Cách bao lâu thì tiêm mũi 3 vaccine astrazeneca

Sự khác nhau giữa mũi 3 vắc-xin Covid-19 bổ sung và nhắc lại

[NLĐO] - Mũi 3 vắc-xin Covid-19 giúp tăng lượng kháng thể trước biến thể Omicron. Liều tiêm này rất cần thiết với nhóm nguy cơ cao như người già, có bệnh nền, suy giảm miễn dịch.

• TP HCM: 9 trường hợp nhập cảnh đang chờ kết quả giải trình tự gien

• Máy đo nồng độ oxy máu SpO2, dùng thế nào để chỉ số không sai lệch?

• Một cô gái trẻ tử vong sau tiêm vắc-xin Covid-19

• Thủ tướng yêu cầu tiến hành các thủ tục mua vắc-xin Covid-19 cho trẻ 5-11 tuổi

Trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 và gánh nặng biến thể Omicron trên thế giới, Bộ Y tế đã có hướng dẫn về việc tiêm vắc-xin Covid-19 liều cơ bản và nhắc lại.

Tiêm liều bổ sung áp dụng cho những người đã tiêm chủng đầy đủ liều vắc-xin, nhằm tăng cường hoặc khôi phục khả năng bảo vệ cơ thể của các liều cơ bản.

Bộ Y tế đề nghị các địa phương tiêm liều bổ sung và liều nhắc lại vắc-xin Covid-19

Theo đó, cần tiêm nhắc nếu có 3 điều kiện gồm từ 18 tuổi trở lên, đã tiêm đủ liều cơ bản hoặc liều bổ sung, đã tiêm mũi cuối cùng của liều cơ bản ít nhất được 3 tháng [tiêm 1 hoặc 2 hoặc 3 mũi tùy theo loại vắc-xin] bao gồm:

- Người có tình trạng suy giảm miễn dịch vừa và nặng như người cấy ghép tạng, ung thư, HIV, đang điều trị thuốc ức chế miễn dịch hoặc đã điều trị trong vòng 6 tháng... Việc cung cấp liều vắc-xin bổ sung có thể giúp nhóm này có đáp ứng miễn dịch tương tự như nhóm người bình thường khác.

Ngoài ra, nếu đã tiêm đủ liều cơ bản bằng vắc-xin của hãng Sinopharm hoặc Sputnik V thì cũng cần tiêm bổ sung vắc-xin Covid-19. Loại vắc-xin tiêm cùng loại với liều cơ bản hoặc vắc-xin mRNA.

Khoảng cách: Tiêm 1 mũi bổ sung sau mũi cuối cùng của liều cơ bản từ 28 ngày đến 3 tháng.

Đối với những người có chỉ định tiêm liều bổ sung, sau khi đã tiêm liều bổ sung thì được coi là hoàn thành liều cơ bản.

Tiêm liều nhắc lại vắc-xin phòng Covid-19 cho đối tượng là người từ 18 tuổi trở lên đã tiêm đủ liều cơ bản hoặc liều bổ sung, bảo đảm bao phủ cho toàn bộ người có bệnh nền, người cần được chăm sóc dài hạn tại các cơ sở y tế, người từ 50 tuổi trở lên, người trực tiếp xét nghiệm, chăm sóc, điều trị bệnh nhân Covid-19, nhân viên y tế.

Khoảng cách: Tiêm 1 mũi nhắc lại ít nhất 3 tháng sau mũi cuối cùng của liều cơ bản. Liều lượng vắc-xin để tiêm bổ sung và nhắc lại theo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất đã được Bộ Y tế cho phép.

Cũng theo hướng dẫn mới nhất của Bộ Y tế đối với những người đã mắc Covid-19 thì tiêm ngay sau khi hồi phục và hoàn thành việc cách ly y tế theo qui định thay vì sau 6 tháng như trước đây.

Nói về hiệu quả của mũi 3 vắc-xin Covid-19, PGS-TS Trần Đắc Phu, Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp các sự kiện y tế công cộng Việt Nam, cho biết theo các nghiên cứu có loại vắc-xin hiệu quả bảo vệ rất cao và kháng thể tồn tại lâu trong cơ thể [có thể suốt đời]. Tuy nhiên, vắc-xin phòng Covid-19 hiệu quả bảo vệ không cao như mong muốn [theo công bố của các nhà sản xuất có loại 70% có loại đến 90%...].

Chuyên gia khuyến cáo cần phải tiêm mũi nhắc lại sau 3 tháng để tăng khả năng miễn dịch

"Đặc biệt, nồng độ kháng thể sẽ giảm sau khi tiêm mũi cuối cùng từ 4 tháng đến 6 tháng vì vậy cần phải tiêm mũi nhắc lại sau 3 tháng để tăng khả năng miễn dịch. Đối với người cần tiêm mũi bổ sung thì tiêm sau 28 ngày. Vì vậy, cần đi tiêm chủng đầy đủ các mũi vắc-xin cơ bản và tiêm mũi nhắc lại theo hướng dẫn của cán bộ y tế"- PGS Phu khuyến cáo.

Theo PGS Trần Đắc Phu, virus nào cũng có biến chủng. Điều đáng lo ngại nhất là sự biến đổi ở protein giúp virus xâm nhập vào tế bào con người để lây lan bệnh và có khả năng vô hiệu hóa vắc-xin. Tuy nhiên, hiện nay chưa có nghiên cứu nào khẳng định biến thể Omicron có thể vô hiệu hóa vắc-xin và Tổ chức Y tế Thế giới [WHO] khuyến cáo việc tiêm vắc-xin vẫn có hiệu quả với cả chủng virus mới. Có nghiên cứu cho thấy sau tiêm mũi 3, hiệu quả miễn dịch tăng cao trên 90%

Cũng theo PGS Phu, nhóm người nguy cơ cao như người già, có bệnh nền, người bị suy giảm miễn dịch luôn cần được ưu tiên tiêm vắc-xin, dù là mũi tiêm nào. Việc tiêm cho đối tượng nguy cơ cần gắn với vùng nguy cơ, ưu tiên vùng nguy cơ cao, hoạt động đi lại nhiều, mật độ dân số cao, như TP HCM, Hà Nội, Bình Dương, Long An. Những nơi này cần tiêm trước, tiêm nhanh mũi 3 cho nhóm nguy cơ cao để phòng bệnh trước những diễn biến khó lường của đại dịch.Việt Nam hiện đảm bảo đủ nguồn cung vắc-xin để tiêm mũi 3 cho người từ 18 tuổi trở lên

Giải thích về loại vắc-xin Covid-19 mũi 3 có cần đúng loại tiêm 2 mũi trước đó hay không, PGS Phu giải thích mũi 3 là vắc-xin cùng loại hoặc vắc-xin khác loại là mRNA. Nếu trước đó tiêm vắc-xin Sinopharm thì mũi 3 có thể tiêm loại vắc-xin công nghệ mRNA [Pfizer, Moderna] hoặc vắc-xin AstraZeneca".

"Nếu các mũi tiêm cơ bản hoặc bổ sung cùng loại thì tiêm mũi nhắc lại cùng loại đó hoặc vắc-xin mRNA [như vắc-xin Pfizer, Moderna...]; nếu trước đó đã tiêm các loại vắc-xin khác nhau thì tiêm mũi nhắc lại bằng vắc-xin mRNA. Nếu tiêm liều cơ bản hoặc bổ sung là vắc-xin Sinopharm thì có thể tiêm mũi nhắc lại cùng loại đó hoặc vắc-xin mRNA"- PGS Phu giải thích.

N.Dung

Tiêm vaccine là gây miễn dịch chủ động do kháng thể được sinh ra và theo thời gian sau khi tiêm vaccine khoảng 4-6 tháng, kháng thể sinh ra từ hai liều vaccine cơ bản bị suy giảm dần, vì vậy, tiêm nhắc lại [tiêm mũi 3 tăng cường] nhằm tăng mức độ phản ứng miễn dịch làm cho kháng thể trong cơ thể lại được tăng lên nhằm chống lại tác nhân gây bệnh là SARS-COV-2. Do đó, tiêm mũi vaccine tăng cường là rất quan trọng.

Tiêm mũi 3 COVID-19 tăng cường đang được đẩy mạnh ở Hà Nội và các địa phương

2. Tiêm vaccine COVID-19 mũi 3 loại nào?

Về vấn đề này, theo các tác giả, một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên, được công bố trên Lancet tháng 12/2021, đánh giá mức độ an toàn và đáp ứng miễn dịch được tạo ra bởi mũi vaccine tăng cường đồng loại và khác loại, ở những người đã nhận được hai liều ban đầu [ví dụ, vaccine AstraZeneca hoặc Pfizer]. Nghiên cứu cho thấy tiêm đồng loại hay khác loại tăng cường đều có hiệu quả trong việc tăng cường phản ứng miễn dịch ở 28 ngày sau tiêm. Cũng giống như mũi thứ hai, khả năng miễn dịch của cơ thể sẽ đạt mức cao nhất sau hai tuần sau khi tiêm.

3. Lưu ý tác dụng phụ khi tiêm mũi tăng cường

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ [CDC], nhìn chung, những tác dụng phụ phổ biến nhất khi tiêm mũi 3 là sốt, nhức đầu, mệt mỏi và đau tại chỗ tiêm. Tuy nhiên, hầu hết các biểu hiện này đều nhẹ hoặc trung bình. Một số người còn gặp các triệu chứng như tiêu chảy, nôn mửa, đau cơ và khớp. Có thể có các phản ứng hiếm gặp khác như phản ứng phản vệ, dị ứng. Do vậy, các cơ sở tiêm chủng cần bảo đảm sẵn sàng các phương tiện phòng chống sốc.

4. Hiệu quả của tiêm vaccine mũi 3 thế nào?

Dù có thể có tác dụng phụ, lợi ích của việc tiêm mũi 3 là có thật. Một nghiên cứu của Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh [UKHSA], được công bố gần đây, cho thấy rằng 2 tuần sau khi tiêm liều tăng cường của Pfizer, khả năng bảo vệ khỏi nhiễm bệnh là 93,1% ở những người đã tiêm AstraZeneca trước đó và 94% đối với Pfizer. Dù chưa có dữ liệu về khả năng bảo vệ chống nhập viện hay tử vong sau mũi 3, Giáo sư Wei Shen Lim thuộc Ủy ban Hỗn hợp về Tiêm chủng và Miễn dịch Anh cho rằng tỉ lệ khả năng bảo vệ có thể còn cao hơn 93%. Tuy nhiên, những người không cảm thấy triệu chứng gì sau khi tiêm cũng không cần lo lắng. Trang tin NPR dẫn lời giáo sư dịch tễ học Charlotte Baker nói rằng nếu không thấy tác dụng phụ thì cũng không có nghĩa là vaccine không hiệu quả, mà chỉ là "phản ứng trong cơ thể của bạn không thể hiện ra ngoài mà thôi".

Đau nhức cơ thường gặp sau khi tiêm phòng COVID-19

5. Cơ sở tổ chức tiêm vaccine mũi 3 và người được tiêm cần làm gì?

Bên cạnh các quy định bảo đảm an toàn tiêm chủng, đối tượng tiêm cũng cần được khám sàng lọc tương tự như 2 mũi tiêm trước.

Các điểm tiêm phải bố trí để bảo đảm giãn cách, sau khi tiêm xong, cần ở lại điểm tiêm chủng để được cán bộ y tế tư vấn và theo dõi ít nhất 30 phút.

Thông báo ngay cho cán bộ y tế nếu thấy có bất thường xảy ra với cơ thể [dấu hiệu khó chịu, buồn nôn, phát ban, sưng tại chỗ tiêm]. Người được tiêm mũi 3, về nhà cần theo dõi thân nhiệt, cặp nhiệt độ khi sốt, sử dụng thuốc hạ sốt đúng liều lượng và theo dõi đáp ứng với thuốc hạ sốt. Các dấu hiệu nguy cơ bao như sốt cao trên 39 độ C, khó hạ nhiệt độ hoặc sốt kéo dài hơn 24 giờ; co giật; phát ban; tinh thần khó chịu, kích thích vật vã, lừ đừ...; khó thở hoặc khi có biểu hiện bất thường khác về sức khỏe, cần đến ngay cơ sở y tế.

Giống như các loại vaccine khác, vaccine COVID-19 sẽ kích thích hệ miễn dịch cơ thể sản sinh ra kháng thể chống lại tác nhân gây bệnh, đồng thời giúp hệ miễn dịch của cơ thể nhận biết và sẵn sàng chống lại tác nhân gây bệnh tương ứng với vaccine đã dùng mỗi khi tác nhân gây bệnh đó xâm nhập cơ thể [được gọi là trí nhớ miễn dịch].

Tiêm vaccine phòng COVID-19 là một biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khoẻ cho người được tiêm, ngăn ngừa khả năng bị bệnh nặng hoặc tử vong khi bị nhiễm SAR-CoV-2.

Hơn thế nữa, tiêm vaccine COVID-19 giúp bảo vệ những người xung quanh, bởi vì, người được tiêm vaccine đầy đủ ít có khả năng bị lây nhiễm nCOV và ít có khả năng trở thành người mang virus không triệu chứng [hay còn gọi là người lành mang virus] cho nên ít có khả năng lây lan nCOV cho những người tiếp xúc, đặc biệt người cao tuổi có mắc bệnh mạn tính, bệnh nền. Cần lưu ý rằng càng có nhiều người [khoảng trên 80%] trong diện được tiêm chủng vaccine phòng COVID-19 thì nguy cơ bùng phát dịch bệnh COVID-19 càng được hạn chế.

COVID Quảng Trị hôm nay 5-1- Người từ nơi khác về Quảng Trị có phải cách ly?

TS.BS Bùi Khắc Hậu