Cách sử dụng đồ nhựa an toàn hiệu quả
Xem thêm chi tiết trong bài
Sử dụng nhựa cho thực phẩm một cách lành mạnh hơn Nhựa được sử dụng rộng rãi để lưu trữ và đóng gói thực phẩm và đồ uống. Chúng thuận tiện, nhẹ, bền và tương đối rẻ. Tuy nhiên, có cả mối đe dọa về môi trường và sức khỏe từ việc sử dụng rộng rãi nhựa. Vấn đề môi trường: Hầu hết nhựa được sản xuất từ dầu mỏ, một nguồn tài nguyên không tái tạo. Bao bì nhựa cũng tạo ra sự lãng phí không cần thiết. Nhựa là vật liệu cồng kềnh – chiếm một khối lượng lớn không gian bãi rác. Rủi ro về sức khỏe: Việc sử dụng nhựa trong nấu ăn và lưu trữ thực phẩm có thể đem lại rủi ro cho sức khỏe, đặc biệt là khi một số hóa chất có khả năng làm rối loạn nội tiết tố từ một số loại chất dẻo bị thấm vào thực phẩm và đồ uống. Công nghiệp sản xuất nhựa và xử lý nhựa bằng thiêu đốt tạo ra ô nhiễm không khí và ô nhiễm nước, và làm cho công nhân tiếp xúc với hóa chất độc hại.
Ý nghĩa của nhãn vật liệu nhựa: Biểu tượng tái chế được sử dụng chủ yếu trên bao bì nhựa và hộp đựng sử dụng một lần. Hàng hóa không sử dụng một lần cho thực phẩm như đồ ăn, bình, cái lót chén bát và bình sữa trẻ em thường không có nhãn tái chế. LƯU Ý: Không phải tất cả các dụng cụ đựng bằng nhựa đều được dán nhãn, và ký hiệu tái chế trên một sản phẩm không có nghĩa là nó có thể tái chế. Thông thường, chỉ các sản phẩm nhựa có nhãn số 1 và số 2 có cổ hẹp là có thể tái chế, nhưng một số cộng đồng có thể tái chế cả các loại nhựa khác. Kiểm tra lại với chương trình tái chế đô thị địa phương của bạn hoặc công ty xử lý chất thải.
Mối quan tâm về sức khỏe với việc sử dụng nhựa cho thực phẩm: Một lượng lớn hóa chất nguồn gốc từ dầu mỏ đi vào công nghiệp sản xuất nhựa. Một số có thể thấm vào thức ăn và đồ uống, và có thể tác động xấu đến sức khỏe con người. Sự rò rỉ hóa chất tăng lên khi nhựa tiếp xúc với thực phẩm có dầu hoặc mỡ, trong quá trình làm nóng và từ nhựa cũ hoặc trầy xước. Sử dụng một số chất tẩy rửa có thể làm giảm chất lượng nhựa, cũng cho phép các hóa chất bị thôi ra từ nhựa. Các loại nhựa được biết rò rỉ hóa chất độc hại là polycarbonate (PC), PVC và styrene (PS). Điều này không có nghĩa là các nhựa khác hoàn toàn an toàn; chúng cần được nghiên cứu thêm. Bisphenol A (BPA), một hóa chất bắt chước hoạt động của nội tiết tố estrogen của con người, bị rò rỉ từ nhựa polycarbonate (3). Một nghiên cứu của Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh phát hiện BPA trong nước tiểu của 95% người trưởng thành được lấy mẫu (4). Các nhà khoa học đã đo BPA trong máu của phụ nữ mang thai, máu ở dây rốn và nhau thai, tất cả đều đo được ở mức độ gây hại ở động vật thí nghiệm (5,6). Trong khi 92% của 163 nghiên cứu được chính phủ tài trợ chứng minh ảnh hưởng đáng kể đến sự phát triển, sinh sản hoặc miễn dịch ngay cả từ mức độ tiếp xúc thấp với BPA, không báo cáo nào trong số 13 nghiên cứu được ngành công nghiệp được tài trợ tìm thấy ảnh hưởng đáng kể (7). Nghiên cứu trên động vật ghi lại tác dụng liều thấp ở mức phơi nhiễm hàng trăm lần thấp hơn mức hiện tại được coi là “an toàn” của Cơ quan Bảo vệ Môi trường (8). Hormone kích thích một số bệnh ung thư. Bisphenol A kích thích tế bào ung thư tuyến tiền liệt (9) và gây ra những thay đổi mô vú giống như giai đoạn đầu của ung thư vú ở cả chuột và người (10,11). Tiếp xúc sớm với BPA cũng có thể gây ra lỗi di truyền, bao gồm các lỗi nhiễm sắc thể, ngay cả ở mức độ phơi nhiễm thấp ở chuột, có thể dẫn đến sẩy thai tự nhiên và dị tật bẩm sinh (12). Ở người, nồng độ BPA trong nước tiểu cao hơn có liên quan đến rối loạn chức năng buồng trứng (13). Một nghiên cứu khác phát hiện ra rằng phụ nữ có tiền sử sảy thai tái phát có nồng độ BPA cao hơn ba lần trong máu so với phụ nữ không có tiền sử sảy thai (14). DEHA [Di(2-ethylhexyl)adipate] là một trong nhiều chất hóa dẻo (chất làm mềm) mà mọi người tiếp xúc hàng ngày thông qua thực phẩm, nước, không khí và các sản phẩm tiêu dùng. Màng bọc thực phẩm PVC có chứa DEHA, một hóa chất phá vỡ nội tiết tố có thể thấm vào thức ăn có dầu khi tiếp xúc và khi đun nóng. Phơi nhiễm DEHA có liên quan đến tác dụng phụ trên gan, thận, lá lách, hình thành xương và trọng lượng cơ thể. Nó cũng là chất có thể gây ung thư ở người, ảnh hưởng đến gan (15). Styrene có thể rò rỉ từ nhựa polystyrene. Styrene là chất độc hại đến não và hệ thần kinh của những người công nhân bị phơi nhiễm thời gian dài (16,17), ngoài ra cũng ảnh hưởng xấu đến tế bào máu, gan, thận và dạ dày trong các nghiên cứu trên động vật (18). Ngoài sự tiếp xúc từ hộp đựng thức ăn, trẻ em có thể bị phơi nhiễm styrene đến từ khói thuốc lá thụ động, khí thải vật liệu xây dựng, khói thải động cơ và nước uống. Thai nhi và trẻ nhỏ chịu nguy cơ cao nhất: Trẻ nhỏ hệ thống miễn dịch chưa trưởng thành, sự phát triển nhanh chóng và cách ăn uống khác biệt khiến chúng dễ bị tổn thương hơn khi tiếp xúc với chất độc hại. Quá trình phát triển của trẻ em là một quá trình sinh học tinh tế, được hướng dẫn bởi nội tiết tố của cơ thể hoạt động ở mức nồng độ thấp nhưng ảnh hưởng đến mọi tế bào, cơ quan và chức năng của cơ thể trẻ. Tiếp xúc với hóa chất như phthalates và bisphenol A trong thời điểm quan trọng này trong quá trình phát triển có thể phá vỡ hoạt động tự nhiên của cơ thể và các hiệu ứng gây ra có thể không hiện rõ trong nhiều năm, có thể dẫn đến các bệnh như tuyến tiền liệt hoặc ung thư vú sau này trong cuộc sống. Sự mơ hồ về nhựa số 7? Không chỉ mình bạn. Chỉ vài năm trước, hầu hết nhựa số 7 là polycarbonate, một loại nhựa chúng ta nên tránh. Bây giờ nhiều loại nhựa mới cũng được xếp vào loại # 7. Nếu nó được dán nhãn # 7-PC, đó là polycarbonate và không an toàn. (LƯU Ý: không phải tất cả nhựa polycarbonate có nhãn PC, phần lớn nó thậm chí còn không có nhãn). Nếu nó gắn nhãn “PLA” (Polylactic acid làm từ ngô) hoặc “có thể phân hủy được” (compostable), có thể đó là một loại nhựa sinh học an toàn hơn. Nếu không thì, bạn sẽ cần gọi cho nhà sản xuất và hỏi họ đó là loại nhựa nào. Dưới đây là một vài ví dụ về nhựa số 7 không chứa BPA (không chứa polycarbonate):
10 lời khuyên để sử dụng nhựa cho thực phẩm an toàn và bền vững hơn Với thức ăn của bạn, sử dụng #4, 5, 1 và 2. Nhựa #3 và 6 không tốt cho bạn.
Hóa học xanh: Nhựa sinh học Sự xuất hiện của ngành nhựa có nguồn gốc sinh học có tiềm năng lớn để loại bỏ nhiều mối quan ngại hiện tại về nhựa sản xuất từ dầu mỏ cũng như sự sử dụng và tiêu hủy nó. Mặc dù nhựa sinh học chưa có sẵn để thay thế cho tất cả các mục đích sử dụng nhựa, hiện chúng được sử dụng trong nhiều loại đồ đựng thực phẩm và đồ uống. Ví dụ Natureworks sản xuất Polylactic Acid, hoặc PLA, một loại polymer làm từ ngô được sử dụng trong một loạt các sản phẩm từ các loại hộp đựng cho đến chai đựng nước và đồ thìa dĩa dùng một lần (19). EarthShell sản xuất laminate xốp được làm từ khoai tây, ngô, gạo hoặc bột sắn, được sử dụng để làm màng bọc thực phẩm, đĩa, bát và hộp đựng thức ăn nhanh (20). Bao bì và đồ đựng thực phẩm có thể phân hủy sinh học được chứng nhận có thể được ủ cùng với thức ăn và rác sân vườn trong các chương trình tái chế của địa phương. Kiểm tra với cơ sở địa phương của bạn về các chương trình thu thập tái chế và các sản phẩm được chấp nhận. Để biết danh sách các sản phẩm được chứng nhận có nguồn gốc sinh học, xem link: http://www.bpiworld.org/ Xem thêm tài nguyên và liên kết tại:
Để biết thêm thông tin về Hướng dẫn nhựa thông minh, liên hệ: Kathleen Schuler, MPH
Người dịch: Phạm Thu Hường |