Bài thơ: Bánh trôi nước - Nội dung bài thơ, Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm được VnDoc sưu tầm và đăng tải nhằm giới thiệu Nội dung tác phẩm, Hoàn cảnh sáng tác nằm trong chương trình giảng dạy môn Ngữ văn lớp 7. Mời quý thầy cô cùng các bạn tham khảo tài liệu dưới đây
Bánh trôi nước - Hồ Xuân Hương
- Nội dung bài Bánh trôi nước
- Tác giả Hồ Xuân Hương
- Bài thơ Bánh trôi nước
- Thể thơ bài Bánh trôi nước
- Hoàn cảnh sáng tácbài Bánh trôi nước
- Xuất xứ bài Bánh trôi nước
- Đề tài bài Bánh trôi nước
- Phương thức biểu đạt bài Bánh trôi nước
- Giá trị nội dung bài thơ Bánh trôi nước
- Giá trị nghệ thuật bài thơ Bánh trôi nước
- Dàn ý phân tích bài Bánh trôi nước
Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.
Để giao lưu và dễ dàng chia sẻ các tài liệu học tập hay lớp 7, mời các bạn tham gia nhóm facebook Tài liệu học tập lớp 7.
Nội dung bài Bánh trôi nước
Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm với nước non
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son.
Tác giả Hồ Xuân Hương
- Hồ Xuân Hương lai lịch chưa thật rõ.
- Xuất thân:
- Nhiều sách vẫn nói bà là con Hồ Phi Diễn [1704-?], quê ở làng Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An
- Hồ Xuân Hương là con vợ lẽ, ông thân sinh ra Bắc dạy học, lấy vợ lẽ là người Bắc Kinh
- Gia đình Hồ Xuân Hương từng sống ở phường Khán Xuân, gần Hồ Tây của Hà Nội
- Cuộc đời:
- Hồ Xuân Hương được hưởng những năm tháng ấu thơ êm đềm ở một dinh thự lớn tên Cổ Nguyệt đường ven hồ Tây, bấy giờ là chốn phồn hoa đô hội bậc nhất xứ Đàng Ngoài.
- Dù ít phải ràng buộc trong gia giáo nghiêm khắc như mọi nữ lưu cùng thời, Hồ Xuân Hương vẫn hội tụ được tư chất thông minh và hiếu học.
- Bà có con đường tình duyên lận đận, 2 lần làm lẽ và cả 2 lần đều trở thành góa phụ
- Sự nghiệp sáng tác:
- Thơ bà luôn được trình bày theo phong cách thất ngôn bát cú hoặc thất ngôn tứ tuyệt
- Bà sáng tác chủ yếu bằng chữ Nôm, đến nay chỉ để lại các kiệt tác bằng thơ.
- Hồ Xuân Hương được xem như hiện tượng kỳ thú của dòng thi ca cổ điển Việt Nam khi tích cực đưa ra cái nhìn đối lập với truyền thống đạo đức, cùng quá trình mục rữa của nhiều lề lối cũ nhưng không vì thế mà tự trở nên suy đồi.
- Tác phẩm tiêu biểu: Bánh trôi nước, Tự tình, Thiếu nữ ngủ ngày...
- Hồ Xuân Hương được mệnh danh là Bà Chúa Thơ Nôm
Xem thêm:
- Phân tích bài thơ Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương
- Trình bày cảm nhận của em về thân phận, vẻ đẹp và tâm hồn của người phụ nữ qua bài thơ Bánh trôi nước [Hồ Xuân Hương]
- Hình ảnh người phụ nữ trong bài thơ “Bánh trôi nước” Hồ Xuân Hương
- Giá trị nhân đạo trong bài thơ Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương
- Đề kiểm tra 15 phút môn Ngữ văn lớp 7: Bánh trôi nước
- Đề kiểm tra 15 phút bài Bánh trôi nước
- Cảm nhận về bài Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương
- Bánh trôi nước - Lý thuyết ngữ văn 7
- Phân tích bài thơ "Bánh trôi nước" của Hồ Xuân Hương
- Dàn ý cho đề bài: Tài năng sử dụng ngôn ngữ dân tộc của Hồ Xuân Hương qua bài thơ Bánh trôi nước
- Phát biểu cảm nghĩ về bài thơ Bánh trôi nước
- Viết đoạn văn nêu cảm nghĩ về thân phận người phụ nữ trong bài thơ Bánh trôi nước
- Soạn bài Bánh trôi nước ngắn gọn
Bài thơ Bánh trôi nước
Thể thơ bài Bánh trôi nước
Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật
Hoàn cảnh sáng tácbài Bánh trôi nước
Là một người phụ nữ sống giữa xã hội phong kiến đầy những bất công đối với phụ nữ. Thi sĩ Hồ Xuân Hương đặc biệt thấu hiểu và đồng cảm với những nỗi đau khổ, bất hạnh mà người phụ nữ phải gánh chịu. Đồng thời, bà cũng tự ý thức được những nét đẹp và giá trị phẩm chất cao quý của người phụ nữ. Vì vậy, bà đã gói gém tất cả tâm tư, tình cảm mà viết nên tác phẩm Bánh trôi nước.
Xuất xứ bài Bánh trôi nước
In trong hợp tuyển thơ văn Việt Nam tập III, NXB Văn hóa Hà Nội, năm 1963
Đề tài bài Bánh trôi nước
Vịnh vật [bánh trôi nước]
Phương thức biểu đạt bài Bánh trôi nước
PTBĐ tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm
Giá trị nội dung bài thơ Bánh trôi nước
- Bánh trôi nước là bài thơ có nhiều tầng ý nghĩa, với ý nghĩa tả thực là miêu tả chiếc bánh trôi nước trắng, tròn, chìm nổi
- Bài thơ là tiếng lòng cảm thông, xót xa cho thân phận lênh đênh, chìm nổi của người phụ nữ trong xã hội cũ. Là tiếng nói trân trọng, ngợi ca vẻ đẹp phẩm chất trong sáng, tình nghĩa, sắt son của người phụ nữ Việt Nam ngày xưa.
Giá trị nghệ thuật bài thơ Bánh trôi nước
- Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt
- Ngôn ngữ thơ bình dị, thành ngữ, mô-típ dân gian
- Sáng tạo trong việc xây dựng nhiều tầng ý nghĩa
Dàn ý phân tích bài Bánh trôi nước
1. Mở bài
- Giới thiệu về tác giả Hồ Xuân Hương
- Giới thiệu về bài thơ Bánh trôi nước [khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật]
2. Thân bài
a. Tầng nghĩa thứ nhất: Hình ảnh bánh trôi nước
- Bài thơ cung cấp đầy đủ các thông tin về chiếc bánh trôi nước:
- Hình dáng bên ngoài: hình tròn, có màu trắng → Điệp từ "vừa" nhằm nhấn mạnh đặc điểm ngoại hình nổi bật của chiếc bánh
- Cách nấu bánh: luộc bánh trong nước - khi nào ba phần nổi, bảy phần chìm thì là bánh đã chín
- Cách làm bánh: tùy thuộc vào độ khéo léo, chú tâm khi nhồi bột của người làm mà bánh sẽ nhão hay là rắn
- Màu sắc của nhân bánh: màu đỏ son
→ Tác giả miêu tả chiếc bánh trôi nước một cách cặn kẽ, chi tiết, cụ thể, từ hình dáng bên ngoài, nhân bánh đến cách thức làm bánh → Đây là lớp nghĩa tả thực của bài thơ
b. Tầng nghĩa thứ 2: Hình ảnh người phụ nữ
- Mở đầu bài thơ là cụm từ "thân em" - đây là 1 mô típ quen thuộc của ca dao, dân ca dân gian nước ta. Mô tip thân em dùng để truyền tải những câu hát tha, thở về số phận của người phụ nữ.
→ Khi bài thơ được mở đầu bằng cụm từ này là đã phần nào hé lộ nội dung của bài thơ
- Ngoại hình của người phụ nữ:
"Thân em vừa trắng lại vừa tròn"
- Thân hình tròn trịa, đầy đặn
- Nước da trắng hồng, rạng rỡ
→ Đây là chuẩn mực cho cái đẹp ở thời đại của Hồ Xuân Hương. Ai hội thụ được 2 đặc điểm này thì được xem là 1 người phụ nữ xinh đẹp, yêu kiều, duyên dáng
- Số phận của người phụ nữ:
"Bảy nổi ba chìm với nước non
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn"
→ Khắc họa rõ nét số phận những người phụ nữ trong xã hội phong kiến:
- Sử dụng phép đảo thành ngữ "ba chìm bảy nổi" giúp tái hiện cuộc sống bấp bênh, chìm nổi, lận đận, truân chuyên của những người phụ nữ xưa.
- Hình ảnh "mặc dầu tay kẻ nặn" thể hiện rõ nét sự cam chịu về số phận của những người phụ nữ trong xã hội xưa. Sướng hay khổ, buồn hay vui thì họ đều phụ thuộc vào kẻ khác, không thể tự làm chủ được cuộc sống của mình.
- Phẩm chất của người phụ nữ: tuy cuộc sống lênh đênh, bấp bênh, không đoán định được trước như vậy, nhưng những người phụ nữ ấy vẫn luôn giữ cho mình một tấm lòng son - luôn thủy chung, son sắt một lòng, không thay đổi dù số phận có ra sao - đây là phẩm chất vô cùng cao quý, cần được trân trọng của người phụ nữ.
3. Kết bài
- Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ:
- Nội dung: mượn hình ảnh chiếc bánh trôi nước, qua đó thể hiện sự trân trọng, ngợi ca vẻ đẹp của người phụ nữ và sự cảm thương sâu sắc trước số phận chìm nổi của họ
- Nghệ thuật: thể thơ thất ngôn tứ tuyệt, ngôn ngữ bình dị, xây dựng nhiều tầng ý nghĩa,…
- Mở rộng: liên hệ với những câu ca dao viết về người phụ nữ bắt đầu bằng cụm từ “thân em”
------------------------------------------------------------
Như vậy là chúng tôi đã giới thiệu cho các bạn bài Bài thơ: Bánh trôi nước - Nội dung bài thơ, Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm. Mời các bạn tham khảo thêm đề thi học kì 1 lớp 7 từ tất cả các trường THCS trên toàn quốc của tất cả các môn Toán, Văn, Anh, Lý, Hóa, Sinh.
Hy vọng rằng tài liệu lớp 7 này sẽ giúp ích trong việc ôn tập và rèn luyện thêm kiến thức ở nhà. Chúc các bạn học tốt và đạt kết quả cao trong kì thi sắp tới.
Tài liệu tham khảo:
- Soạn bài lớp 7: Bánh trôi nước
- Soạn Văn 7: Bánh trôi nước
- Văn mẫu lớp 7: Phân tích bài thơ "Bánh trôi nước" của Hồ Xuân Hương
- Phân tích bài thơ Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương
- Văn mẫu lớp 7: Hình ảnh người phụ nữ trong bài thơ “Bánh trôi nước” Hồ Xuân Hương
- Giải vở bài tập Ngữ văn 7 bài 7: Bánh trôi nước
- Văn mẫu lớp 7: Phân tích bài thơ "Bánh trôi nước" của Hồ Xuân Hương
Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương là bài thơ rất hay trong chương trình lớp 7, trong bài này sử dụng những biện pháp nghệ thuật bài bánh trôi nước, tu từ, xem bên dưới để biết tác giả đã sử dụng chúng hiệu quả như thế nào. hãy cùng tham khảo với wikisecret nhé.
Đề bài: Mượn hình ảnh bánh trôi nước, tác giả Hồ Xuân Hương đã xây dựng thành công ẩn dụ đầy đặc sắc về vẻ đẹp và thân phận người phụ nữ trong xã hội xưa. Dựa vào văn bản thơ đã học, các bạn hãy trình bày khái quát nội dung và nghệ thuật bài bánh trôi nước.
Dàn ý này sẽ làm sáng tỏ thêm nội dung và nghệ thuật của bài bánh trôi nước :
Giới thiệu về tác giả, tác phẩm: Hồ Xuân Hương cái tên quen thuộc, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng những người yêu thơ văn dân tộc. Và bài thơ Bánh trôi nước của nữ thi sĩ chính là bài thơ có lẽ được nhiều người biết đến nhất, đây cũng chính là bài được đánh giá là xuất sắc và hay nhất của nữ thi sĩ. Không chỉ nội dung và cả nghệ thuật của bài thơ cũng vô cùng tài tình và ý nghĩa.
Dưới đây là nội dung chính của bài thơ bánh trôi nước cùng với đó là nghệ thuật của bài thơ bánh trôi nước :
Nội dung và nghệ thuật qua hai câu thơ đầu:
- Hồ Xuân Hương chính là một nhà thơ với phong cách ngôn nhưng lại vô cùng thật, thơ của bà hầu hết là nói về những bất và số phận lênh đênh của người phụ nữ tài sắc nhưng phận bạc. câu thơ đầu tiên chính là hình ảnh của người phụ nữ qua hình ảnh của chiếc bánh trôi nước “vừa trắng vừa tròn”
- Hình ảnh quen thuộc là chiếc bánh trôi với những đặc điểm cơ bản “trắng, tròn”.
- Màu trắng chính là màu của bột nếp, qua bàn tay của người làm bánh mới có được thứ bánh vừa tròn vừa trắng, ăn lại mềm mại, nồng đượm. đọc ngay từ đầu đến cuối bài thơ là quá trình làm nên một chiếc bánh trôi nhưng đằng sau chiếc bánh trôi đó lại là số phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa.
=> Bút pháp nghệ thuật tả thực chính là sự tài tình trong cách tạo nên những vần thơ của nữ sĩ Hồ Xuân Hương.
+Câu thơ thứ hai lại là một kinh nghiệm khác của người làm bánh. Đó là cách luộc những chiếc bánh trôi:
Câu thơ thứ hai chính là quá trình chiếc bánh trôi được làm chín, hình ảnh “bảy nổi ba chìm” như chính số phận của người phụ nữ, số phận, cuộc đời của họ đến chính họ cũng thể quyết định được.
=> đọc đến đây ta cảm tưởng như chỉ là câu thơ luộc bánh bình thường nhưng đây chính là hình ảnh ẩn dụ cho số phận của những người phụ nữ xã hội xưa. Nó cũng lênh đênh chìm nổi giữa dòng đời đầy rẫy những bất công của xã hội phong kiến hà khắc
Nội dung và nghệ thuật qua hai câu thơ cuối:
- “Rắn nát mặc dầu” họ đâu có thể chống lại được những luật lệ hà khắc đó chính vì vậy đành cam chịu “mặc dầu”.
- Nhưng dù có bị vấy bẩn, bị chà đạp, bị ức hiếp, bị coi thường nhưng những người phụ nữ họ vẫn luôn giữ được tấm lòng son sắc thủy chung của mình “vẫn giữ tấm lòng son”.
- Giống như cây sen thơm ngát, gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn. Hình ảnh ẩn dụ và nhân hóa đã khắc họa rõ nét và gây ấn tượng mạnh đối với người đọc
- Bánh trôi nước là một bài thơ được đánh giá là một trong những bài thơ hay cả về nội dung và nghệ thuật trong số những bài thơ của nữ thi sĩ Hồ Xuân Hương.
- Nội dung tả thực, giá trị nhân văn sâu sắc, tài năng sử dụng ngôn ngữ tài tình, biện pháp nghệ thuật nhân hóa ẩn dụ lột tả được hiện thực xã hội. Giọng thơ nhẹ nhàng, từ ngữ gần gũi nhưng vô cùng sâu cay
Khái quát lại nội dung và nghệ thuật của bài thơ Bánh trôi nước: Bài thơ bốn câu, ngôn ngữ bình dị nhưng cũng vô cùng mạnh mẽ, ca ngợi những nét đẹp của người phụ nữ và những phẩm chất của họ trong xã hội xưa. Nghệ thuật tả thực, với hai biện pháp nghệ thuật hoán dụ và ẩn dụ đã khắc họa nên số phận đau khổ của những người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
Hồ Xuân Hương cái tên quen thuộc, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng những người yêu thơ văn dân tộc. Và bài thơ Bánh trôi nướccủa nữ thi sĩ chính là bài thơ có lẽ được nhiều người biết đến nhất, đây cũng chính là bài được đánh giá là xuất sắc và hay nhất của nữ thi sĩ. Không chỉ nội dung và cả nghệ thuật của bài thơ cũng vô cùng tài tình và ý nghĩa.
Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm với nước non
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son
Hồ Xuân Hương chính là một nhà thơ với phong cách ngôn nhưng lại vô cùng thật, thơ của bà hầu hết là nói về những bất và số phận lênh đênh của người phụ nữ tài sắc nhưng phận bạc. câu thơ đầu tiên chính là hình ảnh của người phụ nữ qua hình ảnh của chiếc bánh trôi nước “vừa trắng vừa tròn”
Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Hình ảnh quen thuộc là chiếc bánh trôi với những đặc điểm cơ bản “trắng, tròn”. Màu trắng chính là màu của bột nếp, qua bàn tay của người làm bánh mới có được thứ bánh vừa tròn vừa trắng, ăn lại mềm mại, nồng đượm. đọc ngay từ đầu đến cuối bài thơ là quá trình làm nên một chiếc bánh trôi nhưng đằng sau chiếc bánh trôi đó lại là số phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa. Bút pháp nghệ thuật tả thực chính là sự tài tình trong cách tạo nên những vần thơ của nữ sĩ Hồ Xuân Hương.
Câu thơ thứ hai lại là một kinh nghiệm khác của người làm bánh. Đó là cách luộc những chiếc bánh trôi:
Bảy nổi ba chìm với nước non
Câu thơ thứ hai chính là quá trình chiếc bánh trôi được làm chín, hình ảnh “bảy nổi ba chìm” như chính số phận của người phụ nữ, số phận, cuộc đời của họ đến chính họ cũng thể quyết định được. đọc đến đây ta cảm tưởng như chỉ là câu thơ luộc bánh bình thường nhưng đây chính là hình ảnh ẩn dụ cho số phận của những người phụ nữ xã hội xưa. Nó cũng lênh đênh chìm nổi giữa dòng đời đầy rẫy những bất công của xã hội phong kiến hà khắc:
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son
“Rắn nát mặc dầu” họ đâu có thể chống lại được những luật lệ hà khắc đó chính vì vậy đành cam chịu “mặc dầu”. Nhưng dù có bị vấy bẩn, bị chà đạp, bị ức hiếp, bị coi thường nhưng những người phụ nữ họ vẫn luôn giữ được tấm lòng son sắc thủy chung của mình “vẫn giữ tấm lòng son”. Giống như cây sen thơm ngát, gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn. Hình ảnh ẩn dụ và nhân hóa đã khắc họa rõ nét và gây ấn tượng mạnh đối với người đọc
Bánh trôi nước là một bài thơ được đánh giá là một trong những bài thơ hay cả về nội dung và nghệ thuật trong số những bài thơ của nữ thi sĩ Hồ Xuân Hương. Nội dung tả thực, giá trị nhân văn sâu sắc, tài năng sử dụng ngôn ngữ tài tình, biện pháp nghệ thuật nhân hóa ẩn dụ lột tả được hiện thực xã hội. Giọng thơ nhẹ nhàng, từ ngữ gần gũi nhưng vô cùng sâu cay
Bài thơ bốn câu, ngôn ngữ bình dị nhưng cũng vô cùng mạnh mẽ, ca ngợi những nét đẹp của người phụ nữ và những phẩm chất của họ trong xã hội xưa. Nghệ thuật tả thực, với hai biện pháp nghệ thuật hoán dụ và ẩn dụ đã khắc họa nên số phận đau khổ của những người phụ nữ trong xã hội phong kiến