Hoạch định chính sách xã hội là gì

Trong bài viết này, Luận Văn Việt sẽ giới thiệu đến bạn khái niệm chính sách xã hội và chức năng của chính sách xã hội đối với người dân cũng như chính phủ. Hy vọng bài viết có thể giúp ích được cho bạn.

Theo V.Z Ro-go-vin cho rằng: “Chính sách xã hội là lĩnh vực tri thức xã hội học. Nghiên cứu hệ thông về các quá trình xã hội, quyết định hoạt động sống của con người trong xã hội, xét theo khả năng tác động, quản lý đến các quá trình đó.

Có đầy đủ cơ sở để xem xét CSXH như là sự hoà quyện của khoa học thực tiễn. Như là sự phân tích phức hợp, dự báo về các quan hệ, các quá trình xã hội và sự vận động thực tiễn những tri thức thu nhận được nhằm mục đích quản lý các quá trình và quan hệ ấy.

Z.Rogovin, Chính sách xã hội trong xã hội xã hội chủ nghĩa phát triển, Matxcơva, 1980, tr10-11. Bản dịch Thông tin khoa học xã hội.

Còn theo Giáo sư G.Winkler – Nguyên viện trưởng Viện xã hội học và chính sách xã hội [thuộc Cộng hoà dân chủ Đức cũ] cho rằng: “Chính sách xã hội là tổng hoà các biện pháp và phương pháp của Đảng, của giai cấp công nhân, của Nhà nước xã hội chủ nghĩa, của các liên hợp công đoàn, của các đảng phải và các tổ chức chính trị khác, nhằm tiếp tục xây dựng quan hệ xã hội… phục vụ cho những yêu cầu và lợi ích của giai cấp công nhân, giai cấp nông dân tập thể, tri thức và những người lao động khác”.

Tạp chí Xã hội học và Chính sách xã hội, số 2, 1982, tr 1-21

Theo quan điểm của G.Winler thì CSXH đề cập đến sự phát triển các quan hệ xã hội. Với tư cách là quan hệ giữa các giai cấp, tầng lớp và các nhóm xã hội trong quá trình xích lại gần nhau. Chính sách xã hội, chính sách kinh tế, chính sách văn hoá, chính sách dân tộc không tách rời nhau.

Theo quan điểm của giáo sư Anthoay Giddens nhà xã hội học Mỹ. Chính sách xã hội là “sự nghiên cứu có hiệu quả về xã hội học, khoa học chính trị và khoa học kinh tế, được chờ đợi nhằm biến đổi hoạch định chính sách trong chính phủ và do đó dẫn đến tiến bộ xã hội và thịnh vượng kinh tế. Mối quan hệ giữa nghiên cứu, chính sách được xem như một công cụ, một phương tiện. Nhằm mục đích thực tế kiểm soát tổ chức xã hội và biến đổi xã hội một cách có hiệu quả”.

1.2 Khái niệm chính sách xã hội tại Việt Nam

Trong “Lý thuyết xã hội và xã hội học hiện đại”, Nxb. KHXH, HN, 1980

Như vậy có thể coi chính sách xã hội [CSXH] là sự tổng hợp các phương thức, các biện pháp của Nhà nước, của các đảng phái và tổ chức chính trị khác. Nhằm thỏa mãn nhu cầu vật chất và tinh thần của nhân dân phù hợp với trình độ phát triển đất nước về kinh tế, văn hoá, xã hội… CSXH là sự cụ thể hoá và thể chế hoá bằng pháp luật những chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước.

Ở nước ta hiện nay chính sách xã hội thường được nhìn nhận ở hai cấp độ. Thứ nhất, theo nghĩa hẹp là chính sách xã hội cho những nhóm lao động xã hội gọi là “đối tượng chính sách” và “đối tượng xã hội”. Thứ hai, theo nghĩa rộng bao hàm cả chính sách giai cấp, chính sách đối với các tầng lớp. Những nhóm xã hội lớn như thanh niên, trí thức, chính sách dân tộc, tôn giáo…

Vậy khái niệm chính sách xã hội là gì? “Chính sách xã hội là sự tác động của nhà nước vào việc phân phối và ổn định. Các hoàn cảnh sống cho con người thuộc các nhóm xã hội khác nhau trong lĩnh vực thu nhập, việc làm, sức khoẻ, nhà ở và giáo dục trên cơ sở mở rộng, bình đằng và cổng bằng xã hội trong một bổi cảnh lịch sử và cấu trúc xã hội nhất định.

Xem thêm:

CSXH với những nhiệm vụ khám phá ra các quy luật, các điều kiện và mối quan hệ qua lại. Giữa các quan hệ xã hội, quan hệ chính trị, quan hệ kinh tế giữa nhu cầu và lợi ích của những nhóm xã hội trong một cơ cấu xã hội cụ thể.

Từ đó chính sách xã hội có thể phát hiện ra tính quy luật của xã hội. Tính quy luật chính trị là sự vận động của hệ thông chính trị trong xã hội. Tính quy luật của đời sống tinh thần xã hội, nó phản ánh đời sống văn hoá, các quan hệ văn hoá xã hội khác.

Tất cả các tính quy luật này đều phản ánh nội dung của chính sách và đóng vai trò quy định nội dung, phương hướng của CSXH. Nên việc nhận thức nó là điều hết sức quan trọng của chính sách xã hội.

Một chính sách xã hội khoa học gắn liền với thực tiễn xã hội. Giúp cho các nhà quản lý, lãnh đạo phân tích, dự báo những vấn đề xã hội trong một tương lai gần, hoặc xa. Từ đó làm cơ sở để đề xuất một chính sách mơi phù hợp.

2.3 Chức năng thực tiễn

Chính sách xã hội phản ánh đúng thực tiễn. Phù hợp với thực tiễn và xâm nhập vào thực tiễn một các thích hợp. Nó sẽ làm cho xã hội luôn ở trạng thái ển định, góp phần hoàn chỉnh cơ cấu xã hội, đẩy mạnh tính tích cực của các thành viên trong xã hội, sử dụng tốt tiềm năng lao động của đất nước.

Sự hoàn thiện chính sách xã hội phụ thuộc vào sự tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội. Nhưng chính sách xã hội không hoàn toàn phụ thuộc một cách máy móc mà có tính độc lập tương đôi.

Xem thêm:

Như vậy, bài viết này đã giúp bạn trả lời được những vấn đề liên quan về “khái niệm chính sách xã hội là gì?”, “chính sách xã hội có những chức năng gì?”. Chúc bạn học tập tốt với những kiến thức trên! Nếu còn bất cứ thắc mắc nào hãy liên hệ với chúng tôi theo hotline: 0915 686 999. Hoặc email qua địa chỉ: để được tư vấn và giải đáp.

Nguồn: Luanvanviet.com

Hiện tại tôi đang đảm nhiệm vị trí Content Leader tại Luận Văn Việt. Tất cả các nội dung đăng tải trên website của Luận Văn Việt đều được tôi kiểm duyệt và lên kế hoạch nội dung. Tôi rất yêu thích việc viết lách ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Và đến nay thì tôi đã có hơn 5 năm kinh nghiệm viết bài.

Hy vọng có thể mang đến cho bạn đọc thật nhiều thông tin bổ ích về tất cả các chuyên ngành, giúp bạn hoàn thành bài luận văn của mình một cách tốt nhất!

– Căn cứ để lựa chọn vấn đề của các chính sách xã hội.

• Mang tính phổ biến trong một phạm vi rộng lớn, thường là toàn xã hội.
• Xuất hiện một cách thường xuyên, liên tục trong một giai đoạn lịch sử.
• Gây ra hậu quả nghiêm trọng đối với sự phát triển xã hội trên nhiều lĩnh vực.
• Là mối quan tâm lo lắng đối với đa số nhân dân.

– Phân tích “cơ sở của chính sách xã hội”

• Cơ sở đường lối của Đảng, nhà nước trong giải quyết vấn đề xã hội.
• Nghiên cứu và dự báo các vấn đề xã hội.

2. Xác định mục tiêu của chính sách xã hội

Cơ sở xác định mục tiêu

– Mục tiêu của một chính sách xã hội là cái đích mà chính sách xã hội đó phải đạt tới.

– Cơ sở các mục tiêu: Là đường lối của đảng, khuôn khổ pháp luật của nhà nước và những kết quả của công tác nghiên cứu, dự báo về mọi lĩnh vực liên quan.

Nguyên tắc xác định mục tiêu

READ:  Mục tiêu, đối tượng và đối tượng tham gia Bảo hiểm xã hội

– Xác định các mục tiêu trong hệ thống thuộc chính sách xã hội.

– Lựa chọn các mục tiêu ưu tiên cho chính sách xã hội.

3. Xây dựng các phương án chính sách xã hội

– Xác định các phương án chính sách có thể thực hiện được mục tiêu:

Nghiên cứu đưa ra được toàn bộ các phương án chính sách xã hội mà mỗi phương án đều có khả năng giải quyết được vấn đề xã hội theo mục tiêu chính sách xã hội đã xác định.

– Đối với một số phương án phải xác định các giải pháp thực hiện mục tiêu, trả lời những câu hỏi: làm gì để thực hiện mục tiêu? Làm như thế nào để thực hiện mục tiêu? Thực hiện mục tiêu bằng những công cụ nguồn lực nào?

– Việc đưa ra những phương án chính sách xã hội đòi hỏi nhà hoạch định phải dựa trên cơ sở lý luận vững chắc, ý kiến của các chuyên gia và cơ sở thực tiễn.

– Xây dựng các phương án chính sách phải dựa trên cơ sở:

• Mục tiêu của chính sách
• Khả năng của nguồn lực có thể huy động
• Các mô hình lý thuyết về xây dựng chính sách xã hội.
• Nghiên cứu kinh nghiệm trong và ngoài nước về việc hoạch định cách chính sách tương tự
• Ý kiến của người không trong ban hoạch định chính sách [ để có cái nhìn tổng quan hơn ]

– Khi giải quyết vấn đề bất kì của chính sách xã hội cần có nhiều phương án để lựa chọn, phải xác định được các điều kiện khách quan và chủ quan chi phối nó để đảm bảo chấp nhận được.

– Xác định giải pháp, công cụ thực hiện chính sách xã hội phải tuân theo nguyên tắc sau:

• Giải pháp, công cụ phải nhằm vào thực hiện mục tiêu của chính sách và
  phải phù hợp với định hướng chính trị của xã hội.
• Giải pháp, công cụ của chính sách xã hội phải hợp lý và hiện thực.
• Các giải pháp công cụ thực hiện chính sách xã hội phải mang tính hệ
  thống.

READ:  Các biện pháp để nhập khẩu có hiệu quả

– Phương pháp xác định các giải pháp công cụ:

• Trước tiên căn cứ vào mục tiêu cụ thể của chính sách .
• Tiếp theo từ danh mục các giải pháp đã có, các chuyên gia sẽ phân tích tầm quan trọng của mỗi giải pháp bằng phương pháp cho điểm hoặc các kỹ thuật chuyên môn khác, phân tích khả năng thực thi của các giải pháp.

4. Lựa chọn phương án chính sách xã hội tối ưu

Kết quả của bước ba thường là có nhiều phương án chính sách xã hội khác nhau cùng được liệt kê, nhưng chưa có sự lựa chọn. Vì vậy, đây là khâu rất quan trọng trong quá trình hoạch định chính sách xã hội để làm ra một [hoặc một số] phương án tối ưu hợp lý nhất.

5. Thông qua quyết định chính sách

Việc thông qua chính sách xã hội ở các nước tư bản thường do các chính đảng cầm quyền quyết định, thể hiện ý chí của đảng điều hành xã hội. Do đó, quá trình thông qua chính sách xã hội ở những nước này thực chất là quá trình đấu tranh giữa các đảng phái và sự vận động hành lang để đấu tranh giành sự ủng hộ cho chính sách của đảng phái mình.

Ở nước ta, việc dự thảo chính sách xã hội thường do các cơ quan chức năng nhà nước tiến hành đảm bảo đi đúng định hướng, đường lối của Đảng.