Soạn nghị luận trong văn bản tự sự năm 2024
Nhân vật ông giáo trong truyện “Lão Hạc”của Nam Cao- cuộc đối thoại ngầm của ông giáo - Đây là những suy nghĩ của nhân vật ông giáo,ông giáo đối thoại với chính mình rằng vợ mình không ác để chỉ buồn chữ không nỡ giận để đi đến kết luận ấy, ông giáo đã đưa ra những luận điểm (lập luận theo lô gic): Trình tự suy nghĩ: Nêu vấn đề: Nếu không chịu đào sâu suy nghĩ để tìm hiểu bản chất con người mà chỉ xét các hiện tượng bề ngoài thì rất có ác cảm với con người: “Nếu ta không cố tìm mà hiểu họ...không bao giờ ta thương” Phát triển vấn đề: Vợ tôi ( ông giáo) không phải là người ác nhưng lại có những lời nói có vẻ ích kỉ và tàn nhẫn! Vì sao vậy? Thử lí giải xem:
Mối quan hệ giữa bản chất và hiện tượng: Bản tính tốt của con người đã bị khuất lấp đằng sau những lời nói, hành động có vẻ ích kỉ, tàn nhẫn. Kết thúc vấn đề:
Về hình thức: Đoạn văn trên chứa nhiều từ câu mang tính chất nghị luận. Đó là các câu hô ứng thể hiện các phán đoán dưới dạng : nếu...thì, vì thế ... cho nên, sở dĩ...là vì, khi A... thì B. Các câu văn đều là câu khẳng định ngắn gọn, khúc chiết như diễn đạt những chân lí. -> Tất cả phù hợp với tính cách ông giáo , một người có học thức, hiểu biết, giàu lòng thương người, luôn suy nghĩ, trăn trở trong cuộc sống cách nhìn đời, nhìn người. 2. Ví dụ (b).Đoạn đối thoại Kiều - Hoạn Thư dưới hình thức nghị luận phù hợp với phiên tòa Kiều quan tòa buộc tội: Lập luận của Kiều: Sau câu chào mỉa mai là lời đay nghiến: Xưa nay đàn bà có mấy ngườ ghê gớm, cay nghiệt như mô, càng cay nghiệt lắm thì càng chuốc lấy oan trái. Hoạn thư lập luận bằng 4 luận điểm (8 câu):
\=> Lí lẽ khôn ngoan của Hoạn Thư đã đặt Kiều vào tình hống khó xử: Tha-> May đời; Không tha -> Người nhỏ nhen. 3. Kết luậnNghị luận: người viết thường nêu lên cách nhận xét, phán đoán các lí lẽ nhằm thuyết phục người nghe, người đọc (cả chính mình) về một vấn đề, một quan điểm, một tư tưởng nào đó. Tác dụng: Làm cho câu chuyện thêm phần triết lí. Tìm các dấu hiệu của nghị luận
III. Luyện tập1. Bài tập 1Lời kể và lời của ông giáo đối thoại với chính mình Thuyết phục chính mình: vợ không ác để buồn chứ không nỡ giận. 2. Bài tập 2Nhận xét lập luận của Hoạn Thư:
3. Bài tập 3Viết đoạn văn có sử dung yếu tố nghị luận Nội dung về một buổi thảo luận trên lớp Hôm qua là thứ sáu, cô giáo chủ nhiệm yêu cầu lớp tôi tổ chức một buổi sinh hoạt vào cuối buổi chiều. Mục đích của buổi sinh hoạt là để tổng kết lại thành tích của lớp trong tháng vừa qua. Đến hạng mục “Anh hùng của tháng” – tôi đã thay mặt các bạn trong tổ đề cử bạn Nam – một thành viên của tổ. Tôi đã thuyết phục cả lớp bầu chọn cho Nam, vì bạn ấy là một người bạn rất tốt. Tôi đã chứng minh điều đó qua những dẫn chứng cụ thể. Nam là một học sinh có thành tích học tập tốt. Bạn thường xuyên giúp đỡ mọi người: giảng bài cho những bạn học kém trong lớp, tiết kiệm tiền ủng hộ cho trẻ em nghèo, ủng hộ sách vở cho các bạn em học sinh lớp dưới có hoàn cảnh khó khăn. Đặc biệt nhất, trong suốt tháng vừa qua, chắn hẳn cả lớp không ai quên được hình ảnh bạn Nam cõng bạn Hoàng – bị gãy chân, đến trường học. Chính vì vậy, Nam quả thật là tấm gương về lòng tốt trong lớp học, xứng đáng với danh hiệu “anh hùng của tháng”. |