Với giải Bài 33.6 trang 77 SBT Khoa học tự nhiên lớp 7 Kết nối tri thức chi tiết trong Bài 33: Cảm ứng ở sinh vật và tập tính ở động vật giúp học sinh dễ dàng xem và so sánh lời giải từ đó biết cách làm bài tập trong SBT Khoa học tự nhiên 7. Mời các bạn đón xem:
Giải SBT Khoa học tự nhiên lớp 7 Bài 33: Cảm ứng ở sinh vật và tập tính ở động vật
Bài 33.6 trang 77 SBT Khoa học tự nhiên 7: So sánh hiện tượng cảm ứng của thực vật với động vật.
Lời giải:
So sánh hiện tượng cảm ứng của thực vật với động vật:
So sánh
Cảm ứng ở thực vật
Cảm ứng ở động vật
Giống nhau
Đều là phản ứng của cơ thể sinh vật đối với các kích thích đến từ môi trường, đảm bảo cho sinh vật tồn tại và phát triển.
và cảm ứng ở động vật như thế nào? HS: Thảo luận theo nhóm nhỏ, ghi nhận và trả lời: - Cảm ứng ở thực vật thường diễn ra chậm. - Cảm ứng ở động vật thường diễn ra nhanh. GV: Vậycảm ứng ở động vật là như thế nào? HS: - Đều là sự cảm nhận tác động kích thích đó.
- Đều giúp cho sinh vật tồn tài và phát triển.
GV: Nhận xét và bổ sung. Hãy cho ví dụ về cảm ứng ở động vật?
HS: Trời nóng toát mồ hôi, trời lạnh →
run, nổi da gà.
GV: Hãy so sánh cảm ứng ở động vật với cảm ứng ở thực vật?
HS: Thảo luận nhóm và trả lời.
GV: Nhận xét, đánh giá và bổ sung cho hoàn chỉnh.
* Liên hệ:
- Các yếu tố môi trương sống tác động trực tiếp lên hoạt động sống của động vật, có thể tích cực, có thể tiêu cực. - Có ý thức giữ cho môi trường sống được ổn định, đảm bảo sự phát triển bình thường của động vật, đảm bảo độ đa dạng sinh học, giữ cân bằng sinh thái.
Hoạt động 2: Tìm hiểu về cảm ứng ở các nhóm động vật khác nhau.
GV: Yêu cầu HS và cho thảo luận nhóm:
Dựa vào những kiến thức đã biết và quan sát hình 26.1, trình bày sự tiến hóa của tổ chức thần kinh ở các nhóm động vật khác nhau.
HS: Tìm hiểu sự tiến hóa của tổ chức thần kinh ở các nhóm động vật khác
- Khái niệm cảm ứng ở động vật
1. Khái niệm
Là khả năng tiếp nhận và phản ứng lại kích thích của môi trường [trong và ngoài cơ thể] đảm bảo cho cơ thể sinh vật tồn tại và phát triển.
VD: - Khi kích thích cơ bắp → cơ co - Trời nóng toát mồ hôi
2. Phân biệt
- Cảm ứng ở thực vật thường diễn ra chậm. - Cảm ứng ở động vật thường diễn ra nhanh, mức độ chính xác của phản ứng tùy thuộc vào mức độ tổ chức hệ thần kinh.
3. Kết luận
Cảm ứng ở động vật phong phú hơn về hình thức và diễn ra nhanh hơn so với cảm ứng của thực vật.
II. Cảm ứng ở các nhóm động vật khác nhau nhau
1. Ở động vật chưa có tổ chức thần kinh
- Cơ thể phản ứng lại kích thích bằng sự chuyển trạng thái co rút của chất nguyên sinh.
- Hình thức cảm ứng này được gọi là hướng động. Chúng chuyển động hướng tới các kích thích có lợi [hướng động dương] hoặc
nhau, ghi nhận và đại diện trả lời.
Các nhóm dựa vào hình 26.1 trong SGK và những hiểu biết đã có để tìm hiểu quần thể phát triển tiến hóa ở nhóm động vật thông qua sự tiến hóa của tổ chức thần kinh.
* GV phát vấn HS:
1. Cảm ứng ở động vật chưa có tổ chức thần kinh diễn ra như thế nào?
HS: Cơ thể phản ứng lại kích thích bằng sự chuyển trạng thái co rút của chất nguyên sinh.
2. Vì sao ở dạng thần kinh lưới, cơ thể phản ứng nhanh nhưng chưa hoàn toàn chính xác?
HS: Đại diện nhóm trả lời, nhóm khác nhận xét: Vì khi bị kích thích ở bất kì điểm nào của cơ thể cũng gây ra phản ứng toàn phân, chính vì vậy phản ứng diễn ra nhanh nhưng không biết chính xác là kích thích ở chỗ nào.
3. Vai trò của hạch não?
HS: Hạch não tiếp nhận kích thích từ các giác quan và điều khiển các hoạt động phức tạp của cơ thể chính xác hơn.
GV: Nhận xét và bổ sung thêm cho hoàn chỉnh.
GV: Dạng thần kinh lưới, chuỗi hạch xuất hiện ở những nhóm động vật nào? HS: Nghiên cứu SGK và trả lời:
- Dạng thần kinh lưới: các động vật thuộc ngành ruột khoang.
- Dạng thần kinh chuỗi hạch: động vật thuộc các ngành giun, thân mềm, giáp xác, sâu bọ - động vật không xương sống.
GV: Nhận xét và bổ sung.
tránh xa các kích thích có hại [hướng động âm].
2. Ở động vật có tổ chức thần kinh
Sự phản ứng diễn ra nhanh hơn và ngày càng chính xác hơn tùy thuộc vào mức độ tiến hóa của tổ chức thần kinh.
- Dạng thần kinh lưới [ruột khoang]:
- Tổ chức thần kinh bao gồm các tế bào cảm giác và tế bào thần kinh. Các tế bào thần kinh có nhánh liên hệ với các tế bào mô bì cơ và các tế bào gai.
- Khi tế bào cảm giác bị kích thích sẽ chuyển thành xung thần kinh → tế bào mô bì cơ [hay tế bào gai] cơ thể co lại để tránh kích thích hay phóng gai vào con mồi.
Phản ứng nhanh kịp thời nhưng chưa chính xác.
- Dạng thần kinh chuỗi hạch:
- Ở động vật có đối xứng hai bên, cơ thể phân hóa thành đầu – đuôi, hệ thần kinh tập trung thành hệ thần kinh chuỗi, có não ở đầu từ đó phát đi hai chuỗi hạch bụng hay các dây thần kinh chạy dọc cơ thể.
Cơ thể đã có phản ứng định khu nhưng chưa hoàn toàn chính xác [Động vật thuộc các ngành giun].
- Dạng thần kinh hạch [thân mềm, giáp xác, sâu bọ - động vật không xương sống] có tổ chức cao, có dạng thần kinh hạch trong đó hạch não phát triển và phân hóa.
4. Củng cố
- Học bài và trả lời các câu hỏi trong SGK.
- Xem trước bài mới, tìm hiểu các kiến thức và ví dụ chứng minh các phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện.
- Hoàn thành phiếu học tập sau:
Tổ chức thần kinh Đại diện Hình thức cảm ứng
Chưa có tổ chức thần kinh Dạng thần kinh lưới
Dạng thần kinh chuỗi hạch Dạng thần kinh ống
Một phần của tài liệu 11 CƠ BẢN [Trang 85 -88 ]