Thế nào là lực tiếp xúc lực không tiếp xúc

Table of Contents

Khi sự tác dụng của lực nào đó xuất hiện thông qua việc có sự tiếp xúc bề mặt của một vật lên bề mặt của vật khác thì trong trường hợp này được gọi là lực tiếp xúc.

* Lực ma sát do tiếp xúc giữa đế giày của người đi bộ và mặt đường làm cho người này di chuyển được.  Trong trường hợp này lực tiếp xúc là lực ma sát.

*Quả bóng được ném vào tường và bật ngược trở lại, sự tiếp xúc giữa bóng và mặt tường gây ra phản lực của tường tác dụng lên bóng làm bóng bật trở lại, bản chất của phản lực này là lực đàn hồi. Như vậy lực tiếp xúc trong trường hợp này là lực đàn hồi.

• Lực tiếp xúc về bản chất không phải là một loại lực mà chỉ là một cách phân loại dựa theo hình thức trong đó lực xuất hiện do có sự tiếp xúc bề mặt giữa các vật.
• Lực tiếp xúc xuất hiện khi vật gây ra lực có sự tiếp xúc với vật chịu tác dụng của lực.

II. Lực không tiếp xúc.

Lực của một vật tác dụng lên vật khác mà không có tiếp xúc vật lí giữa các bề mặt của chúng và lực này tác dụng qua một khoảng cách giữa chúng.

Ví dụ:

1. Nam châm vĩnh cửu hút một mẫu sắt được treo gần nó. Lực không tiếp xúc trong trường hợp này là lực từ.

2. Mặt Trời tác dụng lên các hành tinh một lực hút giữ cho chúng chuyển động trên quỹ đạo xung quanh nó. Lực không tiếp xúc trong trường hợp này là lực hấp dẫn.

• Lực không tiếp xúc không phải là một loại lực, mà chỉ là cách gọi một lực tác dụng của vật này lên vât kia, mà không có sự tiếp xúc vật lý giữa các vật và giữa chúng có khoảng cách.
• Lực không tiếp xúc xuất hiện khi vật gây ra lực không có sự tiếp xúc với vật chịu tác dụng của lực.

Làm sao để phân biệt được một lực tác dụng nào đó thuộc lực tiếp xúc hay là lực không tiếp xúc?  Một số trường hợp sau đây giúp ta hiểu rõ hơn về lực tiếp xúc và không tiếp xúc [X]

Loại lực	Lực tiếp xúc	Lực không tiếp xúc	Không có trường hợp nào
Lực ma sát giữa bánh xe và mặt đường	X
Lực hấp dẫn Mặt Trời và Trái Đất		X
Lưc đàn hồi dây cung tác dụng lên mũi tên	X
Trọng lực tác dụng lên tàu trên biển.		X

Do đó, để phân biệt hai lực này, chúng ta phải tìm sự tiếp xúc vật lí giữa các bề mặt của các vật mà ta đang nghiên cứu. Nếu có sự tiếp xúc vật lí thì đó là lực tiếp xúc, ngược lại thì đó là lực không tiếp xúc.

III. Bài tập luyện tập lực tiếp xúc và không tiếp xúc của trường Nguyễn Khuyến

Câu 1. Đánh dấu [X] vào ô mà bạn cho là phù hợp nhất với các phát biểu ở cột thứ nhất.

Phát biểu	Lực tiếp xúc	Lực không tiếp xúc	Cả hai trường hợp
a. Gôm [má phanh] của phanh xe đạp bị mòn khi phanh là do có ma sát giữa chúng
b. Cánh diều bay lơ lửng trên không nhờ có gió thổi làm nó bay lên cao được [bỏ qua trọng lực]
c. Lực tác dụng lên tàu làm cho nó nổi được trên biển [không tính đến trọng lực]
d. Chim bay lên khi lực vỗ cánh lớn hơn trọng lượng của nó.
e. Trọng lực làm cho hạt mưa rơi.

ĐÁP ÁN

a. lực tiếp xúc; b. lực tiếp xúc; c. lực tiếp xúc;  d. cả hai trường hợp; e. lực không tiếp xúc 

Câu 2. Hãy kể ra lực tiếp xúc và không tiếp xúc có thể có trong các trường hợp sau đây:

1. Tàu hỏa đang chạy trên đường ray.
2. Máy bay đang hạ cánh.
3. Vệ tinh địa tĩnh đang quanh Trái Đất.

ĐÁP ÁN

1. Lực tiếp xúc giữa đường ray và tàu, lực tiếp xúc của không khí và tàu; lực tiếp xúc giữa các toa;…; lực không tiếp xúc là trọng lực tác dụng lên tàu.

2. Lực tiếp xúc giữa máy bay và không khí, lực không tiếp xúc là trọng lực tác dụng lên máy bay.

3. Lực không tiếp xúc là trọng lực của Trái Đất lên vệ tinh; và lực tiếp xúc giữa vệ tinh và bầu khí quyển. 

GV: Phùng Thị Tuyết

Hệ thống trường Nguyễn Khuyến - Lê Thánh Tông

Liên hệ vs Lực lượng không liên lạc

Lực lượng là một hiện tượng hoặc một khái niệm được sử dụng để mô tả hoạt động cơ học trong vật lý và toán học. Ý tưởng về một lực rất quan trọng trong các lĩnh vực như cơ học, thiên văn học, vật lý, toán học, thống kê và các lĩnh vực khác. Lực tiếp xúc và lực không tiếp xúc là hai cách có thể phân loại lực. Cả hai lực này đều phổ biến trong tự nhiên và rất quan trọng trong việc tìm hiểu hệ thống tự nhiên. Trong bài viết này, chúng ta sẽ thảo luận về lực lượng là gì, lực tiếp xúc và lực không tiếp xúc là gì, định nghĩa của chúng, sự tương đồng giữa lực tiếp xúc và lực không tiếp xúc, trong trường hợp nào lực tiếp xúc và lực không tiếp xúc xảy ra và cuối cùng sự khác biệt giữa lực tiếp xúc và lực không tiếp xúc.

Lực lượng liên lạc là gì?

Để hiểu thế nào là lực tiếp xúc, trước tiên người ta phải có một sự hiểu biết đúng đắn trong khái niệm lực. Giải thích phổ biến về lực lượng là khả năng làm việc. Tuy nhiên, tất cả các lực lượng không làm việc. Một số lực lượng chỉ cố gắng để làm việc. Và có những nguyên nhân khác cho công việc ngoài lực lượng. Nhiệt cũng có khả năng làm việc. Định nghĩa đúng đắn của lực lượng là bất kỳ ảnh hưởng nào gây ra hoặc cố gắng làm cho một cơ thể tự do trải qua một sự thay đổi trong gia tốc hoặc hình dạng của cơ thể. Gia tốc có thể được thay đổi bằng cách thay đổi vận tốc của vật hoặc bằng cách thay đổi hướng của vật hoặc cả hai.

Các lực tiếp xúc là các lực được tác dụng bằng cách tiếp xúc với hai bề mặt. Ví dụ, các lực tác dụng lên nhau khi một vật được giữ trên đầu vật khác là các lực tiếp xúc. Trong trường hợp này, các lực tiếp xúc phát sinh để cân bằng trọng lực, một lực không tiếp xúc. Lực tiếp xúc cũng xảy ra khi hai vật va chạm vào nhau. Dưới sự va chạm, các lực tiếp xúc tạo ra các xung. Ma sát và độ nhớt là hai ví dụ điển hình cho lực tiếp xúc. Đối với lực tiếp xúc, tác dụng của lực diễn ra ngay sau khi lực được tác dụng.

Lực lượng không tiếp xúc là gì?

Các lực không tiếp xúc là các lực không yêu cầu bất kỳ kết nối vật lý nào giữa hai đối tượng liên quan. Các lực không tiếp xúc cũng có thể được biểu diễn trong các trường vectơ. Lực hấp dẫn, lực từ, lực điện là một số ví dụ cho các lực không tiếp xúc. Vì các lực không tiếp xúc là các lực tác dụng trên một khoảng cách, nên có một khoảng cách thời gian giữa nguyên nhân và hiệu ứng. Ví dụ, nếu dừng một nam châm điện, các vật thể bị hút vào nam châm ở khoảng cách xa sẽ cảm thấy độ trễ thời gian rất nhỏ. Độ trễ trải nghiệm bằng với thời gian ánh sáng chiếu tới điểm từ vật thể. Nếu mặt trời biến mất khỏi nơi hiện tại, trái đất sẽ cảm nhận được hiệu ứng chỉ sau 8 phút [thời gian để ánh sáng mặt trời chiếu xuống bề mặt trái đất].

Sự khác biệt giữa Lực lượng Liên hệ và Lực lượng Không tiếp xúc là gì?? • Các lực tiếp xúc có hiệu lực ngay sau khi lực được áp dụng trong khi có khoảng cách về thời gian giữa ứng dụng và tác dụng của các lực không tiếp xúc. • Lực tiếp xúc có thể được biểu diễn bằng vectơ. Các lực không tiếp xúc có thể được biểu diễn bằng các trường vectơ. • Luôn có một trường liên kết với một lực không tiếp xúc, nhưng không có trường nào được liên kết với một lực không tiếp xúc.

BÀI TẬP

1. Nêu hai ví dụ về lực tiếp xúc và lực không tiếp xúc.

2. Lực nào sau đây là lực tiếp xúc?

A. Lực của Trái Đất tác dụng lên bóng đèn treo trên trần nhà.

B. I.ực của quả cân tác dụng lên lò xo khi treo quả cân vào lò xo.

C. Lực của nam châm hút thanh sắt đặt cách nó một đoạn.

D. Lực hút giữa Trái Đất và Mật Trăng.

3. Lực nào sau đây là lực không tiếp xúc?

A. Lực của bạn Linh tác dụng lên cửa để mở cửa.

B. Lực của chân cầu thủ tác dụng lên quả bóng,

C. Lực Trái Đất tác dụng lên quyền sách đặt trên mặt bàn.

D. Lực của gió tác dụng lên cánh buồm.

1.Ví dụ

• Lực tiếp xúc: Lực khi tay bưng bê đồ vật, lực khi chân đá vào quả bóng
• Lực không tiếp xúc: Lực nam châm hút các vật sắt, lực trái đất hút quả bị rụng

2. Chọn đáp án B

3. Chọn đáp án C

[CTST] Trắc nghiệm KHTN 6 bài 38: Lực tiếp xúc và lực không tiếp xúc