Có những học sinh từ nhỏ đến lớn sống trong sự nuông chiều của cả nhà, bắt đầu học đại học, trong suy nghĩ của họ căn bản là không có người khác. Có những học sinh không muốn hợp tác giao lưu với bạn học khác, đi lại một mình, lại còn trách cái thế giới này quá lạnh lùng, không ai quan tâm đến họ.
Nhưng sự thật có đúng như vậy không? Lại có một câu nói mới hay làm sao: “Con người phải học cách làm thế nào để thích ứng với xã hội này, chứ không phải là làm thế nào để xã hội thích ứng với họ. Bởi xã hội là một tập thể lớn, nó không thể có bất kì thay đổi nào để chiếu cố đến mong muốn của một cá nhân”.
Không biết là bạn có để ý đến điều này không: Lớn như một tập đoàn, công ti, nhỏ như một xí nghiệp tư nhân, không đâu là không đặt ra yêu cầu đối với mỗi một công nhân đều phải trang bị cho mình tinh thần hợp tác cùng đoàn thể. Như vậy thì tinh thần hợp tác của một nhân viên mới đến làm sẽ bắt nguồn từ đâu đây? Tất nhiên là phải bắt nguồn từ việc rèn luyện trên ghế nhà trường. Như vậy, cũng có nghĩa là mỗi một học sinh ngoài việc cố gắng học tập còn có một yêu cầu là chú ý đến tinh thần hợp tác với tập thể trong quan hệ cùng các bạn học khác, học cách tự mình rèn luyện tinh thần hợp tác trong cuộc sống hàng ngày.
Trên thế giới này, sức mạnh của cá nhân dù có lớn đến đâu đi chăng nữa, cũng chỉ là một lực lượng đơn độc, khó mà vượt qua được những thử thách lớn lao. Trong khi đó, đoàn kết và hợp tác lại có thể tập hợp nên một lực lương phi thường, có thể hoàn thành tất cả những việc mà một cá nhân không thể nào làm nổi.
Mỗi độ thu về, những chú nhạn lại phải bay về phương nam tránh rét, chúng luôn hợp lại thành đàn xếp theo hình chữ V, bay lượn trong không trung. Tại sao chúng phải làm như vậy? Các nhà khoa học sau khi tiến hành nghiên cứu mới biết được rằng: Nếu như bay theo hàng thẳng, thì độ dài quãng đường mà cả đàn nhạn phải vượt qua sẽ dài hơn quãng đường mà một con nhạn bay một mình là 73%. Nhưng khi mỗi chú nhạn vỗ một nhịp cánh bay, chúng sẽ tạo ra một dòng cao áp cho chú nhạn bay kề sau nó. Khi chú nhạn đầu đàn đã mệt, nó sẽ lui về phần đuôi của đội ngũ hình chữ V của mình, nhường vị trí đầu đàn cho một con khác. Con bay phía sau luôn phát ra tiếng: “Ya. Ya” để cổ vũ cho đồng đội bay phía trước mình. Cho dù bất kì lúc nào có một chú nhạn bị rớt lại phía sau cả đàn, thì chúng lập tức sẽ cảm thấy lực cản khi bay đơn độc một mình, tức khắc sẽ quay trở lại đội ngũ. Khi một chú nhạn bị rớt lại do ốm yếu hay bị thương, thế nào cũng sẽ có hai con khác bay theo cùng để hạ cánh xuống mặt đất, giúp đỡ và bảo vệ nó cho đến tận khi có biểu hiện khá lên hoặc chết đi. Sau đó, chúng sẽ nhập vào một đàn nhạn khác hoặc tự tổ chức đội ngũ cho mình để đuổi kịp đàn nhạn bay phía trước.
Những chú nhạn thật là thông minh, chúng biết cùng nhau hợp tác, dựa vào dòng khí lưu do con bay trước tạo ra để tiết kiệm sức lực, lần lượt thay nhau nắm giữ vị trí đầu đàn, dùng tiếng kêu để cổ vũ lẫn nhau, duy trì đội hình, quan tâm đến con bị thương, nhờ vậy mới có thể bay được quãng đường xa hơn một con nhạn bay một mình được rất nhiều.
Sinh tồn cũng là một môn nghệ thuật, trong đó nguyên tắc nhập môn đầu tiên là phải biết hợp tác. Hợp tác với người khác cũng là một loại nghệ thuật tổng hợp kĩ xảo và năng lực. Trong quá trình hợp tác, bạn sẽ học được cách làm thế nào để kết hợp một cách hài hòa lợi ích của bản thân và của người khác, để hoạt động của tập thể có thể tiến hành được. Một người hiểu được tinh thần hợp tác sẽ dễ dàng thích nghi với xã hội, đồng thời phát huy được tác dụng tích cực. Ngược lại, một người không hiểu được tinh thần hợp tác sẽ gặp rất nhiều phiền toái trong cuộc sống, làm nảy sinh nhiều khó khăn mà không cách nào thích nghi nổi.
Các biện pháp để rèn luyện tinh thần hợp tác, đó là:
- Khi bạn đã cố gắng hết mình nhưng vẫn không thể hoàn thành nổi nhiệm vụ, bạn có thể nhờ người xung quanh giúp đỡ mình một tay.
- Khi bạn phải đưa ra một quyết định nào đó, hãy đừng chỉ nghĩ đến bản thân mà phải nghĩ đến cả những người xung quanh, xem liệu quyết định của bạn có ảnh hưởng gì không tốt đến người khác hay không.
- Khi bạn có những nhiệm vụ phải hoàn thành với người khác thì hãy tin tưởng vào người bạn đồng hành của mình, đó cũng là nền tảng để hợp tác thành công.
- Khi bạn cảm thấy mình đang thiếu tinh thần hợp tác, hãy tham gia thêm những hoạt động tập thể, ví dụ như chơi bóng rổ, đá bóng, nhảy dây... để rèn luyện tư duy hợp tác cho mình.
[Sưu tầm]
Người Đăng : Admin
Chuyên mục: : Soạn VNEN GDCD 8
Trò chơi "Thi tiếp sức chuyền bóng"
- Chơi trò chơi: "Thi tiếp sức chuyền bóng" giữa các nhóm
- Thảo luận: Để giành thắng lợi trong trò chơi này, các thành viên trong mỗi nhóm phải làm gì?
1. Tìm hiểu về đoàn kết và hợp tác
Hãy cho biết giữa đoàn kết và hợp tác có mối quan hệ như thế nào? [kHoanh tròn vào chữ cái trước những ý kiến em tán thành]
A. Đoàn kết và hợp tác là đồng nhất với nhau
B. Đoàn kết là điều kiện cần của hợp tác, có nghĩa là muốn hợp tác được trước hết phải đoàn kết
C. Hợp tác là điều kiện cần của đoàn kết, có nghĩa là muốn đoàn kết được trước hết phải hợp tác
D. Giữa đoàn kết và hợp tác có mối quan hệ hữu cơ: Muốn hợp tác được trước hết phái đoàn kết. Ngược lại, việc hợp tác hiệu quả giúp củng cố vững chắc thêm tình đoàn kết giữa các thành viên.
2. Tìm hiểu biểu hiện của đoàn kết và hợp tác
a. Hãy xác định những biểu hiện của đoàn kết, không/thiếu đoàn kết và ghi vào bảng theo mẫu dưới đây:
| Biểu hiện của đoàn kết | Biểu hiện của không/ thiếu đoàn kết |
b. Những nội dung nào dưới đây là biểu hiện của hợp tác:
A. Tôn tọng mục đích, mục tiêu hoạt động chung của nhóm, tôn trọng những quyết định chung, những điều đã cam kết
B. Áp đặt ý kiến của mình cho các bạn trong nhóm
C. Biết bày tỏ ý kiến của bản thân, tham gia đóng góp ý tưởng cho nhóm
D. Không thống nhất ý kiến với nhóm nhưng không nói ra.
E. Em lắng nghe, tôn trọng, xem xét các ý kiến, quan điểm của mọi người trong nhóm
G. Biết giao tiếp hiệu quả, tôn trọng, thân ái, sống hài hòa và cảm thông, chia sẻ với các thành viên khác trong nhóm
H. Chỉ lo hoàn thành phần việc mà bản thân được phân công, không quan tâm đến nhiệm vụ của các thành viên khác trong nhóm.
I. Trông chờ, ỉ lại vào mọi người trong nhóm
K. Biết cùng cả nhóm đồng cam cộng khỏ vượt qua những khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ chung
L. Cùng chịu trách nhiệm về những thành công hay thất bại của nhóm, và những sản phẩm do nhóm tạo ra.
3. Tìm hiểu về ý nghĩa, tầm quan trọng của đoàn kết và hợp tác
a. Đọc truyện "Chiếc ô tô bị sa lầy".
b. Thảo luận:
- Chiếc ô tô gặp vấn đề gì khi đang đi trên đường?
- Nhờ đâu mà cuối cùng chiếc xe đã vượt qua được hố bùn trong sự vui mừng của mọi người?
- Qua câu chuyện này, em có thể rút ra điều gì về sức mạnh của đoàn kết và hợp tác?
4. Tìm hiểu cách rèn luyện tinh thần đoàn kết, hợp tác
Hãy lập kế hoạch rèn luyện tinh thần đoàn kết, hợp tác trong cuộc sống hằng ngày theo mẫu dưới đây:
| STT | Các lĩnh vực/ môi trường sống | Biện pháp, cách thức rèn luyện |
| 1 | Đoàn kết, hợp tác trong học tập | |
| 2 | Đoàn kết, hợp tác trong các hoạt động của lớp, của trường | |
| 3 | Đoàn kết, hợp tác trong gia đình | |
| 4 | Đoàn kết, hợp tác trong cộng đồng |
1. Xử lí tình huống
Tình huống 1: Nhóm của Thanh được phân công trang trí lớp học để chào mừng Ngày Quốc tế Phụ nữ. Thành làm vội vàng, quấy phá một lát rồi bỏ ra sân chơi đá bóng, để mặc các bạn trong nhóm làm nốt những việc còn lại.
Câu hỏi:
1. Bạn Thanh có biết hợp tác không? Vì sao?
2. Nếu là của Thanh, em sẽ khuyên Thanh thế nào?
Tình huống 2: Nhóm của Dung nhận nhiệm vụ chăm sóc cây và hoa ở sân trường. Các bạn bàn bạc, phân công nhau mỗi người chịu trách nhiệm chăm sóc một cây. Sáng nào các bạn cũng đến sớm: vun gốc, nhổ cỏ, bắt sâu, tưới cây, ... Mỗi khi một bạn bị ốm phải nghỉ học không chăm sóc được cây của mình, hoặc một cây bị bệnh là cả nhóm lại cùng hỗ trợ.
Câu hỏi:
- Cách tổ chức chăm sóc cây và hoa của nhóm bạn Dung thể hiện điều gì?
- Theo em, với cách tổ chức làm việc như vậy, kết quả thực hiện nhiệm vụ của nhóm bạn Dung sẽ như thế nào?
Tình huống 3: Nhân là một học sinh kém mới được bổ sung vào nhóm. Thấy vậy, Tiến - học sinh giỏi và là thành viên cũ của nhóm, phàn nàn:
- Tưởng thêm học sinh giỏi, chứ thêm học sinh kém thì có ích gì! Mình lại phải làm nhiều việc hơn mà thôi!
Câu hỏi:
- Em có đồng tình với thái độ của Tiến không? Vì sao?
- Nếu là một thành viên trong nhóm, em sẽ nói gì với Tiến?
3. Cùng chia sẻ:
- Bạn đã biết hợp tác với ai làm một việc gì đó bao giờ chưa? Đó là việc gì? Bạn đã hợp tác với họ như thế nào? Kết quả ra sao?
- Theo bạn, lớp mình đã đoàn kết và hợp tác chưa?
- Để lớp mình trở thành một tập thể đoàn kết và hợp tác, chúng ta cần phải làm gì?
Phân tích ý nghĩa của các câu tục ngữ, ca dao, danh ngôn dưới đây:
"Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao"
"Thuận vợ, thuận chồng tát Biển Đông tát cạn"
"Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết
Thành công, thành công, đại thành công"
2. Sưu tầm những câu chuyện, tấm gương về đoàn kết, hợp tác trong thực tiễn và chia sẻ với bạn bè.
Hãy viết một bài viết ngắn khoảng 1 trang giấy A4 về ý nghĩa, tầm quan trọng của đoàn kết và hợp tác
VNEN GDCD 8 bài 4, bài 4 đoàn kết và hợp tác, bài 4 trang 22 VNEN GDCD 8, giải GDCD 8 sách VNEN chi tiết dễ hiểu.