Kết cấu chịu lực là gì
Tường chịu lực hiểu một cách đơn giản là bộ phận kết cấu thay công việc của cột chịu lực và thông qua dầm truyền xuống móng. Vậy kết cấu tường chịu lực là gì? Ưu và nhược điểm của các loại kết cấu tường ra sao? Kiến Trúc Xây Dựng 5S mời bạn tham khảo bài viết sau đây Show
1. Kết cấu tường chịu lực là gì?Kết cấu của tường chịu lực là kết cấu chịu được tải trọng theo phương thẳng đứng, momen xoắn (độ vặn của ngôi nhà), lực xô ngang do tác động của gió. Sơ đồ kết cấu chịu lực giống như cột nhưng thay đổi về tiết diện và phương làm việc. Tường chịu lực làm bằng chất liệu gạch truyền thống chỉ sử dụng cho nhà cấp 4 hoặc nhà 1 trệt, 1 lầu và không gian có 2 nhịp nhỏ. Ngày nay, người ta ưu tiên làm bằng chất liệu bê tông cốp thép để dễ thi công, sửa chữa. Kết cấu tường chịu lực được ứng dụng rộng rãi trong kiến trúc hiện đại. Dựa theo sự làm việc của từng loại tường mà chia ra làm 2 loại tường: Chịu lực một phương và chịu lực hai phương. Xem thêm: Cách phân biệt dầm chính và dầm phụ đơn giản Xem thêm: Giới thiệu các bộ phận cấu tạo nhà dân dụng 2. Ưu và nhược điểm của tường chịu lựcTường chịu lực một phương bao gồm tường phương dọc hoặc phương ngang. Tường chịu lực hai phương gồm phương ngang và phương dọc. Về cơ bản ưu và nhược điểm của hai loại tường chịu lực gần giống nhau. Ưu điểm tường chịu lực
Tường chịu lực theo phương ngang Nhược điểm tường chịu lực
Tường chịu lực theo phương dọc 3. Ứng dụng của tường chịu lựcTường chịu lực được sử dụng phổ biến trong các công trình chung cư, văn phòng và các không gian làm việc lớn. Tuy nhiên, hạn chế trong nhà dân dụng vì khó thực hiện và yêu cầu thi công có kinh nghiệm lâu năm. Xem thêm: Giải pháp xử lý chống thấm tường chung cư nhanh gọn và hiệu quả nhất!! Hy vọng với những chia sẻ của Kiến Trúc Xây Dựng 5S về kết cấu tường chịu lực sẽ giúp bạn hiểu rõ thêm về bộ phận chịu tải trọng cho ngôi nhà. Vậy còn các phần chịu lực khác của ngôi nhà như thế nào? Hẹn gặp bạn ở những bài viết tiếp theo.
Tại TPHCM có rất nhiều nhà "ổ chuột", diện tích nhỏ, ngập nước, xây gạch tạm kém an toàn, chưa pháp lý giấy tờ, phần lớn là gồm 1 tầng trệt và 1 gác gỗ. Thế nhưng, khi người dân xin sửa chữa, cải tạo thì UBND phường chỉ cho nâng nền, nâng gác, nâng mái (vì xin giấy phép xây dựng cực kỳ khó khăn và thậm chí không được, hoặc mất nhiều đất). Những căn nhà này phần lớn trước đây do người dân xây dựng tạm, đặt gạch xây thẳng trên nền tự nhiên, chất lượng rất kém. Vì vậy nếu chỉ nâng gác, nâng mái lên cao 1,0m thì làm cho nhà càng kém an toàn hơn. Có những nhà chỉ xây tường 100, xây cao gần 6,0m, độ nghiêng đỉnh tường hơn 10cm, lại còn chịu cả sàn bằng tấm cemboard, rất nguy hiểm. Bản thân tôi là kỹ sư kết cấu xây dựng, còn là đại biểu HĐND, thấy nhiều tình huống này của những bà con địa phương, căn cứ theo Điểm g, Điểm h, Điều 89 Luật Xây dựng năm 2014 về trường hợp miễn xin giấy phép, tôi tư vấn cho chủ nhà khi sửa chữa cải tạo thì đổ bê tông cốt thép 4 cột tại 4 góc trong nhà gia cố 4 bức tường lại. Tại vị trí lấp sàn mới, đổ bê tông cốt thép 4 cây dầm trên đầu 4 cây cột để vừa gia cố bức tường, vừa làm khung đỡ hệ chịu lực của sàn mới. Như thế sẽ bảo đảm an toàn cho công trình, đồng thời thực hiện đúng quy định của pháp luật. Tuy nhiên, UBND phường và ngay cả UBND Quận không đồng ý cách làm này, cho rằng việc làm này đã thay đổi kết cấu chịu lực, vi phạm pháp luật. Điểm g, h Điều 89 quy định như sau: “g) Công trình sửa chữa, cải tạo, lắp đặt thiết bị bên trong công trình không làm thay đổi kết cấu chịu lực, không làm thay đổi công năng sử dụng, không làm ảnh hưởng tới môi trường, an toàn công trình; h) Công trình sửa chữa, cải tạo làm thay đổi kiến trúc mặt ngoài không tiếp giáp với đường trong đô thị có yêu cầu về quản lý kiến trúc”. Tôi đã tìm rất nhiều tư liệu để xem thế nào là thay đổi kết cấu chịu lực, nhưng đến nay vẫn chưa thấy có văn bản nào chính thức giải thích vấn đề này. Đứng về góc độ chuyên môn, tôi cho rằng thay đổi kết cấu chịu lực chính là thay đổi nội lực của kết cấu (theo chiều hướng nguy hiểm hơn). Xây tường cao lên trên hệ tường cũ là làm tăng thêm nội lực cho kết cấu tường cũ, đó mới chính là thay đổi kết cấu, còn dùng hệ khác đỡ tải trọng tăng thêm, làm cho hệ cũ không tăng thêm nội lực, mới chính là không thay đổi kết cấu. Đây là vấn đề vướng mắc rất lớn trong việc áp dụng quy định pháp luật, ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng nhà ở của những bà con có hoàn cảnh khó khăn. Vì vậy, kính trình cơ quan chức năng có văn bản giải thích rõ ràng: 1. Thế nào là thay đổi kết cấu chịu lực công trình? 2. Gia cố công trình cho an toàn hơn, có xếp vào loại thay đổi kết cấu chịu lực không trình không? Có cần phải xin phép xây dựng hay không? Rất mong sớm có văn bản giải thích để tôi có đủ cơ sở bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho người dân hiện tại và sau này.
Bộ Xây dựng trả lời vấn đề này như sau: Theo nội dung hỏi của ông Dương thì kết cấu chịu lực hiện tại của các căn nhà là kết cấu tường gạch xây. Do đó, việc sửa chữa, cải tạo “… đổ bê tông cốt thép 4 cột tại 4 góc trong nhà gia cố 4 bức tường lại. Tại vị trí đáy hệ chịu lực sàn mới, đổ bê tông cốt thép 4 cây dầm xung quanh để vừa giữ ổn định tường, vừa làm khung đỡ hệ chịu lực của sàn mới” được “cán bộ phường và ngay cả cán bộ quận” cho rằng đã làm thay đổi kết cấu chịu lực của công trình là có cơ sở. Để bảo đảm quyền lợi và an toàn của người dân, với tư cách Đại biểu HĐND (như nêu trong đơn của ông Dương), đề nghị ông hướng dẫn người dân thực hiện thủ tục đề nghị cấp giấy phép xây dựng mới hoặc sửa chữa, cải tạo công trình theo quy định tại Chương V Luật Xây dựng năm 2014.
Tháng chín 23,2019 01:30 Chiều Nắm được ưu, nhược điểm của từng loại kết cấu nhà dân dụng giúp công trình đạt chuẩn kỹ thuật, đảm bảo bền chắc dài lâu. Một phần của sơ đồ kết cấu nhà dân dụng - kết cấu biệt thự tân cổ điển 4 tầng Các bộ phận cấu tạo nhà ở dân dụng đều có chức năng và nhiệm vụ khác nhau trong việc hình thành sơ đồ kết cấu ngôi nhà đảm bảo độ an toàn, ổn định và bền vững. Có bộ phận chịu lực đứng và có bộ phận nằm ngang hoặc cả đứng cả nằm. Tùy điều kiện, vật liệu mà phân loại. Điều này được thể hiện chi tiết trong bản vẽ thiết kế sơ đồ kết cấu nhà ở dân dụng cho từng loại công trình. I - Kết cấu nhà dân dụng có mấy loại chịu lực chính?Về cơ bản, hệ thống kết cấu chịu lực chính của nhà ở dân dụng được chia làm 3 loại sau đây.
Mời bạn cùng Kiến trúc VietAS tìm hiểu chi tiết từng loại kết cấu này nhé. II - Ưu nhược điểm của kết cấu tường chịu lực và phạm vi áp dụngẢnh minh họa về kết cấu tường chịu lực và các loại nhà khung 2.1. Kết cấu tường chịu lực là gì?Là một loại kết cấu nhà dân dụng mà toàn bộ tải trọng của sàn (lực dọc thẳng đứng + lực ngang) truyền xuống móng thông qua kết cấu tường chịu lực. 2.2. Đặc điểm
2.3. Cấu tạo
2.4. Giải pháp tăng khả năng chịu lực cho tường gạchKhi xem kết cấu nhà ở, muốn tăng khả năng chịu lực cho tường gạch khi tường xây quá dài thì làm như sau:
2.5. Phạm vi áp dụngKết cấu nhà tường chịu lực thường chỉ áp dụng cho những nhà dân dụng có không gian nhỏ, số tầng không quá 5 tầng, tải trọng nhẹ hoặc không chịu lực chấn động. 2.6. Có mấy loại tường chịu lực?Dựa vào chức năng, nhiệm vụ; kết cấu tường chịu lực được chia làm 3 loại gồm:
2.6.1. TƯỜNG NGANG CHỊU LỰC Tường ngang chịu lực là gì? Tường ngang chịu lực là kết cấu nhà xây dựng tường chịu lực được bố trí theo phương ngang. Chức năng của tường ngang chịu lực Tường ngang chịu lực có nhiệm vụ ngăn cách các phòng và chịu toàn bộ tải trọng từ nhiều bộ phận khác truyền vào. Sau đó nó đưa toàn bộ tải trọng đó xuống kết cấu móng. Tường dọc làm gì khi tường ngang chịu lực? Khi tường ngang đóng vai trò chịu lực thì tường dọc sẽ chỉ còn chức năng là tường bao che. Ưu điểm
Nhược điểm
Phạm vi áp dụng Kết cấu tường ngang chịu lực thường áp dụng cho các nhà có phòng đồng đều và chiều rộng của gian nhỏ (không gian chỉ rộng không quá 4.2m). 2.6.2. TƯỜNG DỌC CHỊU LỰC Tường dọc chịu lực là gì? Tường dọc chịu lực là một loại kết cấu nhà dân dụng mà tường chịu lực được bố trí theo phương dọc. Ưu điểm
Nhược điểm
Phạm vi áp dụng Tường dọc chịu lực sử dụng thi công những ngôi nhà muốn tận dụng tường chu vi, nhà có không gian nông hoặc nhà cần bố trí linh hoạt như: trường học, bệnh viện. Chú ý khi sử dụng kết cầu tường dọc chịu lực
2.6.3. TƯỜNG NGANG VÀ TƯỜNG DỌC CÙNG CHỊU LỰC Tường ngang và tường dọc cùng chịu lực là gì? Là một loại kết cấu nhà ở dân dụng mà tường chịu lực được bố trí theo cả phương ngang và phương dọc của nhà. Trong đó, phía đầu gió sử dụng kết cấu tường ngang chịu lực, phía cuối gió sử dụng kết cấu tường dọc chịu lực cho phòng bếp, nhà vệ sinh, cầu thang, tiền phòng, nhà kho… Ưu điểm
Nhược điểm Lãng phí tường móng và diện tích. Phạm vi áp dụng
Xem thêm: 20 kiểu mẫu biệt thự vườn đẹp đáng xây nhất cho mọi địa hình đất đai và điều kiện tài chính III - Ưu nhược điểm của kết cấu khung chịu lực và phạm vi áp dụngẢnh minh họa về kết cấu khung chịu lực 3.1. Kết cấu khung chịu lực là gì?Là loại kết cấu chịu lực nhà ở dân dụng trong đó tất cả các loại tải trọng ngang và đứng đều truyền qua dầm xuống cột. 3.2. Vật liệu cấu tạo khung chịu lực là gì?Vật liệu cấu tạo khung chủ yếu là bê tông cốt thép hay gỗ. Chỉ những nhà cao từ 15 tầng trở lên hay các phân xưởng sản xuất có yêu cầu đặc biệt về khung chịu lực mới làm bằng thép hoặc nhôm. 3.3. Ưu điểm
3.4. Nhược điểm
3.5. Phạm vi áp dụngÁp dụng cho các nhà ở cao tầng từ 7-8 tầng trở lên, nhà công cộng và công nghiệp ít tầng cần không gian rộng; các không gian to nhỏ khác nhau cần bố trí xen kẽ; các công trình chịu tải trọng động hoặc tải trọng tĩnh quá lớn như nhà máy, nhà kho hay cần vượt các khẩu độ lớn. 3.6. Có mấy loại khung chịu lực?
3.6.1. KHUNG CHỊU LỰC HOÀN TOÀN (KHUNG TRÒN) Khung chịu lực hoàn toàn là gì? Khung chịu lực hoàn toàn của nhà ở là kết cấu chịu lực chủ yếu sử dụng dầm và cột. Tường chỉ đơn thuần là kết cấu bao che (tường tự treo, tường tự mang). Cấu tạo khung chịu lực hoàn toàn
Khuyết điểm và phạm vi áp dụng Trừ kết cấu khung chịu lực hoàn toàn bằng gỗ, kết cấu khung chịu lực bằng bê tông cốt thép hay thép ít dùng trong các nhà dân dụng bình thường. Nó chủ yếu áp dụng cho nhà công cộng hoặc các tòa nhà cao tầng vì tốn nhiều xi măng và sắt thép. 3.6.2. KHUNG CHỊU LỰC KHÔNG HOÀN TOÀN (KHUNG KHUYẾT) Kết cấu khung chịu lực không hoàn toàn là gì? Kết cấu khung chịu lực không hoàn toàn lợi dụng tường ngoài để chịu lực có thể dùng tường trong hoặc cột làm kết cấu chịu lực. Khuyết điểm
Phạm vi áp dụng Kết cấu nhà bằng khung chịu lực không hoàn toàn có thể áp dụng thi công các ngôi nhà có không gian tương đối rộng hoặc phân chia bố cục không theo quy cách nhất định nào để chia sàn và mái. 3.6.3. KẾT CẤU KHUNG NGANG CHỊU LỰC Kết cấu khung ngang chịu lực là gì? Kết cấu khung ngang chịu lực là loại khung mà dầm chính của nó nằm trên khung ngang của ngôi nhà. Cấu tạo Nhịp, khẩu độ của kết cấu khung ngang nhà dân dụng thường có kích thước từ 6-9m. Bước khung các nhà bê tông cốt thép phổ biến từ 3.6 - 6m. Có mấy loại kết cấu khung ngang chịu lực? Dựa vào tính chất mối liên kết giữa dầm chính với cột, giữa cột với móng mà phân làm khung cứng và khung khớp.
Ưu điểm và phạm vi áp dụng
3.6.4. KẾT CẤU KHUNG DỌC CHỊU LỰC Kết cấu khung dọc chịu lực là gì? Khung dọc chịu lực là kết cấu nhà dân dụng mà dầm chính của nó chạy dọc theo chiều dài ngôi nhà. Nhược điểm Kết cấu khung dọc chịu lực có độ cứng nhà kém hơn, đặc biệt là ở phương ngang. Ưu điểm
Phạm vi áp dụng Kết cấu khung dọc chịu lực thường dùng thi công các loại nhà có khẩu độ hẹp hơn 6m. Nó cũng dùng phổ biến trong các nhà khung panen lắp ghép hai khẩu độ với lưới cột 6x6m như trường học, bệnh viện hay nhà ở cao dưới 5 tầng. Giải pháp tăng độ cứng ngang cho nhà có kết cấu khung dọc chịu lực Làm thêm dầm phụ hoặc lợi dụng sống đứng của panen liên kết chặt chẽ với dầm và cột. Có mấy loại kết cấu khung dọc chịu lực? Tùy theo mối liên hệ giữa dầm chính với cột, cột với móng để phân loại khung dọc chịu lực thành khung cứng và khung khớp. IV - Ưu nhược điểm của kết cấu không gian chịu lực và phạm vi áp dụngẢnh minh họa kết cấu không gian chịu lực 4.1. Kết cấu không gian chịu lực là gì?Kết cấu không gian chịu lực là hệ thống kết cấu làm việc trong nhiều mặt phẳng (cả không gian ba chiều). Các bộ phận kết cấu chịu lực đều truyền lực cho nhau, hỗ trợ nhau theo hai phương thẳng góc. 4.2. Ưu điểm
4.3. Nhược điểmThi công và cấu tạo phức tạp 4.4. Phạm vi áp dụngKết cấu không gian chịu lực hiện là giải pháp kinh tế nhất cho các không gian nhịp lớn quá 30m. Vì thế, nó dùng trong thi công các loại nhà công cộng và công nghiệp có không gian rộng như nhà công nghiệp, rạp hát, nhà thi đấu, bể bơi có mái… 4.5. Kết cấu không gian chịu lực có mấy loại?Có 6 loại kết cấu không gian chịu lực gồm:
V - Tiểu kếtHy vọng với những kiến thức Kiến trúc VietAS vừa chia sẻ sẽ giúp ích cho các sinh viên ngành kiến trúc, xây dựng, thợ thi công và cả các chủ đầu tư muốn tìm hiểu về ưu - nhược điểm của các kiểu kết cấu nhà dân dụng để có công trình thật kiên cố và xinh đẹp. Kiến trúc VietAS (Tham khảo sách của GS.TS Nguyễn Đức Thiềm - GS.TS Nguyễn Mạnh Thu) Xem thêm: |