Hệ số thủy triều là gì
Thủy triều là một trong những hiện tượng thiên nhiên không còn quá xa lạ đối với những người ở vùng sông nước. Có rất nhiều lý giải về hiện tượng tự nhiên đặc biệt này nhưng với nhiều người thuật ngữ thủy triều còn khá xa lạ. Vậy thủy triều là gì? Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng thủy triều là gì? Hãy cùng dubaothoitiet.info tìm hiểu về hiện tượng thú vị này nhé! Thủy triều là một từ Hán Việt, có nghĩa là nước dâng cao hoặc rút xuống (« thủy » là nước, « triều » là cường độ mực nước lên xuống). Có thể hiểu một cách đơn giản thủy triều là hiện tượng nước biển hoặc nước sông, thay đổi lên xuống theo một chu kỳ thời gian dựa vào sự biến chuyển thiên văn. Sự thay đổi lực hấp dẫn từ Mặt Trăng và các thiên thể khác như Mặt Trời tại một điểm bất kỳ trên bề mặt Trái Đất tạo nên hiện tượng nước lên (triều lên) và nước xuống (triều xuống) vào khoảng thời gian nhất định trong một ngày. Sóng thủy triều Là hiện tượng thủy triều lan truyền trong thủy quyển dưới dạng các sóng dài có chu kỳ nhiều giờ, biên độ nhỏ và bước sóng lên đến hàng ngàn km. Tính chất của các sóng triều phụ thuộc vào độ lớn và chu kì biến thiên của lực hấp dẫn giữa Trái Đất Mặt Trăng và Trái Đất Mặt Trời. Có gần 400 sóng triều thành phần, trong đó các loại cơ bản là:
Mực nước triều Là mực nước dao động theo từng khoảng thời gian so với độ cao được quy ước trước. Đơn vị dùng để đo mực nước triều là mét (m) hặc xen ti mét (cm). Độ triều lớn Là chỉ số đo bằng mức nước lớn trừ đi mực nước ròng thấp nhất trong ngày. Trong đó:
Sóng triều tại vùng biển ven bờ và cửa sông Thủy triều tại vùng ven biển và cửa sông có tính chất rất phức tạp. Lý do là vì nước triều được cấu thành từ tổ hợp sóng dài dạng sóng tiến và sóng đứng bị biến dạng mạnh do khúc xạ, phản xạ, lực ma sát, sông rạch, đường bờ biển Chu kỳ triều Là khái niệm chỉ khoảng thời gian giữa hai lần thủy triều trong ngày, phụ thuộc vào cơ chế tổ hợp của các sóng triều thành phần.
Chế độ triều Có hai loại triều cơ bản là:
Bên cạnh đó, còn có hai loại triều hỗn hợp là nhật triều không đều và bán nhật triều không đều. Kỳ nước cường và kỳ nước kém Kỳ nước cường thường xuất hiện vào đầu tháng âm lịch hoặc tuần trăng rằm: Mặt Trăng Mặt Trời Trái Đất cùng nằm trên một đường thẳng. Kỳ nước kém thường xuất hiện lúc trăng già hoặc trăng non: Mặt Trăng Mặt Trời tạo thành một góc vuông tại Trái Đất. Thường diễn ra khoảng nửa tháng theo vòng tuần hoàn với chu trình sau đây:
Lực hấp dẫn của mặt trăng và lực ly tâm là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng thủy triều. Thủy quyển có hình cầu dẹt nhưng bị kéo cao lên ở hai miền tạo thành hình ellipsoid. Một đỉnh của ellipsoid nằm trực diện với Mặt Trăng gọi là miền nước lớn thứ nhất (do lực hấp dẫn tạo ra). Còn miền nước lớn thứ hai đối diện với miền nước lớn thứ nhất qua tâm Trái Đất (do lực ly tâm tạo ra). Giữa hai lần nước lớn liên tiếp sẽ là thời kỳ nước ròng. Khi tốc độ quay của Trái Đất ổn định thì lực li tâm lớn nhất nằm ở xích đạo, nơi có bán kính quay lớn nhất. Thủy triều đóng vai trò lớn trong đời sống người dân:
Tuy nhiên, không thể phủ nhận thủy triều cũng gây ra một số ảnh hưởng tiêu cực như:
Hy vọng qua bài viết trên đây đã giúp các bạn có thêm nhiều hiểu biết về thủy triều! |