Miền Nam chiến đấu chống chiến lược "Chiến tranh đặc biệt" của đế quốc Mĩ [1961-1965]
V. Miền Nam chiến đấu chống chiến lược "Chiến tranh đặc biệt" của đế quốc Mĩ [1961-1965]
1. Chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mĩ ở miền Nam
a] Bối cảnh lịch sử
Cuối 1960, hình thức thống trị bằng chính quyền tay sai Ngô Đình Diệmbị thất bại, Mỹ buộc phải chuyển sang thực hiện chiến lược“Chiến tranh đặc biệt”[1961 - 1965].
b] Âm mưu
- Làhình thức chiến tranh xâm lược thực dân kiểu mới, được tiến hành bằngquân đội Sài gòn,dưới sự chỉ huy của hệ thống“cố vấn” Mỹ, dựa vào vũ khí, trang bị kỹ thuật, phương tiện chiến tranh của Mỹ, nhằm chống lại phong trào cách mạng của nhân dân ta.
- Âm mưu cơ bản:“Dùng người Việt đánh người Việt”.
c] Thủ đoạn
-Đề ra kế hoạch Xtalây - Taylo, bình định miền Nam trong 18 tháng.
- Tăng viện trợ quân sự cho Diệm, tăng cường cố vấn Mỹ và lực lượng quân đội Sài Gòn.
-Tiến hành dồn dân lập“Ấp chiến lược”,trang bị hiện đại, sử dụng phổ biến các chiến thuật mới như“trực thăng vận”và“thiết xa vận”. [“Ấp chiến lược”được Mĩ và Ngụy coi như“xương sống”của“Chiến tranh đặc biệt”].
-Thành lập Bộ chỉ huy quân sự Mỹ ở miền Nam [MACV], trực tiếp chỉ đạo quân đội Sài Gòn.
-Mở nhiều cuộc hành quân càn quét nhằm tiêu diệt lực lượng cách mạng, tiến hành nhiều hoạt động phá hoại miền Bắc, phong tỏa biên giới, vùng biển nhằm ngăn chặn sự chi viện của miền Bắc cho miền Nam.
Mô hình "ấp chiến lược"
Video tư liệuChiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mĩ ở miền Nam
2. Miền Nam chiến đấu chống chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mĩ
a] Hoàn chỉnh vềtổchức lãnh đạo
- Ngày 20/12/1960, Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam ra đời.
-Tháng 01/1961, Trung ương cục miền Nam thành lập.
-Ngày 02/1961, các lực lượng vũ trang thống nhất thành Quân giải phóng miền Nam.
- Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam do Đảng lãnh đạo, nhân dân ta kết hợp đấu tranh chính trị với đầu tranh vũ trang, nổi dậy tiến công địch trên ba vùng chiến lược [rừngnúi, nông thôn đồng bằng và đô thị],bằng ba mũi giáp công[chính trị, quân sự, binh vận].
b] Đánh bại kế hoạch Xtalây - Taylo [1961 - 1963]:bình định miền Nam trong 18 tháng.
*Từ năm 1961 đến 1962:quân giải phóng đẩy lùi nhiều cuộc tiến công của địch.
* Đấu tranh chống và phá “Ấp chiến lược”:diễn ra gay go quyết liệt giữa ta và địch. Ta phá “ấp chiến lược” đi đôi với dựng làng chiến đấu. Cuối năm 1962, ta kiểm soát trên nửa tổng số ấp với 70% nông dân ở miền Nam.
Nhân dân phá “Ấp chiến lược”, khiêng nhà về nơi ở cũ
* Trên mặt trận quân sự:2/1/1963, quân dân ta thắng lớn ở trận Ấp Bắc [Mỹ Tho], đánh bại cuộc hành quân càn quét của 2000lính Sài gòn có cố vấn Mỹ chỉ huy, với phương tiện chiến tranh hiện đại => Dấy lên phong trào:“Thi đua Ấp Bắc, giết giặc lập công”.
*Đấu tranh chính trị
-Diễn ra mạnh mẽ khắp các đô thị lớn, nổi bật là đấu tranh của “đội quân tóc dài”, của các “tín đồ” Phật giáo…Góp phần đẩy nhanh quá trình suy sụp của chính quyền Ngô Đình Diệm.
-Ngày1/11/1963, Mỹ giật dâyDương văn Minh đảo chính lật đổ Ngô Đình Diệm. Chính quyền Sài Gòn lâm vào tình trạng khủng hoảng.
Hòa thượng Thích Quảng Đức tự thiêu để phản đối chính quyền Sài Gòn
c] Đánh bại kế hoạch Giônxơn - Mác-na-ma-ra [Johnson - Mac Namara] 1964 - 1965:
-Tăng cường viện trợ quân sự, ổn định chính quyền Sài gòn, bình địnhcó trọng điểm miền Nam
-Bình định miền Nam có trọng điểm trong hai năm [1964 - 1965].
* Đánh phá “Ấp chiến lược”:từng mảng lớn “Ấp chiến lược” của địch bị phá vỡ, làm phá sản cơ bản “xương sống”của chiến tranh đặc biệt. Vùng giải phóngngày càng mở rộng, chính quyềncách mạng các cấp thành lập, ruộng đất tịch thu chia cho dân cày nghèo.
* Về quân sự
-Đông Xuân 1964 - 1965, ta thắng lớn ở trậnBình Giã [02/12/1964],loại 1700 tên địch khỏi vòng chiến, đánh bại chiến lược “trực thăng vận” và “thiết xa vận”.
-Sau đó, ta tiếp tục giành thắng lợi ở An Lão, Ba Gia, Đồng Xoài...
-Làm phá sản chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mỹ.
Video tư liệuMiền Nam chiến đấu chống chiến lược "Chiến tranh đặc biệt" của đế quốc Mĩ [1961-1965]
3. Ý nghĩa
-Cách mạng miền Namtiếp tục giữ vững thếchủ động tiến công.
- Mỹ đã thất bại trong việc sử dụng miền Nam Việt Nam làm thí điểm một loại hình chiến tranh để đàn áp phong trào cách mạng trên thế giới.
-Mỹ buộc phải chuyển sang chiến lược“Chiến tranh cục bộ” [tức thừa nhận sự thất bại của “Chiến tranh đặc biệt”].
-Chứng tỏ đường lối lãnh đạo của Đảng là đúng đắn và sự trưởng thành nhanh chóng củaQuân Giải phóng miền Nam Việt Nam.
4. Mở rộng: Sự khác biệt cơ bản giữa các kế hoạch quân sự của thực dân Pháp [1946-1954] với chiến lược “chiến tranh đặc biệt của Mĩ” [1961-1965]:
Sự khác biệt cơ bản giữa các kế hoạch quân sự của thực dân Pháp [1946-1954] với chiến lược “chiến tranh đặc biệt” của Mĩ [1961-1965] thực hiện ở Việt Nam là lực lượng quân đội nòng cốt.
- Ở các kế hoạch quân sự của thực dân Pháp, lực lượng quân viễn chính Pháp luôn giữ vai trò nòng cốt.
- Còn ở chiến lược “chiến tranh đặc biệt”, quân đội Việt Nam Cộng hòa lại là lực lượng chính.
=> Nguyên nhân của sự khác biệt này là do sự khác biệt về tính chất chiến tranh - một bên là chiến tranh xâm lược thực dân kiểu cũ, còn một bên là chiến tranh xâm lược thực dân kiểu mới.
ND chính
|
- Bối cảnh lịch sử, âm mưu, thủ đoạn của Chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mĩ ở miền Nam - Miền Nam chiến đấu chống chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mĩ - Sự khác biệt cơ bản giữa các kế hoạch quân sự của thực dân Pháp [1946-1954] với chiến lược “chiến tranh đặc biệt của Mĩ” [1961-1965] |
Sơ đồ tư duyMiền Nam chiến đấu chống chiến lược "Chiến tranh đặc biệt" của đế quốc Mĩ [1961-1965]
Loigiaihay.com
-
Tình hình nước ta sau Hiệp định Giơnevơ năm 1954 về Đông Dương như thế nào ?
Giải bài tập câu hỏi thảo luận trang 158 SGK Lịch sử 12
-
Miền Bắc đã đạt được những thành tựu gì trong công cuộc khôi phục kinh tế, hàn gắn vết thương chiến tranh ?
Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 1 trang 162 SGK Lịch sử 12
-
Công cuộc cải tạo quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc từ năm 1958 đến năm 1960 đã đạt được những thành tựu và hạn chế gì?
Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 2 trang 162 SGK Lịch sử 12
-
Phong trào đấu tranh chống chế độ Mĩ - Diệm của nhân dân ta ở miền Nam đã diễn ra như thế nào trong những năm đầu sau Hiệp định Giơnevơ năm 1954?
Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 1 trang 165 SGK Lịch sử 12
-
Phong trào “Đồng khởi” [1959 - 1960] ở miền Nam đã nổ ra trong hoàn cảnh như thế nào ? Nêu diễn biến, kết quả và ý nghĩa của phong trào.
Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 2 trang 165 SGK Lịch sử 12
Chỗ dựa của "chiến tranh đặc biệt" mà Mỹ thực hiện ở miền Nam Việt Nam là
A. "ấp chiến lược" và quân đội tay sai.
B. "ấp chiến lược".
C. lực lượng quân đội tay sai.
D. hệ thống cố vấn Mỹ.
Chiến tranh đặc biệt [1961 - 1965]
Miền Nam chiến đấu chống chiến lược "Chiến tranh đặc biệt" của đế quốc Mĩ [1961 - 1965]
1. Chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mĩ ở miền Nam
a] Bối cảnh lịch sử
Cuối 1960, hình thức thống trị bằng chính quyền tay sai Ngô Đình Diệm bị thất bại, Mỹ buộc phải chuyển sang thực hiện chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” [1961 - 1965].
b] Âm mưu
- Là hình thức chiến tranh xâm lược thực dân kiểu mới, được tiến hành bằng quân đội Sài gòn, dưới sự chỉ huy của hệ thống “cố vấn” Mỹ, dựa vào vũ khí, trang bị kỹ thuật, phương tiện chiến tranh của Mỹ, nhằm chống lại phong trào cách mạng của nhân dân ta.
- Âm mưu cơ bản: “Dùng người Việt đánh người Việt”.
c] Thủ đoạn
- Đề ra kế hoạch Xtalây - Taylo, bình định miền Nam trong 18 tháng.
- Tăng viện trợ quân sự cho Diệm, tăng cường cố vấn Mỹ và lực lượng quân đội Sài Gòn.
- Tiến hành dồn dân lập “Ấp chiến lược”, trang bị hiện đại, sử dụng phổ biến các chiến thuật mới như “trực thăng vận” và “thiết xa vận”. [“Ấp chiến lược” được Mĩ và Ngụy coi như “xương sống” của “Chiến tranh đặc biệt”].
- Thành lập Bộ chỉ huy quân sự Mỹ ở miền Nam [MACV], trực tiếp chỉ đạo quân đội Sài Gòn.
- Mở nhiều cuộc hành quân càn quét nhằm tiêu diệt lực lượng cách mạng, tiến hành nhiều hoạt động phá hoại miền Bắc, phong tỏa biên giới, vùng biển nhằm ngăn chặn sự chi viện của miền Bắc cho miền Nam.
2. Miền Nam chiến đấu chống chiến lược “Chiến tranh đặc biệt”của Mĩ
a] Hoàn chỉnh về tổ chức lãnh đạo
- Ngày 20/12/1960, Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam ra đời.
- Tháng 01/1961, Trung ương cục miền Nam thành lập.
- Ngày 02/1961, các lực lượng vũ trang thống nhất thành Quân giải phóng miền Nam.
- Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam do Đảng lãnh đạo, nhân dân ta kết hợp đấu tranh chính trị với đầu tranh vũ trang, nổi dậy tiến công địch trên ba vùng chiến lược [rừng núi, nông thôn đồng bằng và đô thị], bằng ba mũi giáp công [chính trị, quân sự, binh vận].
b] Đánh bại kế hoạch Xtalây - Taylo [1961 - 1963]: bình định miền Nam trong 18 tháng.
* Từ năm 1961 đến 1962: quân giải phóng đẩy lùi nhiều cuộc tiến công của địch.
* Đấu tranh chống và phá “Ấp chiến lược”: diễn ra gay go quyết liệt giữa ta và địch. Ta phá “ấp chiến lược” đi đôi với dựng làng chiến đấu. Cuối năm 1962, ta kiểm soát trên nửa tổng số ấp với 70% nông dân ở miền Nam.
* Trên mặt trận quân sự: 2/1/1963, quân dân ta thắng lớn ở trận Ấp Bắc [Mỹ Tho], đánh bại cuộc hành quân càn quét của 2000 lính Sài gòn có cố vấn Mỹ chỉ huy, với phương tiện chiến tranh hiện đại => Dấy lên phong trào: “Thi đua Ấp Bắc, giết giặc lập công”.
* Đấu tranh chính trị
- Diễn ra mạnh mẽ khắp các đô thị lớn, nổi bật là đấu tranh của “đội quân tóc dài”, của các “tín đồ” Phật giáo…Góp phần đẩy nhanh quá trình suy sụp của chính quyền Ngô Đình Diệm.
- Ngày 1/11/1963, Mỹ giật dây Dương văn Minh đảo chính lật đổ Ngô Đình Diệm. Chính quyền Sài Gòn lâm vào tình trạng khủng hoảng.
c] Đánh bại kế hoạch Giônxơn - Mác-na-ma-ra [Johnson - Mac Namara] 1964 - 1965:
- Tăng cường viện trợ quân sự, ổn định chính quyền Sài Gòn.
- Bình định miền Nam có trọng điểm trong hai năm [1964 - 1965].
* Đánh phá “Ấp chiến lược”: từng mảng lớn “Ấp chiến lược” của địch bị phá vỡ, làm phá sản cơ bản “xương sống” của chiến tranh đặc biệt. Vùng giải phóng ngày càng mở rộng, chính quyền cách mạng các cấp thành lập, ruộng đất tịch thu chia cho dân cày nghèo.
* Về quân sự
- Đông Xuân 1964 - 1965, ta thắng lớn ở trận Bình Giã [02/12/1964], loại 1700 tên địch khỏi vòng chiến, đánh bại chiến lược “trực thăng vận” và “thiết xa vận”.
- Sau đó, ta tiếp tục giành thắng lợi ở An Lão, Ba Gia, Đồng Xoài...
=> Làm phá sản chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mỹ.
3. Ý nghĩa
- Cách mạng miền Nam tiếp tục giữ vững thế chủ động tiến công.
- Mỹ đã thất bại trong việc sử dụng miền Nam Việt Nam làm thí điểm một loại hình chiến tranh để đàn áp phong trào cách mạng trên thế giới.
- Mỹ buộc phải chuyển sang chiến lược “Chiến tranh cục bộ” [tức thừa nhận sự thất bại của “Chiến tranh đặc biệt”].
- Chứng tỏ đường lối lãnh đạo của Đảng là đúng đắn và sự trưởng thành nhanh chóng của Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam.
- Chia sẻ:
- |
- In bài viết
Miền Nam chiến đấu chống “chiến tranh đặc biệt” của đế quốc Mĩ [1961 - 1965].
- In ra
- Phong trào “Đồng khởi” giành được thắng lợi đã làm phá sản chiến lược chiến tranh điển hình của đế quốc Mĩ, buộc Mĩ phải chuyển sang chiến lược “chiến tranh đặc biệt”.
- “Chiến tranh đặc biệt” là một hình thức chiến tranh thực dân kiểu mới của đế quốc Mĩ được tiến hành bằng quân đội ngụy dưới sự chỉ huy của hệ thống cố vấn Mĩ, dựa vào vũ khí, trang bị và phương tiện chiến tranh của Mĩ nhằm chống lại cách mạng và nhân dân miền Nam.
* Chỗ dựa của “chiến tranh đặc biệt” là ngụy quân, ngụy quyền và ấp chiến lược.
- Để thực hiện chiến tranh đặc biệt đế quốc Mĩ đã:
+ Đề ra kế hoạch Xtalay-Taylo với nội dung chủ yếu là bình định miền Nam trong vòng 18 tháng bằng một loạt các biện pháp:
+ Tăng cường lực lượng và khả năng cơ động của quân nguỵ trong các cuộc hành quân tiêu diệt quân giải phóng, tiến hành dồn dân lập “Ấp chiến lược”.
+ Đầu 1964, Mĩ đùng kế hoạch Giônxơn Mác Namara thay thế cho kế hoạch Xtalay - Taylo, đẩy mạnh chiến tranh đặc biệt nhằm bình định có trọng điểm miền Nam trong vòng hai năm.
- Thực hiện các kế hoạch nổi trên, Mĩ tăng cường viện trợ cho quân Diệm, đưa vào miền Nam nhiều cố vấn quân sự, vũ khí và phương tiện chiến tranh hiện đại. Áp dụng những chiến thuật mới “Trực thăng vận”, “Thiết xa vận”. Xây dựng hệ thống “Ấp chiến lược” coi đây là quốc sách trong “chiến tranh đặc biệt” hòng biến miền Nam thành một trại tập trung khổng lồ, thực hiện cái gọi là “tát nước bắt cá” để đàn áp tiêu diệt phong trào cách mạng.
Như vậy, Mĩ đã dấn thêm một bước trong quá trình phiêu lưu quân sự xâm lược miền Nam. Tiến hành chiến tranh Đông Dương Mĩ áp dụng những thủ đoạn mới, nguy hiểm và dã man hơn hòng đạt được mục tiêu chiến lược của chúng ở miền Nam Việt Nam. Song đó đều là những thủ đoạn phi nghĩa nên không thể tránh khỏi sự thất bại đau đớn.
2. Miền Nam chiến đấu chống “chiến tranh đặc biệt” của Mĩ
- Dưới sự lãnh đạo của Đảng, dưới ngọn cờ đoàn kết của Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam, quân dân miền Nam đã đẩy mạnh đấu tranh chống Mĩ và tay sai, kết hợp đấu tranh quân sự với đấu tranh chính trị và binh vận, đánh địch trên cả 3 vùng chiến lược: miền núi, nông thôn đồng bằng và đô thị.
* Trên Mặt trận quân sự: quân ta đã giành thắng lợi mở đầu vang dội tại ấp Bắc [Mĩ Tho] vào ngày 2/1/1963. Ta đánh bại cuộc hành quân của 2000 quân ngụy có cố vấn Mĩ chỉ huy, có sự hỗ trợ của pháo binh, xe tăng máy bay.
Với trận này ta loại khỏi vùng chiến đấu 450 tên địch, bắn rơi 8 máy bay, bắn cháy 3 xe bọc thép. Từ đó dấy lên một phong trào “thi đua Ấp Bắc, giết giặc lập công”.
Với chiến thắng Ấp Bắc quân dân ta đã đánh bại chiến thuật “Trực thăng vận” của Mĩ Ngụy. Nó chứng minh rằng quân dân miền Nam cỏ khả năng đánh bại chiến lược “chiến tranh đặc biệt” của Mĩ.
- Sau chiến thẳng Ấp Bắc, quân giải phóng nhanh chóng trưởng thành và ngày càng đánh lớn. Cuối 1964, quân dân Nam Bộ mở chiến dịch tấn công Đông Xuân [1964 - 1965] với trận mở màng vào Ấp Bình Giã [Bà Rịa] vào 12/1964. Ta đã loại khỏi vòng chiến đấu 1700 tên địch trong đó có 60 cố vấn Mĩ, thu và phá hủy nhiều phương tiện chiến tranh của địch.
- Thừa thắng xông lên, quân dân miền Nam đã liên tiếp tấn công và giành được nhiều thắng lợi mới: Chiến thắng An Lão [Bình Định] [12.1964] Ba Gia [Quảng Ngãi] [6.1965] Đồng xoài [Biên Hoà] [8.1965].
* Trên mặt trận chống “bình định”: cuộc đấu tranh giữa ta và địch diễn ra dai dẳng, quyết liệt giữa lập và phá Ấp chiến lược của địch, nhiều Ấp chiến lược trở thành làng chiến đấu của ta.
* Trên mặt trận chính trị: Ở các đô thị và nhiều vùng nông thôn phong trào nổ ra mạnh mẽ. Đặc biệt là tại các thành phố như: Huế, Đà Nẵng, Sài Gòn, phong trào đã thu hút đông đảo quần chúng nhân dân tham gia, nhất là thanh niên, học sinh và phật tử.
Chính phong trào này đã góp phần làm lung lay ngụy quyền Sài Gòn, buộc Mĩ phải đi đến đào chính Ngô Đình Diệm vào ngày 1/11/1963.
* Ý nghĩa:
- Các sự kiện trên đã đánh bại chiến lược “chiến tranh đặc biệt” của Mĩ ở miền Nam. Đánh bại “chiến tranh đặc biệt” là thắng lợi có ý nghĩa chiến lược thứ hai cho cách mạng miền Nam, đó cũng là thất bại thứ hai của đế quốc Mĩ và tay sai.
- Một lần nữa chứng minh rằng đường lối của Đảng trong cách mạng miền Nam là hoàn toàn sát hợp, sức mạnh quật khởi của quần chúng là vĩ đại.
- Thắng lợi này mở rộng và phát triển toàn diện thế chiến lược tiến công của cách mạng miền Nam, là cơ sở để nhân dân miền Nam tiến lên đập tan những kế hoạch chiến tranh mới của đế quốc Mĩ, giành thắng lợi hoàn toàn.