So sánh luật tố tụng dân sự 2005 và 2023

Bộ luật dân sự năm 2005 được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khoá XI, kỳ họp thứ 7 thông qua ngày 14 tháng 6 năm 2005 có hiệu lực thi hành đến nay đã được gần 11 năm, Bộ luật này đã đánh dấu một bước quan trọng trong kỹ thuật lập pháp của Việt Nam. Tuy nhiên trong quá trình thực thi Bộ luật dân sự vẫn còn nhiều điểm bất cập so với đòi hỏi thực tiễn của đất nước.

Chính vì vậy, Quốc hội khóa XIII, kỳ họp thứ 10 thông qua Bộ luật dân sự năm 2015 ngày 24-11-2015, có hiệu lực thi hành từ ngày 01-01-2017, Bộ luật này ngoài việc kế thừa các quy định của Bộ luật dân sự năm 2005 và loại bỏ những quy định không còn phù hợp với thực tế, thì đồng thời cũng tách một số nhóm quan hệ pháp luật đã quy định trong luật chuyên ngành không đưa vào quy định của Bộ luật như không quy định những nội dung đã được quy định cụ thể trong Luật đất đai năm 2013; Luật sở hữu trí tuệ năm 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2009), Luật chuyển giao công nghệ và các luật khác có liên quan …

Để giúp bạn đọc thuận lợi trong quá trình tìm hiểu và thực thi pháp luật, Ban biên soạn Nhà xuất bản Hồng Đức xuất bản cuốn sách.

SO SÁNH – ĐỐI CHIẾU BỘ LUẬT DÂN SỰ 2005-2015 ÁP DỤNG 01-01-2017

CÁC VĂN BẢN MỚI NHẤT VỀ

DÂN SỰ, HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH, NHÀ Ở DÀNH CHO THẨM PHÁN, THẨM TRA VIÊN, HỘI THẨM, KIỂM SÁT VIÊN, LUẬT SƯ, CÁC HỌC VIÊN TƯ PHÁP

Với việc so sánh XXVII Chương với 687 của Bộ luật dân sự năm năm 2015 và Bộ luật dân sự năm 2005 (có XXXVI Chương với 777 Điều), cuốn sách sẽ giúp bạn đọc dễ dàng tra cứu rút ra những thông tin bổ ích trong nghiên cứu cũng như thuận tiện trong áp dụng khi cần thiết.

Ngoài ra cuốn sách còn in những điều luật của Bộ luật dân sự năm 2005 không được kế thừa quy định trong Bộ luật dân sự năm 2015 và các văn bản pháp luật về dân sự, hôn nhân và gia đình, nhà ở còn hiệu lực hoặc có thể vận dụng để bạn bạn đọc tra cứu và áp dụng trong công việc.

Nội dung cuốn sách gồm có hai phần chính sau:

Phần thứ nhất: So sánh – đối chiếu Bộ luật dân sự 2005 và 2015

Phần thứ hai: các văn bản pháp luật về Dân sư, hôn nhân và gia đình, nhà ở

Trung Tâm Sách Pháp Luật Tài Chính. Xin trân trọng giới thiêu cuốn sách tới tất cả các bạn, rất mong quý vị sẽ ủng hộ và đặt mua tài liệu phục vụ cho công tác của đơn vị mình.

Trụ sở chính: Tòa nhà Viettel, Số 285, đường Cách Mạng Tháng 8, phường 12, quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh

Tiki nhận đặt hàng trực tuyến và giao hàng tận nơi, chưa hỗ trợ mua và nhận hàng trực tiếp tại văn phòng hoặc trung tâm xử lý đơn hàng

Giấy chứng nhận Đăng ký Kinh doanh số 0309532909 do Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành phố Hồ Chí Minh cấp lần đầu ngày 06/01/2010 và sửa đổi lần thứ 23 ngày 14/02/2022

Trụ sở chính: Tòa nhà Viettel, Số 285, đường Cách Mạng Tháng 8, phường 12, quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh

Tiki nhận đặt hàng trực tuyến và giao hàng tận nơi, chưa hỗ trợ mua và nhận hàng trực tiếp tại văn phòng hoặc trung tâm xử lý đơn hàng

Giấy chứng nhận Đăng ký Kinh doanh số 0309532909 do Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành phố Hồ Chí Minh cấp lần đầu ngày 06/01/2010 và sửa đổi lần thứ 23 ngày 14/02/2022

- Tạp chí Tòa án nhân dân số 03, kỳ I tháng 02 năm 2023 xuất bản ngày 10 tháng 02 năm 2023. Trong bài giới thiệu này, chúng tôi trân trọng gửi đến bạn đọc một số nội dung cơ bản, trọng tâm được đề cập đến trong 10 bài viết đăng tải trên Tạp chí Tòa án nhân dân số 03, cụ thể như sau:

Bài viết “Bàn về thủ tục rút gọn trong tố tụng hành chính” của tác giả Dũng Thị Mỹ Thẩm nêu quan điểm: “Nhằm đáp ứng yêu cầu giải quyết nhanh chóng những vụ án hành chính đơn giản, chứng cứ đầy đủ, rõ ràng, Luật Tố tụng hành chính năm 2015 đã quy định về thủ tục rút gọn. Đây là quy định tiến bộ, tuy nhiên, thực tiễn cho thấy, một số quy định về thủ tục rút gọn trong tố tụng hành chính còn vướng mắc, khó triển khai thi hành trên thực tế.”. Trong bài viết, tác giả tập trung phân tích những bất cập về thủ tục rút gọn trong tố tụng hành chính và đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật.

Trong bài viết “Thẩm quyền của Tòa án trong việc áp dụng chế tài buộc thực hiện đúng hợp đồng theo Luật Thương mại năm 2005 và Bộ Nguyên tắc PICC”, tác giả Nguyễn Thị Hoa Cúc và Nguyễn Minh Phú cho rằng: “Buộc thực hiện đúng hợp đồng là một hình thức chế tài được áp dụng phổ biến tại nhiều quốc gia, đặc biệt là các quốc gia theo hệ thống Dân luật. Hiện nay, tại Việt Nam, buộc thực hiện đúng hợp đồng được quy định chi tiết trong Luật Thương mại năm 2005. Tuy nhiên, một số điều khoản liên quan đến chế định này đang dần bộc lộ nhiều hạn chế và gây khó khăn cho Tòa án trong quá trình giải quyết tranh chấp.”. Bài viết nghiên cứu quy định về buộc thực hiện đúng hợp đồng dưới góc độ so sánh với Bộ nguyên tắc Hợp đồng thương mại quốc tế (PICC) và đề xuất bổ sung một số quy định trong Luật Thương mại năm 2005 để Tòa án áp dụng trong thực tiễn xét xử.

Bài viết “Bàn về điều kiện bảo hộ nhãn hiệu âm thanh trong Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi, bổ sung năm 2022”, tác giả Phạm Thị Diệp Hạnh và Lê Nguyễn Hương Giang viết: “Nhằm thực hiện một số cam kết quốc tế mà Việt Nam đã tham gia, Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam được sửa đổi, bổ sung năm 2022 đã bổ sung quy định về bảo hộ nhãn hiệu âm thanh, nhưng điều kiện về bảo hộ nhãn hiệu âm thanh vẫn có một số đặc thù so với các nhãn hiệu truyền thống trước đây.” Trong nội dung bài viết, các tác giả tập trung phân tích, đánh giá pháp luật của một số nước trên thế giới về vấn đề này, từ đó phân tích, làm rõ hơn về một số cách tiếp cận với các điều kiện bảo hộ nhãn hiệu âm thanh tại Việt Nam.

Bài viết “Một số vấn đề cần hoàn thiện Bộ luật Hình sự qua áp dụng pháp luật đối với các tội phạm về ma túy” của tác giả Ngô Văn Lượng nêu: “Tệ nạn về ma túy là một trong những hiểm họa lớn của xã hội, gây thiệt hại cho sức khỏe, làm suy thoái giống nòi, phẩm giá con người, phá hoại hạnh phúc gia đình, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự an toàn xã hội và an ninh quốc gia. Để ngăn chặn hiểm họa về ma túy, pháp luật hình sự Việt Nam quy định nhiều chế tài xử phạt rất nghiêm khắc. Tuy nhiên, quá trình áp dụng pháp luật để xử lý đối với các tội phạm về ma túy còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc". Bài viết đưa ra một số vấn đề cần hoàn thiện Bộ luật Hình sự qua thực tiễn áp dụng pháp luật đối với các tội phạm về ma túy.

Bài viết “Bảo đảm quyền tiếp cận thông tin trong xét xử vụ án hành chính ở Việt Nam” của tác giả Nguyễn Trung Thành nêu nhận định: “Quyền tiếp cập thông tin trong xét xử vụ án hành chính là quyền của đương sự được tìm kiếm, tiếp nhận, trao đổi, phổ biến thông tin, tài liệu, chứng cứ để bảo vệ quyền của mình. Để bảo đảm quyền tiếp cận thông tin trong xét xử các vụ án hành chính, cần có quy định cụ thể về quyền tiếp cận thông tin của đương sự và trách nhiệm cung cấp thông tin của các chủ thể có liên quan, cơ chế bảo đảm cung cấp thông tin cũng như chế tài xử lý các vi phạm. Bài viết đánh giá thực trạng pháp luật và thực tiễn thực hiện pháp luật về tiếp cận thông tin trong xét xử vụ án hành chính ở Việt Nam và đề xuất giải pháp bảo đảm quyền tiếp cận thông tin trong xét xử vụ án hành chính.

Trong bài viết “Xét xử phúc thẩm vụ án hình sự - một số vướng mắc, bất cập và kiến nghị hoàn thiện”, tác giả Phùng Hoàng và Trương Thu Thảo cho rằng: “Xét xử phúc phẩm là việc Tòa án cấp trên trực tiếp xét xử lại vụ án hoặc xét lại quyết định sơ thẩm mà bản án, quyết định sơ thẩm đối với vụ án đó chưa có hiệu lực pháp luật bị kháng cáo hoặc kháng nghị. Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 thay thế Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003 đã sửa đổi, bổ sung cơ bản những vướng mắc, bất cập, tồn tại, hạn chế. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, thực tiễn áp dụng Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 đã phát sinh những vấn đề cần tiếp tục được nghiên cứu sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện trong thời gian tới.”. Bài viết phân tích một số vướng mắc, bất cập về xét xử phúc thẩm vụ án hình sự và kiến nghị hoàn thiện pháp luật.

Trong bài viết “Một số vấn đề về người chiếm hữu, sử dụng đất không có căn cứ pháp luật”, tác giả Châu Thị Vân nêu: “Người chiếm hữu, sử dụng đất không có căn cứ pháp luật là một loại chủ thể khá phổ biến trong đời sống dân sự Việt Nam.”. Bài viết phân tích, đưa ra khái niệm để nhận diện người chiếm hữu đất không có căn cứ pháp luật, phân tích thực trạng quyền của người chiếm hữu, sử dụng đất không có căn cứ pháp luật; từ đó đề xuất phương hướng hoàn thiện một số quy định pháp luật đất đai của Việt Nam hiện hành.

Trong bài viết “Trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng của cha, mẹ đối với thiệt hại do con chưa thành niên gây ra theo quy định của pháp luật Cộng hòa Pháp và một số gợi ý cho Việt Nam” của các tác giả Huỳnh Thị Nam Hải, Ngô Trần Hiếu Quỳnh và Guillemette Marraud Des Grottes trình bày và phân tích quy định về trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng của cha, mẹ đối với những thiệt hại do con chưa thành niên gây ra theo quy định của pháp luật Pháp và Việt Nam, từ đó góp phần bổ sung thêm góc nhìn đa chiều hơn về vấn đề này.

Trong bài viết “So sánh biện pháp áp giải, dẫn giải trong Bộ luật Tố tụng hình sự Việt Nam với Bộ luật Tố tụng hình sự Liên bang Nga và Cộng hòa Liên bang Đức”, tác giả Đỗ Hoàng Huy viết: “Áp giải, dẫn giải là các biện pháp cưỡng chế quan trọng, nhằm bảo đảm cho các hoạt động tố tụng hình sự diễn ra theo đúng trình tự, thủ tục cũng như các quy định của pháp luật.”. Bài viết tập trung phân tích biện pháp áp giải, dẫn giải được quy định trong Bộ luật Tố tụng hình sự của Liên bang Nga và Cộng hòa Liên bang Đức, qua đó đưa ra những so sánh đối với Bộ luật Tố tụng hình sự Việt Nam nhằm hoàn thiện hơn biện pháp này trong thực tiễn áp dụng pháp luật.

Trên chuyên mục Trao đổi ý kiến, Tạp chí TAND gửi đến bạn đọc bài viết “Nguyễn Văn A phạm tội gì” của tác giả Nguyễn Anh Chung. Bài viết đưa ra một tình huống còn có nhiều quan điểm khác nhau đối với việc xác định tội danh để bạn đọc cùng trao đổi.

Kính mời quý độc giả đón đọc Tạp chí Tòa án nhân dân số 03, kỳ I tháng 02 năm 2023.

* Tạp chí Tòa án nhân dân bản in được phát hành 02 số/tháng (lịch phát hành là vào ngày 10 và 25 hàng tháng). Bạn đọc có nhu cầu đặt mua Tạp chí xin liên hệ bưu điện gần nhất hoặc gọi đến số điện thoại: (024) 39.341.735 để được tư vấn, hỗ trợ.

* Trên Tạp chí in (bắt đầu số 01/2022), Tạp chí Tòa án nhân dân thiết kế thêm mã QR trong trang mục lục, giúp bạn đọc dễ dàng truy cập các bài viết trên Tạp chí Tòa án nhân dân điện tử thông qua việc quét mã QR này bằng máy ảnh của điện thoại thông minh.