Nêu nguyên nhân và ý nghĩa lịch sử thành công của cách mạng tháng 8

02 Tháng 04, 2019

Trong Lịch sử Việt Nam cách đây 74 năm, tháng 8 năm 1945. Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh. Cả dân tộc Việt Nam đã nhất tề đứng lên Tổng khởi nghĩa thắng lợi, giành chính quyền trong cả nước. Vậy ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng 8 năm 1945 là gì?

Xem thêm: Lịch sử chính thức trở thành môn thi thứ tư vào lớp 10 tại Hà Nội

Diễn biến cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám 1945

Trước khi đi vào ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng 8 năm 1945. Chúng ta cùng điểm qua những nét chính diễn biến cuộc Cách mạng tháng 8 trong lịch sử nước ta năm 1945.

Lệnh tổng khởi nghĩa

Ngày 13/8/1945, khi Nhật đầu hàng Đồng minh, Đảng họp Hội nghị toàn quốc tại Tân Trào:

– Quyết định Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong toàn quốc trước khi Đồng minh vào.

– Lập Ủy ban khởi nghĩa. Và ngay trong đêm 13/8 ra Quân lệnh số 1 – Hạ lệnh Tổng khởi nghĩa.

 Đại hội Quốc dân họp tại Tân Trào ngày 16/8/1945

Nội dung chính của Đại hội là:

– Tán thành quyết định Tổng khởi nghĩa.

– Thông qua 10 chính sách lớn của Việt Minh.

– Thành lập Ủy ban dân tộc giải phóng Việt Nam [tức chính phủ lâm thời sau này] do Hồ Chí Minh làm Chủ tịch.

 Khởi nghĩa giành chính quyền ở Hà Nội

 – Từ 15/8/1945, lệnh khởi nghĩa về tới Hà Nội. Phong trào chuẩn bị khởi nghĩa rất khẩn trương với nhiều hình thức: Diễn thuyết, truyền đơn, biểu ngữ kêu gọi khởi nghĩa xuất hiện khắp nơi.

 – Sáng 19/8/1945, cuộc mít tinh lớn ở quảng trường Nhà hát lớn [Hà Nội] do Việt Minh tổ chức đã nhanh chóng chuyển thành cuộc biểu tình.

Do các đơn vị chiến đấu đi đầu, đánh chiếm phủ Khâm sai, Tòa Thị chính, Sở Cảnh sát… Cuộc khởi nghĩa Hà Nội thắng lợi hoàn toàn trong ngày 19/8/1945.

Giành chính quyền trong toàn quốc

 – Từ ngày 14 đến ngày 18/8/1945, có 4 tỉnh lị giành được chính quyền: Bắc Giang, Hải Dương, Hà Tĩnh, Quảng Nam.

 – Ngày 23/8/1945: giành chính quyền ở Huế.

 –  Ngày 25/8/1945: giành chính quyền ở Sài Gòn.

 – Thắng lợi của khởi nghĩa ở Hà Nội, Huế, Sài Gòn đã cổ vũ nhân dân toàn quốc vùng lên khởi nghĩa giành chính quyền. Trong vòng 15 ngày [14/8/1945 – 28/8/1945], Cách mạng tháng Tám thành công trong cả nước.

 – Ngày 2/9/1945, tại Hà Nội. Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt chính phủ lâm thời [Ủy ban Dân tộc giải phóng] đọc Tuyên ngôn độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Tham khảo ngay: “Bộ ba sát thủ” giúp 2k4 hạ gục kì thi vào 10

Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng 8 năm 1945

Cuộc cách mạng tháng Tám 1945 có ý nghĩa lịch sử vô cùng to lớn. Không chỉ trong lịch sử chiến tranh Việt Nam mà có ý nghĩa đối với toàn thế giới.

Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Chẳng những giai cấp lao động và nhân dân Việt Nam ta có thể tự hào. Mà giai cấp lao động và những dân tộc bị áp bức nơi khác cũng có thể tự hào rằng: Lần này là lần đầu tiên trong lịch sử cách mạng của các dân tộc thuộc địa và nửa thuộc địa. Một Đảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo cách mạng thành công, đã nắm chính quyền toàn quốc”. [Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà nội, 1995, trang 6 [Xuất bản lần thứ hai] trang 159].

Đối với Việt Nam

– Mở ra bước ngoặt lớn trong lịch sử dân tộc ta.

– Phá tan xiềng xích nô lệ của Pháp – Nhật, lật nhào ngai vàng phong kiến. Lập ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

– Đánh dấu bước phát triển nhảy vọt của cách mạng Việt Nam.

– Mở ra kỷ nguyên mới độc lập, tự do. Nhân dân lao động nắm chính quyền, làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh dân tộc. Kỷ nguyên giải phóng dân tộc gắn liền với giải phóng xã hội.

– Đảng Cộng sản Đông Dương trở thàng Đảng cầm quyền chuẩn bị điều kiện cho những thắng lợi tiếp theo.

Như vậy, cuộc Cách mạng Tháng Tám có ý nghĩa quan trọng đối với lịch sử dựng nước ta.

Đối với thế giới

– Góp phần vào chiến thắng chủ nghĩa phát xít trong Chiến tranh thế giới thứ hai.

– Cổ vũ mạnh mẽ các dân tộc thuộc địa đấu tranh tự giải phóng. Có ảnh hưởng to lớn đến Lào và Campuchia.

Nguyên nhân thắng lợi của cách mạng tháng Tám

Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng 8 năm 1945 để lại vô cùng to lớn trong lịch sử nước Việt Nam. Sự thành công của cuộc cách mạng tháng 8 là nhờ:

Nguyên nhân khách quan

Chiến thắng của Đồng minh trong chiến tranh chống phát xít, nhất là chiến thắng Đức, Nhật của Liên Xô. Đã cổ vũ tinh thần, niềm tin cho nhân dân ta trong đấu tranh giải phóng dân tộc. Tạo thời cơ để nhân dân ta đứng lên Tổng khởi nghĩa.

Nguyên nhân chủ quan

– Truyền thống yêu nước nồng nàn của dân tộc ta.

– Đảng đã đề ra đường lối chiến lược, chỉ đạo chiến lược và sách lược đúng đắn. Trên cơ sở lý luận Mac Lê-nin được vận dụng sáng tạo vào hoàn cảnh Việt Nam.

– Đảng có quá trình chuẩn bị suốt 15 năm. Đã rút những bài học kinh nghiệm thành công và thất bại qua các cuộc khởi nghĩa.

Tài liệu ôn thi ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng 8 năm 1945 siêu hay

Ngoài ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng 8 năm 1945. Các kiến thức khác trong chương trình Lịch sử cũng vô cùng quan trọng. Nhất là khi kỳ thi vào 10 ngày càng đến gần. Chính vì thế em cần tài liệu ôn thi tăng nhanh điểm số.

Nhằm giúp em ôn luyện nhẹ nhàng mà đạt kết quả cao trong 02 tháng nước rút. NXB Đại học Quốc gia và Thương hiệu CCBook – Đọc là đỗ đã cho ra đời cuốn sách Bí quyết tăng nhanh điểm kiểm tra Lịch sử 9.

Chi tiết sách em xem: Tại đây.

Chi tiết Chuyên mục: Bài 23: Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 và sự thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa

* Ý nghĩa:

- Cách mạng tháng Tám là một sự kiện vĩ đại trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Nó đã phá tan hai tầng xiềng xích nô lệ của thực dân Pháp và phát xít Nhật, đồng thời lật nhào chế độ quân chủ chuyên chế tồn tại ngót ngàn năm. Việt Nam từ một nước thuộc địa đã trở thành một nước độc lập dưới chế độ dân chủ cộng hòa, đưa nhân dân ta từ thân phận nô lệ thành người dân độc lập, tự do, làm chủ nước nhà.

- Với thắng lợi của Cách mạng tháng Tám, một kỉ nguyên mới của lịch sử dân tộc ta đã mở ra - kỉ nguyên độc lập và tự do.

- Về mặt quốc tế, Cách mạng tháng Tám là thắng lợi đầu tiên trong thời đại mới của một dân tộc nhược tiểu đã tự giải phóng khỏi ách đế quốc thực dân. Thắng lợi đó đã cổ vũ mạnh mẽ tinh thần đấu tranh của nhân dân các nước thuộc địa và nửa thuộc địa trên thế giới, đặc biệt là nhân dân châu Á và châu Phi.

* Cách mạng tháng Tám thành công do các nguyên nhân sau:

- Dân tộc Việt Nam vốn có truyền thống yêu nước sâu sắc, đã đấu tranh kiên cường bất khuất từ ngàn xưa cho độc lập, tự do. Vì vậy, khi Đảng Cộng sản Đông Dương và Mặt trận Việt Minh phất cao ngọn cờ cứu nước thì mọi người hăng hái hưởng ứng.

- Có khối bên minh công nông vững chắc, tập hợp được mọi lực lượng yêu nước trong một mặt trận dân tộc thống nhất rộng rãi, lại biết kết hợp tài tình đấu tranh vũ trang với đấu tranh chính trị, đấu tranh du kích với khởi nghĩa từng phần ở nông thôn, tiến lên phát động tổng khởi nghĩa cả ở nông thôn và thành thị, đánh đổ hoàn toàn bộ máy cai trị của đế quốc và phong kiến, giành chính quyền về tay nhân dân.

- Cách mạng tháng Tám tháng lợi tương đối nhanh chóng và ít đổ máu một phần nhờ có hoàn cảnh quốc tế thuận lợi. Chiến tranh thế giới thứ hai đang đi đến hồi kết thúc, Hồng quân Liên Xô và quân Đồng minh đã đánh bại phát xít Đức - Nhật, góp phần quyết định vào thắng lợi chung của các lực lượng hòa bình, dân chủ trên thế giới.

[Nguồn: Câu 2 trang 95 sgk Sử 9:]