Hiện nay có rất nhiều biện pháp tránh thai cho chị em phụ nữ tùy ý lựa chọn, một trong số đó là tiêm thuốc tránh thai . Phương pháp này vừa đơn giản lại còn tiện lợi, tuy nhiên liệu tiêm thuốc tránh thai có ảnh hưởng gì không? Tiêm thuốc tránh thai cho nam được không hay đây chỉ là biện pháp cho nữ giới? Những thắc mắc phổ biến về tiêm thuốc tránh thai sẽ được Docosan trình bày trong bài viết dưới đây!
Tổng quan về phương pháp tiêm thuốc tránh thai
Thuốc tiêm tránh thai là một trong số các biện pháp ngừa thai phổ biến hiện nay, nó có tên là depot medroxygenprogesteron acetat [DMPA], bên trongchứa hormone progestin sẽ được tiêm vào cơ thể bạn định kì 3 tháng một lần. Thuốc có tác dụng ngăn rụng trứng, ức chế sự phóng thích trứng từ buồng trứng của bạn. Hormone này cũng khiến chất nhầy cổ tử cung trở nên cô đặc hơn để ngăn sự di chuyển của tinh trùng.
Tiêm thuốc tránh thai vào thời điểm nào?
Bạn có thể yêu cầu bác sĩ tiêm thuốc tránh thai bất cứ khi nào trong chu kỳ kinh nguyệt, trừ trường hợp bạn đang có thai. Thời điểm vàng là 5 ngày đầu tiên của chu kỳ, nếu tiêm thuốc tránh thai trong thời gian này sẽ có được hiệu quả ngừa thai ngay lập tức.
Nếu được tiêm thuốc tránh thai vào bất cứ ngày nào còn lại của chu kỳ, một số biện pháp tránh thai dự phòng sẽ cần phải sử dụng đồng thời, trong vòng 1 tuần để đảm bảo không bị mang thai ngoài ý muốn.
Tiêm thuốc tránh thai có an toàn không?
Biện pháp tiêm thuốc tránh thai đã được y học chứng minh là an toàn đối với sức khỏe của người phụ nữ, tuy nhiên có một số vấn đề bạn cần biết về phương pháp này:
- Bạn phải tiêm thuốc tránh thai định kì 3 tháng 1 lần.
- Biện pháp này có một vài tác dụng phụ có thể xảy ra [sẽ được trình bày rõ hơn].
- Bạn có thể cần phải chờ khoảng 10 tháng kể từ khi ngừng áp dụng phương pháp này mới có thể mang thai trở lại.
Hormone chứa trong mũi tiêm đã có từ nhiều thập kỷ trước và hàng triệu người đã sử dụng biện pháp này một cách an toàn. Tác dụng phụ của tiêm thuốc tránh thai hoàn toàn không nghiêm trọng [trừ trường hợp dị ứng nặng với bất kì thành phần nào của thuốc]. Nếu có bất kỳ mối quan tâm nào, hãy liên hệ bác sĩ để được giải đáp.
Tác dụng phụ của tiêm thuốc tránh thai
Như bất cứ phương pháp ngừa thai nội tiết nào khác, tiêm thuốc tránh thai có thể gây ra tác dụng phụ ở một số ít trường hợp chứ không phải tất cả mọi người, phần lớn người sử dụng thuốc này mà không gặp vấn đề gì.
Cơ chế của thuốc là ảnh hưởng đến sự cân bằng nội tiết tố trên cơ thể, từ đó gián tiếp làm rối loạn kinh nguyệt của bạn, đặc biệt là trong vòng 1 năm đầu tiên áp dụng phương pháp. Các tác dụng phụ có thể kể đến như sau
- Ra máu kinh nhiều hơn bình thường.
- Chảy máu rỉ rả lốm đốm trên băng vệ sinh, hoặc dịch tiết âm đạo có màu nâu.
- Chảy máu giữa chu kì
- Trễ kinh
- Khoảng 50% phụ nữ bị vô kinh trong khi bắt đầu tiêm thuốc tránh thai, và điều này hoàn toàn bình thường
Các tác dụng phụ khác có vẻ không liên quan lắm có thể xảy ra như:
- Buồn nôn
- Tăng cân
- Chóng mặt, nhức đầu
- Nặng ngực
- Loãng xương
- Lo âu
- Bầm da ở những nơi bị va đập chấn thương
Các phản ứng của thuốc tiêm tránh thai thường tự khỏi sau 2-3 tháng, sau khi cơ thể bạn đã thích ứng với sự thay đổi nội tiết tố mà thuốc tiêm gây ra.
Nếu không muốn tiêm thuốc tránh thai nữa vì bất cứ lí do nào, hãy trình bày với bác sĩ để lựa chọn một phương pháp tránh thai khác thích hợp hơn. Lưu ý rằng nếu ngừng tiêm thuốc tránh thai và đồng thời không sử dụng phương pháp ngừa thai nào khác, khả năng mang thai ngoài ý muốn hòan toàn có thể xảy ra.
Tiêm thuốc tránh thai ở đâu và tiêm thuốc tránh thai bao nhiêu tiền?
Hiện nay, dịch vụ tiêm thuốc tránh thai đã được áp dụng ở tất cả các tuyến của hệ thống y tế, từ trung ương tới xã, phường và thị trấn. Giá tiền của thuốc tiêm tránh thai tại các cơ sở y tế sẽ thay đổi tùy từng nơi khác nhau, nhưng không vượt quá 100.000 đồng với mỗi lần tiêm.
Đối với các cơ sở y tế, bệnh viện tư nhân, giá tiêm thuốc tránh thai có thể sẽ đắt hơn, tùy vào nguồn gốc của thuốc, chất lượng dịch vụ và cơ sở vật chất nơi tiêm. Tuy tất cả những nơi được Bộ Y tế cấp phép đều có thể đảm bảo về uy tín và chất lượng của thuốc, bạn hoàn toàn có thể tự lựa chọn những nơi phù hợp với điều kiện của bản thân để nhận được sự tư vấn tận tình trước khi quyết định tiêm thuốc tránh thai.
Nếu không có điều kiện kinh tế, bạn hoàn toàn có thể tiêm thuốc tránh thai ở trạm y tế, thay vì phải tốn công đến các phòng khám tư nhân hay bệnh viện địa phương.
Kinh nguyệt thay đổi như thế nào khi tiêm thuốc tránh thai?
Tiêm thuốc tránh thai có kinh không?
Khoảng 60% người dùng khi tiêm thuốc tránh thai bị mất kinh bởi ảnh hưởng lên sự cân bằng hormone của nó. Hiện tượng này không nguy hiểm cho sức khỏe hay khả năng mang thai về sau, nên nếu xảy ra bạn hoàn toàn có thể tiếp tục sử dụng phương pháp này.
Hiệu quả của thuốc tiêm tránh thai có thể lên đến 96,6% nên nếu bị mất kinh, bạn không cần phải lo lắng việc đây là dấu hiệu có thai. Nếu muốn xác nhận, bạn có thể mua que thử thai tại nhà hoặc kiểm tra với bác sĩ.
Tiêm thuốc tránh thai bị rong kinh?
Khi tiêm thuốc tránh thai, bên cạnh việc bị mất kinh, hiện tượng rong kinh, rong huyết, cũng có thể xảy ra. Khi thời gian hành kinh của bạn kéo dài khoảng 7 đến 8 ngày, lượng máu ra tương đương hoặc nhiều hơn bình thường, sẽ được xem là rong kinh. Tuy nhiên triệu chứng này thường chỉ xảy ra trong những lần tiêm thuốc tránh thai đầu tiên. Khi cơ thể đã ổn định, thích nghi với sự thay đổi hormone, bạn hoàn toàn có thể tiếp tục thuốc tiêm tránh thai.
Rong huyết là xuất huyết âm đạo rỉ rả vào giữa chu kỳ kinh nguyệt. Dấu hiệu này cũng không nghiêm trọng và sẽ thuyên giảm mà không cần can thiệp y tế.
Ngừng tiêm thuốc tránh thai bao lâu thì có kinh?
Như hướng dẫn tiêm thuốc định kì 3 tháng 1 lần, hiệu quả của thuốc tiêm tránh thai sẽ kéo dài trong vòng khoảng trên dưới 12 tuần. Vì vậy có thể sẽ mất thêm 1 khoảng thời gian nữa để cơ thể tự điều hòa chu kỳ kinh nguyệt trở lại bình thường.
Khi ngừng tiêm thuốc tránh thai, có thể mất ít nhất 8 tháng để kinh nguyệt trở lại bình thường và tối đa có thể 18 tháng mới có thể có thai trở lại. Tuy nhiên, bạn vẫn cần phải sử dụng biện pháp tránh thai dự phòng trong suốt 14 tuần kể từ mũi tiêm cuối cùng để hạn chế nguy cơ mang thai ngoài ý muốn.
Tiêm thuốc tránh thai cho nam
Hiện nay y học vẫn đang nghiên cứu về loại thuốc tiêm tránh thai cho nam, cơ chế tác dụng của nó là giảm số lượng và chất lượng tinh trùng. Tuy nhiên tất cả vẫn còn đang thử nghiệm và hiện tại tiêm thuốc tránh thai chỉ dành cho nữ giới với sự ảnh hưởng lên sự cân bằng nội tiết tố nữ. Việc có hay không loại thuốc tiêm tránh thai cho nam vẫn phải chờ sự cấp phép của WHO và bộ Y tế mới được đưa vào sử dụng hợp pháp.
Cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc và tìm hiểu Tiêm thuốc tránh thai và 1 số điều quan trọng cần biết tại Docosan. Chúng tôi rất vinh hạnh chào đón và nhận được sự tín nhiệm từ các bạn.
Nguồn tham khảo: nhs.uk, moh.gov.vn, plannedparenthood.org, washingtonpost.com
Thuốc tiêm tránh thai được nghiên cứu từ thập niên 60, bán rộng rãi đầu thập niên 70 đến đầu thế kỷ này đã có khoảng 100 triệu phụ nữ ở 90 nước dùng. Ở Việt Nam, thuốc tiêm tránh thai hiện nay đã có ở một số tỉnh thành, nhưng chưa được bán rộng rãi trong cả nước. Đây là hoóc môn progesteron, chỉ tiêm một lần vào bắp. Progesteron sẽ tiết dần vào cơ thể, giúp chị em tránh thai trong một thời gian dài [có loại 1 tháng và 3 tháng].
Ưu điểm
Thuốc tiêm tránh thai làm ức chế rụng trứng 100%, đồng thời ức chế tiết chất nhầy ở cổ tử cung rất mạnh làm cho tinh trùng không thâm nhập được vào buồng tử cung nên có hiệu quả tránh thai cao [99,6%].
Thuốc tiêm tránh thai dùng liều cao [150mg/lần] sẽ hấp thu chậm, có hiệu lực kéo dài nên chỉ dùng 1 lần có thể tránh thai trong 3 tháng, giống như đình sản tạm thời. Thuốc tiêm tránh thai không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, muốn có thai lại chỉ cần ngừng thuốc vài tháng. Thuốc tiêm tránh thai duy trì, làm tăng sự tiết sữa, có tiết vào sữa với lượng rất nhỏ [0,02 – 0,08 µg/kg/ngày]. Trẻ bú sữa mẹ có tiêm thuốc tránh thai sẽ có chiều cao cân nặng, trí tuệ phát triển bình thường. Vì vậy, thuốc vẫn thích hợp với người cho con bú.
Phương pháp tránh thai này không gây ra rối loạn về mạch, huyết áp, không ảnh hưởng đến việc sản xuất steroid và miễn dịch, không gây phù, không làm phát triển u xơ tử cung nên có thể dùng cho người u xơ tử cung. Thuốc tiêm tránh thai có thể dùng cho người có bệnh van tim chưa có biến chứng song không dùng cho người bị bệnh tim nặng như: nhồi máu cơ tim, viêm tắc tĩnh mạch.
Tác dụng phụ của thuốc tiêm tránh thai
Có 6 tác dụng phụ khi dùng thuốc tránh thai bằng thuốc tiêm tránh thai:
Mất kinh
Khi dùng thuốc tiêm tránh thai chỉ chứa progestin thì lượng progestin sẽ cao hơn estrogen so với tỷ lệ lúc bình thường, nên niêm mạc tử cung không phát triển mạnh dày ra và bị bong, chảy máu như lúc hành kinh thông thường, gọi là hiện tượng mất kinh. Khoảng 60% người dùng bị hiện tượng này [nếu tính cả những người chỉ bị vài lần trong năm]. Hiện tượng này không có hại gì cho sức khỏe hay sinh sản về sau, nên vẫn tiếp tục dùng thuốc tiêm tránh thai. Thuốc tiêm tránh thai có hiệu quả tới 96,6% nên hiện tượng này thường không phải là dấu hiệu có thai, tuy nhiên để chắc chắn, cần kiểm tra. Nếu có thai [có thể có thai trước khi dùng thuốc tiêm tránh thai mà không biết, hay do dùng thuốc tiêm tránh thai mà không có hiệu quả, tuy rất hiếm] thì có thể giữ lại thai hay phá thai. Trong trường hợp muốn giữ thai thì ngừng dùng thuốc tiêm tránh thai và theo dõi như thai bình thường vì thuốc tiêm tránh thai dùng trước đó không có hại cho thai.
Rong kinh
Khi dùng thuốc tiêm tránh thai cũng có thể bị rong kinh, rong huyết, băng kinh. Rong kinh là kinh kéo dài [7 – 8 ngày] lượng máu ra bằng hay nhiều hơn bình thường [50 – 80ml]. Hiện tượng này thường chỉ xảy ra trong những mũi tiêm đầu thuốc tiêm tránh thai sau đó hết dần, đi vào ổn định, nên vẫn cứ tiếp tục dùng thuốc tiêm tránh thai.
Rong huyết là xuất huyết một ít giữa chu kỳ hành kinh. Hiện tượng này không nghiêm trọng và không cần điều trị, sẽ tự hết. Băng kinh là lượng máu nhiều hơn hành kinh bình thường, rất ít khi xảy ra.
Tăng cân
Thuốc tiêm tránh thai làm tăng cân nhanh chóng, thường tăng 5% trong vòng 6 tháng, tình trạng tăng cân vẫn tiếp tục kéo dài. Có tới 25% nữ tham gia khảo sát đã tăng tới 10kg sau 3 năm dùng thuốc tiêm tránh thai.
Nếu khi dùng thuốc tiêm tránh thai mà bị tăng cân nhanh chóng thì nên tham khảo ý kiến thầy thuốc và có thể chuyển sang dùng biện pháp tránh thai khác.
Loãng xương
Thuốc tiêm tránh thai làm giảm độ kết dính của xương, gây loãng xương nữ ở bất cứ độ tuổi nào, thường xảy ra nhanh và tồi tệ khi dùng kéo dài quá 2 năm, còn dùng trong phạm vi 2 năm thì không hay rất hiếm xảy ra. Vì thế không nên dùng thuốc tiêm tránh thai quá 2 năm.
Thay đổi tâm trạng
Thuốc tiêm tránh thai còn làm cho người dùng thay đổi tâm trạng giống như khi có thai [khi buồn, khi giận, chán nản, mỏi mệt] nhưng chỉ trong thời gian ngắn, nếu kéo dài thì cần điều trị và sau khi điều trị một thời gian ngắn cũng hết.
Nhức đầu
Ngoài ra nhức đầu, đau bụng dưới, cương vú, buồn nôn nhưng không nặng, có thể xử lý bằng các cách thông thường.
Ai không được sử dụng thuốc tiêm tránh thai?
Tiêm thuốc tránh thai là biện pháp không thích hợp với một số mẹ sau:
– Phụ nữ đang có thai hoặc đang bị ung thư vú.
– Những người có nhiều nguy cơ bị bệnh mạch vành [như lớn tuổi, hút thuốc lá, tiểu đường và tăng huyết áp].
– Người có bệnh tăng huyết áp hoặc có bệnh lý mạch máu.
– Người đang bị thuyên tắc tĩnh mạch sâu, thuyên tắc phổi hoặc đã từng hoặc đang bị tai biến mạch máu não hoặc thiếu máu cơ tim.
– Người đang bị lupus ban đỏ hệ thống và có kháng thể kháng phospholipid [hoặc không làm xét nghiệm] hoặc có giảm tiểu cầu trầm trọng.
– Người bị ra máu âm đạo bất thường chưa được chẩn đoán nguyên nhân.
– Người đã từng bị ung thư vú và không có biểu hiện tái phát trong vòng 5 năm trở lại.
– Người bị bệnh tiểu đường có biến chứng [thận, thần kinh, võng mạc, mạch máu] hoặc trên 20 năm.
Một lưu ý nữa là khi áp dụng phương pháp này, bạn nên tới các cơ sở y tế chuyên sản phụ khoa để được khám cẩn thận và biết mình có thể áp dụng biện pháp tránh thai nói trên hay không. Dựa trên tình trạng sức khỏe của chị em, các bác sĩ sẽ khuyên bạn nên áp dụng biện pháp nào là phù hợp nhất.
Theo Khám phá