Tóm lại, là một người lạc quan và mắc sai lầm đôi khi sẽ tốt hơn là làm một người bi quan và luôn luôn đúng.
1. Ảnh hưởng của những suy nghĩ tiêu cực lên cơ thể
Nếu như cho rằng những suy nghĩ tiêu cực không ảnh hưởng gì đến thể chất lẫn tâm lý và coi thường chúng, thì bạn đã sai lầm rồi đấy. Theo như nghiên cứu của các nhà khoa học, việc dồn nén nhiều suy nghĩ tiêu cực trong một khoảng thời gian dài sẽ gây nên nhiều tác hại nghiêm trọng.
Đôi khi, có vài suy nghĩ tiêu cực cũng là điều rất bình thường. Nhưng những suy nghĩ ấy lặp đi lặp lại quá nhiều sẽ tạo cho bạn một cảm giác nặng nề và chán nản với mọi thứ. Từ một tư duy chứa quá nhiều điều tiêu cực, chúng ta bắt đầu hình thành một tư tưởng nói không với mọi thứ, “không hợp”, “không làm được”,…
Suy nghĩ tiêu cực ảnh hưởng xấu đến thể chất lẫn tinh thần
Cứ mãi chìm đắm trong những ý nghĩ tiêu cực đi kèm với một mối hiểm nguy lớn. Nếu để so sánh việc bạn cứ lặp đi lặp lại những suy nghĩ ấy thì nó giống như trò chơi lăn tuyết vậy. Bạn càng lăn, quả cầu tuyết sẽ càng to, cũng như việc bạn cứ nghĩ mãi về một điều tiêu cực thì khi càng nghĩ, tâm trí sẽ càng hỗn loạn và không thể nào thoát ra được khỏi nó. Vậy nên, việc tìm hiểu “làm thế nào để thay đổi suy nghĩ tiêu cực” là rất quan trọng và cần thiết.
1. Điều gì được coi là suy nghĩ tiêu cực?
Suy nghĩ tiêu cựcđề cập đến kiểu suy nghĩ tiêu cực về bản thân và môi trường xung quanh. Mặc dù mọi người đều trải qua những suy nghĩ tiêu cực ngay bây giờ và nhiều lần, nhưng suy nghĩ tiêu cực ảnh hưởng nghiêm trọng đến cách bạn nghĩ về bản thân và thế giới, thậm chí cản trở công việc/học tập và hoạt động hàng ngày có thể là một triệu chứng củabệnh tâm thần, bao gồmtrầm cảm,rối loạn lo âu,rối loạn nhân cáchvàtâm thần phân liệt.
Cảm thấy buồn, khó chịu về một sự kiện là điều bình thường, cũng giống như lo lắng về gánh nặng tài chính hoặc những rắc rối trong mối quan hệ là điều mà tất cả chúng ta thường làm. Tuy nhiên, khi những cảm giác đó lặp đi lặp lại và lan tỏa thì vấn đề nảy sinh.
Không phải ai suy nghĩ tiêu cực cũng mắc bệnh tâm thần, cũng giống như không phải ai mắc bệnh tâm thần cũng có suy nghĩ tiêu cực liên tục. Tuy nhiên, suy nghĩ tiêu cực có thể gây hại cho sức khỏe tinh thần và chất lượng cuộc sống của bạn, đặc biệt là khi bạn không thể dừng lại. May mắn thay, có nhiều cách để chấm dứt những suy nghĩ tiêu cực, nhưng trước tiên bạn phải xem nguyên nhân gây ra chúng.
2. Nguyên nhân của những suy nghĩ tiêu cực
Suy nghĩ tiêu cực có nhiều nguyên nhân khác nhau. Suy nghĩ tiêu cực xâm nhập có thể là một triệu chứng củarối loạn ám ảnh cưỡng chế [OCD],rối loạn lo âu tổng quát [GAD]hoặc một tình trạng sức khỏe tâm thần khác. Suy nghĩ tiêu cực cũng là triệu chứng của bệnh trầm cảm. Trong khi suy nghĩ tiêu cực có thể là một dấu hiệu của sức khỏe tâm thần, nó cũng có thể là một phần thường xuyên của cuộc sống. Tuy nhiên, những suy nghĩ tiêu cực có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của bạn, vì vậy tốt nhất là bạn nên tìm hiểu sâu về chúng, cho dù nguyên nhân là gì.
Dưới đây là 3 nguyên nhân chính gây nên những suy nghĩ tiêu cực:
- Sợ hãi về tương lai: Mọi người thường sợ hãi những điều chưa biết và không chắc chắn những gì tương lai có thể mang lại. Điều này thường dẫn đến “thảm họa”, có nghĩa là luôn tiên đoán về thất bại và thảm họa. Dù bạn nhìn nhận theo cách nào thì việc lo lắng cho tương lai là một sự lãng phí thời gian và năng lượng. Chìa khóa để buông bỏ những suy nghĩ tiêu cực này là chấp nhận có giới hạn cho những gì bạn có thể thay đổi trong tương lai và cố gắng tập trung vào hiện tại.
- Lo lắng về hiện tại: Lo lắng về hiện tại là điều dễ hiểu. Nhiều người trong chúng ta lo lắng về những gì mọi người nghĩ về mình, liệu chúng ta có đang làm tốt công việc hay không và giao thông trên đường về nhà sẽ như thế nào. Những người suy nghĩ tiêu cực thường đưa ra tình huống xấu nhất như: không ai trong văn phòng thích tôi, sếp của chúng tôi sắp nói với tôi rằng tháng này tôi sẽ bị trừ tiền thưởng và giao thông quá đông đúc sẽ khiến tôi đến muộn để đón bọn trẻ. Những điều này xuất phát từ nỗi sợ mất kiểm soát. Tổ chức lại và thói quen có thể giúp loại bỏ những suy nghĩ tiêu cực, nhưng bạn cũng có thể cần thử các kỹ thuật trị liệu thực tế.
- Xấu hổ về quá khứ: Bạn đã bao giờ tỉnh táo để lo lắng về điều gì đó bạn đã làm vào tuần trước, hoặc thậm chí là năm ngoái? Mọi người đều làm và nói những điều họ thành công, nhưng những người suy nghĩ tiêu cực có xu hướng tập trung vào những sai lầm và thất bại trong quá khứ nhiều hơn những người khác. Tất nhiên, một cách xây dựng hơn để tiếp cận những sai lầm là chấp nhận rằng sự kiện đã xảy ra và xem xét cách bạn có thể ngăn nó tái diễn trong tương lai.
3. 6 cách để loại bỏ suy nghĩ tiêu cực
Dưới đây là một số lời khuyên hữu ích về việc khắc phục sự tiêu cực dai dẳng đang kéo dài.
3.1. Thừa nhận những suy nghĩ tiêu cực nhưng đừng để chúng chiếm hữu bạn
Nhận ra bạn đang suy nghĩ tiêu cực là bước đầu tiên. Một số dấu hiệu tiêu cực bao gồm:
- Nghĩ rằng chỉ có những điều tồi tệ mới xảy ra với bạn
- Phóng đại tác động của một sự kiện bất lợi
- Nổi giận ngay cả với những lỗi nhỏ hoặc những điều thực sự nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn
- Không thể chấp nhận việc mắc sai lầm, thua cuộc hoặc thất vọng, đôi khi đến mức khiến bạn không muốn tham gia vào việc gì đó có thể dẫn đến những kết quả này
Đánh giá tiêu cực về một tình huống không rõ ràng. Ví dụ, khi bạn chào ai đó trong một căn phòng ồn ào và họ không đáp lại, bạn sẽ tự động nghĩ rằng họ đang phớt lờ bạn hoặc không thích bạn, thay vì nghĩ rằng họ có thể không nghe thấy bạn.
3.2Đánh giá suy nghĩ của bạn
Một khi bạn nhận ra rằng bạn đang suy nghĩ tiêu cực, hãy dừng lại và giải quyết vấn đề đó. Cố gắng hiểu tại sao bạn lại nghĩ như vậy. Ý nghĩ có hợp lý không? Đó là suy nghĩ có thật hay là ảo tưởng mà bạn đang tạo ra trong đầu? Suy nghĩ này có giúp ích cho bạn không?
Nhận ra rằng bạn chỉ đang nghĩ những suy nghĩ tồi tệ chẳng hạn như “Tôi thật ngu ngốc” nhưng thực sự đó là “ Tôi đang có suy nghĩ rằng tôi thật ngu ngốc.” Mọi người đều có suy nghĩ tiêu cực, nhưng điều quan trọng là phải nhận ra suy nghĩ tiêu cực để sau đó bạn có thể tìm hiểu lý do tại sao bạn gặp phải nó và có thể làm điều gì đó với nó, học cách vượt qua nó hoặc học cách bỏ qua nó. Đừng bỏ qua cảm xúc của bạn, nhưng đôi khi bạn cần bỏ qua những suy nghĩ tiêu cực của mình.
3.3Biết sự khác biệt giữa suy nghĩ và cảm xúc
Đôi khi những suy nghĩ tiêu cực xuất hiện bởi vì bạn đang cảm thấy buồn, bị tổn thương hoặc thất vọng về một tình huống nào đó, điều này là tự nhiên. Ở đây bạn có thể nhận ra rằng suy nghĩ này xuất phát từ cảm xúc mà bạn có. Điều quan trọng là phải nhận ra cảm xúc của bạn và lý do tại sao bạn lại cảm thấy như vậy. Sau đó, bạn có thể thừa nhận cảm xúc của mình và học cách đối phó với chúng. Nhưng suy nghĩ đó không phải là cảm xúc của bạn; bạn cần phải tách chúng ra.
Bạn có thể nghĩ “Tôi thật ngu ngốc và mọi người khác cũng nghĩ như vậy”, nhưng đó là suy nghĩ không phải là cảm xúc. Cảm xúc đang cảm thấy thất vọng, có thể vì bạn đã không làm tốt như bạn biết rằng bạn có thể có một dự án trong công việc. Suy nghĩ của bạn là thứ mà tâm trí bạn tạo ra khi nó muốn bạn chìm đắm trong nỗi thất vọng. Thay vào đó, bạn nên thừa nhận cảm giác thất vọng và biết rằng bạn có thể vượt qua nó, nhưng bạn không cần phải đánh bại bản thân với những suy nghĩ không tốt liên tục như, “điều đó có nghĩa là tôi không tốt” hoặc “mọi người đều nghĩ tôi ‘tôi ngu ngốc’.
3.4Suy nghĩ hợp lý
Chúng ta có thể bị cuốn theo tiêu cực đến mức nó chiếm lấy và những suy nghĩ tiêu cực này dường như hoàn toàn có ý nghĩa khi chúng ta nói chúng với chính mình trong đầu. Nhưng khi bạn thực sự hợp lý hóa nó, bạn có thể nhận ra rằng có thể tình huống hoặc tuyên bố không thực sự tồi tệ như suy nghĩ của bạn.Hãy thử viết một suy nghĩ tiêu cực ra giấy và đọc lại cho chính mình nghe như thể đó là một người bạn đang nói cho bạn biết suy nghĩ của chính họ. Ví dụ, có thể bạn nghĩ, “Tôi đã nhờ hàng xóm tưới hoa khi tôi đi vắng và khi tôi quay lại thì những cây cỏ đã chết. Họ làm điều đó vì họ không thích tôi, và có lẽ không ai thích tôi cả. ”Nếu bạn biết đó là những gì bạn của bạn đang nghĩ, bạn sẽ nói gì với họ? Bạn có thể không gặp tình huống tương tự theo cùng một cách. Chắc chắn, bạn không muốn tiết lộ cảm xúc của anh ấy hoặc cô ấy, nhưng bạn có thể nghĩ rằng những suy nghĩ đó thậm chí còn không chính xác.
Những người mắc chứnglo âuthường đi đến những kết luận tiêu cực trong những tình huống mơ hồ, ngay cả khi không có gì để chứng minh điều đó. Có thể là do những người hàng xóm quên tưới cây hoặc họ không nhận ra rằng họ cần được tưới thường xuyên như thế nào. Nếu họ không quan tâm đến cây của bạn, điều đó cũng không có nghĩa là họ không thích bạn.
3.5Khi nào nên bỏ qua những suy nghĩ tiêu cực của bạn
Sau khi bạn bắt đầu phân tích suy nghĩ của mình, tìm hiểu xem chúng đến từ đâu và biết khi nào chúng có khả năng xuất hiện nhiều nhất, bạn có thể cố gắng tránh tiêu cực trước khi nó hình thành. Bạn có thể thấy một chu kỳ. Bạn có thể có một “ngày tồi tệ”, cảm thấy chưa hoàn thành công việc, cảm thấy bị bỏ rơi, phát điên về kết quả của một sự kiện hoặc những cảm xúc khác và nó bắt đầu suy nghĩ tiêu cực này đến suy nghĩ tiêu cực khác. Bạn sẽ sớm bắt đầu cảm thấy tệ hơn do những suy nghĩ tiêu cực.
Khi bạn nhận ra rằng bạn đang để những suy nghĩ tiêu cực xâm nhập, hãy nhớ rằng chúng chỉ là những suy nghĩ. Nếu bạn liên tục nghe thấy những lời can ngăn này cứ lởn vởn trong đầu, nó không giúp bạn đi đến đâu. Bắt đầu ngăn chặn những tiêu cực và làm điều gì đó để khiến chúng trở nên tích cực và đáng khích lệ. Biến “Tôi thật ngu ngốc, tôi sẽ không bao giờ giỏi bất cứ thứ gì” thành “Tôi đã hoàn thành một số dự án lớn trong quá khứ và dự án này khiến tôi hơi thất vọng, nhưng tôi biết mình sẽ có thể vươn lên với một giải pháp nếu tôi đặt tâm trí vào nó. “
3.6Rèn luyện tính lạc quan và tích cực
Các nghiên cứu chỉ ra rằng nếu bạn thực hành suy nghĩ tích cực về mọi thứ, ngay cả khi nó bị ép buộc, thì lần tiếp theo bạn có lựa chọn suy nghĩ tiêu cực hoặc tích cực, rất có thể đó sẽ là suy nghĩ sau. Bạn có thể lạc quan ngay cả trong tình huống xấu hoặc khi tâm trạng tồi tệ. Hãy thử và nó có thể giúp bạn nhận ra điều bạn thất vọng có thể không tồi tệ như bạn nghĩ.
Lần tới khi bạn nghe thấy chính mình nói: “Mọi điều tồi tệ luôn xảy ra với tôi! Cả tuần này thật là u ám” khi đồ đạc trong nhà thay nhau bị hỏng hoặc “Tôi ghét công việc của mình và tôi muốn bùng nổ” khi bạn đã có một ngày làm việc không hiệu quả thậm chí là tồi tệ, hãy dừng lại và nghĩ xem tại sao bạn lại có những suy nghĩ đó và nếu bạn có thể thay vào đó hãy cố gắng tìm kiếm điều tích cực. Hãy cố gắng trở nên kiên cường, để mặc dù bạn có thể thừa nhận khi bạn buồn hoặc một số cảm giác tiêu cực khác, bạn vẫn có thể thấy được sự lạc quan.
Suy nghĩ tiêu cực đến từ đâu?
Bạn không chỉ tự dưng thức dậy và thấy bản thân suy nghĩ tiêu cực. Những suy nghĩ này thực chất xuất phát từ những ý tưởng bạn suy nghĩ về bản thân và những ý tưởng mà bạn nghe từ người khác. Ví dụ: nếu bạn thường xem truyền hình nơi người ta tôn vinh những người đẹp là người ốm và có làn da đẹp, và bạn không có những đặc điểm đó, bạn sẽ dần dần nhìn nhận bản thân mình không đẹp. Mặc dù điều này không đúng nhưng ở đây chính thế giới xung quanh đã tác động lên cách bạn nghĩ về mình.
Tương tự như vậy, ý kiến của những người khác sẽ ảnh hưởng lên cách bạn nhìn nhận một vấn đề. Nếu một ai đó bảo bạn có nhiều suy nghĩ tiêu cực, bạn sẽ bắt đầu suy nghĩ về điều họ nói, bạn lặp lại điều này với bản thân nhiều lần và cuối cùng bạn dần tin vào điều này và thực hiện nó thường xuyên trong cuộc sống.
Thông thường những người thiếu tự tin và sự tự tôn sẽ dễ dàng phát triển những suy nghĩ tiêu cực. Điều này không có nghĩa là những người tự tin không có những khủng hoảng về bản thân, nhưng những người tự tin và hiểu về bản thân mình sẽ dễ dàng vượt qua được những suy nghĩ tiêu cực đó.
Tìm hiểu về suy nghĩ tích cực và 11 Thói quen thông minh để sống tích cực