Có đúng lập trình là nghề có nhu cầu cao nhất trên thế giới không? Lập trình viên là gì? Bạn cần học bao nhiêu năm để trở thành một lập trình viên? Vào trường đại học, cao đẳng nào để trở thành lập trình viên? Tất cả những câu hỏi đó sẽ được VnSkills Academy giải đáp ngay dưới đây. Bắt đầu ngay nhé!
Lập trình viên là gì?
Lập trình bắt nguồn từ thế kỷ 19, và cho đến giữa thế kỷ 20, khi công nghệ thông tin phát triển vượt bậc, việc lập trình tạo ra các trang web, ứng dụng được coi là một nhu cầu thiết yếu.
Lập trình viên là người tạo ra mã nguồn cho một chương trình. Chương trình đó có thể là hệ điều hành máy tính, trò chơi điện tử, ứng dụng web, di động hoặc thậm chí là thuật toán hoạt động cho máy giặt, lò vi sóng,… Mã chương trình được viết bằng một ngôn ngữ lập trình đặc biệt. Ngày nay có hàng trăm ngôn ngữ lập trình, nhưng phổ biến nhất là Java, Python, PHP, C#, JavaScript, C, C++, Objective-C, Swift.
Việc lựa chọn ngôn ngữ lập trình nào để học phụ thuộc vào lĩnh vực cụ thể mà bạn sẽ theo đuổi trong tương lai [làm game, ứng dụng cho web hay chương trình cho máy chủ] và khả năng của bản thân. Một lập trình viên chuyên nghiệp cần biết sử dụng từ 2-4 ngôn ngữ khác nhau.
Ngày nay, nghề lập trình viên đang phổ biến và có nhu cầu lớn. Năm 2021, có 18,2 triệu Developer trên toàn thế giới và 450.000 Developer tại Việt Nam
Chuyên ngành lập trình viên là gì?
Bạn không nên đánh đồng lập trình viên với “chuyên gia IT”. Hơn 50 ngành nghề và vị trí khác nhau được ẩn dưới cái tên chung “Chuyên gia CNTT” . Ví dụ: UI designer [nhà phát triển giao diện], account manager [chuyên gia hỗ trợ kỹ thuật], system administrator [kỹ sư tự động hóa quy trình CNTT], quản lý dự án CNTT đều là dân IT chứ không riêng gì lập trình viên.
Tóm lại thì lập trình viên chỉ là một chuyên ngành nhỏ trong IT. Tuy nhiên, bạn có thể tham gia vào bất kỳ ngành nghề CNTT nào thông qua việc đào tạo lập trình viên.
Theo chuyên môn, các lập trình viên được chia thành lập trình viên hệ thống, ứng dụng và web. Các lập trình viên ứng dụng tham gia viết các chương trình và ứng dụng khác nhau: trò chơi [ví dụ như Angry Birds], ứng dụng văn phòng [ví dụ: Microsoft Office Word], v.v. Các lập trình viên hệ thống tham gia vào việc tạo ra các hệ điều hành [ví dụ: Android hoặc iOS]. Các nhà lập trình web phát triển các trang Internet và các chương trình hỗ trợ hoạt động của các trang này.
Trên các trang web việc làm, bạn sẽ thấy sự phân chia lập trình viên theo ngôn ngữ họ làm việc: lập trình viên C++, lập trình viên JS, lập trình viên PHP,… và theo loại nhiệm vụ họ thực hiện: lập trình viên cơ sở dữ liệu, lập trình viên front-end/back-end, lập trình di động/máy tính để bàn, lập trình viên 1C, lập trình viên Bitrix, nhà phát triển trò chơi, kiến trúc sư phần mềm, kỹ sư hệ thống, v.v.
Ưu và nhược điểm nghề lập trình
Ưu điểm
- Lương cao. Mức lương trung bình của một lập trình viên có trình độ cao là 70-100 triệu/tháng.
- Nhu cầu. Cơ hội nghề nghiệp cho các lập trình viên đang phát triển do xu hướng số hóa tất cả các lĩnh vực của đời sống: Giáo dục trực tuyến, chăm sóc y tế từ xa, Internet vạn vật [IoT], thậm chí cả nông nghiệp không thể thiếu các chuyên gia CNTT.
- Công việc đa dạng: Công việc của một Developer đó là viết mã, kiểm tra lỗ hổng, viết lại mã. Tuy nhiên, kết quả cuối cùng của mã hóa là một chương trình hoạt động với các mục đích khác nhau. Một số lập trình viên tạo ra trò chơi. Những người khác lập trình robot. Vẫn còn những người khác tạo ra một ứng dụng hữu ích cho Android hay một công cụ đặt vé máy bay. Rất đa dạng phải không nào?
- Khả năng làm việc linh hoạt từ xa: Coder không cần áp dụng các quy tắc nghiêm ngặt của văn phòng. Để duy trì sự sáng tạo và hiệu suất, họ được phép làm việc tại nhà, đến cơ quan muộn hơn. Và, nếu bạn chưa biết, những môi trường làm việc lý tưởng nhất luôn thuộc về các công ty CNTT như Google, Facebook hay Microsoft.
- Làm việc không biên giới. Không có ranh giới địa lý cho lập trình. Thứ nhất, nhiều Developer làm việc từ xa trong các dự án nước ngoài. Thứ hai, một Lập trình viên biết Tiếng Anh xin việc ở nước ngoài sẽ dễ dàng hơn nhiều so với các ngành khác, chẳng hạn như một kế toán viên, luật sư hoặc kỹ sư dân sự. Bởi họ sẽ phải nghiên cứu các đặc thù của nghề nghiệp trong một quốc gia cụ thể.
Nhược điểm
- Lối sống ít vận động. Nếu không hoạt động thể chất sau giờ làm việc, một lập trình viên có nguy cơ chi phần lớn tiền lương của mình cho bác sĩ. Thị lực và hệ thống cơ xương sẽ bị ảnh hưởng đặc biệt.
- Sự lỗi thời nhanh chóng của kiến thức. Một lập trình viên cần phải không ngừng học hỏi. Lập trình đang phát triển nhanh chóng. Do đó, Developer phải đọc các tạp chí chuyên ngành và tài nguyên Internet, học được kiến thức mới và nhận chứng chỉ trong các khóa học. Nếu không, khả năng cạnh tranh của bạn sẽ giảm xuống.
Học ở đâu để trở thành một lập trình viên?
Để trở thành một Developer, bạn có thể đi theo ba cách:
- Học Đại học với khối ngành “Công nghệ thông tin [IT]”.
- Tìm hiểu các khóa học lập trình tại các trung tâm
- Tự học tại nhà
Đặc thù trong ngành lập trình đó là bằng cấp không được đánh giá cao bằng những kỹ năng và kinh nghiệm thực tế. Nhà tuyển dụng sẽ đưa ra một bài kiểm tra về lập trình và dựa trên kết quả đó để quyết định tuyển hay không tuyển bạn. Đó là lý do tại sao bạn có thể học lập trình tại nhà với sự trợ giúp của sách, các khóa học trực tuyến và tự tạo ra các chương trình nhỏ.
Bạn có thể tự lựa chọn phương án học phù hợp với bản thân mình. Nhưng trước đó, cần đặt ra câu hỏi “Tôi có đủ siêng năng để học và cạnh tranh được với những người đến từ trung tâm hay trường đại học không?” .
Lập trình viên làm việc ở đâu
- Các công ty phần mềm [FPT Software, Tập đoàn CMC, TMA Solutions, Tinh Vân Group, Groove Technology, Glass Egg Digital Media,…]
- Bộ phận CNTT của các tổ chức [Ngân hàng, Giáo dục, Y tế,…]
- Các công ty xây dựng hệ thống [Croc, Softline, Technoserve, Lanit, AI – Teko]
Cơ hội nghề nghiệp của lập trình viên
Do sự phát triển nhanh chóng của lĩnh vực CNTT và sự thiếu hụt nhân lực trong lĩnh vực lập trình, bạn có thể bắt đầu làm việc với tư cách là một Developer khi vẫn còn đang theo học. Từ năm thứ 2 hoặc thứ 3, bạn có thể nhận công việc với tư cách là lập trình viên cơ sở và bắt đầu tiến lên nấc thang sự nghiệp. Và đồng thời để nhận được một mức lương part-time xứng đáng cho một sinh viên khoảng 5 – 8 triệu đồng.
Bạn có thể tự phân loại bản thân theo thời gian làm việc như:
- Sáu tháng đến một năm trải nghiệm thực tế: Lập trình viên mới bắt đầu / cấp thấp
- 1-3 năm tiếp theo bạn: Lập trình viên trung cấp
- 4-6 năm kinh nghiệm: Lập trình viên cấp cao
Nhưng nếu bạn đủ năng động và ham học hỏi hơn thì sẽ thành thạo tất cả các kỹ năng của Developer cấp cao trong 3 năm.
Ngoài chuyên môn sâu về lập trình, một Coder có thể chuyển sang các lĩnh vực liên quan trong một công ty CNTT – thiết kế, tiếp thị, phân tích, quản lý. Một lập trình viên có thể trở thành kiến trúc sư phần mềm, kỹ sư devops, quản lý dự án CNTT nếu bạn quan tâm đến nó và có những năng lực cần thiết. Ví dụ, để làm việc với tư cách là người quản lý, bạn sẽ cần có kỹ năng giao tiếp, sự chủ động, khả năng lãnh đạo nhóm và kiểm soát các quy trình kinh doanh.
Mức lương của lập trình viên
Mức lương của một lập trình viên phụ thuộc trực tiếp vào chuyên môn và trình độ. Các vị trí được trả lương thấp nhất là các nhà phát triển cơ sở. Những người được trả lương cao nhất trên thị trường lao động là kiến trúc sư phần mềm và kỹ sư hệ thống, những người chịu trách nhiệm về toàn bộ sản phẩm hoặc dự án. Do đó, mức lương cho các lập trình viên full-time có thể rất rộng, từ 10 – 200 triệu.
Nhu cầu thị trường đối với nghề lập trình viên
Hiện nay ngành CNTT nói chung và lập trình nói riêng đang ở đỉnh cao của nhu cầu. Họ cạnh tranh gay gắt để dành về cho mình các chuyên gia có trình độ. Trong 5 năm tới, giới lập trình viên sẽ có cuộc sống sung túc, lương cao, bởi nhân sự trẻ sẽ bớt đi một chút. Sẽ đến một giai đoạn lỗ hổng do nhân khẩu học vì tỷ lệ sinh thấp vào đầu những năm 2000.
Nhưng thị trường CNTT phải đối mặt với một số thách thức. Developer hiện nay được cung cấp bởi hầu hết các trường cao đẳng và đại học. Sau khi thiếu hụt, thị trường có thể “bão hòa” với các Coder chuyên nghiệp và mức lương của họ sẽ giảm.
Thứ hai, có những quốc gia, đặc biệt là Ấn Độ, nơi giáo dục CNTT đang phát triển với tốc độ cực nhanh. Và đến một lúc nào đó, dịch vụ lập trình sẽ bão hòa thị trường thế giới, như hiện nay đã xảy ra với hàng hóa sản xuất tại Trung Quốc. Sẽ rất khó để cạnh tranh với các lập trình viên Ấn Độ về giá cả.
Một Developer tương lai nên nhận thức được những rủi ro này. Tuy nhiên, như trong bất kỳ ngành nghề nào, chỉ cần bạn đủ giỏi thì sẽ không lo thất nghiệp.
Chúng mình mong rằng, bài viết trên đây đã giúp bạn có được cái nhìn rõ nét hơn về nghề lập trình viên: Nó là gì? Cần học gì, ở đâu? Lương có cao không và cơ hội nghề nghiệp như thế nào. Cuối cùng, chúc bạn sẽ sớm tìm được một hướng đi phù hợp cho bản thân mình nhé!
Lập trình viên công nghệ thông tin là gì?
Lập trình viên [tiếng anh là Programmer] hay còn được gọi là Nhà phát triển [Developer – viết tắt là DEV]. Đây là người sử dụng các ngôn ngữ lập trình để viết, sửa lỗi và cho chạy các đoạn mã nhằm tạo ra các phần mềm, ứng dụng có thể hoạt động trên các thiết bị điện thoại di động, máy tính,...
Ngành công nghệ thông tin phải học những môn gì?
Ngành công nghệ thông tin đào tạo học những môn gì?.
Khoa học máy tính..
Mạng máy tính và truyền thông..
Kỹ thuật máy tính..
Hệ thống thông tin..
Công nghệ phần mềm..
An ninh thông tin mạng..
Phát triển ứng dụng web..
Đồ họa máy tính..
Muốn trở thành lập trình viên thì học ngành gì?
Ngành công nghệ thông tin. Công nghệ thông tin là ngành thích hợp nhất để học và trở thành Coder. Ngành này học chuyên sâu về cách để tạo ra phần mềm và tìm hiểu công việc của 1 lập trình viên.
Lập trình viên là làm những gì?
Lập trình viên [Developer] được hiểu là những kỹ sư phần mềm, những người thiết kế, xây dựng và bảo trì các chương trình máy tính [phần mềm]. Có thể ví lập trình viên như một người chỉ huy dàn nhạc [các đoạn mã lập trình] để sáng tạo ra một bản nhạc hoàn hảo [phần mềm máy tính].