Hợp đồng kinh tế về mua bán hàng hóa năm 2024

Hoạt động mua bán hàng hóa đóng vai trò vô cùng quan trọng trong nền kinh tế thị trường, thúc đẩy trao đổi thương mại và phát triển kinh tế. Để đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ cho cả bên mua và bên bán, việc ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa là bước thiết yếu.

Bài viết này, Luật Minh Tú mang đến cho bạn hướng dẫn chi tiết cách soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hóa đúng theo quy định pháp luật hiện hành, đồng thời đảm bảo bảo vệ tốt nhất lợi ích của bạn.

Ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa là bước đầu tiên để bắt đầu kinh doanh hiệu quả

Hợp đồng mua bán hàng hóa là một dạng cụ thể của hợp đồng mua bán tài sản, được quy định tại Điều 430 Bộ Luật Dân sự 2015.

Theo đó, bên bán có nghĩa vụ giao hàng hóa cho bên mua và nhận thanh toán, bên mua có nghĩa vụ thanh toán cho bên bán và nhận hàng hóa theo thỏa thuận.

Có thể bạn quan tâm: Hợp đồng lao động là gì?

Hình thức trong soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hóa

Hợp đồng mua bán hàng hóa gồm có những hình thức nào?

Theo quy định của pháp luật Việt Nam, hợp đồng mua bán hàng hóa được thể hiện dưới 3 hình thức chính:

Hợp đồng được thể hiện bằng hình thức lời nói

Áp dụng cho các giao dịch nhỏ, giá trị thấp, không đòi hỏi tính phức tạp cao.

Các bên thỏa thuận đầy đủ nội dung hợp đồng qua lời nói và thống nhất ý chí.

Hợp đồng có hiệu lực pháp lý ngay sau khi các bên thỏa thuận và thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng.

Lưu ý: Cần ghi chép lại nội dung thỏa thuận hoặc có nhân chứng để tránh tranh chấp sau này.

Hợp đồng bằng văn bản

Là hình thức phổ biến nhất, có giá trị pháp lý cao nhất.

Hợp đồng được thể hiện bằng văn bản viết tay hoặc in ấn, có đầy đủ thông tin về các bên tham gia ký kết hợp đồng, nội dung giao dịch, điều khoản và chữ ký của các bên.

Hợp đồng có hiệu lực pháp lý sau khi được ký kết bởi các bên tham gia hoặc theo sự thỏa thuận của các bên.

Lưu ý: Cần soạn thảo hợp đồng cẩn thận, đầy đủ, chính xác để tránh sai sót và phát sinh tranh chấp.

Hợp đồng bằng hành vi cụ thể

Áp dụng khi một bên thực hiện hành vi giao kết hợp đồng và bên kia chấp nhận bằng hành vi cụ thể (Ví dụ: thanh toán, nhận hàng hóa,…).

Hình thức này thường được sử dụng cho các giao dịch đơn giản, giá trị thấp.

Hợp đồng có hiệu lực pháp lý ngay sau khi một bên thực hiện hành vi và bên kia chấp nhận bằng hành vi.

Lưu ý: Cần có bằng chứng về hành vi thực hiện và chấp nhận của các bên.

Lựa chọn hình thức hợp đồng phù hợp

Ngoài 3 hình thức chính trên, hợp đồng mua bán hàng hóa còn có thể được thể hiện bằng các hình thức khác theo quy định của pháp luật, ví dụ như hợp đồng điện tử.

Việc lựa chọn hình thức hợp đồng phù hợp phụ thuộc vào giá trị giao dịch, mức độ phức tạp của giao dịch, mục đích của các bên tham gia và quy định của pháp luật.

Trong một số trường hợp, pháp luật có thể yêu cầu sử dụng hình thức hợp đồng cụ thể để đảm bảo tính hợp pháp và bảo vệ quyền lợi của các bên.

Cần lưu ý bảo quản hợp đồng cẩn thận để có thể tra cứu và sử dụng khi cần thiết.

Vai trò quan trọng của việc soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hóa

Bảo vệ quyền lợi của các bên

Hợp đồng mua bán hàng hóa là văn bản pháp lý có hiệu lực pháp luật, giúp xác định rõ ràng quyền lợi và nghĩa vụ của từng bên tham gia giao dịch. Nhờ vậy, các bên có thể dựa vào hợp đồng để yêu cầu thực hiện nghĩa vụ, bảo vệ quyền lợi của mình khi có tranh chấp xảy ra.

Tạo dựng sự an tâm cho các bên

Hợp đồng mua bán hàng hóa minh bạch, đầy đủ thông tin sẽ giúp các bên tham gia giao dịch an tâm hơn, từ đó thúc đẩy hợp tác lâu dài. Khi tất cả các điều khoản và thỏa thuận đều được ghi rõ ràng trong hợp đồng, các bên sẽ giảm thiểu được rủi ro tranh chấp và mâu thuẫn.

Giúp giải quyết tranh chấp hiệu quả

Khi có tranh chấp xảy ra, hợp đồng mua bán hàng hóa sẽ là cơ sở để các bên thương lượng, thỏa thuận hoặc đưa ra giải pháp phù hợp.

Hợp đồng đầy đủ, chính xác sẽ giúp các bên dễ dàng đưa ra căn cứ, bằng chứng để bảo vệ lập luận của mình, từ đó giải quyết tranh chấp nhanh chóng và hiệu quả hơn.

Tăng cường tính chuyên nghiệp cho giao dịch

Việc chuyên nghiệp sẽ thể hiện sự uy tín và trách nhiệm của mỗi bên, góp phần nâng cao hình ảnh thương hiệu của doanh nghiệp. Hợp đồng được trình bày khoa học, rõ ràng, dễ hiểu sẽ tạo ấn tượng tốt đẹp với đối tác và khách hàng.

Giúp tiết kiệm thời gian và chi phí

Hợp đồng đầy đủ giúp hạn chế tối đa việc tranh chấp, từ đó giảm thiểu chi phí tham gia tố tụng và thời gian giải quyết tranh chấp.

Việc thực hiện giao dịch theo đúng hợp đồng giúp các bên tránh được những sai sót, nhầm lẫn, dẫn đến tổn thất về tài chính.

Điều khoản cơ bản và những lưu ý khi soạn thảo hợp mua bán hàng hóa

Cần nắm vững những lưu ý quan trọng khi soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hóa

Chủ thể tham gia ký kết và soạn thảo hợp đồng

Bên mua – bên bán có thể gồm cá nhân – cá nhân, cá nhân – tổ chức, tổ chức – tổ chức.

Có từ hai chủ thể tham gia vào hợp đồng: Một bên bán – Một bên mua, Một bên bán – Nhiều bên mua hoặc ngược lại,…

Đối với chủ thể là cá nhân: Phải có đầy đủ năng lực pháp luật dân sự và năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập được quy định tại khoản 1 Điều 117 Bộ luật dân sự 2015.

Đối với chủ thể là tổ chức:

• Tổ chức được pháp luật công nhận là pháp nhân và thực hiện các hành vi dân sự thông qua người đại diện theo pháp luật.
• Người đại diện theo pháp luật của tổ chức là người do tổ chức đó ủy quyền hoặc do pháp luật quy định.
• Cần kiểm tra tỉ mỉ tư cách của người đại diện của các pháp nhân.

Cần đưa vào hợp đồng các thông tin về chủ thể một cách đầy đủ, có tính xác thực.

Đối với hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế, việc xác định tư cách chủ thể của hợp đồng sẽ phụ thuộc vào pháp luật của quốc gia nơi chủ thể đó đăng ký.

Đối tượng hợp đồng mua bán hàng hóa

Căn cứ khoản 2 Điều 3 Luật Thương mại 2005, hàng hóa bao gồm

• Hàng hóa đang tồn tại: Là những vật thể cụ thể, có thể nhìn thấy, sờ được, cảm nhận được, có giá trị sử dụng và giá trị trao đổi, hiện đang có mặt trên thị trường hoặc trong kho dự trữ. Ví dụ: máy móc, thiết bị, nguyên liệu, thành phẩm, nông sản, thực phẩm,…
• Hàng hóa sẽ có trong tương lai: Là những vật thể sẽ được sản xuất, chế biến hoặc khai thác trong tương lai, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và trao đổi trên thị trường. Ví dụ: sản phẩm đặt hàng theo hợp đồng, sản phẩm theo mùa vụ, v.v.

Hàng hóa là đối tượng cốt lõi và quan trọng của hợp đồng mua bán. Hàng hóa phải được mô tả chi tiết, rõ ràng và đầy đủ để

• Đảm bảo các bên thấu hiểu về sản phẩm được mua bán.
• Tránh tranh chấp phát sinh do hiểu lầm về đặc điểm hàng hóa.
• Tạo cơ sở để xác định chất lượng hàng hóa tại thời điểm giao nhận.
• Giúp bên thứ ba (trọng tài, tòa án) xác định rõ quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi bên khi có tranh chấp.

Căn cứ vào điều kiện kinh tế – xã hội và điều ước quốc tế, Chính phủ ban hành danh mục cụ thể các loại hàng hóa

• Cấm kinh doanh: Tuyệt đối không được phép mua bán, trao đổi.
• Hạn chế kinh doanh và kinh doanh có điều kiện: Cần đáp ứng điều kiện mới được mua bán, trao đổi.

Hợp đồng mua bán hàng hóa vi phạm quy định về cấm, hạn chế hoặc có điều kiện kinh doanh sẽ vô hiệu. Các bên liên quan phải hoàn trả những gì đã nhận và bồi thường thiệt hại (nếu có) cho nhau.

Về giá cả của hàng hóa trong hợp đồng

Xác định giá cả

Giá cả do các bên tự do thỏa thuận: Giá bán có thể được ấn định cố định hoặc linh hoạt dựa trên thị trường, biến động giá nguyên liệu,…

Ghi nhận giá cả trong hợp đồng: Giá bán, đơn giá, tổng giá trị, phương thức thanh toán, đồng tiền thanh toán cần được ghi rõ ràng, chi tiết trong hợp đồng.

Có thể tách điều khoản về giá thành phụ lục riêng: Việc này giúp hợp đồng dễ đọc, dễ hiểu và thuận tiện cho việc điều chỉnh giá sau này.

Nội dung thỏa thuận về giá cả

Đơn giá: Giá bán cho một đơn vị sản phẩm. Có thể là giá cố định hoặc giá biến động (thay đổi theo thị trường, nguyên liệu,…).

Tổng giá trị: Giá trị thanh toán cho toàn bộ số lượng hàng hóa được mua bán.

Đồng tiền thanh toán: Xác định loại tiền tệ được sử dụng để thanh toán (Việt Nam Đồng, USD,…).

Phương thức thanh toán: Các hình thức thanh toán phổ biến bao gồm: thanh toán trực tiếp, chuyển khoản, thu hộ, tín dụng chứng từ (L/C).

Lưu ý khi thỏa thuận về giá cả

Cân nhắc các yếu tố thị trường, giá cả nguyên liệu, chi phí sản xuất, lợi nhuận mong muốn.

Đảm bảo tính hợp lý, phù hợp với giá trị thực tế của hàng hóa.

Xác định rõ ràng các điều kiện điều chỉnh giá (nếu có).

Ghi chép đầy đủ nội dung thỏa thuận về giá trong hợp đồng.

Quy định pháp luật về giá cả

Mặc dù pháp luật cho phép tự do thỏa thuận về giá cả, nhưng cần tuân thủ các quy định về cạnh tranh, chống bán phá giá,…

Hợp đồng mua bán không quy định thời hạn thanh toán thì áp dụng theo quy định của pháp luật.

Cần lưu ý các quy định về thuế, phí liên quan đến giá bán.

Chuyển giao quyền sở hữu

Quyền sở hữu hàng hóa là vấn đề cốt lõi trong hợp đồng mua bán, tuy nhiên, nhiều bên thường bỏ qua hoặc không đề cập rõ ràng về vấn đề này. Việc xác định thời điểm chuyển giao quyền sở hữu giúp:

• Xác định rõ ràng chủ sở hữu hợp pháp của hàng hóa tại từng thời điểm.
• Phân chia trách nhiệm giữa bên mua và bên bán trong trường hợp xảy ra thiệt hại hoặc tranh chấp.
• Làm cơ sở cho việc chuyển giao các quyền lợi liên quan đến hàng hóa như thế chấp, cầm cố.

Các bên có quyền tự do thỏa thuận về thời điểm chuyển giao quyền sở hữu hàng hóa trong hợp đồng mua bán. Một số thời điểm chuyển giao quyền sở hữu hàng hóa phổ biến:

• Chuyển giao tại kho của bên bán: Bên mua chịu trách nhiệm vận chuyển hàng hóa sau khi nhận.
• Chuyển giao tại kho của bên mua: Bên bán chịu trách nhiệm vận chuyển đến kho của bên mua.
• Chuyển giao tại bên vận tải: Bên vận tải chịu trách nhiệm về hàng hóa từ thời điểm nhận hàng đến khi giao cho bên mua.

Nếu không có thỏa thuận: Thời điểm chuyển giao quyền sở hữu được mặc định là thời điểm tài sản được chuyển giao, tức là khi bên mua hoặc đại diện hợp pháp của bên mua nhận được hàng hóa theo như thỏa thuận từ bên bán.

Điều khoản về giao hàng

Cần đặc biệt lưu ý về điều khoản giao hàng trong hợp đồng mua bán hàng hóa

Thời gian giao hàng

Cần xác định rõ ràng thời điểm bên bán bắt đầu thực hiện nghĩa vụ giao hàng và thời điểm hoàn thành nghĩa vụ giao hàng.

Nên quy định cụ thể bằng mốc thời gian cụ thể (ngày, tháng, năm) hoặc so với một sự kiện nào đó (Ví dụ: sau khi ký hợp đồng 15 ngày).

Trường hợp giao hàng theo đợt, cần ghi rõ thời gian giao từng đợt.

Địa điểm giao hàng

Địa điểm giao hàng là nơi bên bán thực hiện nghĩa vụ bàn giao hàng hóa cho bên mua.

Việc xác định địa điểm giao hàng quan trọng vì nó ảnh hưởng đến việc chuyển giao rủi ro đối với hàng hóa (ví dụ: rủi ro hàng hóa bị hư hỏng, mất mát sẽ do bên nào chịu trách nhiệm).

Nên ghi rõ địa điểm giao hàng một cách cụ thể (số nhà, đường phố, phường/xã, quận/huyện, tỉnh/thành phố).

Phương thức vận chuyển hàng hóa

Cần xác định rõ ai sẽ là người chịu trách nhiệm vận chuyển hàng hóa: bên bán tự vận chuyển hay thuê dịch vụ vận chuyển.

Nếu bên bán tự vận chuyển, cần ghi rõ phương tiện vận chuyển (xe tải, tàu hỏa, máy bay, v.v.).

Nếu thuê dịch vụ vận chuyển, cần nêu rõ tên công ty vận chuyển, thông tin liên hệ và các điều khoản vận chuyển cụ thể.

Bảo hiểm hàng hóa

Cần xác định rõ bên nào sẽ chịu trách nhiệm mua bảo hiểm cho hàng hóa: bên bán hay bên mua.

Nếu bên bán mua bảo hiểm, cần ghi rõ phạm vi bảo hiểm (hư hỏng, mất mát, v.v.), mức bồi thường tối đa và thời hạn bảo hiểm.

Các chứng từ liên quan đến hàng hóa

Cần liệt kê cụ thể các chứng từ liên quan đến hàng hóa mà bên bán cần cung cấp cho bên mua (Ví dụ: hóa đơn, phiếu đóng gói, chứng thư nguồn gốc xuất xứ,…).

Nêu rõ thời hạn và địa điểm giao các chứng từ này cho bên mua.

Điều khoản khi xảy ra vi phạm

Cần lưu ý về quy định phạt vi phạm và bồi thường thiệt hại:

• Trường hợp không có thỏa thuận về phạt vi phạm: Bên bị vi phạm chỉ có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại do hành vi vi phạm của bên kia gây ra. Mức bồi thường thiệt hại được xác định dựa trên giá trị tổn thất thực tế mà bên bị vi phạm phải chịu do bên vi phạm gây ra.
• Trường hợp có thỏa thuận về phạt vi phạm: Bên bị vi phạm có quyền áp dụng cả hai chế tài: phạt vi phạm và bồi thường thiệt hại.

Ngoài ra, các bên còn có thể áp dụng những chế tài khác khi xảy ra vi phạm như đơn phương chấm dứt hợp đồng, tạm ngừng thực hiện hợp đồng,…

Lưu ý: Cần có thêm các điều khoản liên quan đến sự kiện bất khả kháng, trường hợp được miễn trách nhiệm,…

Điều khoản về giải quyết tranh chấp

Đây là điều khoản tiêu chuẩn trong hợp đồng mua bán hàng hóa, có ảnh hưởng lớn đến cách thức giải quyết tranh chấp khi phát sinh.

Đối với hợp đồng mua bán hàng hóa có yếu tố nước ngoài:

• Các bên có thể lựa chọn luật nước ngoài điều chỉnh hợp đồng và cơ quan giải quyết tranh chấp nước ngoài. Việc lựa chọn này cần cân nhắc kỹ lưỡng vì có thể ảnh hưởng đến quyền lợi của một bên.
• Cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp, bao gồm: Tòa án tại Việt Nam hoặc nước ngoài và Trọng tài tại Việt Nam hoặc nước ngoài.

Luật Minh Tú – Tư vấn về soạn thảo và đàm phán hợp mua bán hàng hóa

Bạn đang gặp khó khăn trong việc soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hóa? Bạn lo lắng về những tranh chấp tiềm ẩn trong quá trình giao dịch? Hãy đến với Luật Minh Tú – chuyên gia uy tín hàng đầu trong lĩnh vực tư vấn pháp luật về hợp đồng mua bán hàng hóa.

Với đội ngũ luật sư dày dặn kinh nghiệm và chuyên môn cao, Luật Minh Tú cam kết cung cấp cho bạn dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, tận tâm, giúp bạn:

• Soạn thảo hợp đồng đầy đủ, chính xác, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật và bảo vệ tối đa quyền lợi của bạn.
• Đàm phán với đối tác để đạt được thỏa thuận có lợi nhất cho bạn, đảm bảo các điều khoản hợp đồng rõ ràng, súc tích và dễ dàng thực hiện.
• Nếu bạn gặp bất kỳ tranh chấp nào liên quan đến hợp đồng mua bán hàng hóa, Luật Minh Tú sẽ cung cấp cho bạn tư vấn pháp luật kịp thời và hiệu quả, giúp bạn giải quyết tranh chấp một cách nhanh chóng và thuận lợi nhất.

Ngoài ra, Luật Minh Tú còn cung cấp các dịch vụ pháp lý khác liên quan đến hoạt động mua bán hàng hóa như:

• Tư vấn về điều kiện, thủ tục, giấy phép liên quan đến hoạt động mua bán hàng hóa.
• Tư vấn về thủ tục hải quan.
• Tư vấn về thuế.
• Giải quyết tranh chấp thương mại.

Thông tin liên hệ:

• Trụ sở công ty tọa lạc tại: Lầu 25, tòa nhà LIMTOWER số 9-11 Tôn Đức Thắng, phường Bến Nghé, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh
• Email: [email protected]
• Hotline: 096 783 78 68
• Fanpage: https://www.facebook.com/luatminhtu
• Website: luatminhtu.vn

Kết luận

Với những thông tin trên, hy vọng bạn đã có được cái nhìn tổng quan và hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hóa. Hãy luôn ghi nhớ việc soạn thảo hợp đồng đầy đủ, chính xác là bước thiết yếu để bảo vệ quyền lợi của bạn trong mọi giao dịch kinh doanh.

Nếu bạn cần hỗ trợ soạn thảo hoặc đàm phán hợp đồng mua bán hàng hóa, đừng ngần ngại liên hệ với Luật Minh Tú để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ tốt nhất.