BTĐN xuất hiện vào tuổi dậy thì nhưng cũng có thể xuất hiện ở độ tuổi từ 20 đến 25. Một số chị em phụ nữ hiện nay vì e ngại trong việc thăm khám nên khi có dấu hiệu buồng trứng đa nang thường bỏ qua mà không điều trị. Liệu điều này có ảnh hưởng đến khả năng làm mẹ sau này hay không?
Đa nang buồng trứng là gì?
Hội chứng buồng trứng đa nang là bệnh gây ra do tình trạng rối loạn nội tiết và là một trong những nguyên nhân thường gặp gây vô sinh do không rụng trứng hay rối loạn phóng noãn.
Phụ nữ bị buồng trứng đa nang thường là những người có sự gia tăng bất thường về nồng độ testosterone và LH, những chất này sẽ làm gián đoạn quá trình phát triển của nang noãn. Buồng trứng xuất hiện nhiều nang nhỏ [từ 6 - 10 nang < 10mm] do nang noãn không phát triển được, trứng không thể trưởng thành và không có hiện tượng rụng trứng.
Các yếu tố nguy cơ
Nguyên nhân chính xác chưa được biết, nhưng các yếu tố nguy cơ đã được xác định. Yếu tố di truyền khá rõ khi thường thấy ở phụ nữ mà có mẹ hay chị gái cũng bị buồng trứng đa nang.
Buồng trứng đa nang có thể xảy ra ở tuổi rất trẻ [11 tuổi]. Nguy cơ bị các vấn đề sức khỏe khác: 50% sẽ bị đái tháo đường trước 40 tuổi, nguy cơ bị đột quỵ tim tăng hơn so với người cùng tuổi, dễ bị cao huyết áp; cholesterol, mỡ trong máu cao và dễ bị ngưng thở khi đang ngủ.
Do mất cân bằng nội tiết, androgen làm suy yếu các nang noãn [trứng] khiến chúng tuy phát triển nhưng không thể trưởng thành [chất lượng trứng không tốt] và hiếm khi có hiện tượng rụng trứng xảy ra.
Các nghiên cứu cũng cho thấy sự liên quan giữa insulin và buồng trứng đa nang. Insulin là nội tiết kiểm soát sự thay đổi của đường, tinh bột và thức ăn giàu năng lượng khác để sử dụng và dự trữ. Mức insulin cao quá mức sẽ làm gia tăng sản xuất androgen dẫn đến mụn trứng cá, rậm lông, tăng cân và rối loạn rụng trứng.
Hình ảnh siêu âm của bệnh nhân mắc hội chứng đa nang buồng trứng.
Không có biểu hiện rõ ràng
Các dấu hiệu của hội chứng này thường không rõ ràng và khiến chị em phụ nữ dễ bỏ qua. Tuy nhiên, khi nhận thấy một trong những điều bất bình thường dưới đây, bạn có thể nhanh chóng liên tưởng ngay đến căn bệnh đa nang buồng trứng.
Rối loạn kinh nguyệt
Kinh thưa, kinh không đều hay vô kinh là những rối loạn về kinh nguyệt thường gặp trong hội chứng buồng trứng đa nang. Đây là một trong những tiêu chuẩn chính để chẩn đoán hội chứng buồng trứng đa nang. Khoảng 90% phụ nữ thiểu kinh có hình ảnh buồng trứng đa nang trên siêu âm. Trên thực tế thông thường, sau vài năm dậy thì, chu kỳ kinh nguyệt của người phụ nữ đi vào ổn định. Nếu thường xuyên có những chu kỳ kinh bất thường, ngắn dưới 25 ngày hoặc dài quá 35 ngày, nhất là những chu kỳ kinh dài và ra máu ít thì có thể đã mắc hội chứng buồng trứng đa nang.
Rậm lông, mụn, rụng tóc: Sự tích tụ nhiều hormon nam trong cơ thể sẽ kích thích sinh nhiều lông ở những vị trí như ria mép, ngực, chân tay, bụng... Ngoài ra, sự thay đổi nội tiết tố sẽ dẫn đến thay đổi trên làn da. Da dầu, nhiều mụn có thể là dấu hiệu bệnh đa nang buồng trứng.
Béo phì: Ở những phụ nữ mắc bệnh đa nang buồng trứng, hormon insulin sẽ dư thừa so với nhu cầu cơ thể nên vấn đề tiêu hóa và chuyển hóa thức ăn của nhóm phụ nữ này gặp rắc rối. Họ có thể dễ dàng bị béo phì hơn mặc dù không ăn nhiều. Theo thống kê 30-50% phụ nữ buồng trứng đa nang bị béo phì. Để xác định tình trạng béo phì người ta dựa vào chỉ số BMI [>25] hay tỉ số vòng eo/vòng mông. Một số nghiên cứu cho rằng béo phì cũng có vai trò trong cơ chế bệnh sinh của buồng trứng đa nang. Cân nặng đóng vai trò rất quan trọng trong thúc đẩy các triệu chứng buồng trứng đa nang biểu hiện trên lâm sàng. Kiểm soát cân nặng có thể giúp cải thiện tiên lượng của hội chứng buồng trứng đa nang.
Điều trị như thế nào ?
Bác sĩ khoa phụ BVĐK Đức Giang tư vấn cho bệnh nhân vô sinh hiếm muộn
Nguyên nhân phát sinh tình trạng này hiện vẫn còn chưa rõ, bệnh có thể gây nhiều rối loạn khác như tiểu đường, bệnh tim mạch… và đặc biệt là dẫn đến tình trạng vô sinh, hiếm muộn. Điều trị hội chứng buồng trứng đa nang hiện nay chủ yếu là giải quyết những rối loạn hậu quả và điều trị vô sinh , có nhiều phương thức can thiệp như sau :
- Giảm cân: đem lại nhiều lợi ích cho bệnh nhân và giúp điều trị vô sinh hiệu quả hơn .
- Điều trị bằng thuốc nội tiết để chống hiện tượng nam hóa, kích thích rụng trứng .
-Phẫu thuật để xẻ, đốt nang buồng trứng để tái tạo khả năng rụng trứng tự nhiên .
- Dùng các biện pháp hỗ trợ sinh sản giúp người phụ nữ có thai nếu tình trạng hiếm muộn xảy ra: bơm tinh trùng vào lòng tử cung [IUI], thụ tinh trong ống nghiệm [IVF].
Hiện tại, đơn vị hỗ trợ sinh sản – khoa Phụ BVĐK Đức Giang đã triển khai thành công các phác đồ kích thích buồng trứng có Myo-inosetol [ SQwomen, Ovaq1, Ovumrich...], Clomiphen Citrat, và làm thụ tinh nhân tạo IUI thành công cho hàng trăm cặp vợ chồng vô sinh – hiếm muộn bị buồng trứng đa nang.
Nếu anh chị đang bị vô sinh hiếm muộn hay gặp vấn đề về buồng trứng đa nang hãy đến với BVĐK Đức Giang để được thăm khám và tư vấn điều trị kịp thời.