Gió phơn và gió lào khác nhau ở điểm nào năm 2024

- Khi gió mang hơi ẩm bị núi chắn ngang trên đường di chuyển. Khi đó, gió buộc phải leo dốc để vượt qua dãy núi. - Càng lên cao nhiệt độ càng giảm (trung bình cứ lên 100m) thì nhiệt độ không khí giảm 0,6 độ C) điều này khiến hơi ẩm trong gió ngưng tụ, hình thành mây và gây mưa ở sườn núi đón gió, đồng thời làm gió giảm áp suất. - Khi vượt qua đỉnh núi, gió trở thành khối khí khô và di chuyển xuống dốc (trung bình cứ xuống 100m nhiệt độ tăng thêm 1 độ C). Không khí càng khô đồng nghĩa càng ít mây được hình thành bên sườn khuất gió, gió càng nhận được nhiều nhiệt và trở nên khô nóng hơn. - Bên cạnh đó, càng di chuyển xuống chân núi, gió càng bị nén lại do mật độ không khí đậm đặc hơn. Quá trình này gây ra hiện tượng đoạn nhiệt khiến nhiệt độ của gió càng tăng lên. Kết quả là gió sau khi xuống núi trở nên rất khô và nóng. Dãy núi càng cao thì gió phơn càng khô và nóng hơn. Ở Việt Nam, gió Phơn tác động mạnh nhất tới vùng Bắc Trung Bộ vào đầu mùa hạ (tháng 5 đến tháng 7) do hoạt động của gió Tây Nam Bắc Ấn Độ Dương vượt dãy Trường Sơn Bắc trở nên khô nóng, kết hợp với các yếu tố khác về bề mặt đệm, thảm thực vật kém thuận lợi,... Phơn là 1 hiện tượng gió diễn ra phổ biến vào mùa hạ trên cả nước. Liên tiếp trong những ngày gần đây, trên toàn miền Bắc đã xảy ra hiện tượng nắng nóng gay gắt với nền nhiệt độ từ 37-40 độ C, nhiều nơi lên đến 41-42 độ C. Phân tích thêm về nguyên nhân xuất hiện đợt nắng này, các chuyên gia thời tiết cho rằng, đợt nắng nóng lần này là do áp thấp phía Tây phát triển cùng với gió Tây Nam mạnh ở rìa phía Nam của vùng áp thấp này trải dài trên khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ nước ta. Gió Tây Nam mạnh lại kết hợp với địa hình núi của hai dãy núi Hoàng Liên Sơn ở Bắc Bộ và Trường Sơn ở Trung Bộ tạo ra mây và nhiệt độ không quá cao ở sườn phía Tây (sườn đón gió) và hiệu ứng phơn gây ra thời tiết ít mây, khô hanh, nắng nóng ở sườn phía Đông (sườn khuất gió) của hai dãy núi nêu trên. Đây là loại hình thời tiết rất phổ biến ở Bắc Bộ và Trung Bộ nước ta trong các tháng mùa hè. Còn theo lý giải của các chuyên gia khí tượng về hiện tượng gió phơn: Trong ngành khí tượng, có hiện tượng gió vượt qua đèo, núi được gọi là gió "phơn" (foehn). Gió ẩm, sau khi vượt qua một chướng ngại vật cao (đèo, núi) bị biến đổi tính chất, trở nên khô nóng hơn, gọi là gió “phơn”. Từ chân núi, gió thổi lên đèo, núi, không khí sẽ bị lạnh dần đi (cứ cao lên 100m thì nhiệt độ không khí giảm đi khoảng 0,6 độ C) và ngưng kết, có thể tạo thành mưa. Trong quá trình ngưng kết, khối khí sẽ thu thêm nhiệt do ngưng kết tỏa ra. Gió sau khi vượt qua đỉnh đèo, núi không khí sẽ bị nén đoạn nhiệt. Vì vậy, qua phía sau chân núi, gió sẽ khô, nóng hơn do quá trình ngưng kết phía trước núi đã thu thêm nhiệt và quá trình không khí xuống núi bị nén đoạn nhiệt. Mặt khác, độ ẩm xuống rất thấp do đã trút ẩm (gây mưa) phía trước đèo, núi. Đèo, núi càng cao thì chênh lệch nhiệt độ, độ ẩm của hai bên càng lớn. Hiệu ứng chênh lệch nhiệt độ, độ ẩm của 2 bên đèo, núi được gọi là hiệu ứng phơn. Hậu quả của hiệu ứng phơn là gió khô nóng. Người ta thường đặt tên gió khô nóng theo tên địa phương, nơi xảy ra gió khô nóng. Trên thế giới, hiện tượng này được gọi bằng nhiều tên khác nhau: Ở Mỹ và Canada gọi là Chinook, Diablo hay gió Santa Ana. Còn ở Tây Ban Nha gọi là gió Bilbao. Ở Việt Nam gọi là gió Lào. Ở Việt Nam, gió Tây khô nóng thường được gọi là gió Lào. Tên gọi này là do gió ở từ phía bên Lào, Campuchia (phía Tây) thổi sang Việt Nam. Gió Lào ảnh hưởng một vùng rộng lớn về mùa hè từ Nghệ An đến cực Nam Trung Bộ.

Gió phơn Tây Nam (còn gọi là gió Tây, gió Lào) thổi ở vùng đồng bằng ven biển Trung Bộ vào đầu mùa hạ có nguồn gốc là

• A gió Tín phong
• B gió mùa Đông Bắc
• C gió mùa Tây Nam xuất phát từ khối khí Bắc Ấn Độ Dương
• D gió mùa Tây Nam xuất phát từ khối khí Nam Ấn Độ Dương Lời giải chi tiết:

Gió phơn Tây Nam (gọi là gió Tây, gió Lào) thổi ở vùng đồng bằng ven biển Trung Bộ vào đầu mùa hạ có nguồn gốc từ khối khí nhiệt đới ẩm từ Bắc Ấn Độ Dương di chuyển vào nước ta theo hướng Tây Nam và gặp bức chắn địa hình dãy Trường Sơn Bắc.

Gió Lào là gì mà khiến người dân miền Trung lo sợ mỗi khi mùa hè đến? Hãy cùng Mytour khám phá về nguyên nhân, cách nhận biết gió Lào và biện pháp phòng tránh trong bài viết dưới đây. Kính mời bạn đọc tham khảo!

Gió Lào hiểu như thế nào?

1. Gió Lào hiểu như thế nào? Mùa gió Lào diễn ra khi nào?

Gió Lào hay gió Tây Nam khô nóng là thuật ngữ mà các nhà khí tượng Việt Nam sử dụng để mô tả gió Foehn (Phơn), hiện tượng gió trở nên khô và nóng sau khi vượt qua núi. Nguồn gốc của gió Lào là gió mùa hè thổi từ hướng Tây Nam từ vịnh Bengal (Đông bắc Ấn Độ Dương), do đó trong sách giáo khoa Địa Lý, gió Lào thường được gọi là gió Phơn Tây Nam khô nóng.

Gió Phơn còn được gọi bằng nhiều tên khác nhau như:

- Gió Lào hoặc gió Tây Nam khô nóng ở Việt Nam

- Gió Chinook ở Mỹ và Canada

- Gió Bilbao ở Tây Ban Nha

Mùa gió Lào thường bắt đầu từ đầu tháng 4 đến giữa tháng 9. Trong đó, gió Lào thổi mạnh nhất vào tháng 6 và tháng 7. Gió thường đến theo từng đợt, có đợt ngắn chỉ từ 2-3 ngày, đôi khi kéo dài đến 10-15 ngày, thậm chí còn có đợt kéo dài tới 20-21 ngày.

Trong một ngày, gió Lào thường bắt đầu thổi từ 8-9 sáng và kéo dài đến chiều tối. Đỉnh điểm của gió thường từ giữa trưa đến xế chiều, đôi khi gió Lào thổi liên tục suốt cả ngày và đêm, thậm chí có đợt kéo dài liên tục trong 10 ngày đêm.

2. Nguyên nhân hình thành gió Lào

Ở Việt Nam, dân Tây Nguyên và miền Trung gọi gió Phơn là gió Lào, vì gió này đến từ phía Lào. Nguyên nhân hình thành gió Lào là do dãy núi Trường Sơn tạo thành một rào cản tự nhiên ngăn cách hai quốc gia Việt Nam - Lào.

Gió Lào hình thành do sự hiện diện của rào cản địa hình

Khi gió Lào mang theo không khí mát và ẩm từ phía Tây của Lào và Campuchia, nó phải vượt qua dãy núi, khiến hơi ẩm trong gió ngưng tụ thành mây, gây ra mưa và giảm áp suất. Khi vượt qua đỉnh núi, gió đi xuống phía Đông thuộc miền Trung và Tây Nguyên của Việt Nam. Trong quá trình này, gió mất hơi nước, trở thành không khí khô và nóng khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.

3. Đặc điểm nhận biết gió Lào

Để nhận biết gió Lào, người dân có thể quan sát những đặc điểm sau đây:

- Hướng gió: Gió thường đi từ phía Tây Nam.

- Tốc độ gió: Gió Lào thường thổi mạnh, với tốc độ từ 15-20 m/s, đôi khi có thể lên đến 30 m/s.

- Nhiệt độ: Nhiệt độ trong những ngày có gió Lào thường cao hơn bình thường từ 3 đến 5 độ C, có thể lên đến 43 độ C.

- Độ ẩm: Độ ẩm trong những ngày có gió Lào thường rất thấp, chỉ từ khoảng 30%, đôi lúc giảm xuống còn 20%.

Ngoài ra, dân cư ở các vùng gió Lào thường nhận biết gió này qua những dấu hiệu sau: Thường khi có gió Lào, bầu trời trở nên trong xanh, tầm nhìn xa rất tốt, khi nhìn lên bầu trời chỉ thấy những đám mây nhỏ, và chân trời về phía Tây thường có màu da cam.

Bên cạnh đó, ta cảm nhận được không khí khô nóng làm cho da mặt cảm thấy nặng như đang bị sốt nhẹ. Thời tiết khi có gió Lào thường rất nóng, khô, trời nắng gay gắt, khiến cho cây xanh khô héo, cũng là nguyên nhân chính gây ra các vụ hỏa hoạn cháy rừng.

Cây cối khô héo khi có gió Lào

4. Gió Lào gây ra những ảnh hưởng gì?

Gió Lào không chỉ làm thay đổi thời tiết mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe, kinh tế và cuộc sống của người dân các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên:

- Sức khỏe con người: Nắng nóng kéo dài gây ra nhiều bệnh nguy hiểm như phát ban nhiệt, mất nước, đột quỵ do sốc nhiệt, những bệnh này ảnh hưởng nghiêm trọng đến người già và trẻ em, thậm chí có thể dẫn đến tử vong.

- Hoạt động sản xuất: Thời tiết khắc nghiệt gây hạn chế đối với các hoạt động sản xuất và sinh hoạt, đặc biệt là trong nông nghiệp và lâm nghiệp. Ở nhiều nơi, người dân phải hạn chế ra ngoài từ 11 giờ trưa đến 4 giờ 30 chiều.

- Động vật và thực vật: Nắng nóng ảnh hưởng đến các loài vật nuôi bằng các dịch bệnh và sốc nhiệt. Cây trồng và hoa màu khô héo, làm mất mùa và gây ra thiệt hại nặng nề cho nền kinh tế của người dân.

- Nguồn nước: Nhiệt độ tăng cao do gió Lào có thể làm khô hạn các ao hồ, sông suối, dẫn đến tình trạng thiếu nước cho sinh hoạt, tưới tiêu, gây ra sự suy giảm chất lượng cuộc sống.

- Cháy rừng: Nắng nóng kéo dài cùng với nguồn nước cạn kiệt làm tăng nguy cơ cháy rừng.

- Tình trạng quá tải của hệ thống điện: Thời tiết nắng nóng tăng nhu cầu sử dụng điều hòa, quạt điện, tạo áp lực làm cho hệ thống điện quá tải.

5. Cách phòng tránh ảnh hưởng của gió Lào

Để vượt qua mùa gió Lào một cách an toàn và ít thiệt hại nhất có thể, người dân có thể thực hiện một số biện pháp phòng tránh sau đây:

Đối với sức khỏe

- Để tránh mất nước, hãy uống đủ nước, có thể chọn uống nước lọc, nước trái cây hoặc oresol.

- Giới hạn việc ra ngoài nắng trực tiếp, đặc biệt từ 12 giờ trưa đến 4 giờ chiều. Nếu phải ra ngoài, hãy che chắn bằng mũ rộng vành, kính râm và chọn quần áo mỏng nhẹ để giữ cơ thể mát mẻ.

- Luôn sử dụng kem chống nắng có chỉ số chống nắng cao để bảo vệ da khỏi tác động của tia UVB và UVA.

- Bổ sung thêm vitamin và khoáng chất từ rau xanh, trái cây vào khẩu phần ăn hàng ngày để duy trì sức khỏe.

- Đảm bảo được giấc ngủ đầy đủ để cơ thể có thời gian phục hồi.

- Tránh các hoạt động vất vả trong thời tiết nắng nóng để tránh nguy cơ say nắng và kiệt sức.

Khi ra ngoài trong mùa gió Lào, hãy che chắn cẩn thận

Với cây trồng và động vật nuôi

- Tăng tần suất tưới nước vào buổi sáng sớm hoặc muộn khi thời tiết mát mẻ hơn để duy trì độ ẩm cho đất và cây trồng.

- Phủ một lớp phủ đất, cỏ hoặc rơm lên trên đất giúp giữ độ ẩm, ngăn chặn sự bốc hơi nước và giảm nhiệt độ đất.

- Sử dụng lưới che hoặc cây cối để tạo bóng mát cho cây trồng, giảm bớt tác động trực tiếp của tia UV và nhiệt độ cao.

- Đặt nhiều bình nước trong nhà và ngoài trời để đảm bảo vật nuôi luôn có nguồn nước sạch và đủ.

- Sử dụng mái che để tạo bóng mát cho vật nuôi tránh ánh nắng.

- Cho vật nuôi tắm mát bằng cách phun nước lên cơ thể hoặc sử dụng bể tắm nước nhỏ, giúp giảm nhiệt độ cơ thể và giữ chúng thoải mái trong thời tiết nóng.

Bảo vệ cây trồng khỏi tổn thương

Vừa rồi là một số thông tin về Gió Lào là gì, nguyên nhân và đặc điểm nhận biết gió Lào từ Siêu Thị Mytour. Hy vọng sau khi hiểu rõ về nguồn gốc và tính chất của loại gió này, người dân sẽ biết cách phòng tránh và vượt qua mùa gió Lào khắc nghiệt này.

Tận hưởng mua sắm hàng chính hãng với ưu đãi hấp dẫn từ Siêu Thị Mytour

Siêu Thị Mytour mang đến cho bạn các sản phẩm đa dạng thuộc nhiều ngành hàng như: thiết bị chăm sóc sức khỏe, đồ điện tử, điện lạnh, đồ gia dụng, điện thoại di động,... từ các thương hiệu uy tín. Hãy đến ngay để trải nghiệm mua sắm với mức giá hấp dẫn và ưu đãi không thể bỏ qua.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc và tăng trải nghiệm khách hàng. Mọi ý kiến đóng góp xin vui lòng liên hệ tổng đài chăm sóc: 1900 2083 hoặc email: [email protected]