem thêm: Giải pháp xử lý chống thấm tường chung cư nhanh gọn và hiệu quả nhất!!

Hy vọng với những chia sẻ của Kiến Trúc Xây Dựng 5S về kết cấu tường chịu lực sẽ giúp bạn hiểu rõ thêm về bộ phận chịu tải trọng cho ngôi nhà. Vậy còn các phần chịu lực khác của ngôi nhà như thế nào? Hẹn gặp bạn ở những bài viết tiếp theo. 

Tại TPHCM có rất nhiều nhà "ổ chuột", diện tích nhỏ, ngập nước, xây gạch tạm kém an toàn, chưa pháp lý giấy tờ, phần lớn là gồm 1 tầng trệt và 1 gác gỗ. Thế nhưng, khi người dân xin sửa chữa, cải tạo thì UBND phường chỉ cho nâng nền, nâng gác, nâng mái [vì xin giấy phép xây dựng cực kỳ khó khăn và thậm chí không được, hoặc mất nhiều đất].

Những căn nhà này phần lớn trước đây do người dân xây dựng tạm, đặt gạch xây thẳng trên nền tự nhiên, chất lượng rất kém. Vì vậy nếu chỉ nâng gác, nâng mái lên cao 1,0m thì làm cho nhà càng kém an toàn hơn. Có những nhà chỉ xây tường 100, xây cao gần 6,0m, độ nghiêng đỉnh tường hơn 10cm, lại còn chịu cả sàn bằng tấm cemboard, rất nguy hiểm.

Bản thân tôi là kỹ sư kết cấu xây dựng, còn là đại biểu HĐND, thấy nhiều tình huống này của những bà con địa phương, căn cứ theo Điểm g, Điểm h, Điều 89 Luật Xây dựng năm 2014 về trường hợp miễn xin giấy phép, tôi tư vấn cho chủ nhà khi sửa chữa cải tạo thì đổ bê tông cốt thép 4 cột tại 4 góc trong nhà gia cố 4 bức tường lại. Tại vị trí lấp sàn mới, đổ bê tông cốt thép 4 cây dầm trên đầu 4 cây cột để vừa gia cố bức tường, vừa làm khung đỡ hệ chịu lực của sàn mới. Như thế sẽ bảo đảm an toàn cho công trình, đồng thời thực hiện đúng quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, UBND phường và ngay cả UBND Quận không đồng ý cách làm này, cho rằng việc làm này đã thay đổi kết cấu chịu lực, vi phạm pháp luật.

Điểm g, h Điều 89 quy định như sau:

“g] Công trình sửa chữa, cải tạo, lắp đặt thiết bị bên trong công trình không làm thay đổi kết cấu chịu lực, không làm thay đổi công năng sử dụng, không làm ảnh hưởng tới môi trường, an toàn công trình;

h] Công trình sửa chữa, cải tạo làm thay đổi kiến trúc mặt ngoài không tiếp giáp với đường trong đô thị có yêu cầu về quản lý kiến trúc”.

Tôi đã tìm rất nhiều tư liệu để xem thế nào là thay đổi kết cấu chịu lực, nhưng đến nay vẫn chưa thấy có văn bản nào chính thức giải thích vấn đề này.

Đứng về góc độ chuyên môn, tôi cho rằng thay đổi kết cấu chịu lực chính là thay đổi nội lực của kết cấu [theo chiều hướng nguy hiểm hơn]. Xây tường cao lên trên hệ tường cũ là làm tăng thêm nội lực cho kết cấu tường cũ, đó mới chính là thay đổi kết cấu, còn dùng hệ khác đỡ tải trọng tăng thêm, làm cho hệ cũ không tăng thêm nội lực, mới chính là không thay đổi kết cấu.

Đây là vấn đề vướng mắc rất lớn trong việc áp dụng quy định pháp luật, ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng nhà ở của những bà con có hoàn cảnh khó khăn. Vì vậy, kính trình cơ quan chức năng có văn bản giải thích rõ ràng:

1. Thế nào là thay đổi kết cấu chịu lực công trình?

2. Gia cố công trình cho an toàn hơn, có xếp vào loại thay đổi kết cấu chịu lực không trình không? Có cần phải xin phép xây dựng hay không?

Rất mong sớm có văn bản giải thích để tôi có đủ cơ sở bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho người dân hiện tại và sau này.

Bộ Xây dựng trả lời vấn đề này như sau:

Theo nội dung hỏi của ông Dương thì kết cấu chịu lực hiện tại của các căn nhà là kết cấu tường gạch xây. Do đó, việc sửa chữa, cải tạo “… đổ bê tông cốt thép 4 cột tại 4 góc trong nhà gia cố 4 bức tường lại. Tại vị trí đáy hệ chịu lực sàn mới, đổ bê tông cốt thép 4 cây dầm xung quanh để vừa giữ ổn định tường, vừa làm khung đỡ hệ chịu lực của sàn mới” được “cán bộ phường và ngay cả cán bộ quận” cho rằng đã làm thay đổi kết cấu chịu lực của công trình là có cơ sở.

Để bảo đảm quyền lợi và an toàn của người dân, với tư cách Đại biểu HĐND [như nêu trong đơn của ông Dương], đề nghị ông hướng dẫn người dân thực hiện thủ tục đề nghị cấp giấy phép xây dựng mới hoặc sửa chữa, cải tạo công trình theo quy định tại Chương V Luật Xây dựng năm 2014.

Tháng chín 23,2019 01:30 Chiều

Nắm được ưu, nhược điểm của từng loại kết cấu nhà dân dụng giúp công trình đạt chuẩn kỹ thuật, đảm bảo bền chắc dài lâu.

Một phần của sơ đồ kết cấu nhà dân dụng - kết cấu biệt thự tân cổ điển 4 tầng

Các bộ phận cấu tạo nhà ở dân dụng đều có chức năng và nhiệm vụ khác nhau trong việc hình thành sơ đồ kết cấu ngôi nhà đảm bảo độ an toàn, ổn định và bền vững. Có bộ phận chịu lực đứng và có bộ phận nằm ngang hoặc cả đứng cả nằm. Tùy điều kiện, vật liệu mà phân loại. Điều này được thể hiện chi tiết trong bản vẽ thiết kế sơ đồ kết cấu nhà ở dân dụng cho từng loại công trình.

I - Kết cấu nhà dân dụng có mấy loại chịu lực chính?

Về cơ bản, hệ thống kết cấu chịu lực chính của nhà ở dân dụng được chia làm 3 loại sau đây.

• Kết cấu tường chịu lực
• Kết cấu khung chịu lực
• Kết cấu không gian chịu lực

Mời bạn cùng Kiến trúc VietAS tìm hiểu chi tiết từng loại kết cấu này nhé.

II - Ưu nhược điểm của kết cấu tường chịu lực và phạm vi áp dụng

Ảnh minh họa về kết cấu tường chịu lực và các loại nhà khung

2.1. Kết cấu tường chịu lực là gì?

Là một loại kết cấu nhà dân dụng mà toàn bộ tải trọng của sàn [lực dọc thẳng đứng + lực ngang] truyền xuống móng thông qua kết cấu tường chịu lực.

2.2. Đặc điểm

• Sơ đồ kết cấu tường chịu lực giống một cái hộp. Trong đó, tường là thành đứng, sàn là các thành nằm ngang.
• Độ cứng không gian của kết cấu tường chịu lực kém hơn kết cấu khung chịu lực. Sự ổn định của công trình phụ thuộc vào bản thân tường, độ cứng của sàn và độ cứng của các mối liên kết giữa tường và sàn.

2.3. Cấu tạo

• Tường xây chịu lực thường làm bằng vật liệu gạch, đất sét nung và có thể được thay bằng vật liệu khác có cùng tính chất hoặc tốt hơn.
• Bề dày tối thiểu của tường chịu lực là 200mm. Nó dùng loại gạch có khả năng chịu nén lớn hơn 50kg/cm2.

2.4. Giải pháp tăng khả năng chịu lực cho tường gạch

Khi xem kết cấu nhà ở, muốn tăng khả năng chịu lực cho tường gạch khi tường xây quá dài thì làm như sau:

• Tăng thêm bổ trụ hoặc sườn đứng bằng bê tông cốt thép cách khoảng