Hướng dẫn 01 2023 về thi hành điều lệ đảng năm 2024

(MPI) - Ngày 30/7/2021, Ban Chấp hành Trung ương ban hành Quy định số 24-QĐ/TW về thi hành Điều lệ Đảng.

Quy định gồm: 35 mục, trong đó sửa đổi, bổ sung một số mục mới về giới thiệu và kết nạp người vào Đảng (Mục 3), bổ sung về đảng viên giới thiệu người vào Đảng như sau: “Là đảng viên chính thức, cùng công tác, lao động, học tập hoặc cùng sinh hoạt nơi cư trú ít nhất 12 tháng với người được giới thiệu vào Đảng …”. “Cấp ủy cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng (nơi người vào Đảng công tác, lao động, học tập, cư trú) giao cho chi bộ có điều kiện thuận lợi nhất để phân công đảng viên chính thức giúp đỡ người vào Đảng…”.

Về kết nạp lại người vào Đảng, bổ sung vào Tiết b, Điểm 3.5.1 như sau: “Ít nhất là 36 tháng kể từ khi ra khỏi Đảng (người bị án hình sự về tội ít nghiêm trọng thì phải sau 60 tháng kể từ khi được xóa án tích; đảng viên đã bị đưa ra khỏi Đảng do vi phạm chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình thì thực hiện theo quy định của Ban Bí thư),…”.

Về trường hợp quyết định kết nạp và công nhận đảng viên chính thức sai quy định, nhưng tổ chức đảng quyết định sai đã giải thể (Mục 4): Bổ sung vào Điểm 4.4.1 và bổ sung vào Điểm 4.4.2

Về phát thẻ và quản lý thẻ đảng viên, quản lý hồ sơ đảng viên và thủ tục chuyển sinh hoạt đảng (Mục 6): Bổ sung vào cuối Điểm 6.2.3 như sau: “Hằng năm, các cấp ủy chỉ đạo, kiểm tra việc bổ sung lý lịch đảng viên và quản lý hồ sơ đảng viên. Đối với đảng viên ra nước ngoài công tác, lao động, học tập từ 12 tháng trở lên, cấp ủy quản lý hồ sơ đảng viên hướng dẫn bổ sung lý lịch khi đảng viên về nước”. Vì hồ sơ đảng viên phải được quản lý ở trong nước nên việc bổ sung lý lịch hằng năm của đảng viên ở nước ngoài khó thực hiện.

Về quy định về thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ (Mục 9): Bổ sung vào Điểm 9.1.1 như sau: “Căn cứ vào Điều lệ Đảng, quy định của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, mối quan hệ công tác của cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc của cấp ủy và quy chế làm việc của cấp uỷ cấp trên, các cấp uỷ đảng, đảng đoàn, ban cán sự đảng, cơ quan tham mưu, giúp việc của cấp uỷ phải xây dựng quy chế làm việc…”.

Về bầu đại biểu dự đại hội đảng bộ cấp trên (Mục 11): Bổ sung vào khổ đầu Điểm 11.4.1 như sau: “Chỉ được đề cử đại biểu chính thức của đại hội để bầu làm đại biểu dự đại hội đảng bộ cấp trên. Khi bầu đại biểu dự đại hội đại biểu đảng bộ cấp trên, danh sách bầu cử lập một danh sách chung; bầu chính thức trước, số còn lại bầu dự khuyết…”.

Về việc lập các cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc, đơn vị sự nghiệp của cấp ủy (Mục 17): Sửa đổi quy định về lập các cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc tại đảng bộ cấp trên trực tiếp tổ chức cơ sở đảng trực thuộc đảng ủy khối Trung ương như sau: “Đảng bộ cấp trên trực tiếp tổ chức cơ sở đảng trực thuộc Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương: Được lập các cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc gồm văn phòng, ban tổ chức, ban tuyên giáo, cơ quan Ủy ban kiểm tra.

Đảng bộ cấp trên trực tiếp tổ chức cơ sở đảng trực thuộc Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương: Các cơ quan tham mưu giúp việc của đảng ủy hợp nhất với các cơ quan chuyên môn của doanh nghiệp có chức năng, nhiệm vụ tương đồng để thực hiện công tác kiểm tra, tổ chức, tuyên giáo và văn phòng”. Việc sửa đổi nội dung này để đồng bộ với Quy định số 69-QĐ/TW ngày 13/02/2017 của Ban Bí thư về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của đảng ủy cấp trên cơ sở trong doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp có vốn nhà nước chi phối.

Bổ sung mới (Điểm 17.1.4) nội dung: “Không thành lập cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc của tổ chức cơ sở đảng. Những đảng bộ cơ sở mà đảng ủy được giao quyền hoặc thí điểm giao quyền cấp trên cơ sở thực hiện theo Tiết a, Điểm 10.5.2 của Quy định này”; Bổ sung vào Khoản 17.3 như sau: “Cơ quan Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Nông dân Việt Nam, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam).

Về sinh hoạt định kỳ của đảng bộ cơ sở, chi bộ (Mục 20): Bổ sung mới Khoản 20.4: “Việc thí điểm sinh hoạt trực tuyến ở một số đảng bộ, chi bộ đặc thù hoặc trong hoàn cảnh đặc biệt theo hướng dẫn của Ban Bí thư”. Việc bổ sung này để phù hợp với tình hình thực tế của các chi bộ đông đảng viên, địa bàn hoạt động rộng và phòng, chống dịch...

Đảng ủy cơ sở được ủy quyền kết nạp, khai trừ đảng viên (M.21): Sửa đổi cụm từ “công nhận đạt tiêu chuẩn đảng bộ trong sạch, vững mạnh” thành “xếp loại hoàn thành tốt nhiệm vụ 3 năm liên tục trở lên” tại Mục 21 như sau: “Các đảng bộ cơ sở ở các cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp, lực lượng vũ trang có trên 100 đảng viên và được xếp loại hoàn thành tốt nhiệm vụ 3 năm liên tục trở lên có thể được cấp ủy cấp trên trực tiếp xem xét, ra quyết định ủy quyền cho đảng ủy cơ sở quyền quyết định kết nạp đảng viên, thi hành kỷ luật khai trừ đảng viên”.

Về tổ chức đảng trong Công an nhân dân (Mục 24, 25): Sửa đổi cụm từ “chính trị” thành “đảm nhiệm công tác đảng, công tác chính trị và công tác quần chúng trong” tại Mục 24 như sau: “24- Điều 28 (Khoản 1, Khoản 3, Khoản 4): Quan hệ giữa Đảng ủy Công an Trung ương với tỉnh ủy, thành ủy; cơ quan đảm nhiệm công tác đảng, công tác chính trị và công tác quần chúng trong Công an nhân dân”.

Sửa đổi khoản 24.2.1. Cơ quan đảm nhiệm công tác đảng, công tác chính trị và công tác quần chúng thuộc Bộ Công an hoạt động dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy Công an Trung ương, tham mưu thực hiện công tác đảng, công tác chính trị và công tác quần chúng trong Đảng bộ Công an Trung ương; tham mưu, giúp Đảng ủy Công an Trung ương phối hợp với cấp ủy địa phương chỉ đạo công tác đảng, công tác chính trị và công tác quần chúng trong lực lượng công an địa phương.

Khoản 24.2.2. Cơ quan đảm nhiệm công tác đảng, công tác chính trị và công tác quần chúng trong công an nhân dân mỗi cấp hoạt động dưới sự lãnh đạo của cấp ủy công an cùng cấp, sự chỉ đạo của cơ quan đảm nhiệm công tác đảng, công tác chính trị, công tác quần chúng của cấp trên, sự hướng dẫn và kiểm tra về nghiệp vụ của các ban đảng của cấp ủy địa phương cùng cấp; tham mưu thực hiện công tác đảng, công tác chính trị, công tác quần chúng trong công an cấp mình; …”.

Bỏ quy định “Tổ chức đảng trong Công an nhân dân không có hệ thống dọc từ Trung ương đến các đơn vị cơ sở trong công an nhân dân địa phương” tại Khoản 25.1, vì Khoản 1, Điều 29 Điều lệ Đảng đã quy định “Tổ chức đảng công an nhân dân địa phương cấp nào đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp về mọi mặt của cấp ủy cấp đó, đồng thời chấp hành nghị quyết của đảng ủy công an cấp trên về giữ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội”.

Về tổ chức cơ quan ủy ban kiểm tra (Mục 26): Bỏ quy định về ủy ban kiểm tra các cấp vì Ban Chấp hành Trung ương sẽ có quy định riêng thi hành Chương VII, Chương VIII Điều lệ Đảng về kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng.

Giữ nguyên quy định: “Ban Tổ chức Trung ương chủ trì, phối hợp với Ủy ban Kiểm tra Trung ương và các cơ quan liên quan hướng dẫn về tổ chức bộ máy của cơ quan ủy ban kiểm tra cấp dưới” để phù hợp quy định tại Điểm 17.1.5 của Quy định này và bảo đảm nguyên tắc: “một cơ quan thực hiện nhiều việc và một việc chỉ giao cho một cơ quan chủ trì thực hiện và chịu trách nhiệm chính” được nêu tại Nghị quyết 18-NQ/TW khóa XII.

Khen thưởng đối với tổ chức đảng và đảng viên (Mục 27): Bổ sung và biên tập lại Tiết b, Tiết c, Khoản 27.3.1 như sau: Đảng viên bị bệnh nặng hoặc từ trần có thể được xét tặng, truy tặng Huy hiệu Đảng sớm, nhưng không được quá một năm theo quy định. Tại thời điểm xét tặng Huy hiệu Đảng, đảng viên bị kỷ luật về Đảng thì chưa được xét tặng; sau 06 tháng đối với kỷ luật khiển trách, 09 tháng đối với kỷ luật cảnh cáo, 01 năm đối với kỷ luật cách chức, nếu khắc phục tốt, được chi bộ công nhận sẽ được xét tặng Huy hiệu Đảng”.

Về đảng đoàn, ban cán sự đảng (Mục 31): Sửa đổi từ “họp định kỳ 3 tháng 1 lần” thành “họp định kỳ 1 tháng 1 lần” tại Điểm 31.1.3 và biên tập lại như sau: “Đảng đoàn, ban cán sự đảng họp định kỳ 1 tháng 1 lần, họp đột xuất khi cần…”.

Quy định cũng nêu rõ các nội dung về nhiệm kỳ đại hội đảng ở những nơi mới thành lập, chia tách, sáp nhập… trong nhiệm kỳ đại hội ở các cấp; thời hạn quyết định kết nạp đảng viên, xét công nhận đảng viên chính thức và tính tuổi Đảng cho đảng viên; việc kết nạp lại đảng viên; chuyển sinh hoạt đảng; xóa tên đảng viên và giải quyết khiếu nại xóa tên; thẩm quyền quyết định kết nạp đảng viên; thời hạn tổ chức kết nạp đảng viên; đảng viên xin miễn công tác, sinh hoạt đảng và khi đảng viên được miễn công tác, sinh hoạt vi phạm khuyết điểm; thi hành kỷ luật đảng viên; thực hiện nhiệm vụ của cấp ủy khóa mới; việc chuyển sinh hoạt đảng tạm thời đối với cấp ủy viên; báo cáo kết quả đại hội; thay đổi họ, tên và ngày, tháng, năm sinh của đảng viên; xóa tên đảng viên trong danh sách đảng viên; bổ sung, tăng thêm cấp ủy viên, ủy viên ban thường vụ./.