Cách kiểm tra lỗi hở sáng màn hình laptop năm 2024

Hở sáng màn hình LCD là một hiện tượng cực kỳ phổ biến với công nghệ sản xuất màn hình ngày nay. Trong đại đa số các trường hợp, nó gần như không ảnh hưởng gì đến trải nghiệm của người dùng trừ khi bạn nhìn vào một hình ảnh màu đen trong căn phòng tối.

Tuy nhiên sẽ có những lúc lỗi hở sáng này trở nên nghiêm trọng, khiến người dùng rất khó chịu khi dùng. Đặc biệt nếu hiện tượng hở sáng xảy ra trên laptop, người dùng không thể thay thế màn hình một cách dễ dàng mà phải nhờ đến thợ hoặc cửa hàng, thường kéo theo chi phí đắt đỏ. Vậy thì hở sáng là gì, làm sao để kiểm tra sản phẩm sắp mua, và chính sách bảo hành khi màn hình bị hở sáng ra sao?

Cách kiểm tra lỗi hở sáng màn hình laptop năm 2024

Màn hình LCD hở sáng là gì?

Đầu tiên, chúng ta cần biết sơ qua về cấu tạo của màn hình LCD. Chúng được tạo thành từ một panel LCD, phần chứa các pixel sẽ đổi màu để tạo ra hình ảnh mà chúng ta nhìn thấy. Tuy nhiên, panel LCD không tự tạo ra ánh sáng mà cần được chiếu sáng bằng đèn nền để đưa hình ảnh đến mắt người dùng. Những đèn nền này được đặt ở các cạnh của màn hình hoặc ngay sau panel, và theo thiết kế của nhà sản xuất thì bản thân panel LCD sẽ chặn phần ánh sáng “dư thừa”.

Cách kiểm tra lỗi hở sáng màn hình laptop năm 2024

Tuy nhiên sẽ có những thiết kế lỗi hoặc sai sót trong quá trình sản xuất khiến cho panel và vỏ màn hình không thể chặn hết phần ánh sáng này, làm cho cạnh (hoặc vài vị trí trên cạnh) sáng hẳn lên so với những nơi khác. Đây chính là hiện tượng hở sáng. Ngoài ra thì khi bạn chỉnh độ sáng lên 100%, gần như 100% màn hình LCD dù đắt hay rẻ đều bị hở sáng, chỉ khác biệt ở nhiều hay ít.

Điều này sẽ không xảy ra với các màn hình OLED do mỗi pixel trên màn hình đều có khả năng tự phát sáng. Do đó, các màn hình dùng công nghệ OLED hiển thị được màu đen sâu hơn, có thể được sản xuất với kích thước mỏng hơn và nhẹ hơn nhiều. Tuy nhiên OLED cũng có thể bị cháy hình (burn-in) như LCD.

Cách test màn hình bị hở sáng

Để kiểm tra màn hình của bạn xem có bị hở sáng đèn nền hay không, đầu tiên hãy đặt độ sáng (Brightness) của màn hình ở mức hợp lý. Trong điều kiện ánh sáng bình thường, con số này là ~ 30-50% tùy thuộc vào độ sáng tối đa của màn hình. Sau đó, hãy phát video “đen như đêm 30” bên dưới ở chế độ toàn màn hình. Nên tắt đèn trong phòng hoặc mang màn hình vào góc tối để dễ phát hiện lỗi hơn.

Ngoài ra bạn cũng có thể test bằng những phương thức khác như mở một chương trình có nền tối (ví du dùng Paint rồi đổ sơn đen toàn bộ khung hình) hoặc với laptop thì để trong góc tối, cắm điện nhưng không mở máy.

Khi thực hiện các biện pháp test hở sáng trên, nếu bạn thấy có những vị trí trên cạnh màn hình phát sáng trắng rõ ràng so với phần còn lại, đó chính là hiện tượng hở sáng. Nếu có thể (chẳng hạn đang chọn hàng tại shop) thì nên đổi sản phẩm khác. Với các màn hình đang sử dụng, nếu bạn không nhận thấy hiện tượng hở sáng khi sử dụng bình thường mà lại thấy trong thử nghiệm này thì cũng không cần phải lo lắng hoặc làm bất cứ điều gì.

Cách kiểm tra lỗi hở sáng màn hình laptop năm 2024
Một màn hình laptop gặp lỗi khá nặng.

Trong trường hợp bạn có màn hình tấm nền IPS, hãy đảm bảo rằng bạn không nhầm lẫn giữa hiện tượng hở sáng với IPS Glow (ánh sáng IPS). Không giống như hiện tượng hở sáng, khả năng hiển thị của IPS Glow phụ thuộc vào góc độ bạn đang nhìn vào màn hình. Cách phân biệt chúng thường khá đơn giản: nếu chỉ có các góc màn hình sáng hơn phần còn lại thì đó thường là IPS Glow, còn nếu nó xảy ra ở cạnh thì đó là hở sáng.

IPS Glow là một vấn đề của công nghệ sản xuất màn hình hiện tại, gần như không thể bị loại trừ hoàn toàn. Ngay cả các màn hình cùng một model cũng sẽ bị IPS Glow ở những mức độ khác nhau.

Làm gì khi bị hở sáng hoặc IPS Glow?

Thật ra thì ngoài việc chọn thật kỹ sản phẩm ở cửa hàng, người dùng gần như không thể làm gì được với những hiện tượng này. Đôi khi hiện tượng hở sáng có thể tự hết hoặc tái đi tái lại. Điều này thường xảy ra khi panel màn hình không được dính sát vào khung viền, có thể do lỗi sản xuất hoặc do tác động của ngoại lực. Những vị trí vốn không hở sáng lúc mới mua cũng có thể trở nên hở sau một thời gian sử dụng.

Ngoài ra thì nếu phát hiện màn hình của mình bị IPS Glow, bạn có thể giảm bớt ảnh hưởng của vấn đề này bằng cách tìm vị trí ngồi nhìn thẳng vào màn hình thay vì nhìn chéo góc, giảm bớt độ sáng của màn hình, điều chỉnh góc độ và vị trí của nó. Đây không phải là một cách “sửa lỗi màn hình” mà chỉ giảm thiểu sự khó chịu mà nó gây ra.

Cách kiểm tra lỗi hở sáng màn hình laptop năm 2024
IPS Glow của cùng một màn hình ở các khoảng cách khác nhau.

Các nhà sản xuất đều có chính sách cho đổi trả màn hình LCD hở sáng, tuy nhiên các quy định áp dụng cho chính sách này khá chung chung, kiểu “không đổi nếu hở sáng trong mức chấp nhận được” nhưng còn chấp nhận được là mức nào thì tùy hãng. Do đó, người dùng có thể chủ động chụp hình hoặc quay clip màn hình hở sáng gửi sang cho hãng (hoặc nơi bán hàng) để xác nhận vấn đề và có phương án xử lý phù hợp. Bạn cũng nên tham khảo trước chính sách đổi trả hoặc bảo hành của các hãng trước khi chồng tiền mua màn hình, đặc biệt là khi mua laptop hoặc các màn hình xịn với giá trị cao.