Ngữ văn 9 bài phép phân tích và tổng hợp năm 2024
- Hai luận điểm chính của bài văn là: Show + (1) Ăn mặc phải phù hợp với hoàn cảnh chung và thích hợp với từng công việc, từng hoàn cảnh cụ thể. + (2) Ăn mặc phải phù hợp với đạo đức, giản dị, hoà mình với cộng đồng. Các luận điểm trên được diễn đạt bằng phép lập luận phân tích.
II. Luyện tậpCâu 1 (trang 10 sgk Văn 9 Tập 2): Tác giả đã triển khai các ý - Học vấn là của nhân loại; - Học vấn được tích luỹ, lưu truyền trong sách; - Muốn tiến lên thì phải nắm vững những học vấn đã được lưu truyền; - Nếu không tận dụng những thành quả đã được lưu truyền thì sẽ lạc hậu, tụt hậu. Các lập luận có trình tự chặt chẽ. Câu 2 (trang 10 sgk Văn 9 Tập 2): Tác giả đã phân tích - Số lượng sách nhiều, chất lượng lại khác nhau; - Sức người có hạn; - Có sách chuyên môn, có sách thường thức; giữa tri thức chuyên môn và tri thức thường thức lại có quan hệ với nhau. Câu 3 (trang 10 sgk Văn 9 Tập 2): Tác giả đã phân tích - Đọc sách thì mới có điểm xuất phát cao; - Muốn tiếp cận tri thức một cách nhanh nhất thì phải đọc sách. - Đọc sách mà không chọn lọc thì đọc không xuể, kém hiệu quả. - Đọc kĩ mới có hiệu quả. Câu 4 (trang 10 sgk Văn 9 Tập 2): Em hiểu: Phép phân tích giúp chúng ta hiểu cụ thể các đặc điểm của đối tượng mà chúng ta đang quan tâm. Kết quả của việc phân tích sẽ là cơ sở để tiến tới kết luận một vấn đề nào đó. Không có sự phân tích đúng đắn thì sẽ làm mất đi tính thuyết phục của kết luận. - Để làm rõ ý nghĩ của một sự vật, hiện tượng nào đó, người ta thường dùng phép phân tích và tổng hợp. - Phân tích là phép lập luận trình bày từng bộ phận, phương diện của một vấn đề nhằm chỉ ra nội dung của sự vật, hiện tượng. Để phân tích nội dung của sự vật, hiện tượng, người ta có thể vận dụng các biện pháp nêu giả thiết, so sánh, đối chiếu,… và cả phép lập luận, giải thích, chứng minh. - Tổng hợp là phép lập luận rút ra cái chung từ những điều đã phân tích. Không có phép phân tích thì không có tổng hợp. Lập luận tổng hợp thường đặt ở cuối đoạn hay cuối bài, ở phần kết luận của một phần hoặc toàn bộ văn bản. II. Soạn bài
- Hai luận điểm được đưa ra trong văn bản: + Luận điểm 1: Trang phục phải phù hợp với văn hóa xã hội. + Luận điểm 2: Trang phục phù hợp với bản thân, môi trường và chuẩn mực đạo đức. - Tác giả đã sử dụng phép lập luận phân tích để rút ra hai luận điểm đó.
III. Luyện tập Bài 1. “Đọc sách là con đường quan trọng của học vấn.” - Học vấn là thành tựu của toàn nhân loại. - Học vấn được lưu truyền qua sách. → Sách là kho táng quý giá lưu giữa tri thức của toàn nhân loại. Do đó, đọc sách là một cách để có học vấn. - Đọc sách giúp ta có điểm xuất phát thuận lợi trên con đường tiếp thu tri thức. Bài 2. Lí do phải chọn sách để đọc: - Do sách nhiều, chất lượng khác nhau nên phải chọn sách tốt mà đọc mới có ích. - Do sức người có hạn, không chọn sách mà đọc thì lãng phí sức của bản thân mình. - Sách có loại chuyên môn, có loại thường thức, chúng liên quan nhau, nhà chuyên môn phải đọc cả sách thường thức. Bài 3. Tầm quan trọng của cách đọc sách: - Không đọc thì không có điểm xuất phát cao. - Đọc là con đường ngắn nhất để tiếp cận tri thức. - Không chọn lọc sách thì sẽ tốn nhiều công sức, thời gian, tiền của, không đạt hiệu quả. - Đọc ít mà suy ngẫm kĩ càng quan trọng hơn đọc nhiều mà qua loa, không được ích lợi gì. Bài 4. Phân tích có vai trò quan trọng trọng lập luận. Nhờ phép phân tích mà chúng ta có thể hiểu sâu, kĩ và tường tận mọi vấn đề để từ đó đưa ra quan điểm đúng đắn của bản thân. là các kỹ năng quan trọng giúp chúng ta hiểu sâu hơn về cấu trúc và ý nghĩa của văn bản. Bằng cách sử dụng các kỹ năng này, chúng ta sẽ có khả năng đọc và hiểu các tác phẩm văn học, báo chí hoặc các văn bản khác một cách toàn diện hơn. Hôm nay mời bạn cùng tìm hiểu về phương pháp phân tích tổng hợp cùng Marathon Education nhé! 1. Tìm hiểu về phép lập luận phân tích và tổng hợpĐọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: TRANG PHỤC Không kể trên đường tuần tra, nơi rừng rậm hay suối sâu,.. phải cởi giày ra đi chân đất, thông thường trong doanh trại hay nơi công cộng, có lẽ không ai mặc quần áo chỉnh tề mà lại đi chân đất, hoặc đi giày có bít tất đầy đủ nhưng phanh hết cúc áo, lộ cả da thịt ra trước mặt mọi người. Người ta nói: “Ăn cho mình, mặc cho người”, có lẽ nhiều phần đúng. Cô gái một mình trong hang sâu chắc không váy xoè váy ngắn, không mắt xanh môi đỏ, không tô đỏ chót móng chân móng tay. Anh thanh niên đi tát nước hay câu cá ngoài cánh đồng vắng chắc không chải đầu mượt bằng sáp thơm, áo sơ-mi là phẳng tắp… Trang phục không có pháp luật nào can thiệp, nhưng có những quy tắc ngầm phải tuân thủ, đó là văn hoá xã hội. Đi đám cưới không thể lôi thôi lếch thếch, mặt nhọ nhem, chân tay lấm bùn. Đi dự đám tang không được mặc áo quần loè loẹt, nói cười oang oang. Người xưa đã dạy: “Y phục xứng kỳ đức”. Ăn mặc ra sao cũng phải phù hợp với hoàn cảnh riêng của mình và hoàn cảnh chung nơi công cộng hay toàn xã hội. Dù mặc đẹp đến đâu, sang đến đâu mà không phù hợp thì cũng chỉ làm trò cười cho thiên hạ, làm minh tự xấu đi mà thôi. Xưa nay, cái đẹp bao giờ cũng đi với cái giản dị, nhất là phù hợp với môi trường. Người có văn hoả, biết ứng xử chính là người biết tự hoà mình vào cộng đồng như thế, không kể hình thức còn phải đi với nội dung tức là con người phải có trình độ, có hiểu biết. Một nhà văn đã nói: “Nếu có cô gái khen tôi chỉ vì bộ quần áo đẹp mà không khen tôi có bộ óc thông minh thì tôi chẳng có gì đáng hãnh diện”. Chí lí thay! Thế mới biết, trang phục hợp văn hoá, hợp đạo đức, hợp môi trường mới là trang phục đẹp. (Theo Băng Sơn, Giao tiếp đời thường) Câu hỏi:
\>> Tìm hiểu, phân tích bài thơ Đồng chí – Chính Hữu Hướng dẫn trả lời:
⇒ Tác giả sử dụng phép phân tích để rút ra hai luận điểm này.
2. Luyện tập phân tích và tổng hợpTìm hiểu kĩ năng phân tích trong văn bản Bàn về đọc sách của Chu Quang Tiềm. Câu 1: Tác giả đã phân tích như thế nào để làm sáng tỏ luận điểm : “Học vấn không chỉ là chuyện đọc sách, nhưng đọc sách vẫn là một con đường quan trọng của học vấn” ? (Gợi ý: Chú ý thứ tự khi phân tích: Học vấn là của nhân loại → Học vấn của nhân loại do sách lưu truyền lại → Sách là kho tàng quý báu → Nếu chúng ta… Nếu xoá bỏ… làm kẻ lạc hậu.) Câu 2: Tác giả đã phân tích những lí do phải chọn sách để đọc như thế nào? Câu 3: Tác giả đã phân tích tầm quan trọng của cách đọc sách như thế nào? Câu 4: Qua đó, em hiểu phân tích có vai trò như thế nào trong lập luận? \>> Hướng dẫn soạn bài Đoàn thuyền đánh cá | Ngữ văn 9 Gợi ý trả lời: Câu 1: Để làm sáng tỏ luận điểm “Học vấn không chỉ là chuyện đọc sách, nhưng đọc sách vẫn là một con đường quan trọng của học vấn” tác giả đã phân tích như sau:
⇒ Từ những luận điểm cơ bản và hai giả thiết trên, tác giả rút ra kết luận rằng đọc sách là cách chuẩn bị tốt nhất để tiến bộ trên con đường học vấn. Câu 2: Tác giả đã phân tích và tổng hợp những lý do phải chọn sách:
Câu 3: Tác giả đã dùng phương pháp phân tích trong môn Ngữ văn 9 phép phân tích và tổng hợp để cho thấy tầm quan trọng của cách đọc sách:
\>> Xem thêm: Cách trau dồi vốn từ, luyện tập trau dồi vốn từ – Ngữ văn 9 Câu 4: Phân tích là một cách giúp chúng ta trình bày các khía cạnh khác nhau của một vấn đề hoặc một sự vật. Ví dụ, nếu ta muốn bàn về đọc sách, ta có thể phân tích về tầm quan trọng của việc đọc sách trong việc tích lũy kiến thức, cách chọn lựa sách khi có quá nhiều loại khác nhau, và cách đọc sách để đạt hiệu quả cao nhất. Nhờ đó, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về nội dung của vấn đề hoặc sự vật mà ta đang quan tâm. |