Hình ảnh bãi cát được tác giả miêu tả như thế nào

Hình ảnh bãi cát được miêu tả như thế nào qua 4 câu thơ đầu? Hình ảnh bãi cát là hình ảnh thực hay đó là hình ảnh mang ý nghĩa tượng trưng? Giải thích?

Hình ảnh người đi trên bãi cát được tác giả miêu tả như thế nào?

Câu 75249 Nhận biết

Hình ảnh người đi trên bãi cát được tác giả miêu tả như thế nào?

Đáp án đúng: d

Phương pháp giải

Phân tích Bài ca ngắn đi trên bãi cát [Sa hành đoản ca] --- Xem chi tiết

...

Hình ảnh người đi trên bãi cát được tác giả miêu tả như thế nào?

A. Vất vả, khó nhọc, gian truân

B. Không gian đường xa, bị bao vây bởi núi sông, biển

C. Mặt trời lặn rồi vẫn còn đi

D. Tất cả các đáp án trên

Đáp án chính xác

Xem lời giải

Phân tích hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát

• Dàn ý phân tích hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát
• Phân tích hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát - Mẫu 1
• Hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát - Mẫu 2
• Cảm nhận hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát - Mẫu 3

Dàn ý phân tích hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát

1. Mở bài

- Giới thiệu về nhà thơ Cao Bá Quát và bài thơ "Bài ca ngắn đi trên bãi cát".

- Khái quát về tâm trạng bi phẫn của tác giả được thể hiện qua hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát.

2. Thân bài

a. Tâm trạng bi phẫn của tác giả được thể hiện qua hình ảnh bãi cát

- Hình ảnh những bãi cát mênh mông nối tiếp nhau: "Bãi cát dài, lại bãi cát dài"

• Tả thực những bãi cát xuyên suốt dải đất miền Trung khô cằn
• Ẩn dụ cho con đường công danh lận đận, bế tắc.

- Nhận thức rõ về những khó khăn bủa vây trên con đường danh lợi: "núi muôn trùng", "sóng muôn lớp".

b. Tâm trạng bi phẫn của tác giả được thể hiện qua hình ảnh người đi trên bãi cát

- Tâm trạng bi phẫn của tác giả được thể hiện qua cảm nhận về chặng đường trên bãi cát:

• "Đi một bước như lùi một bước": diễn tả những bước chân mỏi mệt, nặng nề, khó nhọc của người lữ hành.
• "Lữ khách trên đường nước mắt rơi" chứa đựng tâm trạng bi phẫn, uất ức, cay đắng của tác giả.

- Tâm trạng bi phẫn của tác giả được thể hiện qua nhận thức và quan niệm độc đáo về con đường công danh.

• Thông qua cách nói "phường danh lợi", tác giả đã phần nào thể hiện thái độ coi thường và ngầm phê phán những kẻ đang "tất tả" trên con đường công danh.
• Câu hỏi "Anh còn đứng làm chi trên bãi cát" vang lên như một lời tự vấn, tự trách chính bản thân mình khi miệt mài đeo đuổi công danh, đồng thời thể hiện sự chán chường của tác giả.

3. Kết bài

Đánh giá về ý nghĩa tâm trạng bi phẫn của tác giả Cao Bá Quát được thể hiện qua bài thơ.

Xem thêm: Phân tích Bài ca ngắn đi trên bãi cát

Phân tích hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát trong Bài ca ngắn đi trên bãi cát để thấy được tâm trạng bi phẫn của Cao Bá Quát

Quảng cáo

Xem thêm:

• Soạn Bài ca ngắn đi trên bãi cát - Cao Bá Quát siêu ngắn
• Soạn bài Bài ca ngắn đi trên bãi cát [Sa hành đoản ca] - Ngắn gọn nhất
• Bài ca ngắn đi trên bãi cát - Cao Bá Quát

Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn

• Dàn ý
• Bài mẫu

• Dàn ý
• Bài mẫu

Bài khác

Phân tíchhình ảnh bãi cátvàngười đi trên bãi cáttrongBài ca ngắn đi trên bãi cátđể thấy được tâm trạng bi phẫn của Cao Bá Quát.

Dàn ý

1. Mở bài

- Giới thiệu về nhà thơ Cao Bá Quát và bài thơ "Bài ca ngắn đi trên bãi cát".

- Khái quát về tâm trạng bi phẫn của tác giả được thể hiện qua hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát.

2. Thân bài

a. Tâm trạng bi phẫn của tác giả được thể hiện qua hình ảnh bãi cát

- Hình ảnh những bãi cát mênh mông nối tiếp nhau: "Bãi cát dài, lại bãi cát dài"

+ Tả thực những bãi cát xuyên suốt dải đất miền Trung khô cằn

+ Ẩn dụ cho con đường công danh lận đận, bế tắc.

- Nhận thức rõ về những khó khăn bủa vây trên con đường danh lợi: "núi muôn trùng", "sóng muôn lớp".

b. Tâm trạng bi phẫn của tác giả được thể hiện qua hình ảnh người đi trên bãi cát

- Tâm trạng bi phẫn của tác giả được thể hiện qua cảm nhận về chặng đường trên bãi cát:

+ "Đi một bước như lùi một bước": diễn tả những bước chân mỏi mệt, nặng nề, khó nhọc của người lữ hành.

+ "Lữ khách trên đường nước mắt rơi" chứa đựng tâm trạng bi phẫn, uất ức, cay đắng của tác giả.

- Tâm trạng bi phẫn của tác giả được thể hiện qua nhận thức và quan niệm độc đáo về con đường công danh.

+ Thông qua cách nói "phường danh lợi", tác giả đã phần nào thể hiện thái độ coi thường và ngầm phê phán những kẻ đang "tất tả" trên con đường công danh.

+ Câu hỏi "Anh còn đứng làm chi trên bãi cát" vang lên như một lời tự vấn, tự trách chính bản thân mình khi miệt mài đeo đuổi công danh, đồng thời thể hiện sự chán chường của tác giả.

3. Kết bài

- Đánh giá về ý nghĩa tâm trạng bi phẫn của tác giả Cao Bá Quát được thể hiện qua bài thơ.

Bài mẫu

BÀI LÀM

Cao Bá Quát nổi tiếng trong lịch sử không chỉ bởi tài văn hay chữ đẹp hơn người. Đương thời và sau này tôn vinh, ngưỡng mộ ông còn bởi nhân cách cao khiết, khí phách hiên ngang, đặc biệt là tư tưởng tự do, phóng khoáng, hoài bão vượt lên trên những tù túng của thời đại để sống có ích, có nghĩa. Tuy nhiên, sống trong thời kì chế độ phong kiến đang khủng hoảng trầm trọng, Cao Bá Quát sớm phải mang nỗi bi phẫn của người trí thức ôm ấp nhiều lí tưởng lớn cao đẹp nhưng cuối cùng thất vọng và bế tắc trên con đường mình đã lựa chọn.Bài ca ngắn đi trên bãi cátlà khúc ca của nỗi niềm bi phẫn ấy.

Để thể hiện tâm trạng của mình, tác giả đã xây dựng trong tác phẩm hai hình ảnh giàu ý nghĩa: Hình ảnh bãi cát và hình ảnh người đi trên bãi cát. Hình ảnh bãi cát trong bài trước hết là hình ảnh có thực, nó gắn liền với hành trình vào kinh ứng thí của nhà thơ. Khi đi dọc dải đất miền Trung, Cao Bá Quát đã bao lần nhìn thấy khung cảnh những cồn cát mênh mông trải dài trong nắng và gió Lào khắc nghiệt, bao lần thấm thía nỗi nhọc nhằn, khổ ải khi bước đi trên cát. Cảnh đó trở thành một ấn tượng đậm nét trong tâm trí nhà thơ và khi đi vào tác phẩm đã mang một ý nghĩa tượng trưng đặc sắc. Những bãi cát dài mênh mông, bãi cát này nối tiếp bãi cát khác - "Bãi cát dài, lại bãi cát dài " đường công danh mờ mịt nhọc nhằn của tác giả và của bao trí thức đương thời.Con đường ấy kéo dài tưởng như vô tận với biết bao chông gai hiểm trở đang chờ đợi người lữ khách. Cùng với hình ảnh - bãi cát, hình ảnh đường ghê sợ:phía bắc núi Bắc, núi muôn trùng; phía nam núi Nam, sóng dạt dàolà hình ảnh tượng trưng cho con đường đời không lối thoát đang mở ra trước mắt nhà thơ.

Gắn liền với hình ảnh bãi cát là hình ảnh người đi trên bãi cát. Bãi cát dài mênh mông, vô tận, người lữ hành mải miết, cặm cụi đi trong mệt mỏi đau khổ.

Đi một bước như lùi một bước

Mặt trời đã lặn, chưa dừng được

Lữ khách trên đường nước mắt rơi

Thấm thía cái nhọc nhằn, gian truân, khổ ải của hành trình đi tìm công danh, đặc biệt ý thức về cái vô nghĩa, phù phiếm của danh lợi, người lữ hành bắt đầu suy ngẫm về con đường mình đã lựa chọn.

Không học được tiên ông phép ngủ

Trèo non, lội suối, giận khôn vơi!

Xưa nay, phường danh lợi,

Tất tả trên đường đời.

Đầu gió hơi men thơm quán rượu,

Người say vô số, tỉnh bao người?

Nỗi băn khoăn càng lớn khi người đi đường nhận rõ thực tại trước mắt mình:

... Đường bằng mờ mịt

Đường ghê sợ còn nhiều đâu ít

...

Phía bắc núi Bắc, núi muôn trùng

Phía nam núi Nam, sóng dào dạt

Nên đi tiếp hành trình còn dang dở hay dừng lại, từ bỏ nó? Tính sao đây? Đi tiếp thì không đành mà dừng lại cũng không được. Nỗi trăn trở của nhà thơ đến đây rơi vào bế tắc. Khúc ca cùng đường đã cất lên trong nỗi bi phẫn của một con người đã không thể nào tìm thấy hướng đi như mong muốn giữa cuộc đời mờ mịt. Kết thúc bài thơ là một hình ảnh cũng là một câu hỏi chưa có lời giải đáp:Anh đứng làm chi trên bãi cát?Người lữ hành sau nhiều day dứt, trăn trở cuối cùng vẫn chưa thể có một bước đi dứt khoát nào, đành đứng chôn chân giữa sa mạc cuộc đời.

Hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát chính là hình ảnh của nhà thơ cũng như bao trí thức đương thời trong những năm tháng đen tối, mờ mịt của chế độ phong kiến. Dẫu có bế tắc, vô vọng song qua nỗi niềm bi phẫn ấy đã cho thấy dấu hiệu rõ nét của một sự thức tỉnh đáng quý của những kẻ sĩ đương thời trước con đường công danh truyền thống và trước hiện thực xã hội.

Hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát là những sáng tạo nghệ thuật đặc sắc, giàu ý nghĩa xuất phát từ hiện thực thiên nhiên, hiện thực xã hội và hiện thực tâm trạng của Cao Bá Quát. Những hình ảnh đó không chỉ góp phần thể hiện những nỗi niềm tâm sự riêng của nhà thơ mà còn phản ánh cảnh ngộ con người một thời, nhiều thời nếu cùng cảnh ngộ. Trong bối cảnh tư tưởng phong kiến bao trùm bóng đen hắc ám của nó xuống tư tưởng con người, bài thơBài ca ngắn đi trên bãi cátcủa Cao Bá Quát thể hiện một sự vận động lớn lao trong tư tưởng nghệ thuật của thời đại.

Loigiaihay.com

• Phân tích Bài ca ngắn đi trên bãi cát [Sa hành đoản ca] của Cao Bá Quát.

• Phân tích Bài ca ngắn đi trên bãi cát [Sa hành đoản ca] của Cao Bá Quát.

• Phân tích bài thơ Bài ca ngắn đi trên bãi cát của Cao Bá Quát.

• Cảm nhận Bài ca ngắn đi trên bãi cát [Sa hành đoản ca - Cao Bá Quát].

Quảng cáo

Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Ngữ Văn 11 - Xem ngay

Báo lỗi - Góp ý

I. Dàn ý Phân tích hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát trong Bài ca ngắn đi trên bãi cát [Chuẩn]

1. Mở bài

- Giới thiệu về nhà thơ Cao Bá Quát và bài thơ " Bài ca ngắn đi trên bãi cát".
- Khái quát về tâm trạng bi phẫn của tác giả được thể hiện qua hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát.

2. Thân bài

a. Tâm trạng bi phẫn của tác giả được thể hiện qua hình ảnh bãi cát
- Hình ảnh những bãi cát mênh mông nối tiếp nhau: "Bãi cát dài, lại bãi cát dài"
+ Tả thực những bãi cát xuyên suốt dải đất miền Trung khô cằn
+ Ẩn dụ cho con đường công danh lận đận, bế tắc...[Còn tiếp]

>> Xem chi tiết Dàn ý Phân tích hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát trong Bài ca ngắn đi trên bãi cát tại đây.

II. Bài văn mẫu Phân tích hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát trong Bài ca ngắn đi trên bãi cát [Chuẩn]

Trong nền văn học trung đại Việt Nam, Cao Bá Quát là một trong những gương mặt nổi bật với tài năng cùng khí phách hơn người. Qua những sáng tác của ông, độc giả có thể thấy được chí khí hiên ngang cùng sự ngang tàn của người anh hùng không chịu "khom lưng cúi đầu" trước những gò bó và sự khuôn phép đầy rẫy những bất công của xã hội phong kiến, đồng thời thể hiện cái nhìn hiện thực sâu sắc và tiến bộ của tác giả. Điều này đã được thể hiện rõ thông qua tác phẩm "Sa hành đoản ca". Ở tác phẩm này, tác giả đã xây dựng tứ thơ độc đáo và sử dụng những hình ảnh mới mẻ, đặc sắc để bộc lộ cảm xúc và nhân sinh quan của mình. Thông qua hai hình tượng là hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát, chúng ta có thể thấy được tâm trạng bi phẫn của Cao Bá Quát về sự truân chuyên, bất công, ngang trái trên con đường công danh.

Trong tác phẩm, tâm trạng bi phẫn của tác giả đã được thể hiện thông qua hai hình ảnh bãi cát và người khách lữ hành trên bãi cát. Đây là hai hình ảnh tồn tại song hành và sóng đôi xuyên suốt bài thơ. Mở đầu tác phẩm là hình ảnh những bãi cát mênh mông nối tiếp nhau và tưởng chừng như kéo dài đến vô tận: "Bãi cát dài, lại bãi cát dài". Tuy nhiên, đó không chỉ là hình ảnh tả thực những bãi cát miền Trung khô cằn qua năm tháng cùng những ngọn gió Lào khắc nghiệt mà còn là ý niệm ẩn dụ cho con đường công danh lận đận, bế tắc của tác giả Cao Bá Quát nói riêng và của tầng lớp trí thức đương thời nói chung. Mặc dù nổi tiếng từ nhỏ với trí thông minh cùng tài năng hơn người: "trong một bài văn thường có những thần cú" [trích Cao Bá Quát, Danh nhân truyện kí] nhưng ông lại gặp nhiều truân chuyên trên con đường khoa cử. Con đường gian nan, trắc trở này đã được ông miêu tả thông qua những vần thơ đầy ám ảnh:

"Phía Bắc núi Bắc, núi muôn trùng
Phía Nam núi Nam, sóng muôn đợt"

Qua những kì thi Hương, thi Hội, nhà thơ đã có cái nhìn sáng suốt về con đường danh lợi. "Núi muôn trùng" và "sóng muôn đợt" dường như đã tạo nên một mê cung không lối thoát chứa đựng vô vàn chông gai, khó khăn đối với người khách bộ hành.

"Đi một bước như lùi một bước
Mặt trời đã lặn, chưa dừng được
Lữ khách trên đường nước mắt rơi
Không học được tiên ông phép ngủ
Trèo non, lội suối, giận khôn vơi"

Những câu thơ mang đậm chất tự sự và suy tưởng đã miêu tả bước chân nặng nề, khó nhọc qua sự quẩn quanh bế tắc và tình thế "tiến thoái lưỡng nan" trong vùng sa mạc vô bờ bến của con người. Người bộ hành vẫn bước đi không ngừng nghỉ giữa khoảng không gian bao la nắng gió, nhưng những bước chân mỏi mệt lún sâu vào cát đã tạo nên cảm giác: "Đi một bước như lùi một bước". Niềm hi vọng thoát khỏi sa mạc vì thế càng trở nên mong manh và xa vời. Trong tình cảnh dù mặt trời đã lặn nhưng những bước chân mỏi mệt vẫn chưa thể dừng lại, giọt nước mắt rơi trên đường của người "lữ khách" không chỉ là giọt nước mắt cay đắng của sự mỏi mệt mà còn chứa đựng tâm trạng bi phẫn, uất ức, cay đắng và tủi cực của tác giả trước thực tại đầy rẫy những éo le, và kết tinh thành nỗi oán giận "giận khôn vơi" đối với con đường công danh.

Thái độ bi phẫn của tác giả còn được thể hiện thông qua nhận thức và quan niệm độc đáo về con đường công danh mà tầng lớp trí thức đương thời đang đeo đuổi:

"Xưa nay, phường danh lợi
Tất tả trên đường đời
Đầu gió hơi men thơm quán rượu
Người say vô số, tỉnh bao người"

Là một người "lữ hành" trải qua nhiều truân chuyên, vất vả trên con đường khoa cử, tác giả hiểu rõ sự cám dỗ của "phường danh lợi" - thứ khiến cho biết bao người mưu cầu và "tất tả" ngược xuôi. Ông ví điều này cũng giống như việc thưởng thức những ly rượu ngon để rồi trong hơi men say nồng, con người không thể vượt thoát vòng xoay của sự cám dỗ. Thông qua cách nói "phường danh lợi", tác giả đã phần nào thể hiện thái độ coi thường và ngầm phê phán những kẻ đang "tất tả" trên con đường công danh, và cũng chính là lời tự trách đối với bản thân mình. Bởi vậy, kết thúc bài thơ, nhà thơ đã nêu bật câu hỏi như một lời tự vấn chính mình: "Anh còn đứng làm chi trên bãi cát?". Trước tình cảnh muôn trùng núi và sóng mịt mờ, tác giả không biết "tính sao đây" và không thể xác định được phương hướng: chịu cảnh "bất đắc kì tử" cuốn theo vòng danh lợi, hay vẫy vùng vượt thoát ải công danh. Ẩn sau từng con chữ là thái độ chán chường của tác giả đối với con đường mờ mịt, bế tắc chốn quan trường.

Như vậy, thông qua hai hình tượng song song và tồn tại xuyên suốt tác phẩm là hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát, chúng ta có thể thấy được tâm trạng bi phẫn của tác giả Cao Bá Quát đối với con đường "công danh đeo khổ nhục" đầy rẫy những bất công. Đồng thời, qua hai hình ảnh này, nhà thơ còn bộc lộ nhân sinh quan độc đáo và nhận thức sắc sảo, tiến bộ của mình về con đường danh lợi.

---------------------- HẾT -----------------------

Để học tốt bài thơ Bài ca ngắn đi trên bãi cát, bên cạnh bài Phân tích hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát trong Bài ca ngắn đi trên bãi cát để thấy được tâm trạng bi phẫn của Cao Bá Quát, các em có thể tham khảo thêm:Nhân cách nhà nho trong Bài ca ngắn đi trên bãi cát, Phân tích tâm trạng người lữ khách trong bài thơ Bài ca ngắn đi trên bãi cát, Cảm nhận Bài ca ngắn đi trên bãi cát,Về nhân cách nhà nho chân chính trong Bài ca ngắn đi trên bãi cát [hoặc Bài ca ngất ngưởng],...

• Dàn ý phân tích hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát trong Bài ca ngắn đi trên bãi cát để thấy được tâm trạng bi phẫn của Cao Bá Quát
• Phân tích hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát để thấy được tâm trạng bi phẫn của Cao Bá Quát

Hình ảnh bãi cát và người lữ khách trong bài thơ Bài ca ngắn đi trên bãi cát không chỉ mang nghĩa tả thực mà còn là biểu tượng cho con người và con đường danh lợi phù phiếm. Bài văn Phân tích hình ảnh bãi cát và người đi trên bãi cát trong Bài ca ngắn đi trên bãi cát dưới đây sẽ giúp các em hiểu được những chiêm nghiệm sâu sắc về danh lợi cùng tài năng nghệ thuật độc đáo của nhà thơ Cao Bá Quát.

Nhân cách nhà nho trong Bài ca ngắn đi trên bãi cát Phân tích bài thơ Bài ca ngắn đi trên bãi cát Cảm nhận Bài ca ngắn đi trên bãi cát Hoàn cảnh ra đời Bài ca ngắn đi trên bãi cát Phân tích tâm trạng người lữ khách trong bài thơ Bài ca ngắn đi trên bãi cát Tìm hiểu tác phẩm Sa hành đoản ca của Cao Bá Quát

BÀI CA ĐI TRÊN BÃI CÁT

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây [230.89 KB, 18 trang ]

I/ Tìm hiểu chung
1.Tác giả Cao Bá Quát [1809 – 1855]:
- Là một nhà thơ có tài năng và bản lĩnh, hy sinh
trong cuộc khởi nghĩa chống lại chế độ phong kiến
nhà Nguyễn.
- Phần lớn sáng tác của Cao Bá Quát là thơ chữ
Hán. Ông để lại cho đời 1400 bài thơ , hơn hai chục
bài văn xuôi và một số bài phú Nôm và hát nói.
-Nội dung thơ Cao Bá Quát phê phán mạnh mẽ sự
bảo thủ, lạc hậu của chế độ phong kiến nhà Nguyễn.
Đồng thời thơ ông còn thể hiện tư tưởng đổi mới và
phản ánh nhu cầu đổi mới của xhViệt Nam giữa
thế kỷ XIX.


2.Hoàn cảnh sáng tác- thể loại và bố cục
bài thơ :

- Hoàn cảnh sáng tác bài thơ :

+ Cao Bá Qúat đậu cử nhân năm 1831 tại
trường thi Hà Nội. Sau đó nhiều lần ông
vào kinh đô Huế để thi Hội nhưng không
đỗ.

+ Bài thơ được hình thành và ra đời từ
những lần nhà thơ đi thi Hội qua các tỉnh
miền Trung đầy cát trắng như Qủang Bình,
Qủang Trị.


-Thể loại của bài thơ :

+ Viết bằng chữ Hán, chứa nhiều biểu tượng
mang ý nghĩa triết lý sâu sắc .

+ Thể ca có nét phóng túng, khoáng đạt trong
cách biểu đạt ngôn từ, hình tượng.

-Bố cục :

Có thể chia làm 3 phần :

+ Đọan 1: 4câu đầu –Tâm trạng của người đi
đường.

+Đoạn 2 : 6 câu tiếp - thực tế cuộc đời và tâm
trạng của nhà thơ.

+Đoạn 3 : Còn lại - Đường cùng của kẻ sĩ và tâm
trạng bi phẫn của nhà thơ.

II/ Đọc hiểu văn bản
1. Đọc và tái hiện hình tượng :
- Đọc diễn cảm toàn bài [ cả phần phiên âm, dịch
nghĩa- dịch thơ và các chú thích ]. Chú ý đọc
chậm, đặc biệt là phần dịch nghĩa.
- Tái hiện hình tượng :
* Từ văn bản bài thơ, em thấy bài thơ xây dựng

được những hình tượng văn học nào?
=> 2 hình tượng : Bãi cát dài và khách bộ
hành.


2. Phân tích văn bản :

a. Hình tượng “bãi cát dài”:

* Hãy tìm những chi tiết trong bản dịch thơ miêu tả
bãi cát ?

-Trực tiếp miêu tả bãi cát : câu 1,11;17.

-Gián tiếp miêu tả bãi cát : 2; 15;16.

* Hình ảnh bãi cát được miêu tả trong bài thơ có đặc
điểm gì?

*Từ đặc điểm ấy cho biết điều gì về con đường mà
khách phải đi qua?

*Cảm nhận của em nếu phải vượt qua một chặng
đường như vậy?


- Hình ảnh bãi cát được miêu tả trong bài có
đặc điểm :

+ Dài.


+ Nối tiếp nhau như vô tận.

 Đây là con đường khó đi. Phải vượt qua
những con đường như vậy, bất cứ ai cũng
cảm thấy gian nan, mệt mỏi và thậm chí
chán nản.

* Không chỉ miêu tả bãi cát dài mà nhà thơ
còn khắc hoạ việc đi trên cát như thế nào?
Nó có khác gì với đi trên đường đất bình
thường ?




- Việc đi trên cát được khắc hoạ :

+ “Đi một bước như lùi một bước”.

+ Đi trên cát khó hơn, mệt mỏi hơn, dùng
sức nhiều hơn đi trên đường đất bình
thường.

* Từ hình ảnh bãi cát trong bài thơ, nhà thơ
muốn ẩn dụ điều gì ?

- Hình ảnh bãi cát dài là ẩn dụ cho cuộc đời
mênh mông, rộng lớn, đầy khó khăn, gian
khổ.


-Đường đi trên cát phải chăng là hình ảnh
của con “đường đời” không bằng phẳng mà
lại lắm chông gai.

=> đây chính là dụng ý nghệ thuật của nhà
thơ để gửi gắm các ý nghĩa về triết lý nhân
sinh .


* Trước Cao Bá Quát, đã xuất hiện nhiều
hình ảnh bãi cát trong thơ ca. Ví dụ:

- Trong “Chinh phụ ngâm” có câu :

Ôm yên gối trống đã chồn

Nằm vùng cát trắng, ngủ cồn rêu xanh.

 Vùng cát trắng diễn tả sự gian khổ của
người chinh phu.

=Trong “Truyện Kiều” cũng có câu ;

Bốn bề bát ngát xa trông

Cát vàng cồn nọ, bụi hồng dặm kia .

 Cát vàng diễn tả nỗi buồn và tâm trạng
cô đơn của nàng Kiều.


*So sánh với các câu thơ trên,em
có nhận xét gì về cách miêu tả
hình ảnh bãi cát trong bài thơ của
Cao Bá Quát ?

- Hình tượng bãi cát dài trong bài
“Sa hành đoản ca” là một sáng
tạo riêng, mới mẻ, độc đáo, bắt
nguồn từ chính cuộc sống hiện thực
của Cao Bá Quát .


b.Hình tượng “khách”:

*Theo em, nhân vật “khách” ở trong bài thơ là ai?

- Là người đang đi trên con đường cát.

- Là một kẻ sĩ đang đi tìm chân lý giữa cuộc đời mờ
mịt.

* Người đi đường đã nói điều gì qua đoạn thơ :
“Xưa nay, phương danh lợi

Tất tả trên đường đời

Đầu gió hơi men thơm quán rượu


Người say vô số, tỉnh bao người” ?


Cuộc đời đầy bọn danh lợi chen chúc,chỉ biết
tranh nhau mưu sinh và hưởng thụ một cách say
sưa .


*Cách nói của người đi đường nhằm
mục đích gì?

+ Làm rõ sự đối lập giữa mình với
đông đảo kẻ chạy theo danh lợi.

+ Khẳng định rõ mình không thể hoà
trộn với kẻ chạy theo danh lợi, cho dù
phải cô độc.


Khinh thường phường danh lợi.


* Từ đó, nhân vật “khách” trong bài thơ có tâm
trạng gì? Vì sao nhân vật lại có tâm trạng ấy?

-Tâm trạng của nhân vật “khách” ngao ngán, mệt
mỏi, vì :

+ Đường đi dài, lại khó khăn.


+ Mặt trời lặn mà vẫn phải tất tả đi.

+ Chán ngán cảnh mưu cầu danh lợi tầm thường.

* Tại sao nhà thơ lại tỏ ra chán nản, miễn cưỡng
,không hào hứng khi phải lên kinh đô ứng thi?


-Nhà thơ chán nản và miễn cưỡng đi thi bởi:

+ Nhận thấy được sự xuống cấp của học thuật,
khoa cử của triều đại nhà Nguyễn.

+ Phê phán, bất hợp tác với triều đình nhà
Nguyễn.

*Trước tình cảnh ấy, người đi đường đã bộc lộ suy
nghĩ gì?

-Tác giả đặt ra câu hỏi : Đi tiếp hay dừng lại

“Bãi cát dài,bãi cát dài ơi !

Tính sao đây? Đường bằng mờ mịt.

 Tâm trạng đầy mâu thuẫn: học để thi; nhưng
thi đỗ làm quan lại như phường danh lợi; thế thì
học thi để làm gì?



-Suy nghĩ của nhà thơ thể hiện mâu thuẫn:

+ Khát vọng sống cao đẹp>< với thái
độ và động cơ cầu an hưởng lạc.

Hãy nghe ta hát khúc đường cùng

Phía Bắc núi Bắc, núi muôn trùng

Phía nam núi Nam, sóng dào dạt

Anh đứng làm chi trên bãi cát

 Tiếp tục đi hay dừng lại đều khó khăn.Người đi
đành đứng chôn chân trên bãi cát.

=>Người đi đường cảm thấy mình thật cô độc và bế
tắc không tìm thấy lối thoát trên đường đời


*Tóm lại, mượn hình tượng bãi cát và việc đi
trên cát, Cao Bá quát muốn thể hiện tâm trạng
và thái độ gì?Tầm tư tưởng của tác giả qua tâm
trạng ấy?

-Tâm trạng và thái độ của nhà thơ :


+Chán ghét đối với con đường mưu cầu danh
lợi tầm thường.

+Phê phán học thuật, khoa cử và chính sự của
nhà Nguyễn.

Tầm tư tưởng của tác giả : Nhận thấy rõ
tính chất vô nghĩa của lối học khoa cử, con
đường công danh theo lối cũ, sự bảo thủ, trì
trệ của xã hội đương thời. Từ đó nhà thơ khát
khao một sự đổi mới tích cực hơn.


2/ Những đặc sắc về nghệ thuật của bài
thơ

-Hình tượng thơ độc đáo, thể hiện sự sáng
tạo [ bãi cát dài…]

-Hình ảnh thơ vừa mang ý nghĩa tả thực,
vừa mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc.

-Thể thơ cổ thể, tự do về kết cấu, vần ,
điệu; cấu trúc câu dài ngắn khác nhau;
cách ngắt nhịp của mỗi câu tạo nên nhịp
điệu của bài ca.

-Âm điệu bi tráng bởi nó vừa buồn nhưng
cũng có những phản kháng âm thầm…