Trước công nguyên là gì sau công nguyên là gì năm 2024

Như chúng ta đã biết, Công Nguyên (viết tắt là CN) là một niên đại. Chính vì sự tồn tại của CN nên mới có cách nói trước Công Nguyên (TCN) và sau Công Nguyên (SCN). Ngày nay, những gì chúng ta thường nói về năm 2019 hay 2020 thực sự là năm 2019 SCN và 2020 SCN. Để việc sự dụng được phổ biến và dễ dàng, SCN thường được gọi ngắn gọn là CN.

CN là thuật ngữ sử dụng để đánh số năm trong Lịch Julius và Lịch Gregorius. CN trong tiếng Việt được vay mượn từ tiếng Trung - là cách gọi tắt của Công lịch kỷ nguyên.

Ban đầu nó là một cuốn lịch được làm bởi triết gia người Italy Aactsius Lilius để cải cách Lịch Julius. Năm 1582, sau đó là Giáo hoàng Rome Gregory XIII đã chấp thuận nó.

Cách tính của niên đại CN dựa trên sự ra đời của Chúa Jesus là sự khởi đầu của năm theo thời gian. Giai đoạn TCN là những ngày trước khi Chúa Jesus ra đời, còn được gọi là "trước Chúa". Giai đoạn CN là những ngày sau khi Chúa Jesus ra đời, được gọi là "năm của Chúa".

Sau khi được thiết lập, hệ thống tính niên đại kiểu này chỉ được chấp nhận trong một vài quốc gia châu Âu. Mãi đến thế kỷ 14, khái niệm này mới phổ biến rộng rãi ở các nước phương Tây và trở thành một cách tính chính thống.

Sau đó, khi sự bành trướng thuộc địa rộng lớn của đế chế hùng mạnh trên khắp thế giới, cách tính niên đại này bắt đầu lan rộng khắp thế giới và cả các nước châu Á, nơi trước đó tính năm theo triều đại trị vì.

Tại Việt Nam, hiện chưa tìm thấy tài liệu nào xác định cụ thể thời điểm bắt đầu áp dụng chính thức Công lịch kỷ nguyên. Tuy nhiên, có thể tin rằng người Việt bắt đầu biết đến Công lịch từ khi tiếp xúc các giáo sĩ Thiên Chúa châu Âu, và được áp dụng trước tiên ở các tỉnh phía Đông miền Nam, sau khi thực dân Pháp ép triều Nguyễn ký hòa ước ngày 5/6/1862 và thiết lập ngay bộ máy cai trị.

Vậy năm CN thứ 1 thuộc triều đại nào ở Việt Nam?

Thực tế, năm 111 TCN, đội quân của Hán Vũ Đế xâm chiếm nước Nam Việt, tiêu diệt nhà Triệu, đưa Nam Việt vào ách cai trị của Hán, bắt đầu giai đoạn Bắc thuộc lần 1 trong lịch sử Việt Nam.

Mãi đến năm 40 CN, cuộc khởi nghĩa do Hai Bà Trưng lãnh đạo đã nổ ra ở quận Giao Chỉ, tiếp theo sau đó là các quận Cửu Chân, Nhật Nam, Hợp Phố và các địa phương khác của vùng Lĩnh Nam. Sau 3 năm giành độc lập, do bị cô lập và quân đội chưa tổ chức hoàn thiện nên Hai Bà Trưng bị tướng nhà Hán là Mã Viện đàn áp. Hai Bà Trưng đã tự vẫn trên dòng sông Hát để giữ vẹn khí tiết.

Trong tài liệu lịch sử Trung Quốc cũng ghi chép lại rằng, năm 1 CN, Hán Bình Đế Lưu Khán đăng cơ khi 9 tuổi, sắc phong Vương Mãng làm Đại tư mã phò trợ nhiếp chính.

Như vậy, có thể hiểu được rằng năm CN thứ 1, Trung Quốc cổ đại vẫn ở trong giai đoạn cai trị của triều đại Tây Hán, còn Việt Nam cổ đại đang ở trong thời kỳ Bắc thuộc lần 1.

Vì Bảng tra năm Âm lịch & Dương lịch của Lê Anh Minh, có đề cập đến cái sai của việc dùng "Sau Công Nguyên", được giữ trên một free webspace và chưa có bản khác trên net, nên tạm thời trích lại đây phần nói về CN để dễ theo dõi.Á Lý Sa 12:14, 30 tháng 3 2005 (UTC). || Yeah, now that page is not found;) Á Lý Sa 05:16, 11 tháng 7 2005 (UTC) Chắc hẳn không ít người thắc mắc công nguyên là gì? Trước công nguyên và sau công nguyên được hiểu như thế nào? Đặc biệt những người tìm hiểu về lịch sử việc huỷ rõ những thuật ngữ này là rất quan trọng. Nếu bạn cũng có cùng những băn khoăn này thì đừng bỏ qua bài viết dưới đây nhé!

1. Công nguyên là gì?

1.1. Nguồn gốc của công nguyên

Trong cuốn bách khoa toàn thư, Công Nguyên được viết tắt là CN. Đây là một thuật ngữ được dùng để đánh số năm trong lịch của Gregorius và Julius – được đặt bởi tu sĩ Dionysius Exiguus vào thế kỷ VI.

Trước công nguyên là gì sau công nguyên là gì năm 2024
Tìm hiểu khái niệm chi tiết “công nguyên là gì?”

Công Nguyên đã xuất hiện vào khoảng giữa thế kỷ thứ VI nhưng trong thời gian này, khái niệm công nguyên chưa được biết đến rộng rãi. Phải đến những năm 800 của thế kỷ này thì công nguyên mới được công chúng truyền tai nhau và sử dụng như một thuật ngữ bình thường.

1.2. Khái niệm công nguyên là gì?

Công nguyên được biết đến với tên tiếng Anh là “Common Era”. Xuất hiện vào thời Trung Cổ, thuật ngữ này ban đầu có tên gốc là tiếng Latinh và là “Anno Domini” (viết tắt là AD) – được hiểu là kỷ nguyên của thời đại Kito.

Theo định nghĩa được đặt ra bởi tu sĩ Dionysius Exiguus, công nguyên được coi là kỷ nguyên được bắt đầu tính vào năm mà chúa Jesus chào đời. Để hiểu được bản chất của công nguyên, chúng ta sẽ cùng phần tích ý nghĩa của khái niệm này.

Trước công nguyên là gì sau công nguyên là gì năm 2024
Công nguyên được cho là năm mà chúa Jesus chào đời

Theo Hán Việt, công nguyên được hiểu như sau:

  • Công: những gì thuộc về quyền sở hữu chung, tất cả mọi người đều có quyền có được.
  • Nguyên: được hiểu là kỷ nguyên hoặc đang nói về một khoảng thời gian nào đó.

Từ đó, chúng ta có thể hiểu rằng, công nguyên chính là khoảng thời gian mà tất cả các quốc gia trên thế giới đều sử dụng giống nhau.

1.3. Cách tính lịch công nguyên

Cách tính lịch công nguyên được giới thiệu ngắn gọn như sau:

  • Một năm có 12 tháng và có tất cả 365 ngày (trừ năm nhuận có 366 ngày).
  • Một thiên niên kỷ là 1000 năm, một thế kỷ được tính là 100 năm và một thập kỷ thì kéo dài 10 năm.
  • Một ngày có 24 tiếng, một tiếng gồm 60 phút và mỗi phút có 60 giây.

Cách tính này trong lịch Gregorian đã được sử dụng rộng rãi trên khắp thế giới. Ngày nay, nó vẫn được sử dụng và trở thành một tiêu chuẩn không chính thức trên phạm vi quốc tế.

Trước công nguyên là gì sau công nguyên là gì năm 2024
Cách tính lịch công nguyên đã được sử dụng rộng rãi trên khắp thế giới.

1.4. Công nguyên được bắt đầu tính vào khi nào?

Năm đánh dấu cho việc bắt đầu của đạo Công giáo cũng chính là năm khởi đầu của công nguyên. Theo lịch công nguyên, không có năm 0 mà sẽ bắt đầu vào năm thứ 1 công nguyên hay là 1 CN.

Đây được cho là thời điểm mà chúa Jesus đã ra đời và đó cũng chính là năm được dùng để phân biệt năm trước công nguyên và năm sau công nguyên và được tính bằng lịch dương hay còn gọi là lịch Tây.

2. Trước công nguyên là gì?

2.1. Ký hiệu và cách viết năm trước công nguyên

Trước công nguyên có:

  • Tên tiếng Latinh là: Anmo Domini
  • Tên tiếng Anh là: Before Christ (viết tắt là BC) hoặc Before Common Era (viết tắt là BCE) được đặt sau số năm.

Trước công nguyên chính là khoảng thời gian trước khi mà chúa Jesus ra đời. Theo đó, những năm trước công nguyên sẽ được viết là -1, -2, -3,… Tuy nhiên, để viết đúng thuật ngữ, chúng ta không để dấu âm trước số năm, thay vào đó sẽ thêm ký hiệu “TCN” vào sau, có nghĩa là: 1 TCN, 2 TCN, 3 TCN,…

Trước công nguyên là gì sau công nguyên là gì năm 2024
Trước công nguyên chính là khoảng thời gian trước khi mà chúa Jesus ra đời.

2.2. Cách tính số năm trước công nguyên

Một điều quan trọng cần biết là số năm trước công nguyên được tính lùi. Cụ thể, những năm càng gần công nguyên càng nhỏ và những năm càng xa công nguyên thì càng lớn. Ngoài ra, những năm trước công nguyên đều được viết dưới dạng số âm khi được minh hoạ trên trục số.

3. Sau công nguyên là gì?

Năm sau công nguyên có:

  • Tên tiếng Latinh: Ante Christum
  • Tên tiếng Anh: Common Era (viết tắt là CE)

Tại Việt Nam, nhiều người thường hiểu công nguyên chỉ là năm mà chúa Jesus ra đời và những năm sau đó sẽ được tính là năm sau công nguyên. Tuy nhiên, sự thực không phải vậy.

Công nguyên chính là kỷ nguyên được bắt đầu vào năm mà chúa Jesus chào đời. Khi được hiểu như vậy, chúng ta biết rằng công nguyên vẫn còn đang tiếp diễn và nó chỉ có thể kết thúc khi một người nào đó có đủ tầm ảnh hưởng để đứng ra chấm dứt kỷ nguyên này.

Trước công nguyên là gì sau công nguyên là gì năm 2024
Trên thực tế, không có thuật ngữ “sau công nguyên”

Như vậy, khi công nguyên còn chưa kết thúc thì chỉ có hai thuật ngữ chính xác nhất là “Trước công nguyên” và “Công nguyên” (hoặc trong công nguyên), không có “Sau công nguyên”. Do đó, sẽ không có câu trả lời nào là thỏa đáng nhất và chính xác nhất khi hỏi “sau công nguyên là gì?”

Tuy nhiên, theo cách nghĩ thông thường, người Việt Nam xác định Công nguyên chính là mốc trên trục số và có giá trị bằng 0 và thường minh họa cho dấu âm “-” là từ “trước” và minh họa cho dấu dương “+” là từ “sau”. Vì vậy, chúng ta vẫn có thể hiểu được sau công nguyên là quãng thời gian đang tiếp diễn ở hiện tại và sẽ kéo dài trong tương lai.

4. Giải đáp những thắc mắc về công nguyên

Công nguyên là thuật ngữ được sử dụng khá phổ biến, tuy nhiên, không phải ai cũng thực sự hiểu và sử dụng thuật ngữ này chính xác. Để hiểu được một thuật ngữ đã xuất hiện trước đây hàng trăm năm cần phải có sự nghiên cứu, tìm hiểu và một hệ thống kiến thức nhất định.

Dưới đây là những giải đáp các thắc mắc thường gặp về công nguyên nhằm giúp bạn hiểu kỹ hơn về công nguyên. Nếu bạn cùng có chung những thắc mắc này thì đừng bỏ qua nhé!

4.1. Có bao nhiêu năm trước công nguyên?

Trước công nguyên là gì sau công nguyên là gì năm 2024
Không thể tính được có bao nhiêu năm trước công nguyên

Theo minh hoạ trên trục số, trước công nguyên chính là khoảng thời gian mà chúa Jesus chưa ra đời và như vậy chúng ta có thể hiểu năm trước công nguyên là vô cùng. Không có một giá trị cụ thể nào có thể xác định được có bao nhiêu năm trước công nguyên cả.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu, các nhà khảo cổ học vẫn đang cố gắng tìm kiếm những bằng chứng cũng như tài liệu còn sót lại nhằm xác định có bao nhiêu năm trước công nguyên.

4.2. 1000 năm trước công nguyên là gì?

1000 năm trước công nguyên được hiểu đơn giản là 1000 năm trước khi chúa Jesus ra đời. Tương tự như vậy, chúng ta có thể cắt nghĩa được 2000 năm TCN, 3000 năm TCN, 4000 năm TCN,…

4.3. Có bao nhiêu năm sau công nguyên

Trước công nguyên là gì sau công nguyên là gì năm 2024
Công nguyên vẫn đang tiếp diễn và chúng ta không thể biết được trong tương lai

Một lần nữa, chúng ta cùng theo dõi lại trục số. Chúng ta có thể thấy, sau công nguyên là thời gian sau khi chúa ra đời và chính là năm 1. Tính đến nay, công nguyên vẫn đang tiếp diễn và chúng ta không thể biết được trong tương lai, khi nào thời kỳ này sẽ kết thúc.

4.4. Chúa Jesus sinh ra vào năm nào?

Trên thực tế, không ai biết chính xác chúa ra đời vào năm nào. Một số học giả cho rằng, chúa ra đời vào những năm 8 – 4 TCN khi họ tìm thấy dữ liệu trong câu chuyện Kinh thánh của Herod Đại đế. Nhưng tất cả chỉ là giả thuyết và con số cụ thể về năm sinh của Ngài vẫn là một bí ẩn.

Trước công nguyên là gì sau công nguyên là gì năm 2024
Trên thực tế, không ai biết chính xác chúa ra đời vào năm nào.

XEM THÊM:

  • Cách xác định 1 thế kỷ bằng bao nhiêu năm, 1 thập kỷ, 1 thiên niên kỷ
  • Độ C là gì? Độ F là gì? 1 độ C bằng bao nhiêu độ F? Cách đổi độ C qua độ F
  • 1 cup bằng bao nhiêu gram? Cách đổi cup nguyên liệu nấu ăn thành gram

Qua bài viết về “công nguyên là gì? Trước công nguyên và sau công nguyên được hiểu như thế nào?” hy vọng bạn đã có thể hiểu rõ về những thuật ngữ này và biết cách sử dụng chính xác nhất.

Như thế nào gọi là trước Công nguyên và sau công nguyên?

Giai đoạn TCN là những ngày trước khi Chúa Jesus ra đời, còn được gọi là "trước Chúa". Giai đoạn CN là những ngày sau khi Chúa Jesus ra đời, được gọi là "năm của Chúa". Sau khi được thiết lập, hệ thống tính niên đại kiểu này chỉ được chấp nhận trong một vài quốc gia châu Âu.

Trước công nguyên và sau công nguyên tiếng Anh là gì?

Cụ thể như sau: - AD là viết tắt của Anno Domini trong tiếng Latin, có nghĩa là Sau Công Nguyên trong tiếng Anh, đề cập đến các năm sau khi Chúa Jesus ra đời. - BC trong tiếng Latin là Ante Christum, trong tiếng Anh là Before Christ, nghĩa là trước Công Nguyên khi chúa Jesus chưa ra đời.

Tại sao lại chia ra trước công nguyên và sau công nguyên?

Vì theo như những quy ước thời gian hiện được biết đến thì chỉ quy ước năm sinh ra của chúa Giêsu mà thôi. Tóm lại có thể hiểu là TCN là những năm trước khi chúa Giêsu ra đời. Công nguyên tính từ năm thứ nhất tới giờ, hiện giờ chúng ta đang sống trong Công nguyên và chưa kết thúc Công nguyên.

1000 năm trước công nguyên là bao nhiêu năm?

1000 năm trước công nguyên là gì? 1000 năm trước công nguyên được hiểu đơn giản là 1000 năm trước khi chúa Jesus ra đời. Tương tự như vậy, chúng ta có thể cắt nghĩa được 2000 năm TCN, 3000 năm TCN, 4000 năm TCN,…