Sốt là phản ứng của cơ thể nhằm giúp hệ thống miễn dịch chống lại sự xâm nhập của các tác nhân gây bệnh. Tuy nhiên, sốt khiến trẻ cảm thấy khó chịu, mệt mỏi và là vấn đề khiến các bậc phụ huynh lo lắng, nhất là sốt về đêm. Vậy tại sao trẻ sốt về đêm? Tình trạng này có gây nguy hiểm cho trẻ? Bố mẹ cần làm gì khi trẻ sốt về đêm?
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng – Trung tâm Thông tin Y khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.
Trẻ sốt về đêm là gì?
Thông thường, thân nhiệt của trẻ em sẽ cao hơn người trưởng thành một chút, dao động trong khoảng từ 37 – 37.5 độ C nên khi nhiệt độ cơ thể trẻ trên 37.5 độ C được gọi là sốt.
Sốt về đêm ở trẻ em là hiện tượng thường diễn ra ở trẻ từ 1 – 2 tuổi. Trẻ sẽ không có bất kỳ biểu hiện bất thường nào vào ban ngày, vẫn có thể sinh hoạt, ăn uống, vui chơi bình thường nhưng vào ban đêm, trẻ lại bắt đầu có biểu hiện sốt cao. Chính vì trẻ sẽ trở về trạng thái khỏe mạnh vào sáng hôm sau nên nhiều bố mẹ chủ quan không đưa trẻ đến bệnh viện khám sớm. [1]
Tuy nhiên, theo chia sẻ của các chuyên gia, sốt về đêm ở trẻ có thể gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ, vì vậy, trẻ cần được theo dõi chặt chẽ và đưa đến bệnh viện ngay khi có bất kỳ triệu chứng bất thường nào.
Nguyên nhân trẻ bị sốt về đêm
Theo các nghiên cứu khoa học, tình trạng sốt về đêm ở trẻ có thể được gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong một số trường hợp, trẻ sốt về đêm không rõ nguyên nhân [2]. Tuy nhiên, nhìn chung tình trạng sốt về đêm ở trẻ xảy ra do hai nhóm nguyên nhân chính sau:
1. Trẻ sốt cao về đêm: Sốt không do nhiễm trùng
Trong một số trường hợp, trẻ sốt về đêm có thể gây ra bởi các nguyên nhân khách quan, không do nhiễm trùng như:
- Trẻ sốt chân tay lạnh hoặc cảm thông thường.
- Sốt do mọc răng: Khi mọc răng, cơn sốt thường sẽ diễn ra ở mức độ nhẹ, kèm theo triệu chứng khó ngủ, quấy khóc, chán ăn và thường xuyên chảy dãi [chảy nước miếng].
- Sốt sau tiêm phòng: Đây là một trong những triệu chứng thường gặp ở trẻ sau khi tiêm phòng, nhất là các loại vacxin như 5 trong 1, 6 trong 1, Thủy đậu, rubella, sởi, quai bị, uốn ván,…
- Sốt do ủ ấm quá mức: Ở trẻ em, nhất là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, cơ thể trẻ chưa thể tự điều chỉnh thân nhiệt được vì vậy nhiều mẹ có thói quen mặc nhiều quần áo hay quấn nhiều chăn nhằm giữ ấm cho trẻ. Tuy nhiên, điều này lại khiến trẻ cảm thấy quá nóng, nhiệt độ không thể thoát ra ngoài được gây sốt ở trẻ.
- Sốt do thời tiết thay đổi thất thường: Trẻ em có sức đề kháng còn khá yến nên khi thời tiết thay đổi, cơ thể trẻ có thể không kịp thích ứng với môi trường mới, dẫn đến tình trạng sốt về đêm.
- Sốt do một số bệnh lý ác tính như ung thư, bạch cầu cấp, bệnh về máu,…
Trẻ có thể bị sốt vào ban đêm thường xảy ra do các nguyên nhân không do nhiễm trùng.
2. Trẻ bị sốt về đêm: Sốt do nhiễm siêu vi – vi trùng
Sốt do nhiễm siêu vi, virus, vi trùng là nguyên nhân chủ yếu gây sốt đêm ở trẻ. Cụ thể như sau:
- Sốt xuất huyết: Trẻ bị sốt xuất huyết thường sẽ sốt cao liên tục trên 3 ngày và có các triệu chứng đi kèm như chảy máu mũi, răng, xuất huyết dưới da, lừ đừ, tay chân lạnh, đau bụng, đi tiêu phân đen, ói ra máu nếu bệnh trở nặng.
- Sốt rét: Sốt rét ở trẻ thường không có nhiều triệu chứng điển hình như người lớn [rét run, sốt, đổ nhiều mồ hôi] mà cơ sốt sẽ kéo dài liên tục, mệt mỏi, nhức đầu, đau nhức cơ, đôi khi có cảm giác ớn lạnh, lạnh run hoặc không run.
- Sốt thương hàn: Trẻ rất dễ nhiễm thương hàn nếu trong khu vực sống đang có nhiều người bị thương hàn hoặc tiếp xúc trực tiếp với người mắc bệnh này. Khi mắc bệnh, trẻ thường có biểu hiện sốt cao [kéo dài trên 5 ngày] và gặp các vấn đề về tiêu hóa như [đau bụng, buồn nôn, nôn, chướng bụng, tiêu chảy hoặc táo bón].
- Sốt phát ban ở trẻ: Trẻ sốt cao kéo dài trong khoảng 3 – 7 ngày, sau khi hết sốt, các vết ban bắt đầu xuất hiện và có thể lan rộng ra khắp người.
- Sốt do viêm tai: Viêm tai cũng là nguyên nhân khiến trẻ sốt cao về đêm kèm theo triệu chứng đau tai, ù tai, tai chảy mủ, nghe không rõ khiến trẻ thường xuyên kéo tai.
- Sốt do viêm phổi: Triệu chứng khi trẻ bị viêm phổi gồm sốt cao, thở nhanh, thở khò khè, ho nhiều, nôn ói, và chán ăn, bỏ bú. Bệnh nếu không được phát hiện và điều trị sớm trẻ sẽ có biểu hiện nghiêm trọng hơn, điển hình là môi và móng tay tím tái.
- Sốt do cảm cúm: Cảm cúm là nguyên nhan gây sốt thường gặp nhất ở trẻ. Cơn sốt do cảm cúm thường sẽ kéo dài trong khoảng 2 – 3 ngày và kèm theo các triệu chứng như chảy nước mũi, đau họng, ho, mệt mỏi, chán ăn.
- Sốt do sởi: Khi bị sởi, trẻ sẽ bắt đầu với triệu chứng sốt cao liên tục, mắt đỏ, ho nhiều, chảy nước mũi, sau đó khoảng 4 ngày, các nốt ban bắt đầu xuất hiện ở mặt và lan ra chân, tay.
- Sốt do bệnh lao: Các biểu hiện thường gặp ở trẻ khi mắc bệnh lao gồm sốt kéo dài, sốt nhẹ vào buổi chiều, đổ mồ hôi trộm, biếng ăn, sụt cân, ho nhiều [có thể ho ra máu], không đáp ứng với các loại thuốc kháng sinh thông thường.
- Sốt do viêm màng não: Trẻ sốt cao kèm theo triệu chứng thóp phồng, cổ cứng, nôn mửa, nhạy cảm với ánh sáng,…
- Sốt do nhiễm trùng tiểu: Trẻ bị sốt do nhiễm trùng tiểu thường kèm theo triệu chứng tiểu lắt nhắt, đau khi tiểu, tiểu không kiểm soát, tiểu đục.
- Sốt do nhiễm trùng huyết: Trẻ sốt cao liên tục, bỏ ăn, bỏ uống, nôn ói nhiều, mạch đập nhanh, thở nhanh, phát ban,…
Trẻ bị sốt về đêm có nguy hiểm không?
Sốt về đêm ở trẻ em có thể là đấy hiệu cảnh báo của nhiều bệnh lý nguy hiểm, điển hình như nhiễm trùng máu, viêm phổi, viêm tai, lao, viêm màng não,… Vì vậy, khi trẻ sốt về đêm, mẹ nên lưu ý các mức thân nhiệt sau:
- Sốt dưới 39 độ: sốt nhẹ, không quá nguy hiểm. Bé có thể hết sốt và khôi phục lại sức khỏe sau khi được chăm sóc và hạ sốt đúng cách cho trẻ. Tuy nhiên, nếu trẻ có hiện tượng co giật, bố mẹ cần thông báo sớm cho bác sĩ và theo dõi các triệu chứng đi kèm nhằm hạn chế các rủi ro cho trẻ.
- Sốt từ 39 độ trở lên: sốt cao nguy hiểm, có thể xuất hiện co giật. Trẻ cần được đưa đến bệnh viễn ngay lập tức.
Trẻ sốt về đêm có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nguy hiểm.
Cách điều trị trẻ con bị sốt về đêm
Tình trạng trẻ sốt về đêm nếu không được phát hiện sớm, cơn sốt kéo dài sẽ dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng. Vì vậy, khi phát hiện trẻ sốt về đêm, việc đầu tiên bố mẹ cần phải làm là nhanh chóng hạ sốt cho trẻ, sau đó hãy tìm nguyên nhân và quan sát các triệu chứng đi kèm để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất [3]. Dưới đây là các cách chăm sóc trẻ bị sốt về đêm bố mẹ nên biết:
- Theo dõi thân nhiệt của trẻ: Bố mẹ nên đo lại nhiệt độ của trẻ trung bình khoảng 15 phút/lần vào ban đêm và 30 phút/lần và ban ngày. Điều này sẽ giúp bố mẹ biết được các phương pháp hạ sốt có hiệu quả không, mức độ nguy hiểm của cơn sốt.
- Chườm ấm cho trẻ khi trẻ sốt nhẹ.
- Dùng khăn ấm lau người cho trẻ, chú ý tập trung vào những khu vực có nhiều mạch máu, nách, bẹn của trẻ, tránh lau ở vùng ngực vì điều này có thể khiến trẻ bị viêm phổi. Mẹ nên thay khăn sau khoảng 5-10 phút lau người cho trẻ để đảm bảo nhiệt độ của khăn, trẻ không cảm thấy lạnh.
- Sử dụng thuốc hạ sốt theo đường uống hoặc thuốc nhét hậu môn kết hợp với việc lau người cho trẻ bằng khăn ấm khi trẻ sốt cao. Lưu ý, mẹ không được dùng nước lạnh hoặc đá để chườm cho trẻ vì điều này không những không có tác dụng hạ sốt mà còn có thể khiến trẻ bị nhiễm lạnh, bỏng lạnh,…
- Cho trẻ nghỉ ngơi trong phòng thoáng khí.
- Mặc quần áo thoáng mát, có khả năng thấm hút mồ hôi tốt.
- Cho trẻ uống nhiều nước và một số thức uống giàu vitamin, khoáng chất như nước ép trái cây.
Khi chăm sóc trẻ bị sốt đêm tại nhà, việc sử dụng các loại thuốc hạ sốt cho trẻ, giảm đau cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Nếu trẻ sốt cao liên tục trên 3 ngày, trẻ cần được đưa đến bệnh viện để được kiểm tra và hỗ trợ điều trị. Đặc biệt, khi trẻ sốt co giật, bố mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện gần nhất ngay lập tức nhằm giảm nguy cơ gặp các vấn đề về thần kinh của trẻ.
Bé sốt về đêm, khi nào cần đi viện?
Sốt về đêm ở trẻ có thể liên quan đến bệnh lý nguy hiểm, vì vậy bố mẹ cần chú ý theo dõi các triệu chứng một cách chặt chẽ và đưa trẻ đến bệnh viện ngay khi có các dấu hiệu bất thường sau:
- Sốt cao trên 38.5 độ C và không đáp ứng với các loại thuốc hạ sốt thông thường;
- Trẻ bị mất ý thức, lơ mơ;
- Trẻ có dấu hiệu ngủ li bì, ngủ nhiều;
- Xuất hiện co giật;
- Đau đầu nghiêm trọng và liên tục;
- Trẻ nôn khan nhiều lần;
- Sốt kéo dài trên 5 ngày.
Để biết thêm thông tin về cách chăm sóc và những vấn đề sức khỏe khác của trẻ, bạn có thể liên hệ khoa Nhi, bệnh viện đa khoa Tâm Anh theo địa chỉ:
Tình trạng trẻ sốt về đêm thường sẽ có nguy cơ xảy ra cao hơn vào các thời điểm chuyển mùa. Vì vậy, bố mẹ cần chủ động thực hiện các biện pháp bảo vệ, nâng cao sức đề kháng cho trẻ. Bên cạnh đó, trẻ nên được tiêm phòng vacxin đầy đủ và đúng lịch theo khuyến cáo của Bộ Y tế.
Sốt về đêm là triệu chứng của bệnh gì?
Sốt cao về đêm là một trong những dấu hiệu điển hình của bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp. Trong đó, người bệnh có thể đã bị nhiễm trùng thực quản, thanh quản, phế quản. Người bệnh cần được chỉ định uống thuốc để điều trị dứt điểm bệnh lý.
Tại sao bệnh lao hay sốt về chiều?
Cortisol biến thiên trong ngày, mạnh nhất vào lúc tối muộn sau trong khi rất yếu vào lúc chiều tối dẫn đến có sự tăng nhiệt độ từ lúc chiều tối, gây ra hiện tượng sốt về chiều. Cần chú ý 1 điểm rằng tế bào có thể thay đổi hoạt động của cortisol cho nên ko phải bệnh nhân lao nào cũng có biểu hiện này 1 cách rõ ràng.
Trẻ bị sốt về chiều và đêm là bệnh gì?
Trẻ bị sốt về chiều và đêm là một trong các dấu hiệu đặc trưng của sốt virus. Trẻ sốt cao liên tục trong 2 - 3 ngày, một số trẻ chỉ sốt về đêm hoặc về chiều, kèm theo các triệu chứng về hô hấp như sổ mũi nhiều, kích thích vùng hầu họng, gây đỏ, khiến bé khó chịu, quấy khóc, có cảm giác bé nuốt vướng, nôn trớ.
Bị sốt về đêm nên làm gì?
Cách xử trí khi bị sốt về đêm.
Nên thường xuyên đo thân nhiệt của bệnh nhân. ... .
Nếu chỉ là sốt, bạn có thể chườm ấm bằng khăn nóng..
Nên cho người bệnh mặc quần áo thoáng mát và không đắp chăn..
Uống nhiều nước và bổ sung thêm oresol nếu có, nhất là đối với người sốt cao, sốt kéo dài..