Lý thuyết môn Công nghệ lớp 9: Thực hành: Món hấp được VnDoc sưu tầm và giới thiệu tới quý độc giả tìm hiểu môn Công nghệ 9 để chuẩn bị tốt cho bài giảng sắp tới đây. Mời các bạn tham khảo.
Bài thực hành: Món hấp
- I. Nguyên tắc chung
- II. Yêu cầu kỹ thuật
- GÀ HẤP CẢI BẸ XANH
- CHẢ ĐÙM
- ỐC HẤP LÁ GỪNG
- XÔI VÒ
• Nội dung chính
- Biết ứng dụng nguyên tắc chung của món hấp vào việc thực hành chế biến các món cụ thể.
- Thực hiện được 1 trong các món hấp đã nêu theo đúng quy trình và đạt yêu cầu kĩ thuật.
I. Nguyên tắc chung
• Thực phẩm chín bằng sức nóng của hơi nước, cần lửa to để hơi nước bốc lên nhiều, đủ làm chín thực phẩm.
• Quy trình thực hiện:
- Chuẩn bị sơ chế:
+ Nguyên liệu thực phẩm: làm sạch, sơ chế tùy theo yêu cầu của món, tẩm ướp thích hợp.
- Chế biến [hấp]:
+ Cho nguyên liệu đã sơ chế vào nồi hấp, đun sôi và đậy vung thật kín[ đun lửa to cho nước sôi mạnh].
- Trình bày [sáng tạo các nhân]: cho món hấp vào đĩa và trang trí thích hợp, sáng tạo, đẹp mắt.
II. Yêu cầu kỹ thuật
• Thực phẩm chín mềm, ráo, không có nước hoặc rất ít nước.
• Mùi vị thơm ngon, vừa ăn.
• Màu sắc đẹp, hấp dẫn.
GÀ HẤP CẢI BẸ XANH
1. Nguyên liệu [2 đĩa to]
• 1 con gà khoảng 1,5kg.
• 2 cây cải bẹ xanh.
• Dầu ăn [hoặc mỡ].
• 1 chai nước tương [xì dầu] nhỏ.
• Hạt tiêu [tiêu xay nhỏ], đường, muối, nước mắm, ớt, bột ngọt [mì chính].
• 1/2 thìa cà phê thuốc tiêu mặn [thuốc muối].
2. Quy trình thực hiện
a. Chuẩn bị: Sơ chế
• Gà: Làm sạch, chặt chân, đầu, cánh, lấy bộ lòng ra làm sạch, để riêng [gan cắt miếng, mề khứa xiên cắt miếng].
• Ướp gà:
◦ Dùng 1/2 thìa cà phê hạt tiêu, 1 thìa cà phê muối, 1/2 thìa cà phê bột ngọt, ướp cả trong lẫn ngoài con gà, để 30 phút cho gà ngấm đều gia vị.
◦ Đặt gà vào đĩa nhôm, sau đó cho vào soong hấp chín.
◦ Gà chín, lấy ra lóc thịt thành từng miếng to, dài khoảng 5cm, rộng 1,5cm.
• Cải bẹ xanh:
◦ Nhặt, rửa sạch, cho vào luộc trong nước sôi + thuốc tiêu mặn khoảng 5 phút.
◦ Vớt cải ra, rửa lại bằng nước lạnh, bỏ lá, lấy cọng, cắt chéo dài 5cm.
b. Chế biến: Hấp gà với cải bẹ xanh.
• Lấy 1 thau [âu] nhỏ, dưới đáy thau để lòng gà, xếp cải + thịt gà lên trên, cứ 1 lớp cải, 1 lớp thịt gà, ép chặt, hấp lại.
• Sau khi hấp gà và rau cải, đem chắt nước mỡ của gà hấp chảy ra và lấy 5 thìa súp đổ vào bát, cho thêm 1/2 thìa cà phê bột ngọt, 1/2 thìa cà phê hạt tiêu, 1 thìa súp nước tương, quấy đều.
• Bắc soong lên bếp, cho vào 1 thìa súp dầu ăn, chế bát nước mỡ của gà vào, đun sôi, cho 2 thìa súp dầu mè, nêm lại vừa ăn, nhấc xuống.
3. Trình bày
• Gà hấp chín, úp ngược thau gà vào đĩa để phần dưới đáy thau trở thành bề mặt, rưới nước mỡ gà lên trên.
• Giữa đĩa gà có thể cắm ớt hoặc cà chua tỉa hoa, xung quanh trang trí rau thơm, rau mùi; nấm hương [tùy ý].
• Món gà hấp ăn nóng kèm nước tương, cùng với cơm.
CHẢ ĐÙM
1. Nguyên liệu [4 viên]
• 100g thịt nạc dăm [nạc vụn] hoặc nạc vai.
• 300g thịt bò.
• 50g gan lợn.
• 1 miếng mỡ chài [khoảng 200g].
• 1 quả trứng.
• 5 củ hành khô.
• 20g miến [bún tàu].
• 100g lạc [đậu phộng] rang.
• Hạt tiêu [tiêu xay nhỏ], muối, bọt ngọt [mì chính].
2. Quy trình thực hiện
a. Chuẩn bị: Sơ chế
• Thịt lợn, thịt bò, gan lợn: rửa sạch, băm nhỏ.
• Miến: ngâm nước cho mềm, cắt khúc dài độ 3cm, để ráo nước.
• Mỡ chài: rửa sạch, để ráo, lạng thành 4 miếng nhỏ.
• Hành khô: bóc vỏ, băm nhỏ.
b. Chế biến
• Trộn chả: Trộn đều hỗn hợp: thịt + gan + miến + hành + hạt tiêu, muối, bột ngọt + trứng, nêm vừa ăn.
• Hấp chả.
◦ Lót mỡ chài vào bát sành, phần thừa để phủ ra ngoài miệng bát, đổ hỗn hợp thịt vào trong miếng mỡ chài, ép chặt, đắp phần mỡ thừa vào, ép lại. Hấp trong nước sôi khoảng 1 giờ.
◦ Dùng tăm xăm, thấy thịt không còn dính tăm là được.
3. Trình bày
• Để thịt vào đĩa, xẻ làm bốn, rắc lạc rang lên trên; có thể trang trí thêm cà chua, củ cải tỉa hoa cùng với vài cọng rau mùi cho đẹp.
• Ăn nóng kèm với bánh đa nướng hoặc bánh phồng tôm rán.
ỐC HẤP LÁ GỪNG
1. Nguyên liệu [2 đĩa to]
• Ốc nhồi [hoặc ốc bươu] lớn: 20 con.
• Trứng: 1 quả.
• Giò sống: 50g.
• Hành khô: 50g.
• Lá gừng non: 20 lá.
• Lá gừng già: 20 lá.
• Đường, chanh [hoặc giấm].
• 1 thìa súp giấm bỗng.
• Nước mắm.
• Hạt tiêu [tiêu xay nhỏ].
• Bột ngọt [mì chính].
• Gừng, tỏi, ớt.
2. Quy trình thực hiện
a. Chuẩn bị: Sơ chế
• Ốc:
◦ Rửa sạch vỏ, ngâm trong nước vo gạo 2 giờ, sau đó chắt bỏ nước. Ngâm rửa như vậy hai lần cho ốc nhà hết bẩn. Chú ý: khi ngâm, lấy rổ đậy kín lại cho ốc không bò ra ngoài.
◦ Cho ốc vào soong nước, nấu sôi khoảng 10 phút. Lấy ốc ra khỏi vỏ, bỏ phần ruột bẩn, rửa sạch. Vỏ ốc cũng rửa sạch, để ráo nước.
◦ Thịt ốc cắt nhỏ.
• Lá gừng non: rửa sạch, cắt nhỏ.
• Hành khô: bóc vỏ, băm nhỏ.
• Lá gừng già: rửa sạch.
b. Chế biến
• Trộn nhân.
◦ Trộn chung thịt ốc + giò sống + lá gừng non + trứng + hành băm nhỏ + 1 thìa súp giấm bỗng, nêm nước mắm, bột ngọt, hạt tiêu cho vừa ăn. Chia thành khoảng 20 viên.
◦ Nhồi nhân vào vỏ và hấp.
◦ Đặt 1 lá gừng già ngang miệng vỏ ốc, cho viên nhân vào, xếp ốc vào nồi, hấp khoảng 15 phút.
• Làm nước chấm.
o Hòa nước chanh + đường + bột ngọt + ớt, tỏi, gừng băm nhỏ + nước mắm ngon, nên vừa ăn.
3. Trình bày
• Sắp ốc vào đĩa, ăn nóng kèm với nước chấm.
XÔI VÒ
1. Nguyên liệu
• 1kg gạo nếp ngon.
• 300g dừa nạo vụn.
• 300g đậu xanh xay vỡ đôi [hoặc 250g đậu đã đãi sạch vỏ].
• 50g đường cát trắng.
• 2 thìa súp muối.
2. Quy trình thực hiện
a. Chuẩn bị: Sơ chế
• Dừa: Cho vào nước nóng, vắt lấy 1/2 bát nước cốt. Cho tiếp nước nóng, vắt nước hai [nước gião] dùng để nấu đậu.
• Đậu:
◦ Ngâm nước, đãi sạch vỏ, nấu chín với nước hai [nước gião] dừa + một chút muối [nấu hơi khô].
◦ Giã hoặc xay nhuyễn, nắm lại thành từng nắm to.
• Gạo nếp:
◦ Nhặt thóc, sạn, vo sạch, ngâm trong nước + một chút muối khoảng 4 giờ.
◦ Vớt ra, vo lại, để ráo nước.
b. Chế biến: Đồ xôi
• Gạo nếp xóc muối và trộn đều, đồ vừa chín tới, đánh tơi ra, để nguội.
• Quấy tan đường + nước cốt dừa, rưới vào xôi, để khoảng 1/2 giờ cho ngấm.
• Vò đậu vào xôi, trộn đều, đổ vào nồi, đồ lại khoảng 15 phút.
3. Trình bày
• Xới xôi ra mâm, trải mỏng cho mau nguội sau đó xới ra đĩa.
• Xôi vò ăn với chè đường [chè hoa cau, chè cốm ...].
• Có thể ăn cùng với giò lụa hoặc chả quế ...
Với nội dung bài Thực hành: Món hấp với các nội dung kiến thức các bạn học sinh cần hiểu được ứng dụng nguyên tắc chung của món hấp vào việc thực hành chế biến các món ăn cụ thể.
Trên đây VnDoc đã giới thiệu tới các bạn lý thuyết Công nghệ 9: Thực hành: Món hấp. Chúng tôi xin giới thiệu tới các bạn học sinh cùng quý thầy cô tài liệu Lý thuyết môn Công nghệ lớp 9, Giải vở bài tập Công nghệ 9, Giải bài tập Công nghệ 9 mà VnDoc tổng hợp và giới thiệu tới các bạn đọc.
Lý thuyết Công nghệ 9 Bài 7: Thực hành: Chế biến các món ăn không sử dụng nhiệt
• Nội dung chính
- Biết ứng dụng nguyên tắc chung của món trộn – cuốn hỗn hợp vào việc thực hành chế biến các món ăn cụ thể.
- Thực hiện được hai trong các món trộn – cuốn hỗn hợp đã nêu theo đúng quy trình và đạt yêu cầu kĩ thuật.
I. Nguyên tắc chung
• Trộn các thực phẩm [đã được làm chín bằng các phương pháp khác] cùng với gia vị, tạo thành món ăn có gia trị dinh dưỡng cao, được dùng làm món ăn khai vị [món trộn].
II. Quy trình thực hiện
1. Chuẩn bị [Sơ chế]
a. Nguyên liệu thực vật: Nhặt, rửa, cắt, thái phù hợp, ngâm nước muối 25% hoặc ướp muối, vắt ráo.
b. Nguyên liệu động vật: Làm chín mềm, cắt, thái phù hợp.
c. Nước chấm: Nước mắm + đường + chanh [hoặc giấm] + tỏi, ớt băm nhỏ.
2. Chế biến [trộn hỗn hợp]
Trộn chung: Nguyên liệu thực vật + nguyên liệu động vật + gia vị.
3. Trình bày [Sáng tạo cá nhân]
Cho món trộn vào đĩa, trên mặt trang trí thêm ít thực phẩm động vật + lạc [đậu phộng] + củ hành cắt lát, rau thơm + ớt tỉa hoa. Kèm nước chấm.
III. Yêu cầu kỹ thuật
1. Nguyên liệu thực phẩm giòn, không dai, không nát.
2. Thơm ngon, vị vừa ăn [hơi chua, ngọt].
3. Trình bày đẹp mắt, màu sắc tươi ngon.
NỘM XU HÀO
I. Nguyên liệu [2 đĩa to]
• Su hào non: 1kg.
• Thịt ba chỉ [thịt dọi]: 100g.
• Tôm biển tươi: 200g.
• Hành khô: 50g.
• Lạc [đậu phộng]: 50g.
• Muối: 5g.
• Chanh, tỏi, ớt.
• Rau răm, mùi tàu, rau thơm.
• Đường: 12g.
• Nước mắm: 6g.
II. Quy trình thực hiện
1. Chuẩn bị: Sơ chế
• Su hào:
◦ Gọt rửa sạch, thái sợi.
◦ Trộn đều với 1 thìa súp muối, để khoảng 5 phút, rửa lại, vắt ráo nước.
◦ Cho su hào vào thau [âu] sạch cùng với 2 thìa súp đường, trộn đều [để giữ lại độ giòn], cho nước chanh vào, nêm hơi chua, ngọt.
• Tôm: rửa sạch, cho vào soong cùng 1 thìa cà phê muối, đậy nắp lại, nấu khoảng 10 phút; tôm chín, bóc vỏ chừa đuôi, rút bỏ chỉ đất ở sống lưng, nếu tôm to nên chẻ đôi.
• Thịt ba chỉ:
◦ Luộc chín, thái sợi hoặc thái lát mỏng.
◦ Ngâm tôm, thịt với nước mắm + chanh + tỏi + ớt pha loãng.
• Lạc: rang vàng, xát vỏ, giã giập.
• Hành khô: thái mỏng, rán [phi] vàng, để ráo mỡ.
• Rau răm, mùi tàu, rau thơm: nhặt, rửa sạch, thái [xắt] nhỏ.
• Ớt: 1/2 tỉa hoa, 1/2 băm nhỏ.
• Làm nước mắm chanh, tỏi, ớt pha loãng: Hòa nước chanh [hoặc giấm] + đường + tỏi + ớt + nước mắm ngon, quấy đều, nêm vừa ăn.
2. Chế biến: Trộn hỗn hợp
• Trộn hỗn hợp su hào + 1 phần tôm thịt + 1 phần rau răm, rau thơm, mùi tàu thái nhỏ + 1/2 lạc rang + 1/2 hành phì, sau đó nêm lại với chút nước mắm ngon cho vừa ăn, tạo thành hỗn hợp nộm.
3. Trình bày
- Cho nộm vào đĩa, xếp tôm, thịt còn lại để lên trên, sau đó rắc lạc rang, hành phi, rau thơm, ...
- Trang trí thêm rau, ớt, dưa chuột tùy ý.
- Ăn kèm với bánh phồng tôm, nươc chấm chanh, tỏi, ớt pha loãng.
NỘM NGÓ SEN
I. Nguyên liệu
• Ngó sen non: 500g.
• Thịt ba chỉ [thịt dọi]: 200g.
• Tôm biển tươi: 200g.
• Cà rốt: 300g.
• Hành tây: 100g.
• Hành khô: 100g.
• Lạc [đậu phộng]: 100g.
• Kiệu chua: 50g.
• Rau răm, thơm, mùi [ngò].
• Nước mắm, muối.
• Giấm, chanh, đường.
• Tỏi, ớt.
II. Quy trình thực hiện
1. Chuẩn bị: Sơ chế
• Ngó sen:
◦ Cắt khúc dài khoảng 4 cm, chẻ đôi hoặc chẻ làm bốn.
◦ Ngâm trong nước lạnh có pha giấm.
◦ Khi gần trộn, vớt ngó sen ra rổ, vẩy ráo nước; cho đường vào trộn đều để giữ độ giòn.
• Cà rốt: gọt vỏ, thái sợi, cho một chút muối vào trộn đều, xả sạch, vắt ráo, ướp chút đường.
• Tôm: rửa sạch, cho vào soong + 1 thìa cà phê muối, đậy nắp nấu khoảng 10 phút, lấy ra bóc vỏ chừa đuôi, rút bỏ chỉ đất ở sống lưng, nếu tôm to nên chẻ đôi.
• Thịt:
◦ Luộc chín, thái mỏng.
◦ Ngâm tôm, thịt với nước mắm + chanh + tỏi + ớt pha loãng.
• Lạc: rang vàng, xát vỏ, giã giập.
• Hành tây: thái mỏng theo chiều ngang, ngâm giấm + chút đường [ngâm trước khi trộn khoảng 10-15 phút], vớt ra để ráo.
• Hành khô: thái mỏng, phi thơm, vàng.
• Kiệu chua: thái sợi, vắt ráo.
• Ớt: 1/2 tỉa hoa, băm nhỏ.
• Rau thơm, rau mùi: nhặt, rửa sạch.
• Làm nước mắm chanh, tỏi, ớt pha loãng: Hòa nước chanh [hoặc giấm] + đường + tỏi + ớt + nước mắm ngon, nêm vừa ăn.
2. Chế biến: Trộn hỗn hợp
• Cho ngó sen vào thau [âu] cùng với cà rốt, hành tây, kiệu, trộn đều với chanh [hoặc giấm], nước mắm, đường nêm vị hơi chua, ngọt, mặn.
• Trộn chung với hỗn hợp: 1/2 lạc, 1/2 hành phi, 1/2 thịt, 1/2 tôm, 1/2 rau răm thái nhỏ.
• Tất cả trộn đều, nêm vừa miệng, vị chua xen lẫn vị ngọt, mặn.
• Tùy khẩu vị, có thể thay tôm, thịt bằng giò lụa, tai lợn ...
3. Trình bày
- Cho nộm vào đĩa, xếp tôm, thịt còn lại lên trên, sau đó rắc lạc, hành phi, rau thơm.
- Ăn kèm với bánh phồng tôm nước chấm chanh, tỏi, ớt pha loãng.
NEM CUỐN
I. Nguyên liệu [20 cái]
• 500g tôm tươi.
• 300g thịt ba chỉ.
• 500g bún.
• Bánh đa nem [bánh tráng].
• Rau xà lách, rau thơm, hẹ.
• Lạc [đậu phộng], bột đao [bột năng].
• Giá đỗ, ớt, me, tỏi.
• Giấm, đường, tương hạt.
II. Quy trình thực hiện
1. Chuẩn bị: Sơ chế
• Tôm: rửa sạch, cho vào soong cùng 1 thìa cà phê muối, đậy nắp lại, nấu khoảng 10 phút, tôm chín, bóc vỏ, rút bỏ chỉ đất ở lưng.
• Thịt: luộc chín, thái mỏng.
• Lạc rang: rang vàng, xát vỏ, giã giập.
• Tương hạt:
◦ Quấy với một ít nước để lắng cát [khoảng 1/2 giờ].
◦ Vớt hạt tương ra, giã nhuyễn, lọc nước tương qua rây.
• Tỏi, ớt: băm nhỏ.
• Rau xà lách, rau thơm, hẹ, giá đỗ: nhặt, rửa sạch.
• Me: cạo sạch vỏ, đun sôi với 1/2 bát nước, gạn lấy nước trong.
2. Chế biến
• Làm tương chấm.
◦ Trộn hỗn hợp: tương, bột đao + đường [có thể thay bột đao và đường bằng chè đỗ trắng], tỏi, nấu hơi sền sệt, sau đó cho nước me + giấm vào, nêm vừa ăn.
◦ Múc tương chấm ra bát, cho ớt vào băm vào và rắc lạc rang lên trên.
• Cuốn nem [gỏi].
◦ Bánh đa nem thấm vào nước lọc cho dẻo, để rau xà lách, rau thơm, giá đỗ, bún lên trên, trên cùng đặt dàn đều thịt và tôm.
◦ Gấp mép hai bên vào, cuốn lại, trong lúc cuốn đặt cọng hẹ cắt đôi vào giữa.
• Tùy khẩu vị, có thể thay thế hoặc bổ sung nguyên liệu khác như trứng tráng, giò lụa thái chỉ, nem chua ...
3. Trình bày
• Sắp nem cuốn vào đĩa, bày lên bàn cùng với bát tương đã pha chế.
B. Câu hỏi trắc nghiệm
Câu 1. Với món nộm ngó sen, yêu cầu hành tây:
A. Không ngâm
B. Ngâm trước khi trộn 10 ÷ 15 phút
C. Ngâm trước khi trộn 30 ÷ 35 phút
D. Đáp án khác
Câu 2. Bước chuẩn bị món trộn có:
A. Nguyên liệu thực vật
B. Nguyên liệu động vật
C. Nước chấm
D. Cả 3 đáp án trên
Câu 3. Chế biến món trộn là:
A. Trộn nguyên liệu thực vật và động vật
B. Trộn nguyên liệu thực vật và gia vị
C. Trộn nguyên liệu động vật và gia vị
D. Trộn nguyên liệu động vật, thực vật và gia vị
Câu 4. Yêu cầu kĩ thuật của món trộn là:
A. Nguyên liệu thực phẩm giòn, không dai, không nát
B. Thơm ngon vị vừa ăn
C. Trình bày đẹp mắt, màu sắc tươi ngon
D. Cả 3 đáp án trên
Câu 5. Làm thế nào để su hào vẫn giữ được độ giòn khi trộn nộm?
A. Trộn su hào với muối
B. Trộn su hào với phèn
C. Trộn su hào với đường
D. Cả 3 đáp án trên
Câu 6. Làm thế nào để giữ độ giòn cho món trộn ngó sen?
A. Trộn ngó sen với đường
B. Trộn ngó sen với bột canh
C. Trộn ngó sen với phèn
D. Trộn ngó sen với muối
Câu 7. Làm thế nào để giữ được ngó sen trắng?
A. Ngâm ngó sen trong nước nóng
B. Ngâm ngó sen trong nước nóng có pha phèn
C. Ngâm ngó sen trong nước nóng có pha giấm
D. Ngâm ngó sen trong nước lạnh có pha giấm
Câu 8. Chế biến món nem cuốn gồm:
A. Làm tương chấm
B. Cuốn nem
C. Cả A và B đều đúng
D. Cả A và B đều sai
Câu 9. Nộm ngó sen cần đảm bảo vị:
A. Chua
B. Ngọt
C. Mặn
D. Cả 3 đáp án trên
Câu 10. Quy trình thực hiện món trộn gồm mấy bước?
A. 2
B. 3
C. 4
D. 5