Vì sao lại có mưa đá
Mưa đá là một hiện tượng thời tiết cực đoan có nhiều nguy hiểm, nhất là nó có ảnh hưởng đến cơ sở vật chất cũng như cây cối. Vậy tại sao có mưa đá? Làm thế nào để nhận biết sắp có mưa đá xảy ra? Những câu hỏi về hiện tượng này sẽ được giải đáp đầy đủ và chi tiết trong bài viết sau đây. Show
I. Hiện tượng mưa đá là gì?Mưa đá giải thích một cách dễ hiểu chính là hiện tượng mưa dưới dạng hạt hoặc cục băng có hình dáng và kích thước khác nhau do đối lưu cực mạnh từ các đám mây dông gây ra. Kích thước của những hạt mưa đá có thể từ từ 5 mm đến hàng chục cm, thường cỡ khoảng một vài cm, thường hạt mưa này sẽ có dạng hình cầu không cân đối. Mưa đá sẽ rơi xuống xen lẫn cùng với cơn mưa rào thông thường, tuy nhiên thời gian xảy ra cơn mưa này khá ngắn chỉ khoảng 5-10 phút, lâu nhất cũng chỉ giao động trong 20-30 phút. Những cơn mưa đá thường sẽ xuất hiện ở một số vùng núi hay khu vực giáp núi, giáp biển. Vùng đồng bằng cũng có thể gặp hiện tượng này nhưng nó khá hiếm. Tại Việt Nam, những cơn mưa đá xảy ra cả trong mùa hè và tại khắp các vùng miền núi. Đặc biệt là các tỉnh vùng núi phía Bắc thường có mưa đá vào khoảng tháng 1 đến tháng 5, nhiều nhất là từ tháng 3 đến tháng 5. Nguyên nhân xảy ra mưa đá nhiều vào khoảng thời gian trên là do các đợt front lạnh cực mạnh tràn về nhanh. II. Tại sao có mưa đá?1. Lý giải câu hỏi tại sao có mưa đáHiện tượng mưa đá chủ yếu hình thành vào thời điểm các tháng chuyển tiếp giữa mùa lạnh sang mùa nóng (tháng 4, 5 và 6) hoặc giữa mùa nóng sang mùa lạnh (tháng 9, 10 và 11). Thời điểm chuyển giao mùa này, các dòng không khí lên xuống mãnh liệt (hay còn gọi là đối lưu) là nguyên nhân tạo ra những cơn mưa đá. Hơn nữa, thời điểm mùa hè ở Việt Nam đặc trưng với khí hậu nóng ẩm, nắng gay gắt nên hàm lượng hơi nước trong không khí rất cao. Trong lúc đó, khí quyển ở tầng thấp nhận được nhiều nhiệt năng sẽ nóng lên, hình thành cột không khí dưới nóng trên lạnh. Lúc này, sự lên xuống lãnh liệt của các dòng không khí đã làm phát sinh và tạo ra những đám mây vũ tích có khả năng sẽ gây ra những cơn mưa đá. Các luồng không khí đẩy những đám mây gần mặt đất bốc lên cao thì phân trên đám mây thường sẽ có nhiệt độ giao động dưới -20 độ C, với nhiệt độ này hơi nước chứa trong đám mây sẽ kết tinh thành những hạt băng nhỏ. Do nhiều nguyên nhân tác động nên những tầng mây ở dưới thấp bị nhưng kết thành băng, sau đó nó lại biến thành các giọt nước có độ lạnh dưới 0 độ C. Lúc này, các luồng không khí không ngừng bốc lên cao và đưa theo lên tầng trên của các đám mây một khối lượng lớn các giọt nước lạnh. Sau đó, những hạt nước này đông kết cùng với các hạt băng đang tồn tại ở tầng trên và làm cho thể tích của các hạt băng ngày càng tăng lên và đến khi trọng lượng của những hạt này đạt đến một mức độ nhất định thì chúng sẽ rơi xuống. Những hạt băng rơi từ tầng mây cao xuống tầng mây thấp sẽ khiến cho mặt ngoài của lớp băng được bao bọc thêm bằng một lớp màng nước, trong lúc này các luồng nước khi mạnh khi yếu đang không ngừng bốc lên cũng đồng thời tác động vào. Mặc dù chịu nhiều cản trở nhưng các luồng không khí cũng không thể nào giữ lại được những hạt băng này trên cao, chính vì vậy mà chúng tiếp tục rơi xuống và gây ra những trận mưa đá. 2. Các dạng mưa đáHiện nay, mưa đá chủ yếu có hai dạng như sau:
III. Những dấu hiệu nhận biết sắp xảy ra mưa đá và cách phòng tránh1. Dấu hiệu nhận biết sắp xảy ra mưa đáNhư đã giải thích ở trên, mưa đá hình thành trong những đám mây đối lưu hay còn gọi là các đám mây dông mạnh. Chính vì vậy mà dấu hiệu của việc sắp xảy ra mưa đá cũng sẽ gần giống với dấu hiệu của các trận mưa rào mạnh ở trong các ổ mây dông mạnh. Cụ thể như sau:
Thực tế, để nhận biết và có cảnh báo về mưa đá trước một khoảng thời gian tương đối thường là rất khó, cơ quan khí tượng thủy văn cũng chỉ có thể đưa ra cảnh báo trước 1-2 giờ khi mưa đá xảy ra dựa vào sự phát triển của các đám mây dông. Video ghi lại cảnh mưa đá lớn tại một số tỉnh Tây Bắc gây thiệt hại về cả tính mạng và tài sản: 2. Cách phòng tránh mưa đáMưa đá là một hiện tượng thời tiết cực đoan khá nguy hiểm và cũng vô cùng khó đoán, chính vì vậy mà người dân tại những khu vực có thể xảy ra mưa đá cần có những biện pháp phòng tránh như sau:
Trên đây là những thông tin giải thích cho câu hỏi tại sao có mưa đá và cách nhận biết cùng các biện pháp phòng tránh để giảm thiểu thiệt hại do mưa đá gây ra. Hi vọng những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu thêm được một hiện tượng thời tiết cực đoan cần lưu ý trong cuộc sống.
Thời tiết hiện tại của Việt Nam đôi khi xuất hiện mưa đá ở các vùng núi phía Bắc . Hãy cùng xem mưa đá là gì và lý giải hiện tượng mưa đá Mưa đá là gì ?Mưa đá là hiện tượng mưa dưới dạng hạt hoặc cục băng có hình dáng và kích thước khác nhau do đối lưu cực mạnh từ các đám mây dông gây ra. Kích thước có thể từ 5 mm đến hàng chục cm, thường cỡ khoảng một vài cm, có dạng hình cầu không cân đối. Những hạt mưa đá thường rơi xuống cùng với mưa rào. Mưa đá thường kết thúc rất nhanh trong vòng 5 -10 phút, lâu nhất cho cả một vệt mưa cũng chỉ 20 – 30 phút. Mưa đá thường xảy ra ở vùng núi hay khu vực giáp biển, giáp núi (bán sơn địa), còn vùng đồng bằng ít xảy ra hơn. Vì vậy ở Việt Nam mưa đá có thể xảy ra ở khắp các vùng miền. và cả trong mùa hè. Riêng ở vùng núi phía bắc Việt Nam, từ tháng 1 đến tháng 5 hàng năm thường có mưa đá, nhiều nhất là từ tháng 3 đến tháng 5, mà nguyên nhân chủ yếu là các đợt front lạnh cực mạnh tràn về nhanh. Tại sao có mưa đá?Mưa đá xảy ra do sự bất ổn định trong không khí giữa luồng khí hậu lạnh và nóng gặp nhau. Sự xung đột giữa hai khối khí nóng và lạnh kích thích sự đối lưu phát triển mạnh. Hơi nước bốc lên cao, ngưng tụ lại thành hạt đá nhỏ, những hạt đá này tiếp tục đông kết và dính lại với nhau tạo nên những hạt đá to hơn và rơi xuống mặt đất tạo nên mưa đá Một cách tổng quát hơnKhi các đám mây gần mặt đất được các luồng không khí bốc lên cao thì phần trên của mây thường ở nhiệt độ dưới -20 độ C, khiến cho rất nhiều hơi nước trong mây biến thành những hạt băng nhỏ. Nhưng tầng mây ở dưới thấp hơn, do nhiều nguyên nhân không thể ngưng kết thành băng, lại biến thành các giọt nước có độ lạnh dưới 0 độ C. Các luồng không khí không ngừng bốc lên cao sẽ đưa một khối lượng lớn các giọt nước lạnh này lên tầng trên của đám mây. Ngay sau đó, chúng đông kết với các hạt băng đang tồn tại ở tầng trên, làm cho thể tích của các hạt băng càng ngày càng lớn hơn, khi trọng lượng tăng đến mức độ nhất định nào đó chúng sẽ rơi xuống. Khi rơi xuống tầng mây thấp, mặt ngoài của băng lại được bao bọc thêm một lớp màng nước, đồng thời lại bị các luồng nước khi mạnh, khi yếu đang không ngừng bốc lên cao tác động vào. Càng bị các luồng khí tác động lâu thì lớp “áo nước” của băng thể càng va chạm liên tục, dẫn đến dính chặt lẫn nhau, khiến thể tích của băng thể càng lớn hơn. Đến lúc này, các luồng khí không còn có thể “tung hứng” các băng thể được nữa, đành để chúng rơi xuống mặt đất, gây ra những trận mưa đá. Tuy nhiên, không phải cứ bầu trời càng nhiều nước thì hạt mưa đá càng to. Các nhà nghiên cứu cho biết sức mạnh của các dòng không khí chuyển động lên phía trên trong cơn bão mới là yếu tố quyết định kích cỡ của chúng. Sự hình thành các hạt đáTại nơi cơn bão xuất hiện, không khí chuyển động lên trên rất nhanh. Khi đạt đến độ cao nhất định, luồng không khí này lạnh đi, hơi nước trong các hạt nước bốc hơi ngưng tụ lại thành một đám mây bão. Cuối cùng, sự đông kết được tạo thành trong các đám mây, đầu tiên giống như các vẩy tuyết, sau đó giống như các hạt mưa. Nếu các hạt mưa này lại bị bắt lại vào luồng không khí chuyển động lên trên một lần nữa, nó sẽ tiếp tục di chuyển vượt lên trên mức đóng băng, và trở thành một quả bóng nhỏ bằng nước đá. Hạt nước đá này tiếp nhận thêm các hạt đá nhỏ li ti trong môi trường xung quanh, và cuối cùng, khi đã đủ nặng, nó rơi xuống, và rồi lại bị giữ lại trong sự hoạt động hỗn loạn của không khí. Với mỗi chuyến đi lên và đi xuống như vậy, hạt mưa đá lại được bổ sung thêm các chất mới. Khi quan sát mặt cắt ngang một hạt mưa như vậy, ta sẽ thấy các lớp giống như vòng tuổi của cây, cho biết nó đã thực hiện bao nhiêu chuyến đi “khứ hồi”. Những cơn mưa đá nổi tiếngNhững vùng không khí hoạt động hỗn loạn là nơi sinh ra các hạt mưa đá lớn nhất. Ước tính luồng không khí chuyển động lên phía trên với vận tốc khoảng 160km/h có thể tạo ra các hạt mưa đá có đường kính 12cm hoặc hơn. Một hạt mưa đá nổi tiếng rơi xuống Coffeyville, Kansas năm 1979 cân nặng 750 gram, có đường kính khoảng 20cm. Mưa đá thường kết thúc rất nhanh trong vòng 5 -10 phút và cũng có thể kéo dài từ 20 – 30 phút. Benh.vn st. |