I Mục tiêu:
1. Kiến thức: Nêu được một số ví dụ về biến đổi hóa học xảy ra do tác dụng của nhiệt hoặc tác dụng của ánh sáng.
2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng quan sát, làm thí nghiệm nhanh, chính xác.
3. Thái độ: Giáo dục học sinh ham thích tìm hiểu khoa học ; cẩn thận, gọn gàng ; ý thức kĩ luật.
Bạn đang xem tài liệu "Giáo án Lớp 5 - Môn Khoa học: Sự biến đổi hóa học [tiếp theo]", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
SỞ GD&ĐT TỈNH ĐẮK NÔNG. GIÁO ÁN THI GIẢNG PHÒNG GD&ĐT HUYỆN ĐẮKR’LẤP. NGười soạn: Nguyễn Ngọc Hạnh TRƯỜNG TIỂU HỌC NGÔ GIA TỰ. NGười dạy: Nguyễn Ngọc Hạnh Ngày soạn: 05 – 01 – 2011 Ngày dạy: 11 – 01 – 2011. Môn soạn: Khoa học: Bài soạn: SỰ BIẾN ĐỔI HÓA HỌC [tiếp theo] I Mục tiêu: 1. Kiến thức: Nêu được một số ví dụ về biến đổi hóa học xảy ra do tác dụng của nhiệt hoặc tác dụng của ánh sáng. 2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng quan sát, làm thí nghiệm nhanh, chính xác. 3. Thái độ: Giáo dục học sinh ham thích tìm hiểu khoa học ; cẩn thận, gọn gàng ; ý thức kĩ luật. II . Đồ dùng dạy học: Chanh hoặc dấm que tăm hoặc ngòi bút, giấy, nến, diêm hoặc quẹt ga. Vải nhuộm phẩm màu được phơi nắng như H9/SGK. Hình 10 phóng to để hoạt động theo nhóm. III. Hoạt động dạy học: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò 1. Kiểm tra bài cũ: Gv gọi học sinh trả lời câu hỏi sau: + Thế nào là sự biến đổi hóa học? Cho ví dụ? + Nêu ví dụ về sự biến đổi lí học? - Giáo viên nhận xét - ghi điểm. Nhận xét phần kiểm tra bài cũ. 2. Dạy bài mới: a. Giới thiệu bài: Để biết được nhiệt và ánh sáng có vai trò như thế nào trong quá trình biến đổi hóa học. Hôm nay Thầy và Trò chúng ta cùng tìm hiểu qua bài “Sự biến đổi hóa học”[tiếp theo] b. Tìm hiểu bài: * Hoạt động 1: Vai trò của nhiệt trong sự biến đổi hóa học . - Gv hư ớng dẫn HS: Lấy 1 ít giấm, 1 que tăm, 1 mảnh giấy, 1 cây nến dùng que tăm và giấm viết 1 bức th ư của nhóm. + Sau khi viết chữ lên giấy ta có nhìn thấy chữ không? + Muốn đọc bức thư này ta phải làm thế nào? + Điều gí đã làm cho giấm khô, trên giấy biến đổi hóa học? + Sự biến đổi hóa học có thể xảy ra khi nào? - Giáo viên dán kết luận lên bảng: Sự biến đổi hóa học có thể sảy ra d ưới tác dụng của nhiệt. - Gọi 3 học sinh đọc lại * Hoạt động 2: Vai trò của ánh sáng trong biến đổi hóa học. - Yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK. - Yêu cầu các nhóm quan sát hình trong SGK và thảo luận. + trường hợp nào có sự biến đổi hoá học, giải thích hiện tượng đó? - Gọi đại diện các nhóm nêu kết quả. GV cùng nhóm khác nhận xét. - Giáo viên dán kết luận lên bảng: Sự biến đổi hoá học có thể xảy ra dưới tác dụng của ánh sáng. - Giáo viên gọi 2 học sinh đọc lại. * Hoạt động 3: Chơi trò chơi: Giáo viên chia lớp thành 5 nhóm giáo viên phát phiếu cho các nhóm. Sau đó cho các nhóm nêu một số ví dụ có thể biến đổi lí học và hóa học? - Giáo viên cùng học sinh cả lớp nhận xét và bình chọn nhóm thắng cuộc. 3. Củng cố dặn dò: - GV hệ thống toàn bài - Về nhà học bài và chuẩn bị bài “Năng lượng”. - Sự biến đổi từ chất này thành chất khác được gọi là sự biến đổi hóa học. - Ví dụ: Đốt tờ giấy trắng, tờ giấy biến đổi thành than ; cho vôi sống vào nước, vôi sống biến đổi thành vôi tôi[dẻo] ; đinh mới để lâu ngày biến thành đinh gỉ... - Mảnh giấy được xé nhỏ ; xi măng trộn với cát... - Học sinh lắng nghe. + HS làm việc theo nhóm: Đọc thí nghiệm trong SGK. HS thực hành làm thí nghiệm: nhúng tăm vào giấm rồi viết vào giấy và để khô rồi nêu nhận xét. + Không nhìn thấy chữ. + Hơ giấy đã viết lên ngọn lửa. + Do nhiệt từ ngọn nến đang cháy - Sự biến đổi hóa học có thể sảy ra khi có tác dụng của nhiệt. - 3 học sinh đọc lại. + 1 em đọc to thông tin trong SGK. + Các nhóm quan sát hình và thảo luận. + Hình 9 là sự biến đổi hoá học vì dưới tác dụng của ánh sáng làm cho miếng vải bị bay màu. + Hình 10 là sự biến đổi hoá học khi ta đem phơi nắng, dưới tác dụng của ánh sáng và nhiệt chất hoá học đã bị biến đổi để có thể in ảnh trong phim. - 2 học sinh đọc lại. - Học thảo luận theo nhóm. Đại diện các nhóm báo cáo kết quả. - Lớp cùng giáo viên bình chọn nhóm thắng cuộc.
Tài liệu đính kèm:
- GAL5 TUAN 20 CHUAN.doc
Câu 15 : Sự biến đổi hoá học thường xảy ra dưới tác dụng của một trong những yếu tố nào dưới đây A.nhiệt và gió B.gió và ánh sáng C.nắng và gió D.nhiệt và ánh sáng
Sự biến đổi hoá học thường xảy ra dưới tác dụng của một trong những yếu tố nào dưới đây
A.nhiệt và gió
B.gió và ánh sáng
C.nắng và gió
D.nhiệt và ánh sáng
Đáp án D nhé
Dưới tác dụng của nhiệt và ánh sáng xảy ra sự biến đổi hóa học
VDCaCO3→toCaO+CO2CH4+Cl2→asCH3Cl+HCl
Giải bài tập SGK Khoa học 5 trang 78, 79, 80, 81 giúp các em học sinh lớp 5 tham khảo, nhanh chóng trả lời các câu hỏi trong bài 38-39: Sự biến đổi hóa học của Chủ đề Vật chất và năng lượng.
Qua đó, sẽ giúp các em ôn tập, củng cố các dạng bài tập, rèn luyện kỹ năng giải Khoa học 5 thật thành thạo. Đồng thời, cũng giúp thầy cô tham khảo để soạn giáo án cho học sinh của mình. Vậy mời thầy cô và các em cùng theo dõi nội dung chi tiết trong bài viết dưới đây:
Thực hành
– Đốt một tờ giấy và nhận xét sự biến đổi của tờ giấy dưới tác dụng của ngọn lửa.
– Chưng đường trên ngọn lửa.
+ Nhận xét sự biến đổi màu của đường dưới tác dụng của nhiệt. Để nguội, nếm thử xem sau khi chuyển màu. Đường còn giữ được vị ngọt không.
+ Dự kiến kết quả xảy ra nếu ta đun tiếp.
Trả lời:
– Đốt một tờ giấy ta thấy: Giấy bị cháy cho ta tro giấy
– Đường từ trắng chuyển sang vàng rồi vàng thẫm. Nếu tiếp tục đun nữa nó sẽ cháy thành than. Khi nếm, chất đó không còn vị ngọt nữa. Trong quá trình đun đường có khói khét bốc lên.
Trong các trường hợp dưới đây, trường hợp nào có sự biến đổi hóa học? Tại sao?
Trả lời:
| Hình | Trường hợp | Biến đổi | Giải thích |
| 2 | Cho vôi sống vào nước | Hoá học | Vôi sống khi thả vào nước đã không giữ lại được tính chất của nó nữa, nó đã bị biến đổi thành vôi tôi dẻo quánh, kèm theo sự toả nhiệt. |
| 3 | Xé giấy thành những mảnh vụn | Vật lý | Giấy bị cắt vụn vẫn giữ nguyên tính chất, không bị biến đổi thành chất khác. |
| 4 | Xi măng trộn cát | Vật lý | Xi măng và cát thành hỗn hợp xi măng cát, tính chất của cát và xi măng vẫn giữ nguyên, không đổi |
| 5 | Xi măng trộn cát và nước | Hóa học | Xi măng trộn cát và nước thành vữa xi măng, tính chất hoàn toàn khác với tính chất của ba chất tạo thành nó là cát, xi măng và nước |
| 6 | Đinh mới để lâu ngày thành đinh gỉ | Hoá học | Dưới tác dụng của hơi nước trong không khí, chiếc đinh bị gỉ tính chất của đinh gỉ khác hẳn tính chất của đinh mới |
| 7 | Thủy tinh ở thể lỏng sau khi được thổi thành các chai, lọ, để nguội thành thủy tinh ở thể rắn | Vật lý | Dù ở thể rắn hay thể lỏng, tính chất của thủy tinh vẫn không thay đổi |
– Chuẩn bị: một ít giấm, một que tăm, một mảnh giấy, diêm và nến.
– Tiến hành: Nhúng đầu tăm vào giấm rồi viết lên giấy và để khô.
+ Ta có nhìn thấy chữ không?
+ Muốn đọc bức thư này, người nhận thư phải làm thế nào?
+ Điều kiện gì làm giấm đã khô trên giấy biến đổi hoá học?
Lưu ý:
- Không hơ giấy quá gần ngọn lửa đề phòng cháy.
- Có thể thay giấm bằng chanh hoặc mấy cọng hành vắt hoặc giã lấy nước.
Trả lời:
– Ta không nhìn thấy chữ.
– Muốn đọc được thư người nhận thư phải hơ giấy qua ngọn lửa.
– Điều kiện nhiệt độ đã làm giấm khô biến đổi hóa học.
Đọc thông tin, quan sát hình vẽ để trả lời câu hỏi.
1. Dùng một miếng vải được nhuộm phẩm màu xanh phơi ra nắng, lấy một cái đĩa sứ và bốn hòn đá chặn lên như hình 9a. Phơi như vậy khoảng ba, bốn ngày liền. Sau đó lấy miếng vải vào thì thấy kết quả như hình 9b.
Hãy giải thích hiện tượng đó.
2. Người ta lấy một chất hóa học dùng để rửa ảnh bôi lên một tờ giấy trắng [hình 10a, 10b]. Đặt phim đã chụp ảnh cho áp sát vào tờ giấy trắng đã bôi hóa chất rồi đem phơi ra nắng [hình 10c]. Một lúc sau, lấy tấm phim ra, ta được ảnh trong phim in trên tờ giấy trắng [hình 10d].
Hiện tượng này chứng tỏ có sự biến đổi lí học hay hóa học?
Trả lời:
1. Hiện tượng trong hình 9 có thể giải thích như sau: Miếng vải nhuộm phẩm màu dưới tác động của ánh sáng mặt trời bị biến đổi [màu bị nhạt bớt] còn phần bị che đi thì không nhận ánh sáng mặt trời nên màu vẫn còn nguyên.
2. Hiện tượng trong hình 10 có sự biến đổi hóa học dưới tác dụng của ánh sáng mặt trời. Phần giấy bị khoảng đậm của phim che khuất bị biến đổi màu khác với phần bị khoảng nhạt của phim che đi. Do đó ta nhận được ảnh như phim đã chụp
Giải bài tập SGK Khoa học 5 trang 78, 79, 80, 81 giúp các em học sinh lớp 5 tham khảo, nhanh chóng trả lời các câu hỏi trong bài 38-39: Sự biến đổi hóa học của Chủ đề Vật chất và năng lượng.
Qua đó, sẽ giúp các em ôn tập, củng cố các dạng bài tập, rèn luyện kỹ năng giải Khoa học 5 thật thành thạo. Đồng thời, cũng giúp thầy cô tham khảo để soạn giáo án cho học sinh của mình. Vậy mời thầy cô và các em cùng theo dõi nội dung chi tiết trong bài viết dưới đây:
Thực hành
– Đốt một tờ giấy và nhận xét sự biến đổi của tờ giấy dưới tác dụng của ngọn lửa.
– Chưng đường trên ngọn lửa.
+ Nhận xét sự biến đổi màu của đường dưới tác dụng của nhiệt. Để nguội, nếm thử xem sau khi chuyển màu. Đường còn giữ được vị ngọt không.
+ Dự kiến kết quả xảy ra nếu ta đun tiếp.
Trả lời:
– Đốt một tờ giấy ta thấy: Giấy bị cháy cho ta tro giấy
– Đường từ trắng chuyển sang vàng rồi vàng thẫm. Nếu tiếp tục đun nữa nó sẽ cháy thành than. Khi nếm, chất đó không còn vị ngọt nữa. Trong quá trình đun đường có khói khét bốc lên.
Trong các trường hợp dưới đây, trường hợp nào có sự biến đổi hóa học? Tại sao?
Trả lời:
| Hình | Trường hợp | Biến đổi | Giải thích |
| 2 | Cho vôi sống vào nước | Hoá học | Vôi sống khi thả vào nước đã không giữ lại được tính chất của nó nữa, nó đã bị biến đổi thành vôi tôi dẻo quánh, kèm theo sự toả nhiệt. |
| 3 | Xé giấy thành những mảnh vụn | Vật lý | Giấy bị cắt vụn vẫn giữ nguyên tính chất, không bị biến đổi thành chất khác. |
| 4 | Xi măng trộn cát | Vật lý | Xi măng và cát thành hỗn hợp xi măng cát, tính chất của cát và xi măng vẫn giữ nguyên, không đổi |
| 5 | Xi măng trộn cát và nước | Hóa học | Xi măng trộn cát và nước thành vữa xi măng, tính chất hoàn toàn khác với tính chất của ba chất tạo thành nó là cát, xi măng và nước |
| 6 | Đinh mới để lâu ngày thành đinh gỉ | Hoá học | Dưới tác dụng của hơi nước trong không khí, chiếc đinh bị gỉ tính chất của đinh gỉ khác hẳn tính chất của đinh mới |
| 7 | Thủy tinh ở thể lỏng sau khi được thổi thành các chai, lọ, để nguội thành thủy tinh ở thể rắn | Vật lý | Dù ở thể rắn hay thể lỏng, tính chất của thủy tinh vẫn không thay đổi |
– Chuẩn bị: một ít giấm, một que tăm, một mảnh giấy, diêm và nến.
– Tiến hành: Nhúng đầu tăm vào giấm rồi viết lên giấy và để khô.
+ Ta có nhìn thấy chữ không?
+ Muốn đọc bức thư này, người nhận thư phải làm thế nào?
+ Điều kiện gì làm giấm đã khô trên giấy biến đổi hoá học?
Lưu ý:
- Không hơ giấy quá gần ngọn lửa đề phòng cháy.
- Có thể thay giấm bằng chanh hoặc mấy cọng hành vắt hoặc giã lấy nước.
Trả lời:
– Ta không nhìn thấy chữ.
– Muốn đọc được thư người nhận thư phải hơ giấy qua ngọn lửa.
– Điều kiện nhiệt độ đã làm giấm khô biến đổi hóa học.
Đọc thông tin, quan sát hình vẽ để trả lời câu hỏi.
1. Dùng một miếng vải được nhuộm phẩm màu xanh phơi ra nắng, lấy một cái đĩa sứ và bốn hòn đá chặn lên như hình 9a. Phơi như vậy khoảng ba, bốn ngày liền. Sau đó lấy miếng vải vào thì thấy kết quả như hình 9b.
Hãy giải thích hiện tượng đó.
2. Người ta lấy một chất hóa học dùng để rửa ảnh bôi lên một tờ giấy trắng [hình 10a, 10b]. Đặt phim đã chụp ảnh cho áp sát vào tờ giấy trắng đã bôi hóa chất rồi đem phơi ra nắng [hình 10c]. Một lúc sau, lấy tấm phim ra, ta được ảnh trong phim in trên tờ giấy trắng [hình 10d].
Hiện tượng này chứng tỏ có sự biến đổi lí học hay hóa học?
Trả lời:
1. Hiện tượng trong hình 9 có thể giải thích như sau: Miếng vải nhuộm phẩm màu dưới tác động của ánh sáng mặt trời bị biến đổi [màu bị nhạt bớt] còn phần bị che đi thì không nhận ánh sáng mặt trời nên màu vẫn còn nguyên.
2. Hiện tượng trong hình 10 có sự biến đổi hóa học dưới tác dụng của ánh sáng mặt trời. Phần giấy bị khoảng đậm của phim che khuất bị biến đổi màu khác với phần bị khoảng nhạt của phim che đi. Do đó ta nhận được ảnh như phim đã chụp