Hạch quá sản phản ứng là gì năm 2024

Hạch di động được, không đau, không phát triển to ra, em từ lâu đã không thể tăng cân được dù ăn nhiều đến đâu vẫn vậy. Cho em hỏi loại hạch này là gì và có sao không ạ?

Đây là câu hỏi của bạn đọc L.X. gửi đến chuyên mục Hỏi đáp cùng thầy thuốc của Tuổi Trẻ Online.

Về tình trạng mà bạn X. chia sẻ, tiến sĩ Nguyễn Văn Lợi - phó trưởng khoa ngoại lồng ngực, Bệnh viện K - nhận định nếu như trong suốt thời gian nổi hạch mà sức khỏe bạn bình thường, không bị sụt cân thì có thể là viêm hạch phản ứng. Bên cạnh đó, bạn cũng mắc viêm tai ngoài nên có thể gây nên tình trạng này.

Theo bác sĩ Lợi, bạn nên đến bệnh viện để được thăm khám, làm các xét nghiệm để được chẩn đoán và tư vấn.

Về tình trạng sưng hạch, bác sĩ Nguyễn Thị Thu Hằng, khoa khám bệnh đa khoa, Bệnh viện Nhi trung ương, cho hay hạch (còn gọi là hạch bạch huyết hay hạch lympho) là một bộ phận của hệ bạch huyết trong cơ thể.

Hệ bạch huyết gồm có dịch bạch huyết, mạch bạch huyết, amidal, tuyến ức, lá lách và các hạch lympho. Tổng cộng có trên 600 hạch bạch huyết trong cơ thể. Theo đó, một phần trong số đó nằm bên dưới bề mặt của da, một số khác lại nằm sâu trong khoang ngực, khoang bụng.

Trong dịch bạch huyết có chứa các tế bào bạch cầu và các thứ khác giúp chống lại tình trạng nhiễm trùng. Khi chất dịch này di chuyển qua mạch bạch huyết (một mạng lưới tĩnh mạch chạy song song với hệ thống tuần hoàn máu), được lọc bởi các hạch bạch huyết. Bất kỳ một điều gì bất thường, ví dụ như các tác nhân truyền nhiễm hay tế bào ung thư sẽ bị bắt giữ để trung hòa.

Ngoài ra, hạch bạch huyết cũng có thể đáp ứng với hiện tượng dị ứng xảy ra trên da hoặc gần mũi, họng và tai. Vì vậy, hạch bạch huyết có thể bị sưng nếu bị côn trùng cắn hoặc bị sốt. Đây là một phản ứng bình thường của cơ thể.

Theo đó, một số vị trí hạch có thể xuất hiện phía ngoài cơ thể sát da như: chẩm (phía sau đầu), phía trước và sau tai; dưới hàm và dưới cằm, mặt, phía trên xương đòn; cổ tử cung trước và sau; phía trên xương đòn, nách, dưới khuỷu tay; khoeo chân; bẹn (ở vùng háng).

Bệnh hạch bạch huyết có thể khu trú hoặc lan rộng. Bệnh hạch bạch huyết toàn thân thường nghiêm trọng hơn và có thể liên quan đến nhiễm vi rút, rối loạn tự miễn dịch hoặc các bệnh ít phổ biến như ung thư hoặc bệnh lao.

"Trên thực tế, hạch vùng cổ của trẻ có thể sờ thấy, thậm chí ngay cả khi trẻ khỏe mạnh. Nếu hạch có kích thước nhỏ hơn 2cm, không đau, di động, không sưng nóng, có thể thấy 1 hoặc vài hạch liên tiếp nhau nhưng không dính vào nhau. Bên cạch đó, hạch không có biểu hiện gì khác thì phần lớn là hạch bình thường, có thể có một số hạch đặc biệt là ở vùng cổ, nách và bẹn.

Nếu phát hiện trẻ có hạch kèm theo một số triệu chứng khác như sốt kéo dài không rõ nguyên nhân, bị sụt cân, mệt mỏi và đổ mồ hôi về đêm có thể là dấu hiệu của một bệnh lý nào đó cần được bác sĩ khám và tư vấn", bác sĩ Hằng cho hay.

Bạn đọc có những thắc mắc về sức khỏe người lớn và trẻ em, dinh dưỡng, tiêm ngừa, chấn thương... mời gửi email đến hộp thư [email protected] (để chính xác nội dung, bạn đọc vui lòng gõ tiếng Việt có dấu). Chuyên mục Hỏi đáp cùng thầy thuốc sẽ chọn lọc và giúp bạn giải đáp.

Trung thất là một vùng quan trọng trong cơ thể, gồm nhiều cơ quan khác nhau. Bên cạnh đó, ở trung thất cũng có nhiều loại hạch trung thất. Bài viết sau đây của MEDLATEC sẽ giúp bạn đọc hiểu hơn về trung thất, hạch trung thất cũng như một số bệnh lý liên quan.

1. Giới thiệu về trung thất

Trước khi tìm hiểu về hạch trung thất, chúng ta cần nắm được một số đặc điểm cơ bản của trung thất. Trung thất là một khoang nằm ở lồng ngực, đây là nơi tập trung của nhiều cơ quan trong cơ thể, ví dụ như: tim, ống ngực, một số mạch máu, khí quản, hạch lympho và thần kinh hoành,… Về cơ bản, trung thất chứa rất nhiều bộ phần quan trọng, giúp hoạt động của cơ thể được duy trì ổn định.

Khoang trung thất là nơi tập trung của nhiều cơ quan

Vậy trung thất gồm mấy phần? Thông thường, trung thất được chia thành 4 phần, đó là trung thất trước, sau, trung thất trên và trung thất giữa. Phía trước của trung thất được giới hạn bởi xương ức, phía sau tiếp giáp với cột sống, phía trên được giới hạn bởi cổ và phía dưới là các nhóm cơ hoành.

Cụ thể như sau:

• Trung thất trên giới hạn bởi nền cổ và mặt phẳng đi qua đáy tim.
• Trung thất giữa bao gồm: tim, màng ngoài tim.
• Trung thất sau giới hạn bởi cột sống và màng ngoài tim.
• Trung thất trước giới hạn bởi màng ngoài tim cùng với xương ức.

2. Hạch trung thất

Ngoài các bộ phận kể trên thì trung thất cũng là nơi tập trung của một số hạch bạch huyết, chúng thường được gọi là hạch trung thất. Đặc điểm chung của hạch bạch huyết đó là tăng khả năng miễn dịch cho cơ thể. Trong trường hợp khu vực trung thất bị nhiễm trùng, các hạch bạch huyết này sẽ sưng to hơn so với bình thường.

Hạch trung thất là một dạng hạch bạch huyết

Vậy có bao nhiêu loại hạch bạch huyết ở khoang trung thất? Trên thực tế, có rất nhiều nhóm hạch trung thất khác nhau, đó là:

Hình ảnh mô phỏng các nhóm hạch trung thất

Việc xác định các nhóm hạch trung thất là rất cần thiết, đặc biệt đối với bệnh nhân có u lympho. Nhờ xác định rõ các loại hạch bạch huyết ở trung thất, bác sĩ có thể tiến hành xạ trị chính xác và hiệu quả.

3. Một số bệnh lý liên quan tới hạch trung thất bạn không nên chủ quan

Có một số bệnh lý liên quan tới hạch trung thất như: viêm hạch bạch huyết ở trung thất, hạch tăng sản phản ứng hoặc tình trạng ung thư di căn hạch trung thất,... Tùy từng bệnh lý, việc điều trị sẽ được chỉ định theo phác đồ phù hợp.

3.1. Viêm hạch bạch huyết

Viêm hạch bạch huyết ở khoang trung thất là tình trạng khá phổ biến, tác nhân gây nhiễm trùng có thể là các loại vi khuẩn, virus, một số loại nấm hoặc ký sinh trùng. Bệnh nhân có thể bị viêm hạch trung thất cấp tính, mạn tính hoặc viêm hạt.

Bệnh nhân viêm hạch trung thất thường sốt cao

Có một số dấu hiệu giúp chúng ta phát hiện tình trạng viêm hạch bạch huyết ở khoang trung thất. Đó là: hạch sưng to bất thường, vùng da ở khoang trung thất đỏ, ổ áp xe xuất hiện,... Một số triệu chứng khác bệnh nhân có thể gặp phải như: sốt cao từ 38 độ C trở lên, cơ thể mệt mỏi…

Tốt nhất, khi phát hiện những biểu hiện nghi ngờ viêm hạch bạch huyết ở khoang trung thất, chúng ta cần tới bệnh viện để điều trị kịp thời, tránh những tác động xấu đến sức khỏe.

Bệnh nhân viêm hạch trung thất cấp tính thường được chỉ định điều trị bằng thuốc kháng sinh, thuốc chống viêm và các loại thuốc có tác dụng giảm đau. Lưu ý: người bệnh chỉ sử dụng đơn thuốc theo hướng dẫn của bác, không tự ý dùng thuốc để đảm bảo an toàn sức khỏe.

3.2. Hạch tăng sản phản ứng

Hạch tăng sản phản ứng là vấn đề sức khỏe khá hiếm gặp, đây là hiện tượng tăng sinh 1 hoặc nhiều thành phần của hạch khiến kích thước hạch bạch huyết ở trung thất gia tăng đáng kể. 4 dạng tăng sản hạch phổ biến nhất là: tăng sản xoang, tăng sản nang, tăng sản khu vực cận vỏ và tăng sản hỗn hợp.

Nhìn chung, đây là một dạng tổn thương lành tính, bệnh nhân có cơ hội phục hồi nếu tích cực điều trị. Tuy nhiên, người bệnh rất khó phát hiện tình trạng hạch tăng sản phản ứng bởi vì bệnh không có triệu chứng rõ ràng mà thường chỉ phát hiện bệnh khi đi kiểm tra sức khỏe định kỳ.

Người mắc bệnh lý hạch tăng sản phản ứng thường gặp triệu chứng như: sốt, cơ thể mệt mỏi, hay buồn nôn và đổ nhiều mồ hôi vào ban đêm. Ngoài ra, bệnh nhân thường sụt cân trong một thời gian ngắn mà không rõ lý do. Nếu có những biểu hiện trên, các bạn nên chủ động đi khám và điều trị bệnh.

3.3. Ung thư di căn hạch trung thất

Tế bào ung thư thường di căn tới các hạch, đặc biệt là hạch trung thất và gây tổn thương, khả năng miễn dịch của cơ thể suy giảm rõ rệt. Khi tế bào ung thư đã di căn, việc điều trị gặp rất nhiều khó khăn, tính mạng của bệnh nhân có nguy cơ bị đe dọa.

Tế bào ung thư có thể di căn từ phổi tới hạch trung thất

3.4. Ung thư nguyên phát ở hạch trung thất

Hai dạng ung thư thường gặp đó là lympho hodgkin và lympho không hodgkin. Ung thư vốn được biết đến là căn bệnh hiểm nghèo, nếu bệnh nhân không phát hiện và điều trị sớm thì sức khỏe sẽ suy giảm nghiêm trọng, việc kiểm soát diễn biến bệnh gặp rất nhiều khó khăn và làm suy giảm tuổi thọ.

3.5. Lao hạch

Lao hạch do trực khuẩn lao gây nên, thường là Mycobacterium tuberculosis. Vi khuẩn xâm nhập vào hệ thống hạch, gây nên tình trạng viêm mạn tính ở hệ thống hạch bạch huyết, có thể gồm hạch trung thất. Lao hạch có thể điều trị khỏi hoàn toàn nếu phát hiện và xử lý sớm.

4. Địa chỉ thăm khám và chẩn đoán bệnh lý về hạch trung thất

Nếu có những dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh lý về hạch trung thất, chúng ta cần chủ động đi kiểm tra và điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo sức khỏe. Một địa chỉ y tế uy tín mà bạn có thể lựa chọn để thăm khám là Hệ thống Y tế MEDLATEC. MEDLATEC là cơ sở y tế có gần 30 năm kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cộng đồng và là nơi quy tụ của nhiều chuyên gia, bác sĩ cùng nhân viên y tế giỏi, có chuyên môn vững vàng.

Đặc biệt, hệ thống cơ sở vật chất của MEDLATEC luôn được cải tiến để đáp ứng tốt nhất nhu cầu thăm khám, chữa bệnh của khách hàng. Các máy móc chẩn đoán hình ảnh như: máy siêu âm, chụp X - quang, nội soi, CT Scan, MRI,... đều được nhập khẩu từ các quốc gia phát triển như Mỹ hoặc Đức. Hiện nay, MEDLATEC sở hữu Trung tâm Xét nghiệm đạt chuẩn ISO 15189:2012 và được nhận chứng chỉ CAP từ Hiệp hội Bệnh học Hoa Kỳ.

MEDLATEC là đơn vị y tế có nhiều năm kinh nghiệm và được đánh giá cao về chất lượng

Với sự đầu tư về cơ sở vật chất cũng như đội ngũ bác sĩ dày dặn kinh nghiệm, MEDLATEC là đơn vị y tế được các chuyên gia và khách hàng đánh giá cao.

Với những chia sẻ trong bài viết, chắc hẳn các bạn đọc đã hiểu hơn về vai trò của khoang trung thất, đặc biệt là hạch trung thất. Khi phát hiện các dấu hiệu nghi mắc bệnh về hạch bạch huyết ở trung thất, chúng ta nên chủ động đi khám và điều trị tại các đơn vị y tế uy tín như Hệ thống Y tế MEDLATEC. Quý khách có thể liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 của MEDLATEC để đặt lịch khám trước và để được hỗ trợ chi tiết hơn.

Làm sao để biết hạch lành tính hay ác tính?

Khả năng di động: Hạch lành tính khi sờ vào có thể di động quanh vị trí, không bị dính vào các tổ chức xung quanh. Hạch ác tính kém di động và khó di chuyển khi sờ vào. Thời gian nổi hạch: Hạch lành tính thường biến mất sau khoảng vài ngày, những trường hợp lâu nhất có thể kéo dài từ 3 đến 4 tuần.

Hạch phản ứng khi nào hết?

Hạch lành tính thường biến mất sau khoảng vài ngày, nhiều nhất là 3-4 tuần. Cần cảnh giác nếu hạch nổi kéo dài, không thuyên giảm trên 1 tháng bởi đây có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý mãn tính hay tiền ung thư. Bạn nên đến thăm khám ở chuyên khoa Tai Mũi Họng để có thể được chẩn đoán và chỉ định điều trị phù hợp.

Làm sao biết mình bị nổi hạch?

Nổi hạch là hiện tượng xuất hiện các khối nhỏ bằng hạt đậu trên cơ thể phát triển rải rác dọc theo các khớp cổ tay, bàn tay, mắt cá chân hoặc bàn chân, nách, cổ, bẹn,... Chúng thường có hình bầu dục hoặc hình tròn, thường có chất dịch bên trong, khi ấn vào các hạch sưng, người bệnh sẽ cảm thấy đau.

Thế nào là hạch phản ứng?

Phải mừng là hạch phản ứng được khi cơ thể có viêm nhiễm, nghĩa là hệ miễn dịch của bạn còn đáp ứng chống lại vi khuẩn. Nếu bạn tự sờ thấy hạch nhỏ, mềm, tồn tại nhiều tháng nhiều năm thì yên tâm là hạch đó chính là 1 trong 500-600 hạch bình thường thuộc hệ miễn dịch.