Nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm tinh hoàn

Viêm mào tinh hoàn là tình trạng viêm của tinh hoàn, đôi khi đi kèm với viêm tinh hoàn (viêm mào tinh hoàn-tinh hoàn). Đau và sưng tấy bìu thường xảy ra ở một bên. Chẩn đoán dựa trên khám thực thể. Điều trị bằng kháng sinh, giảm đau, và nâng bìu hỗ trợ.

Căn nguyên của viêm mào tinh hoàn

Viêm mào tinh hoàn do vi khuẩn

Hầu hết nguyên nhân viêm mào tinh hoàn (và viêm mào tinh hoàn-tinh hoàn) là do vi khuẩn gây ra. Khi viêm liên quan đến ống dẫn tinh, chẩn đoán là viêm ống dẫn tinh. Khi tất cả các cấu trúc của thừng tinh bị viêm, chẩn đoán là viêm thừng tinh. Hiếm khi, áp xe mào tinh hoàn, áp xe bìu, tràn mủ màng tinh hoàn (tích tụ mủ trong khoang màng tinh hoàn) hoặc nhồi máu tinh hoàn xảy ra.

Ở nam giới < 35 tuổi, hầu hết các trường hợp là do tác nhân lây truyền qua đường tình dục, đặc biệt là Neisseria gonorrhoeae hoặc Chlamydia trachomatis. Nhiễm trùng có thể bắt đầu bằng viêm niệu đạo Viêm niệu đạo Các vi khuẩn gây nhiễm trùng đường tiết niệu có thể liên quan đến niệu đạo, tuyến tiền liệt, bàng quang hoặc thận. Triệu chứng có thể không có hoặc bao gồm: tiểu nhiều lần, tiểu gấp, tiểu buốt... đọc thêm .

Ở nam giới > 35 tuổi, hầu hết các trường hợp đều do trực khuẩn đường ruột gram âm và thường xảy ra ở những bệnh nhân có bất thường đường niệu, đặt ống thông đường tiểu dẫn lưu, hoặc các can thiệp thủ thuật tiết niệu gần đây.

Viêm mào tinh hoàn do lao và gôm giang mai là hiếm gặp ở Hoa Kỳ trừ những bệnh nhân suy giảm miễn dịch (ví dụ như nhiễm HIV).

Viêm mào tinh hoàn không do vi khuẩn

Các nguyên nhân viêm mào tinh hoàn do virut (ví dụ như cytomegalovirus) và do nấm (ví dụ như nhiễm nấm actinomycosis, blastomycosis) là rất hiếm ở Mỹ trừ những bệnh nhân suy giảm miễn dịch (ví dụ bệnh nhân nhiễm HIV). Nguyên nhân của viêm mào tinh hoàn và viêm mào tinh hoàn-tinh hoàn không do nhiễm trùng có thể là do kích ứng hoá chất, thứ phát do trào ngược nước tiểu vào trong mào tinh hoàn, điều này có thể xảy ra khi làm nghiệm pháp Valsalva (ví dụ như nâng nặng) hoặc sau chấn thương tại chỗ.

Các triệu chứng và dấu hiệu của viêm mào tinh hoàn

Đau bìu xuất hiện ở cả viêm mào tinh hoàn do vi khuẩn và không do vi khuẩn. Đau có thể rất nặng và đôi khi lan lên bụng. Trong viêm mào tinh hoàn do vi khuẩn, bệnh nhân có thể sốt, buồn nôn, hoặc có các triệu chứng đường tiểu. Chảy mủ niệu đạo có thể xuất hiện nếu nguyên nhân là viêm niệu đạo.

Khám lâm sàng phát hiện tình trạng sưng tấy, xơ cứng, đau khi sờ nắn, và sung huyết của một phần hoặc toàn bộ mào tinh hoàn, và đôi khi tình trạng này xảy ra ở cả tinh hoàn nằm bên cạnh mào tinh hoàn bị viêm. Nhiễm khuẩn huyết được gợi ý bởi sốt, nhịp tim nhanh, hạ huyết áp và xuất hiện dấu hiệu nhiễm độc.

Chẩn đoán viêm mào tinh hoàn

  • Đánh giá lâm sàng

  • Đôi khi soi dịch niệu đạo và nuôi cấy nước tiểu

Chẩn đoán viêm mào tinh hoàn được xác định khi phát hiện tình trạng sưng và đau khi sờ nắn của mào tinh hoàn. Tuy nhiên, trừ khi các dấu hiệu đã rõ ràng viêm mào tinh hoàn, xoắn tinh hoàn Xoắn tinh hoàn Xoắn tinh hoàn là một tình trạng cấp cứu do sự quay của tinh hoàn và kết quả làm thắt nghẹt nguồn cung cấp máu cho nó. Các triệu chứng là sưng nề và đau bìu cấp tính, buồn nôn, nôn. Chẩn đoán... đọc thêm cũng phải được xem xét, đặc biệt ở bệnh nhân < 30 tuổi; siêu âm Doppler màu được chỉ định ngay lập tức. Một cuộc tư vấn bộ phận sinh dục được chỉ định nếu nguyên nhân không rõ ràng hoặc rối loạn tái phát.

Ngọc trai & Cạm bẫy

  • Ở những nam giới đau bìu cấp tính, cần phải loại trừ xoắn tinh hoàn trừ khi các dấu hiệu là rõ ràng chỉ giới hạn ở mào tinh hoàn.

Viêm niệu đạo Viêm niệu đạo Các vi khuẩn gây nhiễm trùng đường tiết niệu có thể liên quan đến niệu đạo, tuyến tiền liệt, bàng quang hoặc thận. Triệu chứng có thể không có hoặc bao gồm: tiểu nhiều lần, tiểu gấp, tiểu buốt... đọc thêm gợi ý nguyên nhân gây ra viêm mào tinh hoàn là một loại vi khuẩn lây truyền qua đường tình dục, và dịch niệu đạo được chuyển đi để tìm kiếm bệnh lậu, nuôi cấy chlamydia hoặc xét nghiệm PCR. Mặt khác, vi khuẩn gây nhiễm trùng có thể được xác định bằng cách nuôi cấy nước tiểu. Xét nghiệm nước tiểu và nuôi cấy là bình thường trong trường hợp viêm mào tinh hoàn không do vi khuẩn.

Điều trị viêm mào tinh hoàn

  • Kháng sinh

  • Các biện pháp hỗ trợ

Điều trị viêm mào tinh hoàn gồm có nghỉ ngơi tại giường, nâng cao bìu (ví dụ dùng quần lót đặc biệt hỗ trợ cơ quan sinh dục khi đứng thẳng) để giảm các cọ xát, làm nhẹ các va chạm, trườm lạnh bìu, dùng thuốc giảm đau chống viêm và kháng sinh phổ rộng như ciprofloxacin 500 mg uống 2 lần/ngày hoặc levofloxacin 500 mg uống một lần/ngày trong 21 đến 30 ngày. Điều trị thay thế,có thể dùng doxycycline 100 mg uống 2 lần mỗi ngày hoặc trimethoprim/sulfamethoxazole (160/800 mg) uống 2 lần mỗi ngày.

Nếu nghi ngờ nhiễm trùng huyết, kháng sinh nhóm aminoglycosid như tobramycin 1 mg/kg tiêm tĩnh mạch mỗi 8 giờ hoặc cephalosporin thế hệ 3 như ceftriaxone 1 đến 2 g tiêm tĩnh mạch 1 lần/ngày có thể hữu ích cho đến khi biết được vi khuẩn gây nhiễm và tính nhạy cảm của chúng.

Áp xe và tràn mủ màng tinh hoàn thường phải phẫu thuật để dẫn lưu.

Viêm mào tinh hoàn thứ phát tái đi tái lại do viêm niệu đạo Viêm niệu đạo Các vi khuẩn gây nhiễm trùng đường tiết niệu có thể liên quan đến niệu đạo, tuyến tiền liệt, bàng quang hoặc thận. Triệu chứng có thể không có hoặc bao gồm: tiểu nhiều lần, tiểu gấp, tiểu buốt... đọc thêm mạn tính hoặc viêm tuyến tiền liệt Viêm tuyến tiền liệt Viêm tuyến tiền liệt có liên quan đến một nhóm các rối loạn khác nhau biểu hiện bởi sự kết hợp của các triệu chứng kích thích hoặc triệu chứng tắc nghẽn và đau vùng đáy chậu. Một số trường hợp... đọc thêm đôi khi có thể được ngăn ngừa bằng cách thắt ống dẫn tinh. Việc cắt bỏ mào tinh hoàn đôi khi được thực hiện cho bệnh nhân bị viêm mào tinh hoàn mạn tính, có thể không làm giảm các triệu chứng.

Những bệnh nhân phải đặt lưu ống thông tiểu thường có xu hướng bị viêm mào tinh hoàn và viêm mào tinh hoàn-tinh hoàn tái phát. Trong nhiều trường hợp như vậy, việc đặt ống thông bàng quang trên xương mu hoặc thiết lập việc tự đặt ống thông tiểu có thể hữu ích.

Điều trị viêm mào tinh hoàn không do vi khuẩn bao gồm các biện pháp chăm sóc nói chung, nhưng việc điều trị bằng các thuốc kháng vi sinh vật không được chắc chắn. Phong bế thần kinh của thừng tinh bằng cách gây tê tại chỗ có thể giảm các triệu chứng trong trường hợp nặng hoặc trường hợp bệnh dai dẳng.

Những điểm chính

  • Các nguyên nhân phổ biến nhất của viêm mào tinh hoàn là vi khuẩn: Neisseria gonorrhoeae và Chlamydia trachomatis ở nam giới trẻ tuổi, và trực khuẩn gram âm đường ruột ở những người lớn tuổi.

  • Tình trạng viêm ảnh hưởng tới mào tinh hoàn và thường là cả tinh hoàn.

  • Chẩn đoán viêm mào tinh hoàn dựa trên lâm sàng và phải loại trừ xoắn tinh hoàn bằng các dấu hiệu lâm sàng hoặc nếu cần bằng siêu âm Doppler màu.

  • Trong hầu hết các trường hợp, điều trị bằng kháng sinh (ví dụ, điều trị cho bệnh nhân ngoại trú, dùng fluoroquinolone, doxycycline, hoặc trimethoprim/sulfamethoxazole) và điều trị giảm đau.