Transfat là gì tại sao lại gây lipid huyết

Chắc hẳn bạn đã được nghe rất nhiều rằng chất béo chuyển hóa là loại chất béo gây hại cho cơ thể con người. Nhưng bạn có thật sự biết rằng chất béo chuyển hóa là gì chưa? Và tại sao loại chất béo này lại có hại chưa? Hay cơ chế gây hại của nó như thế nào? Loại thức ăn nào có chứa chất béo này để biết và hạn chế sử dụng? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp tất tần tật những thắc mắc ấy của bạn.

Transfat là gì tại sao lại gây lipid huyết

10 triệu++ trẻ em tại 108 nước đã
giỏi tiếng Anh như người bản xứ &
phát triển ngôn ngữ vượt bậc qua
các app của Monkey

Đăng ký ngay để được Monkey tư vấn sản phẩm phù hợp cho con.

Chất béo chuyển hóa (Trans Fat) là gì?

Đầu tiên, chúng ta cùng đi vào tìm hiểu chất béo chuyển hóa là gì? Chất béo chuyển hóa hay còn có tên gọi là Trans Fat, là một dạng axit béo không bão hòa. Không phải tất cả các loại chất béo đều có hại cho cơ thể, mà nó chia làm nhiều loại, trong đó có chất béo tốt, chất béo xấu. Chất béo chuyển hóa cũng được chia làm 2 loại đó là chất béo chuyển hóa tự nhiên và chất béo chuyển hóa nhân tạo.

Transfat là gì tại sao lại gây lipid huyết

Chất béo chuyển hóa tự nhiên

Đây là loại chất béo thường có trong thịt và sữa của các loại động vật nhai lại như là trâu, bò, dê và các loại gia súc khác. Nó được hình thành tự nhiên từ các loại vi khuẩn có lợi xuất hiện trong quá trình nhai cỏ của động vật và được tích tụ trong dạ dày.

Trong sữa, loại chất béo này chiếm từ 2-6%  và chiếm 3-9% trong các sản phẩm thịt. Đây là loại chất béo tự nhiên, được nhận định rằng không có hại cho sức khỏe. Vì thế khi uống sữa và ăn thịt các loại này không cần phải lo lắng rằng nó gây hại cho cơ thể của bạn.

Chất béo chuyển hóa nhân tạo

Là loại chất béo được hình thành qua quá trình sản xuất công nghiệp, kết hợp từ các phản ứng hóa học. Chất béo chuyển hóa nhân tạo là kết quả của sản phẩm dầu, mỡ qua tinh chế hoặc quá trình dầu hydro hóa. Cho nên nó còn có tên gọi khác là chất béo hydro hóa một phần.

Chất béo chuyển hóa nhân tạo rất nguy hại cho sức khỏe. Nó chủ yếu được sử dụng để giúp cho những sản phẩm công nghiệp được bắt mắt hơn và có thời gian sử dụng lâu hơn. Đặc biệt là các loại đồ ăn nhanh chiên rán ngập dầu nhiều lần có chứa thành phần chất béo này rất cao.

Sau khi đã biết được 2 loại chất béo chuyển hóa, thì ta cũng biết rằng với chất béo chuyển hóa tự nhiên đa phần không có hại cho sức khỏe. Tuy nhiên chất béo chuyển hóa nhân tạo lại hoàn toàn ngược lại. Nó là loại chất cực kỳ có hại cho sức khỏe đặc biệt đối với tim mạch. Nó là nguyên nhân dẫn đến các nguy cơ bệnh tiểu đường, ung thư và các bệnh về máu. Vậy cơ chế gây hại của nó như thế nào? 

Transfat là gì tại sao lại gây lipid huyết

Đối với tim mạch

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc hấp thụ nhiều chất béo chuyển hóa nhân tạo là nguy cơ dẫn đến các bệnh về tim mạch. Cơ thể của người hấp thụ nhiều loại chất béo này sẽ gia tăng một lượng cholesterol LDL (có hại) đáng kể mà không tăng sinh cholesterol HDL (có lợi) như các loại chất béo khác. Loài chất béo này còn có ảnh hưởng tiêu cực tới lipoprotein.

Như đã nói ở trên, chất béo chuyển hóa là loại chất béo bão hòa. Khi đã hấp thụ trong cơ thể sẽ trở nên khó đào thải. Việc gia tăng lượng cholesterol LDL (có hại) và tích tụ lipoprotein trong lâu dài sẽ là nguyên nhân gây các bệnh về tim mạch đặc biệt như bệnh xơ, vỡ động mạch.

Dẫn đến nguy cơ bị mắc bệnh tiểu đường

Việc hấp thụ một lượng chất béo chuyển hóa lớn và bệnh tiểu đường không có mối liên quan trực tiếp đến nhau. Tuy nhiên cả hai yếu tố này lại có liên quan đến insulin - một nguyên nhân chính gây ra bệnh tiểu đường. Một lượng chất béo chuyển hóa lớn sẽ gây hại đến chức năng của insulin và glucozo, từ đó kết luận rằng chất béo chuyển hóa có khả năng gây ra bệnh tiểu đường.

Một nghiên cứu 6 năm ở khỉ đã chỉ ra rằng lập luận đó là đúng. Nghiên cứu đã cho khỉ ăn tăng lượng calo ( chất béo) trong thời gian dài gây ra tình trạng tăng mỡ bụng, tăng fructosamine và làm giảm chức năng insulin. Các chất này làm lượng đường trong máu cao và là nguyên nhân gây bệnh tiểu đường.

Các bệnh ung thư & mạch máu

Hấp thụ một lượng lớn chất béo Trans trước độ tuổi mãn kinh có thể gây nên nguy cơ ung thư vú sau độ tuổi mãn kinh. Tuy nhiên đây chỉ là kết quả của một nghiên cứu nhỏ được gọi là Nghiên cứu Sức khỏe của Y tá chỉ ra và còn khá chủ quan. Để tìm hiểu chất béo này có nguy cơ dẫn đến ung thư thật sự hay không cần phải có nhiều nghiên cứu hơn.

Transfat là gì tại sao lại gây lipid huyết

Tương tự, một số nghiên cứu cũng chỉ ra được chất béo chuyển hóa có khả năng làm hỏng lớp nội mạc hay còn gọi là lớp lót bên trong của mạch máu. Từ đó làm phá vỡ mạch máu và suy giảm các chức năng của mạch máu.

Một số thực phẩm phổ biến chứa chất béo chuyển hóa

Các sản phẩm sữa, thịt của gia súc có chứa chất béo chuyển hóa tự nhiên, không nguy hại cho sức khỏe nên bạn có thể yên tâm ăn uống mà không phải “dè chừng” chúng. Tuy nhiên các loại chất béo nhân tạo trong công nghiệp có chứa trong nhiều thực phẩm quen thuộc hằng ngày mà bạn có thể không biết. Loại chất béo này thường có trong các loại thực phẩm phổ biến sau:

  • Hầu hết các loại bánh sẵn như bánh quy, bánh cứng, bánh xốp, bánh ngọt.

  • Các loại thức ăn vặt như snack khoai tây chiên, snack ngô, bỏng ngô,...

  • Các loại thức ăn chiên ngập dầu như gà chiên, tôm chiên,...

  • Sốt margarine hay còn gọi là bơ thực vật.

  • Dầu ăn công nghiệp.

  • Các thực phẩm sẵn được bảo quản trong tủ lạnh như xúc xích, cá viên chiên, pizza đông lạnh,...

Xem thêm: Thuốc bổ sung canxi & những điều bạn cần biết trước khi quyết định sử dụng

Làm sao để hạn chế hấp thụ chất béo chuyển hóa vào cơ thể

Những thông tin mà chúng tôi cung cấp ở trên, chắc hẳn đã giải đáp được cho bạn tầm nguy hại của chất béo chuyển hóa với cơ thể. Vậy để hạn chế hấp thụ chất béo chuyển hóa thì phải làm thế nào? 

Để không vô tình đưa các loại chất béo chuyển hóa có hại vào cơ thể, điều duy nhất mà chúng ta có thể làm đó là xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh, có lợi cho sức khỏe. Để thay thế cho bơ, các loại dầu ăn có chứa chất béo chuyển hóa, chúng ta có thể sử dụng dầu thực vật, các cây họ đậu, rau xanh và các loại dầu có chứa chất béo tự nhiên như dầu ô liu, dầu lạc, dầu hạt cải,...

Khi lựa chọn một sản phẩm cho gia đình mình, cần đọc kỹ thành phần có trong chúng để tránh các sản phẩm có chứa chất béo chuyển hóa. Chất béo trans trong bảng thành phần có thể được ghi là dầu thực vật hydro hóa.

Transfat là gì tại sao lại gây lipid huyết

Ngoài ra, mọi người nên hạn chế các loại đồ ăn nhanh có sẵn như gà chiên, khoai tây chiên, các loại đồ ăn nướng và các thực phẩm được bảo quản lâu trong tủ lạnh. Thay vào đó có thể chế biến món ăn tươi, các món luộc, hấp,...

Trên đây là tất tần tật những thông tin trả lời cho câu hỏi chất béo chuyển hóa là gì mà chúng tôi chia sẻ đến bạn. Hy vọng rằng qua bài viết này bạn sẽ nhận biết được những loại chất béo nào là xấu, là tốt cho cơ thể và các loại thức ăn có chứa thành phần chất béo ấy. Để từ đó có thể xây dựng được cho mình một chế độ ăn uống lành mạnh.