Thiếu hoocmon sinh trưởng trẻ sẽ như thế nào

Trẻ thấp còi, chậm tăng trưởng thường có các biểu hiện như chậm hoặc không phát triển chiều cao trong suốt một thời gian dài, luôn thấp bé nhất lớp, quần áo mặc hoài không chật… Nguyên nhân của tình trạng này ngoài vấn đề dinh dưỡng, bệnh lý thì có thể đến từ việc thiếu hormone tăng tưởng.

Thiếu hormone tăng trưởng ở trẻ em: nguyên nhân quan trọng nhưng rất khó nhận biết

Thạc sÄ©, Bác sÄ© Nguyá»…n Thị ThÆ° HÆ°Æ¡ng, Ä‘Æ¡n vị Ná»™i tiết, khoa Ná»™i – Bệnh viện FV cho biết, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng thấp bé ở trẻ nhÆ°: suy dinh dưỡng, mắc các bệnh lí mạn tính, sinh ra nhỏ hÆ¡n so vá»›i tuổi thai, các há»™i chứng đặc biệt nhÆ° há»™i chứng Turner,… Trong số đó, thiếu hormone tăng trưởng dù chiếm má»™t tỉ lệ rất thấp 1/4000 – 1/10.000 nhÆ°ng là má»™t trong những nguyên nhân quan trọng gây chậm tăng trưởng ở trẻ và rất khó nhận biết.

Thiếu hormone tăng trưởng là tình trạng cơ thể trẻ không sản xuất hoặc phóng thích đủ hormone tăng trưởng để đáp ứng cho việc phát triển chiều cao đúng chuẩn theo tuổi và giới. Mặc dù thiếu hormone tăng trưởng không ảnh hưởng đến sức khỏe và trí thông minh của trẻ, nhưng chiều cao quá thấp đặc biệt ở độ tuổi trưởng thành sẽ khiến trẻ dễ mặc cảm, tự ti với bạn bè đồng trang lứa, cũng như gây ra những hạn chế cho các hoạt động sinh hoạt và công việc đòi hỏi về chiều cao.

Các dấu hiệu gợi ý trẻ bị thiếu hormone tăng trưởng các bậc phụ huynh nên chú ý bao gồm: chiều cao tại một thời điểm <- 2 độ lệch chuẩn dựa trên biểu đồ tăng trưởng theo tuổi và giới (biểu đồ tăng trưởng của WHO); tốc độ tăng chiều cao <=4cm/ năm; trẻ có tầm vóc thấp hơn và khuôn mặt trẻ hơn so với tuổi; bé trai có dương vật nhỏ; trẻ nhỏ ngay từ lúc mới sinh.

Điều trị thiếu hormone tăng trưởng ở trẻ em

Khi trẻ có các dấu hiệu nêu trên, phụ huynh nên đưa trẻ đi khám ngay, càng sớm càng tốt vì thời gian vàng có thể điều trị được đối với những trẻ bị thiếu hormone tăng trưởng là từ 4 – 13 tuổi trước khi các sụn xương của trẻ đóng lại, sau giai đoạn dậy thì cho dù có chẩn đoán là thiếu hormone tăng trưởng thì sự điều trị lúc này cũng không còn hiệu quả tăng chiều cao.

Phụ huynh cần Ä‘Æ°a trẻ đến khám tại các bác sÄ© có chuyên môn về ná»™i tiết nhi để được thăm khám, chẩn Ä‘oán và tÆ° vấn phÆ°Æ¡ng thức Ä‘iều trị phù hợp. Khi đã xác định nguyên nhân gây nên tình trạng thấp chiều cao là do thiếu hormone tăng trưởng, trẻ sẽ được chỉ định áp dụng phÆ°Æ¡ng pháp tiêm hormone tăng trưởng dÆ°á»›i da. Các thá»­ nghiệm lâm sàng và Ä‘iều trị thá»±c tế cho thấy, phÆ°Æ¡ng pháp này sẽ giúp tăng chiều cao vá»›i tốc Ä‘á»™ 8 – 12 cm trong năm đầu tiên, và hiệu quả này vẫn còn được duy trì trong những năm sau đó. PhÆ°Æ¡ng pháp này đã được FDA công nhận suốt 30 năm qua và nếu tiêm hormone vá»›i liều lượng thích hợp sẽ an toàn, không gây nguy hiểm về lâu dài đối vá»›i sá»± phát triển não bá»™ cÅ©ng nhÆ° sức khỏe của trẻ. Nếu trẻ có suy dinh dưỡng thì sá»± Ä‘iều trị hormone tăng trưởng kết hợp vá»›i dinh dưỡng sẽ giúp trẻ đạt được chiều cao tối Æ°u tại Ä‘á»™ tuổi trưởng thành.

Bác sĩ Thư Hương cũng khuyến cáo phụ huynh nên đo chiều cao cho trẻ mỗi 6 tháng hoặc tốt nhất là 3 tháng một lần và vẽ lên biểu đồ tăng trưởng của WHO. Nếu phát hiện chiều cao của bé nằm < -2SD hoặc tốc độ tăng trưởng ≤ 2cm trong 6 tháng nghĩa là đang có dấu hiệu bất thường.

Đơn vị Ná»™i Tiết – khoa Ná»™i Bệnh viện FV tÆ° vấn, tầm soát và Ä‘iều trị bổ sung hormone tăng trưởng giúp trẻ phát triển chiều cao tối Æ°u. Việc Ä‘iều trị bổ sung hormone tăng trưởng để phát triển chiều cao phải được chẩn Ä‘oán và xác định kÄ© lưỡng.

Khi thực hiện tầm soát, các bác sĩ hỏi về tiền sử lúc sinh, các bệnh lý liên quan, tốc độ tăng trưởng chiều cao trung bình; thăm khám lâm sàng; đo chiều cao và chụp X-quang xương bàn tay trái khi có chỉ định để được đánh giá tuổi xương. Những trường hợp nghi ngờ chậm tăng trưởng chiều cao do thiếu GH sẽ được bác sĩ hướng dẫn để thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu tiếp theo cũng như tư vấn hướng điều trị thích hợp.

Để đặt hẹn tự vấn với Bác sĩ Nguyễn Thị Thư Hương – Đơn vị Nội tiết, khoa Nội FV, vui lòng liên hệ: 028 5411 3333

Nguồn:http://thoidaiplus.suckhoedoisong.vn/cham-phat-trien-chieu-cao-do-thieu-hormone-tang-truong-o-tre-em-d298237.html

Chiều cao của con người phụ thuộc vào các yếu tố chính: gene di truyền, dinh dưỡng, môi trường và các bệnh lý liên quan. Trong số này, chỉ có yếu tố gene là không thể thay đổi, còn các yếu tố khác đều có thể tác động được.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến chậm tăng trưởng chiều cao ở trẻ em, những nguyên nhân thường gặp là suy dinh dưỡng, chậm tăng trưởng trong tử cung, sinh ra nhỏ hơn so với tuổi thai (SGA) suy thận mạn, thiếu Hormone tăng trưởng (GH) bẩm sinh hay mắc phải do các u não hay sau xạ trị vùng đầu mặt hoặc thậm chí là vô căn. Ngoài ra cũng do một số bệnh lý liên quan đến rối loạn nhiễm sắc thể như hội chứng turner hay các bệnh lý loạn sản xương.

Trong các nguyên nhân gây chậm tăng trưởng ở trẻ, tỉ lệ thiếu GH ước tính chỉ chiếm khoảng 1/4.000 – 1/10.000 trẻ, nhưng lại là một trong những nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến bệnh lý này vì đây thực sự là một bệnh khó nhận biết và chưa được nhận thức rộng rãi trong cộng đồng. Để điều trị và cải thiện chiều cao hiệu quả, trẻ cần được can thiệp nếu thiếu GH ngay khi tuổi còn nhỏ. Việc tầm soát, chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời ở “giai đoạn vàng” trước khi có biểu hiện dậy thì sẽ giúp cải thiện quá trình thúc đẩy tăng chiều cao cho trẻ cũng như đạt được chiều cao tối ưu ở độ tuổi trưởng thành.

Trẻ trong độ tuổi từ 4-13 tuổi chưa có biểu hiện dậy thì khi thiếu GH sẽ có chiều cao thấp hơn so với tuổi, khoảng dưới -2 độ lệch chuẩn dựa trên biểu đồ tăng trưởng; Tốc độ tăng trưởng chậm (dưới 5 cm/năm). Trẻ thiếu GH ở thể nhẹ, dù không ảnh hưởng đến sức khoẻ nhưng chiều cao hạn chế, thấp hơn nhiều so với trung bình có thể khiến trẻ mặc cảm, tự ti với bạn bè xung quanh.

Hãy đưa trẻ đi khám nếu trẻ có chiều cao dưới mức trên đây hoặc tăng trưởng dưới 5cm/năm 

Chỉ định tiêm hormone tăng trưởng nhằm cải thiện chiều cao cho trẻ hiện nay đã được FDA Hoa Kỳ phê duyệt cho những trường hợp: thiếu hormone tăng trưởng, đề kháng hormone tăng trưởng và lùn vô căn. Ngoài ra, đối vá»›i những bệnh lý nhÆ°: trẻ sinh ra nhỏ hÆ¡n so vá»›i tuổi thai, sau 2 tuổi trẻ không Ä‘uổi kịp chiều cao và cân nặng so vá»›i các bé bình thường (SGA), suy thận mạn sau khi đã tối Æ°u hóa các rối loạn khác nhÆ° rối loạn chuyển hóa, loạn dưỡng xÆ°Æ¡ng, dinh dưỡng…; bất thường về nhiá»…m sắc thể, gen nhÆ° há»™i chứng turner, há»™i chứng prader-willi, há»™i chứng noonan… trẻ đều có chỉ định tiêm hormone tăng trưởng cho dù có thiếu hormone tăng trưởng hay không.

Trẻ đáp ứng vá»›i Ä‘iều trị sẽ tăng chiều cao từ 8 – 12 cm/ năm và cần được Ä‘iều trị sá»›m trÆ°á»›c khi dậy thì vì sau dậy thì, việc bổ sung hormone tăng trưởng sẽ không còn ý nghÄ©a nữa. Thời Ä‘iểm Ä‘iều trị tốt nhất là trong khoảng Ä‘á»™ tuổi 4-13, trÆ°á»›c khi các sụn xÆ°Æ¡ng của trẻ đóng lại. Và để đạt hiệu quả tốt nhất, trẻ cần được tiêm thuốc đúng liều lượng và đều đặn vào má»—i tối trÆ°á»›c khi Ä‘i ngủ theo sá»± chỉ dẫn của bác sÄ©.

Bác sÄ© Nguyá»…n Thị ThÆ° HÆ°Æ¡ng – Đơn vị Ná»™i tiết, khoa Ná»™i FV khuyến cáo phụ huynh nên Ä‘o chiều cao cho trẻ má»—i 6 tháng hoặc tốt nhất là 3 tháng má»™t lần và vẽ lên biểu đồ tăng trưởng của WHO. Nếu phát hiện chiều cao của bé nằm < -2SD hoặc tốc Ä‘á»™ tăng trưởng ≤ 2cm trong 6 tháng nghÄ©a là Ä‘ang có dấu hiệu bất thường.

Đối với trẻ có các biểu hiện chậm tăng trưởng, phụ huynh nên cho trẻ đến khám với bác sĩ Nội tiết để tìm ra các nguyên nhân về nội tiết, đặc biệt là các bệnh lý liên quan đến hormone tăng trưởng sau khi đã thăm khám Nhi tổng quát mà không xác định được nguyên nhân. Và có thể khám thêm chuyên khoa dinh dưỡng nếu trẻ có biểu hiện của suy dinh dưỡng kèm theo. Phát hiện sớm và điều trị thích hợp sẽ giúp tối ưu hóa được chiều cao của trẻ ở độ tuổi trưởng thành.

Đơn vị Ná»™i Tiết – khoa Ná»™i Bệnh viện FV tÆ° vấn, tầm soát và Ä‘iều trị bổ sung hormone tăng trưởng giúp trẻ phát triển chiều cao tối Æ°u. Việc Ä‘iều trị bổ sung hormone tăng trưởng để phát triển chiều cao phải được chẩn Ä‘oán và xác định kÄ© lưỡng. Khi thá»±c hiện tầm soát, các bác sÄ© hỏi về tiền sá»­ lúc sinh, các bệnh lý liên quan, tốc Ä‘á»™ tăng trưởng chiều cao trung bình; thăm khám lâm sàng; Ä‘o chiều cao và chụp X-quang xÆ°Æ¡ng bàn tay trái khi có chỉ định để được đánh giá tuổi xÆ°Æ¡ng. Những trường hợp nghi ngờ chậm tăng trưởng chiều cao do thiếu GH sẽ được bác sÄ© hÆ°á»›ng dẫn để thá»±c hiện các xét nghiệm chuyên sâu tiếp theo cÅ©ng nhÆ° tÆ° vấn hÆ°á»›ng Ä‘iều trị thích hợp.

Để đặt hẹn tá»± vấn vá»›i Bác sÄ© Nguyá»…n Thị ThÆ° HÆ°Æ¡ng – Đơn vị Ná»™i tiết, khoa Ná»™i FV, vui lòng liên hệ: 028 5411 3333