Kỹ thuật dịch Nhật - Việt
2020-05-26
Dịch thuật là một công việc đòi hỏi người dịch giả phải tỉ mỉ trong từng bước từ tìm thông tin đến tra từ, đến công đoạn chỉnh sửa với mục đích đam lại một bản dịch hay. Dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt là quá trình mà người dịch vận dụng kiến thức ngôn ngữ và linh hoạt trong kỹ năng.
Kết thúc series Kỹ năng dịch thô chúng ta đi đến bước tiếp theo chính là dịch tinh. Vậy mục đích của bước dịch này là gì? Và nó ảnh hưởng thế nào đến bản dịch?
Khác với việc chỉ nắm bắt ý chính và diễn đạt nó thành lời văn của bước dịch thô, dịch tinh là thao tác nhằm nâng chất lượng bản dịch lên cao hơn bằng việc xem lại các chỗ chưa hiểu, dịch thừa, dịch thiếu, sắp xếp lại câu, v.v…, làm cho bản dịch chau chuốt và hay hơn.
Trong quá trình dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt, người dịch sẽ phải phân tích câu, tra cứu, hay tìm chiến lược dịch phù hợp, và đương nhiên sẽ có những điểm mà người dịch không nhận ra hoặc chưa hiểu rõ. Vì thế, bước dịch tinh này là bước để người dịch có thể giải quyết điền này.
Cũng như dịch thô, dịch tinh cũng có nhiều bước và nhiều điều cần chú ý
1. Sử dụng từ ngữ phổ thông
Khi bắt tay vào dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt, sau bước dịch thô chúng ta ắt hẳn đã mường tượng được câu dịch phải dịch như thế nào. Và việc hạn chế sử dụng những từ tối nghĩa, khó hiểu để đưa vào bài dịch là vô cùng quan trọng, khi dịch chúng ta phải luôn nghĩ đến từ ngữ và tùy vào ngữ cảnh mà chọn từ phổ thông để diễn đạt cho người đọc dễ hiểu.
Ví dụ 1:
ヘルパーさんは本当の家族のつもりでお年寄りの世話をしているといっていた。
- Phân tích: ở câu trên chúng ta nhận thấy ngữ pháp つもりで mang ý nghĩa “ xem như là/ co như đã/ mang cảm xúc là” nên tùy vào ngữ cảnh mà chúng ta sẽ dịch.
- Vì đây là câu nói nói thông thường nên chúng ta cần sử dụng những ngôn ngữ dễ hiểu.
- “ Người giúp việc đã nói rằng chị ấy đang chăm sóc người già, xem họ như người trong gia đình thật sự vậy”
Ví dụ 2:
[以下「乙」という。）は、別添の雇用条件書に記載された内容に従い 雇用契約を締結する
- Phân tích: đây là một câu trong hợp đồng nên chúng ta không nên sử dụng các từ ngữ thông thường mà phải sử dụng các từ ngữ thiên về âm Hán- Việt để câu dịch được trang trọng hơn.
- Bên B đồng ý ký kết hợp đồng lao động này với các điều khoản ghi trong bản mục điều kiện lao động và điều kiện thực tập kĩ năng.
Thế nhưng, chúng ta cũng cần lưu ý. Đối với những bản dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt có cách hành văn, từ ngữ quá chuyên môn, quá khó, những từ người dịch không thường gặp thì chúng ta tuyệt đối không được “tự chế” bản dịch, lúc này, người dịch phải tìm hiểu và chỉnh sửa để bản dịch quy về những từ ngữ thông dụng nhất, dễ hiểu nhất.
2. Tìm trọng điểm
Khi dịch thô trong dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt, đôi khi chúng ta sẽ không tìm được nội dung mà câu văn đang muốn đề cập đến. Những lúc thế này, chúng ta phải tìm từ khóa để nấm được vấn đề. Những từ khóa này thường được lặp lại nhiều lần trong câu hoặc đoạn văn bản. Đôi khi những từ khóa này rất dễ tìm, nó sẽ là chủ ngữ của câu, trong tiếng Nhật sẽ đứng trước các trợ từ は、が.
Còn một phương pháp khác đó là chúng ta hãy tạm thời bỏ qua câu đó và tiếp tục phân tích, tra từ, dịch thô những câu tiếp theo. Khi đã dần hiểu được nội dung của bài dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt, chúng ta sẽ quay lại những câu chưa dịch để dịch lại lần nữa.
Ví dụ 3:
その点、フリーツアーは自分で往復の交通手段と宿泊先が決められているだけで、それ以外は自由=フリーだ。目的地での行動を自由に決めて、移動に必要な鉄道やバスなどの切符もいっしょに申し込むことができる。ただ、フリーツアーでも注意しなければならない点がある。一度ツアー料金を払ってしまったら、往復の飛行機やホテルは変えられないし、キャンセルする場合は出発日の3週間も前からキャンセル料を取られてしまう自分なりの計画をきちんと立てて、自由な旅を楽しもう。
- Phân tích: chúng ta thấy từ フリーツアー [tour tự do] xuất hiện khá nhiều nên đây sẽ từ khóa cho toàn đoạn này. Nội dung chính của đoạn này chủ yếu sẽ xoay quanh việc du lịch tự do với những từ liên quan như 自由 [ tự do], 自分 [ tự mình], và những từ liên quan đến du lịch như旅行 [ du lịch], ガイド [ hướng dẫn viên du lịch], 目的地 [ địa điểm đến],..
- Sau khi xác định được trọng điểm của đoạn văn, chúng ta tiến hành bước dịch thô, và cần chú ý thứ tự dịch câu văn để sao cho trôi chảy, dễ hiểu [ tham khảo Kỳ 10: Kỹ năng dịch thô phần 4]
- Từ đó, chúng ta có thể dịch đoạn trên như sau:
“ Về điểm này, tour du lịch tự do là tự mình quyết định phương tiện đi lại và nơi ở trọ, ngoài ra free = tự do. Có thể tự do quyết định hoạt động tại điểm đến, có thể đăng ký chung xe lửa hay xe buýt cho việc di chuyển. Tuy nhiên, dù là tour du lịch tự do cũng có một số điểm cần chú ý. Một khi đã trả tiền phí của tour rồi thì không t hể thay đổi máy bay khứ hồi hay khách sạn, và trường hợp hủy bỏ cũng sẽ mất phí hủy bỏ trước ngày xuất phát 3 tuần. Hãy tự mình lập kế hoạch cẩn thận và tận hưởng chuyến du lịch tự do.”
Việc dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt đòi hỏi dịch giả phải nắm được trọng tâm để khi dịch không bị lúng túng. Nếu đoạn văn quá dài, hãy tiếng hành dịch thô trước, sau đó tách ra từng câu để phân tích.
Dịch tinh là bước vô cùng quan trọng để người dịch chỉnh sửa, trau chuốt lại bài dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt của mình trước khi nộp bài đến khách hàng/công ty biên dịch/người check, v.v… Vì thế, người dịch nên dành thời gian để tìm hiểu và thực hành các kỹ năng dịch của mình để có thể hoàn thành được một bài dịch tốt.
Green Sun Linguist Team
[Còn tiếp]
Kỳ 15: Kỹ năng dịch thô phần 9
Kỳ 17: Kỹ năng dịch tinh phần 2
Phần mềm dịch tiếng Nhật là công cụ hỗ trợ hiệu quả cho người học trên con đường chinh phục ngôn ngữ phức tạp này. Vậy bạn đã biết phần mềm dịch tiếng Nhật nào tốt? Đâu là công cụ dịch tiếng Nhật được sử dụng phổ biến nhất hiện nay? Hãy cùng Thanh Giang “điểm danh” TOP phần mềm dịch tiếng Nhật CHUẨN và thông dụng nhất hiện nay nhé!
“Điểm cộng” của phần mềm dịch tiếng Nhật
Nếu như trước đây, để dịch tiếng Nhật hay các loại ngôn ngữ khác, bạn phải sử dụng đến từ điển. Tuy nhiên hiện nay, bạn có thể tra khảo từ đơn giản hơn với các phần mềm dịch tiếng Nhật. Công cụ thông minh này giúp bạn tra từ tiếng Nhật sang tiếng Việt hiệu quả với các ưu điểm dưới đây:
- Dịch số lượng lớn text cùng một lúc
- Tự động chuyển ngữ
- Giao diện đơn giản, thân thiện với người dùng
Các app dịch tiếng Nhật ngày càng được hỗ trợ nhiều tính năng vượt trội như dịch tiếng Nhật bằng hình ảnh hay phần mềm dịch tiếng Nhật bằng camera, giọng nói…
Xem thêm: Từ điển Việt Nhật - Ứng dụng từ điển Việt Nhật tốt nhất
TOP phần mềm dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt tốt nhất hiện nay
Những năm gần đây, nhu cầu học tiếng Nhật ngày càng tăng cao. Ngôn ngữ này ngày càng trở lên phổ biến với nhu cầu học lớn. Trong đó phải kể đến sự phát triển của du học – XKLĐ Nhật Bản. Ngoài ra, tiếng Nhật cũng đang là ngôn ngữ đem đến cơ hội việc làm lớn cho lao động trong nước.
Với những người học tiếng Nhật, phần mềm dịch tiếng Nhật là công cụ “cần có”, để việc học tiện lợi và hiệu quả hơn. Vậy phần mềm dịch tiếng Nhật CHUẨN nhất là gì?
Google Translate
Đây được xem là phần mềm dịch tiếng Nhật tốt nhất thời điểm hiện tại. Google Translate cũng là công cụ dịch ngôn ngữ được sử dụng phổ biến hiện nay. Công cụ này hỗ trợ đến 103 ngôn ngữ, trong đó có cả tiếng Nhật, hỗ trợ tốt nhất cho người học ngôn ngữ và học tiếng Nhật nói riêng.
Phần mềm dịch tiếng Nhật Google Translate cho phép bạn tra cứu nghĩa của một từ, cụm từ, câu và đoạn văn một cách nhanh chóng và hiệu quả. Bạn có thể nhập liệu bằng nhiều cách như gõ ký tự, chụp ảnh hay copy, ghi âm…là công cụ dịch tiếng Nhật được đánh giá cao về tính tiện dụng.
Thêm một “điểm cộng” cho Google Translate là giao diện được thiết kế rất đơn giản, giúp người dùng dễ dàng thao tác, được đánh giá cao về tính thân thiện với người dùng.
Tuy nhiên, do hỗ trợ trên nhiều nền tảng ngôn ngữ khác nhau nên công cụ dịch Google Translate được nhận xét là chỉ dừng ở mức “có thể đọc”, giúp bạn hiểu đại khái ý chính mà văn bản gốc muốn thể hiện. Trong quá trình dịch, trang sẽ lược bỏ một số phần tử nhỏ trong câu, cũng như không thể dịch chính xác nghĩa của từ tiếng Nhật đặc biệt.
Rapidict
Rapidict là phần mềm dịch tiếng Nhật cho Android được sử dụng khá phổ biến. Ưu điểm của công cụ này là hoàn toàn miễn phí, không quảng cáo, dung lượng nhẹ và rất dễ sử dụng.
Bên cạnh tiếng Nhật thì Rapidict cũng hỗ trợ nhiều loại ngôn ngữ khác nhau như tiếng Anh, Nga, Pháp, tiếng Trung…rất tiện ích với những người cần sử dụng nhiều loại ngôn ngữ. Thêm đó, Rapidict cũng bổ sung những từ vựng chuyên ngành, giúp bạn dịch sát nghĩa và chính xác hơn.
xKanji+
Nếu bạn đang tìm kiếm một công cụ dịch Kanji thì xKanji+ là chọn lựa tối ưu nhất. Đây là sản phẩm của nhóm xLab, hỗ trợ tốt cho việc học tiếng Nhật nói chung và Kanji nói riêng.
Công cụ này sử dụng bộ từ điển Kanji riêng biệt nên trong nhiều trường hợp, sẽ có sự khác biệt thú vị khi tra từ, đầy đủ các âm on và âm kun. Thêm đó, phần mềm dịch tiếng Nhật này còn có tính năng nhận diện chữ viết tay và nhận diện hình ảnh, đáp ứng tốt nhu cầu tra từ Kanji của người dùng.
Nicetranslator.com
Đây là phần mềm dịch văn bản tiếng Nhật tốt nhất, hỗ trợ dịch thuật nhanh chóng và trực quan. Nicetranslator.com cũng là website học tiếng Nhật được nhiều bạn trẻ yêu thích.
Kênh tra cứu này tích hợp hơn 50 ngôn ngữ trên thế giới, giúp người dùng tra nghĩa của từ và dịch đoạn văn tiếng Nhật một cách hiệu quả.
Không giống với những phần mềm dịch văn bản tiếng Nhật khác, Nicetranslator.com không giới hạn số từ hay ký tự khi nhập liệu. Điều này giúp người dùng dịch văn bản nhanh hơn, tiết kiệm thời gian hiệu quả vì không phải chia nhỏ đoạn văn khi dịch.
Phần mềm dịch tiếng Nhật Nicetranslator.com hoạt động dựa trên bộ máy dịch của Google, xong thiết kế đơn giản hơn, từ đó, giúp người dùng thao tác dễ dàng hơn. Theo đó, bạn chỉ cần chọn ngôn ngữ đích tại mục Translate into, sau đó nhập liệu văn bản cần dịch. Lúc này, mục Translate from sẽ tự hiển thị ngôn ngữ nguồn nhập muốn thể hiện . Sau khoảng thời gian chưa đến 3 giây, bạn đã nhận ngay bản dịch phù hợp với văn bản nhập liệu.
SDL FreeTranslation
SDL FreeTranslation là phần mềm dịch tiếng Nhật nhanh và chuyên dụng, dành cho những người cần dịch văn bản chuyên ngành. Công cụ này cũng được đánh giá là một trong các trang web dịch văn bản tốt nhất hiện nay.
Do được liên kết với nhiều dự án dịch thuật quy mô lớn, SDL FreeTranslation có thể dịch văn bản với độ chính xác cao. Bên cạnh tiếng Nhật thì phần mềm này còn có thể hỗ trợ dịch khoảng 64 loại ngôn ngữ khác nhau.
Ứng dụng dịch tiếng Nhật này cung cấp cho người sử dụng 2 chế độ dịch là máy dịch và người dịch. Khi sử dụng cơ chế máy dịch, tốc độ chuyển đổi ngôn ngữ nhanh và quy trình thực hiện đơn giản. Bạn chỉ cần copy đoạn văn bản cần dịch vào phần nhập liệu.
Nếu sử dụng chế độ người dịch, bạn sẽ phải chờ lâu hơn. Tuy nhiên, bản dịch sẽ có mức độ cao và chính xác hơn nhiều.
Worldlingo
Worldlingo là website dịch tiếng Nhật online miễn phí được đánh giá cao về độ chính xác của văn bản dịch. Thông thường, nếu độ chính xác của các phần mềm dịch tiếng Nhật chỉ nằm dưới 50% thì với Worldlingo, mức độ chính xác của văn bản đạt tới 75%. Vì thế, bạn có thể hoàn toàn yên tâm khi sử dụng công cụ này.
Đặc biệt, ứng dụng này có khả năng nhận dạng 141 ngôn ngữ khác nhau trên thế giới với tính năng nhập liệu đa dạng. Bên cạnh copy, ghi âm dữ liệu hay chụp ảnh… Worldlingo còn cho phép bạn chèn cả tệp văn bản vào mục Select Document[s] để quá trình dịch thuật diễn ra nhanh chóng.
Phần mềm dịch tiếng Nhật online này gần như không giới hạn ký tự nhập, do số ký tự cho phép lên đến 20.000 từ. “Điểm cộng” này khiến nhiều người dùng yêu thích và chọn lựa Worldlingo để dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt.
Xem thêm: Chuyển đổi bàn phím tiếng Nhật, cách gõ tiếng Nhật trên PC Mobile
App dịch tiếng Nhật - Ứng dụng dịch tiếng Nhật trên điện thoại phổ biến
Không chỉ hỗ trợ dịch tiếng Nhật trên máy tính, bạn cũng có thể tải phần mềm dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt và sử dụng trên điện thoại với sự hỗ trợ của các app dịch tiếng Nhật. Các công cụ này hỗ trợ tối ưu và đem đến tính tiện ích cho người dùng. Trong đó, các phần mềm dịch tiếng Nhật ra tiếng Việt trên điện thoại được sử dụng phổ biến là:
Mazii
Mazii là phần mềm dịch tiếng Nhật tốt nhất hiện nay. Tuy được thiết kế giao diện đơn giản xong Mazii lại đem đến kết quả dịch chính xác nhất cho người dùng.
Công cụ này tích hợp đến hơ 250.000 từ Nhật Việt và hơn 75.000 cụm từ Việt Nhật cùng rất nhiều cấu trúc ngữ pháp cơ bản hay được sử dụng. Phần mềm dịch tiếng Nhật Mazii là chọn lựa tốt nhất cho những người mới bắt đầu học tiếng Nhật.
Jdict
Cùng với Mazii, Jdict cũng là phần mềm dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt được sử dụng phổ biến hiện nay. Jdict được xem là công cụ không thể thiếu của người học tiếng Nhật.
Đặc biệt, Jdict cho phép người dùng tra cứu bằng việc viết cảm ứng lên màn hình, tự nhận diện mặt chữ Kanji và trả lại kết quả tương ứng. Đây cũng là “điểm cộng” của Jdict so với các phần mềm dịch tiếng Nhật bằng camera hay hình ảnh khác.
Thêm đó, ứng dụng này còn hiển thị nghĩa gốc Hán Việt, giúp người dùng tra cứu từ, cụm từ tiếng Nhật chuẩn nhất.
JaviDic 2010
Đây cũng là một trong các phần mềm dịch tiếng Nhật được sử dụng phổ biến hiện nay. “Điểm cộng” của công cụ này là tính năng dịch ngôn ngữ đa dạng và có thể sử dụng cho nhiều lĩnh vực khác nhau của đời sống.
Phần mềm dịch tiếng Nhật JaviDic 2010 hỗ trợ phiên dịch hai ngôn ngữ, đó là: Nhật – Anh và Anh – Nhật. Ứng dụng hỗ trợ tra từ theo bộ trong trường hợp không thể tìm được âm đọc On hay Kun.
Akebi
Đây là app từ điển lớn – phần mềm dịch tiếng Nhật chính xác và có cả ví dụ cụ thể, giúp người dùng tra cứu và ghi nhớ từ tiếng Nhật hiệu quả hơn.
Akebi tích hợp tính năng “Show Words with this Kanji”. Khi bạn tra một từ kanji, nó sẽ hiện ra một cả một “list”, các từ khác sử dụng chữ kanji đó như một bộ phận cấu thành, giống như kiểu mindmap.
Điều này giúp bạn ghi nhớ từ hiệu quả hơn. Bạn có thể tự liên hệ, liên tưởng rộng hơn khi tra từ Kanji. Thêm đó, ứng dụng này còn có chức năng giải nghĩa từ Kanji và mức độ thông dụng của từ xem từ này được sử dụng trong trường hợp này, nghĩa là gì, viết như thế nào hay thường đi kèm với từ nào…
Giao diện của Akebi được thiết kế đẹp, trực quan, kết hợp với hệ thống database phong phú và đầy đủ. Thêm một điểm cộng là công cụ này sử dụng miễn phí và hoàn toàn không chứa quảng cáo, giúp việc học và tra cứu được liền mạch.
Ankidroid
Ankidroid là một phần mềm học qua flashcard trên máy tính rất nổi tiếng và có một cộng đồng tạo flashcard đông đảo.
Ngày nay, ứng dụng này được thiết kế trên nền tảng di động với cái tên Ankidroid. Đây là phần mềm dịch tiếng Nhật cho Android tốt nhất thời điểm hiện tại. Với Ankidroid, bạn có thể download các tập flashcard đã được biên soạn sẵn ở đây. Sau khi import, bạn có thể sử dụng Anki để học tiếng Nhật qua flashcard mọi lúc mọi nơi, là công cụ học hiệu quả và mang tính tiện ích cao.
Thêm đó, ứng dụng dịch thuật tiếng Nhật này còn lặp lại các từ khó ở tần suất cao, giúp bạn ghi nhớ từ mới. Nói chung đã học tiếng Nhật thì tất nhiên sẽ phải dùng đến flashcard, mà cách dễ dàng và thuận tiện nhất, giúp tranh thủ nhiều thời gian học thì không gì tốt bằng Anki.
Nếu bạn muốn đi du học Nhật Bản thì việc học thật tốt tiếng Nhật sẽ giúp cho bạn dễ dàng thích nghi với cuộc sống bên Nhật, hỗ trợ bạn trong việc học tập cũng như tạo dựng mối quan hệ và công việc sau này.
Trên đây, Thanh Giang vừa chia sẻ các phần mềm hỗ trợ dịch tiếng Nhật tốt nhất hiện nay. Nếu bạn đang muốn tìm công cụ dịch tiếng Nhật hiệu quả, hãy tham khảo các phần mềm liệt kê trên để chọn lựa cho mình một công cụ hiệu quả nhé!